Της Στεφανίας Σούκη
Επιπλέον 300 χιλιάδες θέσεις εργασίας, ξεπερνώντας το 1 εκατομμύριο από τις 737.000 που είναι σήμερα μπορεί να δημιουργήσει σε βάθος οκταετίας ο τουρισμός, ο οποίος θα αποτελέσει κινητήρια δύναμη της ελληνικής οικονομίας, αντιπροσωπεύοντας πάνω από το 35% και το 38% του συνολικού αναπτυξιακού δυναμικού σε όρους Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας (ΑΠΑ) και απασχόλησης αντίστοιχα.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας της McKinsey, η οποία παρουσιάσθηκε σήμερα κατά τη διάρκεια του 12ου Συνεδρίου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, η συνολική συνεισφορά σε ΑΠΑ έως το 2021 θα είναι 41- 44 δισ. ευρώ, ήτοι 16 – 17 δισ. ευρώ από ό,τι είναι σήμερα, ενώ οι διεθνείς επισκέπτες θα φθάσουν τα 22-24 εκατομμύρια, με παράλληλη αύξηση της μέσης δαπάνης ανά ταξίδι στα 750- 800 ευρώ από 697 ευρώ το 2013.
Επιπλέον, για την περίοδο 2014-2020, θα χρειαστεί αύξηση των μέσων ετήσιων επιπέδων επενδύσεων κατά περίπου 3,3 δισ. ευρώ κατά μέσο όρο (όταν για το 2012 το αντίστοιχο νούμερο έφθασε τα 900 εκατ. ευρώ). Βασικό μέρος των απαιτούμενων επενδύσεων αφορά τη στοχευόμενη αναβάθμιση υπαρχουσών καταλυμάτων, τη δημιουργία νέων υψηλής ποιότητας και την ενίσχυση των υποδομών για τον ναυτικό τουρισμό. Κρατικοί και κοινοτικοί πόροι (π.χ. ΕΣΠΑ) θα αξιοποιηθούν προσεκτικά, ώστε να αποτελέσουν βάση αύξησης της ιδιωτικής επένδυσης και να βελτιστοποιηθεί η αποτελεσματικότητά τους.
Ο ΣΕΤΕ παρουσίασε τη μελέτη «Τουριστικός Στρατηγικός Σχεδιασμός 2021» της McKinsey ως τη βάση πάνω στην οποία θα στηριχθεί η αναπτυξιακή στρατηγική του τουρισμού, ο ΣΕΤΕ, , παρουσίασε σήμερα τα αποτελέσματα της μελέτης.
Όσον αφορά τις επενδύσεις καίριο ζήτημα είναι η αναβάθμιση των υφιστάμενων καταλυμάτων και η δημιουργία νέων καταλυμάτων ώστε να αυξηθεί η τουριστική σεζόν. Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται η αύξηση των κλινών από τις 776 χιλιάδες στις 900 χιλιάδες με νέες επενδύσεις από 10,8 έως 12,4 δισ. ευρώ.
Όπως επισημάνθηκε, κύρια προτεραιότητα είναι η δημιουργία ενός ισχυρού και διαφοροποιημένου χαρτοφυλακίου προϊόντων. Έξι «κύρια» προϊόντα έχουν οριστεί, καθώς και μια σειρά από «συμπληρωματικά και εξειδικευμένα προϊόντα». Οι έξι βασικοί άξονες- προϊόντα πάνω στους οποίους θα πρέπει να στηριχθεί ο στρατηγικός σχεδιασμός για τον τουρισμό είναι ‘’sun & beach’’ (ήλιος και θάλασσα), city break (τουρισμός στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα, Αθήνα και Θεσσαλονίκη), συνεδριακός τουρισμός, πολιτισμικός τουρισμός, ναυτικός και ιατρικός τουρισμός.
Ενδεικτικά, στο πρώτο, βασικό προϊόν (sun & beach) όπως επισημάνθηκε θα πρέπει να υπάρξει συντονισμένη στρατηγική παρεμβάσεων στον τομέα των υποδομών και στόχευση των αγορών του εξωτερικού για την προσέλκυση τουριστών υψηλότερων εισοδημάτων. Κατά την παρουσίαση της μελέτης αναφέρθηκε ότι η μέση δαπάνη ανά τουριστά στην πρώτη και χαμηλότερη εισοδηματική κατηγορία αντιστοιχεί σε 250 ευρώ, ο μέσος τουρίστας ξοδεύει 750 ευρώ, ενώ η δαπάνη στο luxury τουρισμό κυμαίνεται από 2.100- 2.500 ευρώ ανά τουρίστα.
Στο προϊον ‘’city break’’ επισημάνθηκε καταρχάς το παράδειγμα της Τουρκίας όπου η μέση δαπάνη είναι υψηλότερη όχι λόγω των υψηλότερων τιμών στα ξενοδοχεία αλλά λόγω των δαπανών σε φαγητό και ψώνια, ενώ στην περίπτωση της Βαρκελώνης στην αρχή κάθε έτους ανακοινώνεται το πρόγραμμα των εκδηλώσεων/ δραστηριοτήτων όπως π.χ. η έναρξη των εκπτώσεων, το …ματς Ρέαλ- Μπαρτσελόνα κ.α..
Για το συνεδριακό τουρισμό, η μελέτη της McKinsey επισημαίνει ότι δεν είναι απαραίτητη η στόχευση μόνο σε μεγάλα συνέδρια, ιδιαίτερα αν ληφθεί υπόψη ότι ποσοστό άνω του 75% των συνεδρίων είναι για κάτω από 500 συμμετέχοντες.
Στο ‘’προϊόν’’ του ναυτικού τουρισμού -κρουαζιέρα και yachting- η Ελλάδα θα πρέπει να ενισχύσει καταρχάς το ρόλο των λιμανιών της ως λιμανιών επιβίβασης δεδομένου ότι η δαπάνη των τουριστών αυξάνεται κατά 3,3 φορές (έναντι της απλής επίσκεψης), ενώ θα πρέπει να αναπτυχθεί ιδιαίτερα το κομμάτι των κοντινών εκδρομών από τα λιμάνια, από τις οποίες, σύμφωνα με τις μελέτες προέρχεται ποσοστό 30% των συνολικών εσόδων από την κρουαζιέρα. Στο ‘’υποπροϊόν’’ του yachting η McKinsey επισημαίνει ότι πρώτη προτεραιότητα θα πρέπει να είναι οι υποδομές και πέραν του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων των μαρινών επιπλέον 15- 20 μαρίνες ανά την Ελλάδα θα πρέπει είτε να σχεδιασθούν είτε να αναβαθμισθούν.
Όπως επεσήμανε ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ, κ. Ανδρέας Ανδρεάδης «Η έρευνα αποτελεί ένα οδικό χάρτη υλοποίησης για τον ελληνικό τουρισμό, χωρίς κομματικά χρώματα και γνωρίζοντας από πρώτο χέρι τα δεδομένα και τις προοπτικές του. Ένα σχέδιο που η υλοποίησή του, θα φέρει άμεσα αποτελέσματα στην προσπάθεια της χώρας να εκκινήσει την ανάπτυξη και να ανακάμψει. Επιθυμία μας είναι να συνεργαστούμε στενά με την Πολιτεία και να υλοποιήσουμε με ενότητα αυτό το φιλόδοξο σχέδιο».
Τέσσερις βασικοί άξονες από το υπουργείο Τουρισμού
Από την πλευρά της, η υπουργός Τουρισμού κ. Ολγα Κεφαλογιάννη παρουσίασε στο συνέδριο του ΣΕΤΕ τους τέσσερις βασικούς άξονες του Eθνικού Σχεδίου για τον τουρισμό, ήτοι το νέο τουριστικό νόμο (Ν.4179), το χωροταξικό του τουρισμού, το νέο ΕΣΠΑ και την ενίσχυση της εικόνας της Ελλάδας στο εξωτερικό.
Όσον αφορά το χωροταξικό του τουρισμού, σημείωσε ότι στόχος είναι μέσα από αυτό, να τοποθετηθεί σε σύγχρονες βάσεις η τουριστική ανάπτυξη της χώρας για την επόμενη εικοσαετία. Ο νέος σχεδιασμός πρέπει να βασίζεται στις αρχές της αειφόρου ανάπτυξης, να συμβάλλει στη δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης των επενδυτών, να διασφαλίζει το συντονισμό, τη συμπληρωματικότητα και τη συνέργεια των δράσεων σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο, και να προωθεί την ορθολογική ανάπτυξη του τουρισμού σε κάθε περιοχή της χώρας σύμφωνα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τις δυνατότητες της.
Η κυρία Κεφαλογιάννη παρουσιάζοντας τον τρίτο άξονα (νέο ΕΣΠΑ) που συνθέτει το εθνικό σχέδιο για τον τουρισμό, τόνισε ότι «κλειδί» είναι η καλύτερη δυνατή προετοιμασία και αξιοποίηση του Συμφώνου Εταιρικής Σχέσης 2014 – 2020, με ποσοτικοποιημένες και κατανεμημένες στον χώρο δημόσιες πολιτικές μεταφρασμένες σε δράσεις.
Αναφορικά με τον τέταρτο άξονα, η υπουργός Τουρισμού τόνισε ότι εφέτος, «επισπεύδουμε τα διαφημιστικά προγράμματα του έτους 2014 και αναπτύσσουμε δράσεις ειδικά για την Αθήνα και την Θεσσαλονίκη».