Επιτυχίες όπως το «Free Solo» και το «The Dawn Wall» έφεραν την αναρρίχηση βράχου στους πιο δημοφιλείς τομείς της ορειβασίας.
To rock climbing μπορεί να φαίνεται σαν ένα άθλημα με κινδύνους, αφού περιλαμβάνει το σκαρφάλωμα ενός κατακόρυφου βράχου ή της προσομοίωσής του, ωστόσο οι ειδικοί λένε ότι προσφέρει στους συμμετέχοντες μια μεγάλη ποικιλία από οφέλη για τη σωματική και ψυχική υγεία που δεν βρίσκεις πάντα σε άλλα αθλήματα.
Τι περιλαμβάνει μια προπόνηση αναρρίχησης βράχου;
Μπορεί να αναρριχηθεί κανείς σε έναν τεχνικό βράχο που θα βρει σε ένα γυμναστήριο αναρρίχησης ή σε έναν φυσικό βράχο εξωτερικού χώρου. «Η αναρρίχηση σε βράχο είναι η απόλυτη προπόνηση για ολόκληρο το σώμα», λέει ο John-Paul Rue, χειρουργός αθλητικής ιατρικής και ορθοπεδικός ώμων στο Mercy Medical Center στη Βαλτιμόρη και προσθέτει ότι συνδυάζει ευελιξία, ευκινησία, δύναμη και αντοχή για να παρέχει αερόβια και αναερόβια οφέλη.
Η αναρρίχηση απαιτεί να σπρώχνεις με τα πόδια σου και να τραβάς με τα χέρια σου. Θα πρέπει επίσης να μπορείς να ισορροπείς στη θέση σου μέχρι να σταθεροποιήσεις το επόμενο βήμα σου, κίνηση η οποία απαιτεί ισομετρικές μυϊκές συσπάσεις. Δηλαδή, ένας μυς ενεργοποιείται χωρίς να αλλάζει μήκος και στη συγκεκριμένη περίπτωση το συνεχές σπρώξιμο, τράβηγμα και η προσπάθεια για ισορροπία επιστρατεύει τους περισσότερους μύες στα χέρια, τους ώμους, το στήθος, την πλάτη, τον πυρήνα και τα πόδια. Με τόσους πολλούς μύες να ενεργοποιούνται ταυτόχρονα, το καρδιοαναπνευστικό σύστημα (η καρδιά, τα αιμοφόρα αγγεία, οι πνεύμονες και οι αεραγωγοί) πρέπει να δουλέψουν πολύ σκληρά για να παρέχουν την απαιτούμενη ενέργεια. Παλαιότερες έρευνες έχουν αποδείξει ότι τα αερόβια αποτελέσματα της αναρρίχησης είναι συγκρίσιμα με πιο παραδοσιακές cardio δραστηριότητες, όπως το τρέξιμο. Ωστόσο, νέα έρευνα αναφέρει ότι η αναρρίχηση βράχου δεν προσφέρει τα ίδια οφέλη στην οστική πυκνότητα με τις προπονήσεις με αντίσταση.
Τύποι αναρρίχησης
-Ελεύθερη αναρρίχηση: Πρόκειται για το σκαρφάλωμα σε έναν βράχο χρησιμοποιώντας τα χέρια και τα πόδια. Το σχοινί χρησιμεύει μόνο για ασφάλεια και όχι ως μέσω αναρρίχησης.
–Free Solo: Αυτή η μορφή ελεύθερης αναρρίχησης εκτελείται χωρίς την προστασία από σχοινιά ή ιμάντες. Οδηγεί τον ορειβάτη πολύ πάνω από το έδαφος, στο σημείο όπου μια πτώση σημαίνει σχεδόν βέβαιο θάνατο, σύμφωνα με το Alpine Institute. Επομένως, ασκείται σπάνια και μόνο από προχωρημένους ορειβάτες που γνωρίζουν τους κινδύνους και την τεχνική.
–Bouldering: Μια άλλη μορφή ελεύθερης αναρρίχησης που εκτελείται χωρίς σχοινιά ή ιμάντες. Ωστόσο, διαφέρει από το free solo στο ότι εκπαιδεύεσαι σε δύσκολες κινήσεις σχετικά κοντά στο έδαφος. Δεν ανεβαίνεις αρκετά ψηλά ώστε να κινδυνεύεις από την πτώση.
–Αθλητική αναρρίχηση: Προστέθηκε επίσημα στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες το 2020. Οι αθλητές μπορούν να αγωνιστούν σε τρεις κατηγορίες: Lead climping, αναρρίχηση σε τοίχο άνω των 15 μέτρων εντός έξι λεπτών με σκοινί ασφαλείας. Bouldering, αναρρίχηση σε όσο περισσότερες προκαθορισμένες διαδρομές εντός τεσσάρων λεπτών σε τοίχους ύψους 4,5 μέτρων, χωρίς τη χρήση σχοινιού. Speed climbing, αναρρίχηση σε τοίχο 15 μέτρων και με κλίση 95 μοιρών όσο το δυνατόν γρηγορότερα.
Τα 7 εκπληκτικά οφέλη
1. Αυξάνει τη δύναμη και την ισορροπία. Είναι μια άσκηση για ολόκληρο το σώμα: Χρησιμοποιείς το πάνω μέρος του σώματος, τον πυρήνα και το κάτω μέρος του σώματος και δουλεύεις ιδιαίτερα τους μύες έλξης, συμπεριλαμβανομένων των δικεφάλων, των καμπτήρων του καρπού και των μυών της πλάτης. Η αναρρίχηση απαιτεί ισομετρικό κράτημα – πράγμα που σημαίνει ότι ένας μυς συσπάται, αλλά δεν υπάρχει καμία αλλαγή στο μήκος του.
2. Βοηθά στην επίλυση προβλημάτων. Κάθε αναρριχητής γνωρίζει το συναίσθημα «μάχης ή φυγής». Η αίσθηση ότι οι θέσεις των ποδιών και των χεριών πρέπει να είναι τέλειες και ψύχραιμες, διαφορετικά με μία λάθος κίνηση θα επέλθει η πτώση. Με την εξάσκηση όμως, η σκέψη και η προνοητικότητα γίνονται δεύτερη φύση.
3. Βελτιώνει την καρδιοαναπνευστική ικανότητα. Η αναρρίχηση κάνει καλό στην καρδιά. Σύμφωνα με μελέτες απαιτεί την ίδια ποσότητα ενέργειας με το τρέξιμο ενός χιλιομέτρου σε 8 έως 11 λεπτά.
4. Καίει θερμίδες. Φυσικά, πόσες θερμίδες καις εξαρτάται από την ηλικία, το φύλο και τον σωματότυπο. Ομως, οι ενδείξεις περιγράφουν καύση μεταξύ 480 και 600 θερμίδων την ώρα.
5. Εξασκεί το πνεύμα. Η αναρρίχηση δεν είναι μια εξαιρετική προπόνηση για το σώμα, ασκεί επίσης και τον εγκέφαλο. Σε μελέτη, η αναρρίχηση για δύο ώρες αύξησε τη δύναμη της μνήμης κατά 50%.
6. Είναι ιδανική για την ψυχική υγεία. Η αναρρίχηση είναι θεραπευτική. Πολλές μελέτες δείχνουν ότι μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης, ίσως επειδή απαιτεί εστιασμένη προσοχή και επίγνωση. Ορισμένοι ασκούμενοι χρησιμοποιούν ακόμη και την αναρρίχηση σε συνδυασμό με την παραδοσιακή ψυχοθεραπεία.
7. Βελτιώνει την επικοινωνία. Με τους άλλους αλλά και με τον εαυτό μας.
Και φυσικά είναι το άθλημα που σου μαθαίνει και σου υπενθυμίζει ένα από τα πιο σημαντικά μαθήματα της ζωής: Πρέπει να μάθεις να πέφτεις και να ξαναπροσπαθείς. Γιατί για όλες τις φορές που δεν θα φτάσεις στην κορυφή, υπάρχει μία που θα το καταφέρεις.
Φωτογραφίες: Getty Images / Ideal Image