Οι γαλλικές αυτοκινητοβιομηχανίες PSA Peugeot Citroën και Renault SA, καθώς και οι εταιρείες που μεταφέρουν ιρανικό πετρέλαιο, αναμένεται να αποκομίσουν τα μεγαλύτερα οφέλη από την εξάμηνη συμφωνία, που προβλέπει περιορισμό του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης με αντάλλαγμα ελαφρύνσεις στις οικονομικές κυρώσεις.
Η συμφωνία επετεύχθηκ την Κυριακή στη Γενεύη ανάμεσα στο Ιράν και έξι παγκόσμιες δυνάμεις, τις ΗΠΑ τη Γαλλία, τη Γερμανία, τη Βρετανία, την Κίνα και τη Ρωσία. Προβλέπει χαλάρωση των περιορισμών που αφορούν στον τομέα του Αυτοκινήτου, τις πετροχημικές εξαγωγές, μέρος της αεροπορίας, το χρυσό και την ασφάλιση φορτίων πετρελαίου. Επιπροσθέτως, θα επιτρέψει στα κράτη του Περσικού Κόλπου να συνεχίσουν τις εξαγωγές πετρελαίου στα τωρινά επίπεδα αντί να αναγκαστούν να προχωρήσουν σε περαιτέρω μειώσεις.
Οπως μεταδίδει το Bloomberg. τα άμεσα εμπορικά οφέλη από τη συμφωνία θα είναι περιορισμένα επειδή οι βασικές κυρώσεις στο πετρέλαιο και τον τραπεζικό τομέα θα παραμείνουν σε ισχύ. Η σημασία της συμφωνίας έγκειται στο ότι αποτελεί μία πρώτη διακοπή στην επιβολή των αυστηρότατων κυρώσεων κατά του Ιράν και ένα εν δυνάμει πρώτο βήμα προς την επιστροφή στη διεθνή οικονομία.
“ Οποιαδήποτε ένδειξη ότι θα επαναλάβουμε τις εμπορικές συναλλαγές με τους συνεταίρους μας στο Ιράν βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση”, δήλωσε εκπρόσωπος της Peugeot, Jean-Baptiste Thomas. “ Φυσικά, καλωσορίζουμε την επαναλειτουργία της ιρανικής αγοράς”
Σε αντάλλαγμα για τη χαλάρωση επιλεκτικών κυρώσεων, η συμφωνία απαιτεί από το Ιράν να περιορίσει ευαίσθητες πυρηνικές δραστηριότητας, να μειώσει τα αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου και να δώσει τη συγκατάθεσή του για αυξημένους διεθνείς ελέγχους στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του.
Οι αμερικανικές εταιρείες δεν αναμένεται να ωφεληθούν από την εν λόγω συμφωνία, καθώς σχεδόν όλες οι συναλλαγές Ουάσινγκτον – Τεχεράνης, με εξαίρεση τα τρόφιμα και τα φάρμακα, έχουν απαγορευτεί εδώ και δεκαετίες.
Χαμένα έσοδα πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων
Οι κυρώσεις έχουν μειώσει τα έσοδα του Ιράν κατά 120 δισεκατομμύρια δολάρια από το 2010 όταν ΗΠΑ και Ε.Ε επέβαλαν σκληρές εμπορικές ποινές σε ενέργεια, λιμάνια, ασφάλιση, ναυτιλία, τραπεζικό τομέα και άλλες συναλλαγές, σύμφωνα με εκτιμήσεις του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών.
Οι αμερικανικές κυρώσεις προβλέπουν επιβολή ποινής και σε άλλες χώρες, που διατηρούν εμπορικές σχέσεις με το Ιράν, συμπεριλαμβανομένων και συμμάχων των ΗΠΑ.
Η συμφωνία ευνοεί κυρίως τις αυτοκινητοβιομηχανίες, ενώ ανοίγει την πόρτα για εμπορικές συναλλαγές ανάμεσα στο Ιράν και τους εμπόρους χρυσού στην Τουρκία, τα διυλιστήρια στην Ινδία και τους ασφαλιστές ναυτιλιακών στο Λονδίνο.
Η ενδιάμεση συμφωνία, ωστόσο, δεν χαλαρώνει τους περιορισμούς, που αφορούν στις περισσότερες ιρανικές τράπεζες, γεγονός που καθιστά σχεδόν αδύνατον για το Ιράν να αποκτήσει και πάλι πρόσβαση στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Ούτε θα παράσχει κάποιο άμεσο “δώρο” σε πολυεθνικούς πετρελαϊκούς κολοσσούς, όπως η γαλλική Total, η ιταλική Eni και η νορβηγική Statoil, καθώς παραμένουν σε ισχύ οι κυρώσεις στον ενεργειακό τομέα του Ιράν και το εμπάργκο πετρελαίου, που έχει επιβάλει η Ε.Ε.
Εμπόριο πετρελαίου
Το ιράν ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη χώρα σε παραγωγή πετρελαίου του ΟPEC πριν από την επιβολή των σχετικών κυρώσεων τον Ιούλιο του 2012. Τώρα βρίσκεται στην έκτη θέση.
Την ώρα που οι αμερικανικές κυρώσεις, οι οποίες έχουν μειώσει τις ιρανικές εξαγωγές αργού κατά 60% από πέρυσι, θα συνεχιστούν, η συμφωνία προβλέπει τη χαλάρωση ορισμένων κανόνων ώστε οι αγοραστές του ιρανικού πετρελαίου να μπορέσουν να διατηρήσουν τις αγορές τους στα τωρινά επίπεδα και να μην αναγκαστούν να τις μειώσουν στο μέλλον, όπως αναφέρει η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου.
Τους επόμενους έξι μήνες, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών John Kerry και οι εταίροι του θα επιδιώξουν μία τελική συμφωνία, η οποία θα οδηγήσει σε περαιτέρω χαλάρωση των κυρώσεων.
Προς το παρόν, πάντως η χαλάρωση των κυρώσεων, που αφορούν τον κλάδο του Αυτοκινήτου, θα επαναφέρουν στα “ταμεία” 500 εκατ. ευρώ από τα έσοδα, που υπολογίζονται ότι χάνει το εξάμηνο η χώρα λόγω των περιορισμών στο συγκεκριμένο τομέα.
Τρίβουν τα χέρια τους Peugeot και ΚΙΑ
Η Peugeot, η δεύτερη μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία στην Ευρώπη, πούλησε 458.000 αυτοκίνητα στο Ιράν το 2011 πριν από την επιβολή κυρώσεων, γεγονός που καθιστά την ιρανική αγορά τη δεύτερη μεγαλύτερη για την εταιρεία μετά τη Γαλλία.
Οσον αφορά στη Renault, έχει πουλήσει περισσότερα από 100.000 οχήματα στο Ιράν το 2012. Η γαλλική εταιρεία έλαβε 512 εκατ. ευρώ ως αποζημίωση για την αναγκαστική αποχώρηση της από τη χώρα.
Ο οικονομικός διευθυντής της Peugeot Jean-Baptiste de Chatillon δήλωσε πέρυσι ότι οι κυρώσεις είχαν μηνιαίο κόστος, ύψους 10 εκατομμυρίων ευρώ, στα λειτουργικά κέρδη της εταιρείας, η οποία έχει την έδρα της στο Παρίσι.
H Peugeοt και η KIA Motors, η οποία έχει την έδρα της στη Σεούλ, ήταν οι δύο μεγαλύτερες ξένες αυτοκινητοβιομηχανίες, που δραστηριοποιούνταν στο Ιράν, πριν από την οικονομική απομόνωσή του, ενώ συμπεριλαμβάνονται στις εταιρείες, που θα επωφεληθούν τα μέγιστα από τη χαλάρωση των κυρώσεων, διευκρινίζει ο Peter Fuss, μέτοχος της συμβουλευτικής Ernst & Young στη Φρανκφούρτη.
Οσον αφορά στο σκέλος της διατήρησης των εξαγωγών αργού στα τωρινά επίπεδα, επωφελούνται οι Κίνα, Ινδία, Νότια Κορέα, Ιαπωνία, την Τουρκία και την Ταιβάν, τα μόνα κράτη που εξακολουθούν να αγοράζουν ιρανικό πετρέλαιο.
Οι εταιρείες, που μεταφέρουν το ιρανικό πετρέλαιο, συγκαταλέγονται σε αυτούς που επωφελούνται από τη συμφωνία, ενώ θα διευκολυνθούν οι εισαγωγές πετρελαίου των χωρών του Περσικού από χώρες, όπως η Ινδία και η Τουρκία.
Κέρδη για τις ασφαλιστικές πετρελαϊκών φορτίων
Παράλληλα, η άρση της απαγόρευσης ευρωπαϊκής ασφάλισης των ιρανικών πετρελαϊκών φορτίων θα ευνοήσει πλοιοκτήτες και εταιρείες, που καλύπτουν τους κινδύνους από πετρελαιοκηλίδες, λέει στο Bloomberg o Andrew Bardot, γραμματέας της International Group του P&I Clubs στο Λονδίνο. Με την άρση της απαγόρευσης αυτής, θα είναι και πάλι νόμιμο για τις ασφαλιστικές της P&I και εταιρείες, όπως η Lloyd’s Banking Group και η Swiss Re, να δραστηριοποιηθούν στην περιοχή.