ICAP: Αυτές είναι οι μακροβιότερες και οι πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις στην Ελλάδα

Της Στεφανίας Σούκη

Τράπεζα Πειραιώς, Εθνική, Eurobank, Alpha Bank, ΔΕΗ, ΟΣΕ, ΟΤΕ, Αttica Bank, EΘΝΙΚΗ ΑΕΕΓΑ και Γενική Τράπεζα είναι οι 10 μεγαλύτεροι μακροβιότεροι όμιλοι που έχουν επιβιώσει στο εγχώριο επιχειρείν με βάση το ενεργητικό τους το 2013, όπως προκύπτει από την έκθεση της ICAP για τις μακροβιότερες ελληνικές επιχειρήσεις.   

Με αφορμή τον εορτασμό των πενήντα χρόνων από την ίδρυσή της, η ICAP Group, συγκέντρωσε τις 1.396 εταιρείες που προσφέρουν διαχρονικά στο επιχειρηματικό γίγνεσθαι για περισσότερα από πενήντα χρόνια και επιπλέον, σε μία επετειακή έκδοση με τίτλο «Οι επιχειρήσεις που ξεχωρίζουν διαχρονικά». Ο σκοπός της μελέτης ήταν να αποτυπώσει και να αναδείξει τις μακροβιότερες ελληνικές εταιρείες, εκείνες δηλαδή που δραστηριοποιούνται για περισσότερο από μισό αιώνα. Η επιλογή των 50 ετών έγινε ως ένα  σημαντικό ορόσημο, αλλά και επειδή είναι η περίοδος κατά την οποία δραστηριοποιείται η ICAP GROUP, παρακολουθώντας συστηματικά και την πορεία των επιχειρήσεων της χώρας, εντοπίζοντας πιθανά τα στοιχεία εκείνα που χαρακτήρισαν ή και καθόρισαν τη μακροβιότητά τους.

Στις 10 πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις που επιβίωσαν με βάση τα στοιχεία του 2013 περιλαμβάνονται κατά σειρά οι Alpha Bank, Πειραιώς, ΟΠΑΠ, S&B, Εθνική ΑΕΕΓΑ, ΕΥΔΑΠ, Καπνοβιομηχανία Καρέλια, ΜΕΤΚΑ, Σαράντης και ΑΧΑ Ασφαλιστική.

Σύμφωνα με τον κ. Νικήτα Κωνσταντέλλο, διευθύνοντα σύμβουλο του ομίλου ICAP, «αξιολογώντας τα οικονομικά στοιχεία των μακροβιότερων εταιρειών, φαίνεται ότι η επιβίωση των επιχειρήσεων συνοδεύεται και από τη μεγέθυνση τους στα 25 χρόνια που μεσολάβησαν κατά την περίοδο 1989-2013. Ο μέσος ρυθμός αύξησης του ενεργητικού των εταιρειών στο μη χρηματοπιστωτικό τομέα ήταν 2,5% ετησίως, ενώ πολύ εντονότερος ήταν για τις τράπεζες και τις ασφάλειες (7,3% και 8,9% αντίστοιχα). Με βάση τα στοιχεία του 2013 αναδεικνύεται ξεκάθαρα ότι πάνω από τα οκτώ δέκατα των κεφαλαίων των εταιρειών που επιβίωσαν ανήκουν στο χρηματοπιστωτικό τομέα».
Στο σύνολο των ιδίων κεφαλαίων όλων των εταιρειών (συμπεριλαμβανομένου και του χρηματοπιστωτικού τομέα), οι τράπεζες έχουν τη μερίδα του λέοντος καθώς καλύπτουν πάνω από το ήμισυ αυτών. Αξιοσημείωτη είναι η διεύρυνση του μεριδίου τους κατά τη διάρκεια της 25-ετίας, από 10,5% το 1989 σε 55,6% το 2013.

Σχετικά με τα αποτελέσματα χρήσεως των εταιρειών του μη χρηματοπιστωτικού τομέα, η ανάπτυξη των εταιρειών ήταν πραγματικά εντυπωσιακή την περίοδο 1989-2008 (προ της οικονομικής κρίσης). Πράγματι, η αύξηση των συνολικών πωλήσεων των επιχειρήσεων αυτών διαμορφώνεται σε 10,1% για ολόκληρη την 25-ετία 1989-2013. Ωστόσο, ο ρυθμός μεταβολής την περίοδο προ της κρίσης ήταν σαφώς εντυπωσιακός, καθώς καταγράφηκε αύξηση κατά 59,1%, ενώ την τελευταία πενταετία υπήρξε σημαντική μείωση των πωλήσεων, κατά 30,8%. Ο τραπεζικός τομέας είναι κερδοφόρος την τελευταία 25ετία συνολικά και μάλιστα τα καθαρά κέρδη παρουσίασαν δραστική αύξηση σε σχέση με το 1989.

Οι 30 μακροβιότερες
Οι 1.396 εταιρείες που κατάφεραν να επιβιώσουν στη διάρκεια της τελευταίας 50ετίας (1964-2014), ως πλήθος εταιρειών αντιπροσωπεύουν ένα ποσοστό της τάξης του 7% του συνόλου των εταιρειών που ήταν καταγεγραμμένες στην τελευταία έκδοση του Οικονομικού Οδηγού της ICAP GROUP

Από το σύνολο των μακροβιότερων ελληνικών εταιρειών ιδιαίτερη μνεία αξίζει να γίνει στις αρχαιότερες εξ αυτών. Στην ομάδα των 30 αρχαιότερων επιχειρήσεων συμμετέχουν τέσσερις δημόσιοι οργανισμοί και πέντε ακόμη επιχειρήσεις του τομέα των (μη χρηματοπιστωτικών) υπηρεσιών, δύο τράπεζες, εννέα βιομηχανικές/μεταποιητικές επιχειρήσεις και  δέκα εμπορικές εταιρείες.
Η μακροβιότερη εταιρεία στην Ελλάδα που συνεχίζει να λειτουργεί μέχρι και σήμερα είναι τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΑ Α.Ε., με αρχικό έτος ίδρυσης το 1828, η οποία από τη δεκαετία του ’70 έγινε Ν.Π.Ι.Δ. και από το 1996 λειτουργεί ως ανώνυμη εταιρεία. Αμέσως επόμενη κατά σειράν αρχαιότητας είναι η παλαιότερη ελληνική τράπεζα, η ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. (ίδρυση:1841) που αποτέλεσε και την πρώτη τράπεζα του ελληνικού κράτους και πριν την ίδρυση της Τραπέζης Της Ελλάδος ήταν υπεύθυνη και για την έκδοση του νομίσματος. Η άλλη επιχείρηση του τραπεζικού τομέα που συμμετέχει στις 30 μακροβιότερες είναι η ALPHA BANK A.E. (αρχικά ιδρυθείσα ως Τράπεζα Καλαμών), η οποία απορρόφησε τις τραπεζικές δραστηριότητες της εταιρείας Ι.Φ. ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ (ιδρυθείσα το 1879) και μετονομάσθηκε σε Ελληνική Τράπεζα Εμπορικής Πίστεως. Οι προαναφερθείσες τράπεζες έχουν απορροφήσει διαχρονικά πλήθος άλλων εταιρειών, αρκετές εκ των οποίων είχαν μακρόχρονη παρουσία (π.χ. η Εμπορική Τράπεζα της Ελλάδος που είχε ιδρυθεί το 1907 και το 2013 απορροφήθηκε από την ALPHA BANK).

Οι παλαιότερες ελληνικές μεταποιητικές επιχειρήσεις που εξακολουθούν να υφίστανται είναι δύο βιομηχανίες ποτών, η εταιρεία Ν. Γ. Καλλικούνης Α.Ε. (προήλθε από συγχώνευση επιχειρήσεων η παλαιότερη των οποίων ιδρύθηκε το 1850) και η εταιρεία Ι. Βαρβαγιάννης ΕΠΕ (προερχόμενη από μετατροπή παλαιάς ατομικής επιχείρησης ιδρυθείσας το 1860). Στην ομάδα της βιομηχανίας ωστόσο, με βάση τον πρόσφατο κύκλο εργασιών ξεχωρίζουν η γνωστή καπνοβιομηχανία ΚΑΡΕΛΙΑ ΚΑΠΝΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Α.Ε. (1888), η εταιρεία κατασκευής ηλεκτρικών οικιακών συσκευών BSH ΟΙΚΙΑΚΕΣ ΣΥΣΚΕΥΕΣ Α.Β.Ε. (1865) και τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΑΜΥΝΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ Α.Β.Ε.Ε. (προήλθε από συγχώνευση  εταιρειών η παλαιότερη των οποίων ήταν η Ελληνικού Πυριτιδοποιείου & Καλυκοποιείου με αρχική ίδρυση το έτος 1874).

 Στην ομάδα των αρχαιότερων εμπορικών επιχειρήσεων που επιβιώνουν μέχρι τώρα, παλαιότερες είναι η DIPO Α.Ε., η οποία ασχολείται με εμπόριο ξυλείας και συνεχίζει επιχειρηματικές δραστηριότητες προϋπαρχουσών νομικών μορφών με έναρξη το 1860, καθώς και η εταιρεία ΓΕΩΡΓΑΝΤΑΣ, Φ., 1864 Α.Ε.Β.Ε., με δραστηριότητες σήμερα στο χώρο της εμπορίας καλλυντικών και συναφών ειδών. Με βάση τον πρόσφατο κύκλο εργασιών, σε αυτήν την ομάδα ξεχωρίζουν η γνωστή εταιρεία ποτών ΜΕΤΑΞΑ, Σ. & Η. & Α., Α.Β.Ε. (ίδρυση 1888) και η ΧΡΥΣΑΦΙΔΗΣ, Μ. Γ., Α.Ε. (αρχική ίδρυση 1882) που εμπορεύεται ναυτιλιακά και βιομηχανικά εφόδια.

Στον τομέα των (μη χρηματοπιστωτικών) υπηρεσιών περιλαμβάνονται τόσο δημόσιοι οργανισμοί όσο και ιδιωτικές επιχειρήσεις με ετερόκλητη δραστηριότητα. Αρχαιότερη είναι η εταιρεία 5Ε Α.E. (ίδρυση 1846) που αρχικά είχε εξορυκτική και μεταποιητική δραστηριότητα, καθώς και η ΚΕΡΑΜΕΙΑ ΑΛΛΑΤΙΝΗ – ΑΣΤΙΚΑ ΑΚΙΝΗΤΑ Α.Ε. (ιδρύθηκε το 1858 αρχικά ως κεραμοποιείο), των οποίων οι δραστηριότητες έχουν διαφοροποιηθεί ριζικά με την πάροδο του χρόνου, ενώ στην παρούσα φάση δραστηριοποιούνται κυρίως στην εκμετάλλευση ακινήτων. Σε αυτήν την ομάδα βάσει κύκλου εργασιών ξεχωρίζει ο ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Σ.Ε.) Α.Ε. 

.