Λίγο έξω από το Κιάτο, ένα σχετικά άγνωστο αρχέγονο δάσος μάς θυμίζει ότι η Ελλάδα παραμένει επίμονα ένας τόπος «γεμάτος θάματα και μάγια».

Εχοντας χαθεί για ώρες μέσα σε έναν μαγικό χωροχρόνο 130 μόλις χιλιόμετρα μακριά από την Αθήνα, ανακαλύπτω ότι οι φωτογραφίες που κατεβάζω στον υπολογιστή φέρνουν στον νου παλιά ταξίδια και μακρινές εικόνες. Να, αυτή η γωνία θυμίζει έντονα την καθηλωτική ερημιά στην διαβόητη Ruta 40 της Παταγονίας. Και αυτή η λήψη από το drone είναι σίγουρα ένας λόφος της Τοσκάνης με τα αμπέλια και τα πυκνά της δάση. Και εδώ, θυμίζει εκείνη την φωτό που είδα τις προάλλες στο εκκίνηση των Windows από ένα δάσος στα βόρεια του Καναδά με τα γυμνά κλαδιά και τα χιονισμένα βουνά στο βάθος.

Δάσος Μογγοστού: Μια αρχέγονη εμπειρία στην ορεινή Κορινθία, μιάμιση ώρα από την Αθήνα

Και όμως είμαι Ελλάδα. Και εκεί κάτω είναι σίγουρα ο Κορινθιακός, στο βάθος ο Παρνασσός και η Γκιώνα, απέναντι η Ζήρεια και γύρω μου μία σπάνια καρτ-ποστάλ της Ελλάδας, από εκείνες τις αναπάντεχες εκπλήξεις που σε περιμένουν σε κάθε γωνιά της. Βρίσκομαι στο δάσος του Μογγοστού, λιγότερο από 20 χιλιόμετρα έξω από το Κιάτο, σε ένα περιβάλλον που ξεχειλίζει από γαλήνη. Και με εκείνη την ασύλληπτη αυτάρκεια ενός οικοσυστήματος που κατάφερε να περάσει μέσα από χιλιάδες αιώνες και να φτάσει στις μέρες μας ζωντανό και ακμαίο.

Το δάσος του Μογγοστού το γνωρίζουν λίγοι και παραμένει -ευτυχώς- ένα από τα καλά κρυμμένα και επαρκώς προφυλαγμένα μυστικά σε αυτό το κομμάτι της ορεινής Κορινθίας. Χρειάζεται επιμονή και υπομονή για να βρεις την είσοδό του, χρειάζεται να χαθείς και να ξαναβρείς στα μονοπάτια και τους δρόμους του, πρέπει να αφεθείς σ’ αυτή την υψηλή αισθητική αγωγή των δέντρων και των πουλιών και αυτό θα σε ανταμείψει με εικόνες σπάνιας ομορφιάς. Η μεγάλη αξία του δάσους αναγνωρίστηκε σχετικά νωρίς, καθώς ανήκει στο δίκτυο NATURA από το 1977. Το γεγονός αυτό έχει καταφέρει να διατηρήσει το δάσος σε μία σχετικά σταθερή έκταση και με ελεγχόμενη την αποψίλωση που έχει συμβεί σε άλλα δάση της Πελοποννήσου για τη δημιουργία καλλιεργήσιμων εκτάσεων.

Βρίσκεται σε σχετικά χαμηλό υψόμετρο (δεν ξεπερνά στα ψηλότερα σημεία του τα 1.000 μέτρα) ανάμεσα στο Κιάτο και τον ορεινό όγκο της Ζήρειας και είναι περιτριγυρισμένο από χαμηλούς λόφους όπου απλώνονται τα πανέμορφα αμπέλια της ορεινής Κορινθίας. Εκτείνεται μεταξύ των χωριών Σούλι, Μεγάλος Βάλτος και Θροφαρί και κύριο χαρακτηριστικό του είναι ότι αναπτύσσεται σε ένα ευρύ σχεδόν οριζόντιο πεδίο χωρίς μεγάλες υψομετρικές διαφορές.
Η συνολική του έκταση είναι πάνω από τα 7 χιλιάδες στρέμματα, με τα 5.200 από αυτά να είναι προστατευόμενα. Αυτό που το ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα δάση της περιοχής της βόρειας Πελοποννήσου είναι ότι κυριαρχεί η δρυς, κάτι που σημαίνει ότι το δάσος είναι απομεινάρι μιας αρχέγονης εποχής, όπου αυτού του τύπου η βλάστηση κυριαρχούσαν σε όλη την Πελοπόννησο, φθάνοντας χαμηλά μέχρι τη Φολόη. Στην πράξη μιλάμε για μία Φολόη «τσέπης», σαφώς λιγότερο εντυπωσιακό ως περιβάλλον, αλλά μικρότερο και λιγότερο χαοτικό, για τους επισκέπτες που φθάνουν εκεί με την οικογένειά τους για μια εξόρμηση σε μία από τις πιο αγνές εκφάνσεις του ελλαδικού δάσους.

Δάσος Μογγοστού: Μια αρχέγονη εμπειρία στην ορεινή Κορινθία, μιάμιση ώρα από την Αθήνα
Δάσος Μογγοστού: Μια αρχέγονη εμπειρία στην ορεινή Κορινθία, μιάμιση ώρα από την Αθήνα
Δάσος Μογγοστού: Μια αρχέγονη εμπειρία στην ορεινή Κορινθία, μιάμιση ώρα από την Αθήνα
Δάσος Μογγοστού: Μια αρχέγονη εμπειρία στην ορεινή Κορινθία, μιάμιση ώρα από την Αθήνα
Δάσος Μογγοστού: Μια αρχέγονη εμπειρία στην ορεινή Κορινθία, μιάμιση ώρα από την Αθήνα
Δάσος Μογγοστού: Μια αρχέγονη εμπειρία στην ορεινή Κορινθία, μιάμιση ώρα από την Αθήνα
Δάσος Μογγοστού: Μια αρχέγονη εμπειρία στην ορεινή Κορινθία, μιάμιση ώρα από την Αθήνα

Η βασική περιήγηση είναι μία κυκλική περιπατητική διαδρομή με καλή σήμανση, που ξεκινά από την είσοδο του δάσους στο νότιο τμήμα και μέσα από όμορφα μονοπάτια και ένα περπάτημα περίπου 4-5 ωρών (ανάλογα με τις στάσεις) κάνει έναν πολύ περιεκτικό κύκλο που επιστρέφει στο σημείο αφετηρίας. Στην πορεία αυτή το μονοπάτι κινείται μέσα στο πυκνό δάσος, φθάνει στα άκρα ενός εντυπωσιακού φαραγγιού με πολύ ιδιαίτερους γεωλογικούς σχηματισμούς, ενώ κορυφώνεται στα σημεία όπου βρίσκονται τα τριγωνομετρικά κολονάκια με εκπληκτική θέα προς το Ξυλόκαστρο, τον Κορινθιακό ή ακόμα -στις καθαρές μέρες- και προς τα βουνά της Στερεάς, τον Παρνασσό και την Γκιώνα.

Το δάσος το διασχίζει και ένας σχετικά βατός χωματόδρομος, που λειτουργεί εκτός των άλλων και ως αντιπυρική ζώνη. Ενώ παράλληλα αποτελεί και σημείο αναφοράς -και αυξάνει το αίσθημα ασφάλειας- για όσους κάνουν τα πρώτα βήματά τους στο δάσος και χρειάζονται να νιώθουν ότι ανά πάσα στιγμή μπορούν να βρουν το «νήμα» για να επιστρέψουν στον πολιτισμό. Γενικά, είναι από τα πιο φιλικά και ήσυχα δάση της χώρας μας, αν εξαιρέσουμε την έντονη κατά περιόδους παρουσία των κυνηγών -και των σκυλιών τους- που κάνουν αισθητή διά των όπλων την παρουσία τους και διακόπτουν τον υπέροχο ρεμβασμό όσων περπατούν μέσα στο δάσος.

Η σχετική απομόνωσή του και το γεγονός ότι δεν είναι στην πρώτη γραμμή του εγχώριου δασικού star system, το έχει διατηρήσει σε μία πιο «καθαρή» μορφή, έστω και υποφέρει και αυτό όπως και άλλα αντίστοιχα δάση από την παράνομη υλοτόμηση. Η βλάστηση έχει μεγάλη ποικιλία σε δέντρα αλλά και θάμνους, ενώ αποτελεί και προσφιλή τόπο για όσους λατρεύουν τα μανιτάρια που φυτρώνουν κάτω από τις βελανιδιές. Πλούσια είναι και η πανίδα, αν και το θέαμα από τα διάσπαρτα φυσίγγια σε κάθε γωνιά του δάσους είναι άκρως απογοητευτικό. Ακόμα και έτσι όμως, το δάσος του Μογγοστού είναι μία από τις πιο ευχάριστες εκπλήξεις που μπορεί να ζήσει κάποιος σε δάσος της χώρας μας. Χωρίς τρομακτικές εναλλαγές και γεωλογικά δράματα, είναι ένας τόπος απόλυτης ηρεμίας, τον οποίο μπορούν να προσεγγίσουν και να απολαύσουν όλοι, μικροί και μεγάλοι. Κοιτάζοντας πάλι τις εικόνες, με τον χωμάτινο δρόμο της Ruta 40 της Παταγονίας να οδηγεί μέσα από τα αμπέλια της Τοσκάνης προς τις χιονισμένες κορυφές της Ζήρειας, νιώθεις ότι ζεις όσο πουθενά αλλού στον κόσμο σε έναν τόπο «γεμάτο θαύματα και μάγια».

Δάσος Μογγοστού: Μια αρχέγονη εμπειρία στην ορεινή Κορινθία, μιάμιση ώρα από την Αθήνα
Δάσος Μογγοστού: Μια αρχέγονη εμπειρία στην ορεινή Κορινθία, μιάμιση ώρα από την Αθήνα

TIPS
• Η απόσταση από την Αθήνα είναι 128 χιλιόμετρα και ο χρόνος που χρειάζεται είναι λιγότερο από μιάμιση ώρα οδήγησης. Από την έξοδο της Εθνικής στο Κιάτο με κατεύθυνση προς Στυμφαλία, μέχρι το σημείο που θα στρίψετε στον χωματόδρομο για το δάσος, η απόσταση είναι 16,3 χιλιόμετρα.

• Το σημείο που πρέπει να στρίψετε για να μπείτε στον χωματόδρομο ο οποίος οδηγεί στη νότια πλευρά του δάσους χρειάζεται αρκετή προσοχή για να το διακρίνετε. Η σήμανση είναι μία σκουριασμένη και -κλασικά- τρύπια από τους πυροβολισμούς πινακίδα, πάνω σε μία στροφή χωρίς ορατότητα. Χρησιμοποιήστε την εφαρμογή Google Maps που για την περίσταση είναι αρκετά ακριβής. Το σημείο εισόδου είναι στην κορυφή της ανηφόρας πριν αρχίσετε να κατηφορίζετε προς Στυμφαλία και θα το βρείτε στα δεξιά σας περίπου 20 μέτρα μετά την πινακίδα που δείχνει για το Αστεροσκοπείο. Αν το προσπεράσετε και έχετε αρχίσει να κατηφορίζετε προς τη Στυμφαλία, τότε μάλλον έχετε χάσει την είσοδο, οπότε κάνετε αναστροφή και προσπαθήστε πάλι (μην απογοητευθείτε, δεν είναι εύκολο με την πρώτη, είναι και αυτό μέρος της μαγείας!). Η είσοδος από τη βόρεια πλευρά, ακολουθώντας την διαδρομή προς το χωριό Θροφάρι, είναι πιο πολύπλοκη καθώς πρέπει να ακολουθήσετε αγροτικούς δρόμους δίπλα στα αμπέλια. Και πάλι μία σκουριασμένη και «πυροβολημένη» ταμπέλα σάς δείχνει το σημείο που θα μπείτε στον πολύ φαρδύ και «πατημένο» χωματόδρομο που διασχίζει το δάσος.

• Από τη στιγμή που θα αφήσετε την άσφαλτο, ο χωματόδρομος μετά από δυο χιλιόμετρα θα σας φέρει στην αρχή του δάσους. Το τμήμα αυτό είναι σχετικά εύκολο, ακόμα και για κλασικό αυτοκίνητο (το SUV δεν έχει πρόβλημα), αρκεί να μην έχει προηγηθεί έντονη βροχόπτωση. Γενικά η κίνηση στο δάσος μετά από βροχόπτωση χρειάζεται προσοχή και σίγουρα τετρακίνητο και ακόμα καλύτερα παρέα τουλάχιστον δύο αυτοκινήτων.

• Ιδανική εποχή για επίσκεψη είναι αργά το φθινόπωρο όταν κυριαρχεί η παλέτα των κίτρινων φύλλων. Ευχάριστη βόλτα είναι και την άνοιξη, με τη νέα βλάστηση να κάνει το δάσος να αστράφτει και τη θέα των βουνών με τα χιόνια στα βουνά να προσδίδουν μία διάσταση που θυμίζει ορεινά τοπία του εξωτερικού. Το καλοκαίρι είναι μία ιδανική απόδραση για όσους θέλουν να ξεφύγουν με την οικογένειά τους από τη θάλασσα και να νιώσουν τη δροσιά του δάσους. Αποφύγετε τον χειμώνα, όταν το δάσος βρίσκεται στην πιο «άχαρη» φάση του, και οι δρόμοι είναι σαφώς πιο δύσκολοι λόγω λάσπης, νερών και λοιπών δυσκολιών. Με χιόνι πάντως οι εικόνες είναι μαγικές αν και για λίγους και γνώστες της περιοχής.

• Ο καλύτερος τρόπος για να γνωρίσετε το δάσος είναι το περπάτημα. Υπάρχουν σύλλογοι που οργανώνουν εκδρομές, αλλά μπορεί να γίνει και από μία μεγάλη παρέα που αγαπά τη στενή επαφή με τη φύση και έχει μια κάποια σχετική εμπειρία. Η απουσία έντονου ανάγλυφου κάνει την πεζοπορία εύκολη για όλους, ενώ δίνει την ευκαιρία και για ατέλειωτες ποδηλατάδες από τους φανατικούς φίλους της ορεινής ποδηλασίας. Γενικά το δάσος είναι φιλικό για κάθε χρήση, μιας και η σχετικά εύκολη διάσχισή του με αυτοκίνητο το κάνει προσιτό σε κάθε ηλικία.

• Για φαγητό, η ιδανική -και προφανής επιλογή- είναι το οργανωμένο πικ-νικ για όλη την οικογένεια (η προσοχή με τις φωτιές θεωρείται αυτονόητη). Δεν υπάρχουν υποδομές του τύπου παγκάκια-τραπεζάκια, ούτε κάδοι, οπότε εκτός των άλλων είναι επίσης αυτονόητη η αποκομιδή των απορριμμάτων σας. Οσοι δεν έχετε προνοήσει, μπορείτε προς αναζήτηση φαγητού να κατευθυνθείτε προς το Κρυονέρι, να κατηφορίσετε προς τη Στυμφαλία, ή να επιστρέψετε στο παραλιακό μέτωπο μεταξύ Κιάτου και Κορίνθου, όπου οι επιλογές είναι πολλές και πολύ αξιόλογες.