Καθώς το κόστος των αισθητικών θεραπειών αυξανόταν, τα social media ανέδειξαν μια νέα υπόσχεση ομορφιάς: το «Botox της φύσης». Bίντεο με αυτοσχέδιες μάσκες και εκατομμύρια προβολές έφεραν στο προσκήνιο μια DIY εκδοχή αντιγήρανσης.
Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου κάθε τάση μπορεί να μετατραπεί σε φαινόμενο μέσα σε λίγες ώρες, μια νέα υπόσχεση ομορφιάς κέρδισε εντυπωσιακή απήχηση: το λεγόμενο nature’s Botox. Χωρίς ενέσεις, χωρίς ιατρεία και κυρίως χωρίς κόστος. Μπανάνες, λιναρόσποροι, ρύζι, ακόμη και λίπος βοδινού προσπάθησαν να αντικαταστήσουν τις σύριγγες και πέρασαν από την κουζίνα απευθείας στο πρόσωπο χιλιάδων χρηστών.
Σε ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα, η Kirti Tewani, θεραπεύτρια Αγιουρβέδα, με 486.000 ακόλουθους, εμφανίστηκε σε βίντεο στο TikTok να τρίβει το εσωτερικό μιας φλούδας μπανάνας στο πρόσωπό της, διαβεβαιώνοντας ότι δεν χρειαζόταν Botox. Το βίντεο συγκέντρωσε εκατοντάδες χιλιάδες προβολές, ενώ η ίδια υποστήριξε ότι μετά από εβδομάδες πειραματισμών παρατήρησε πως οι γραμμές έκφρασης στο πρόσωπό της έδειχναν πιο «γεμάτες». Η εξήγηση που έδωσε βασίστηκε στην περιεκτικότητα της φλούδας, πλούσια σε αντιοξειδωτικά και κάλιο, στοιχεία που, σύμφωνα με την ίδια, βοηθούσαν στην ενυδάτωση και τη φωτεινότητα του δέρματος.
Η κουζίνα ως εργαστήριο ομορφιάς
Η Tewani δεν υπήρξε εξαίρεση. Αντιθέτως, εντάχθηκε σε ένα κύμα δημιουργών περιεχομένου που στράφηκαν τόσο στην ίδια όσο και σε άλλες αυτοσχέδιες λύσεις περιποίησης, αντλώντας υλικά από τα ντουλάπια της κουζίνας. Για άλλους, το «Botox της φύσης» πήρε τη μορφή μάσκας λιναρόσπορου, η οποία όπως έλεγαν δημιουργούσε έντονη αίσθηση σύσφιξης.
Η Daniela Martinez μοιράστηκε στο TikTok τη ρουτίνα της με βρασμένο λιναρόσπορο, δηλώνοντας ότι το αποτέλεσμα έκανε το δέρμα και τα μαλλιά της να δείχνουν πιο λεία και λαμπερά. Το βίντεό της συγκέντρωσε 102.000 χιλιάδες προβολές και σχόλια από χρήστες που έσπευσαν να δοκιμάσουν τη μέθοδο.
Παράλληλα, άλλοι δημιουργοί ανέσυραν πρακτικές που θύμιζαν να έχουν περισσότερη παραδοσιακή γνώση. Το νερό ρυζιού, συνδεδεμένο εδώ και αιώνες με την ασιατική περιποίηση, πολύ πριν γίνει viral στο TikTok, παρουσιάστηκε εκ νέου ως φυσικό «lifting», ενώ μάσκες από ασπράδι αυγού επέστρεψαν δυναμικά, υποσχόμενες άμεση λείανση. Ακόμη πιο αμφιλεγόμενη υπήρξε η τάση του βοδινού λίπους, χτυπημένο σε μορφή κρέμας, το οποίο ορισμένοι χρήστες εφάρμοζαν ως ενυδατικό προϊόν, δηλώνοντας ότι αντικατέστησε τα καλλυντικά τους και σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμη και τις ενέσιμες θεραπείες.
Το φαινόμενο συνδέθηκε άμεσα με τις αλλαγές στην αγορά ομορφιάς και τις συνθήκες της εποχής. Μετά την πανδημία, η αγορά της περιποίησης γνώρισε άνθηση, με καταναλωτές να επενδύουν σε ακριβά, επιστημονικά τεκμηριωμένα προϊόντα, όπως ενυδατικές κρέμες και ορούς. Ταυτόχρονα, όμως, αναδύθηκε μια αντίρροπη τάση: η επιστροφή στις αυτοσχέδιες λύσεις (DIY) στην απλότητα. Αναλυτές της αγοράς επεσήμαναν ότι το κόστος των επαγγελματικών θεραπειών, σε συνδυασμό με την επιρροή των κοινωνικών μέσων, ώθησε νεότερες ηλικίες να αναζητήσουν εναλλακτικές λύσεις, έστω και προσωρινές.
Η υπόσχεση των social media και τα όριά της
Ένα μεγάλο μέρος αυτής της δυναμικής τροφοδοτήθηκε από τα ίδια τα social media. Οι DIY πρακτικές δεν υπόσχονταν απλώς αποτέλεσμα, αλλά και συμμετοχή: πειραματισμό, κοινότητα, αίσθηση ανακάλυψης. Για άλλους χρήστες, η επιλογή φυσικών λύσεων συνδέθηκε και με την αντίληψη ότι ήταν πιο ασφαλείς ή λιγότερο επεμβατικές από τις αισθητικές παρεμβάσεις.
Ωστόσο, οι ειδικοί εμφανίστηκαν πιο επιφυλακτικοί. Δερματολόγοι τόνισαν ότι, παρά την προσωρινή αίσθηση σύσφιξης ή λάμψης που μπορούσαν να προσφέρουν ορισμένα φυσικά συστατικά, δεν υπήρχαν επιστημονικά δεδομένα που να τα καθιστούν συγκρίσιμα με το Botox. Το Botox, υπενθύμισαν, είχε συγκεκριμένο μηχανισμό δράσης και πολυετή κλινική τεκμηρίωση. Η ευρεία χρήση του όρου Botox στο διαδίκτυο θεωρήθηκε περισσότερο επικοινωνιακό τέχνασμα παρά ακριβής περιγραφή.
Παράλληλα, επισημάνθηκαν και πιθανοί κίνδυνοι. Τα φρούτα περιέχουν φυσικά οξέα που μπορούν να προκαλέσουν ερεθισμούς ή φωτοευαισθησία, ειδικά όταν χρησιμοποιούνται χωρίς αντηλιακή προστασία. Τα ζωικά λίπη, έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά οξέα που μπορούν να φράξουν τους πόρους, ιδιαίτερα σε άτομα με προδιάθεση σε ακμή. Ορισμένοι δημιουργοί, όπως η Grace May, παραδέχθηκαν δημόσια ότι εγκατέλειψαν τέτοιες πρακτικές όταν διαπίστωσαν επιδείνωση της ακμής τους. Τελικά, το «botox της φύσης» φάνηκε να λειτουργεί περισσότερο ως σύμπτωμα μιας ευρύτερης κοινωνικής τάσης: της ανάγκης για εύκολα προσβάσιμες λύσεις και για πειραματισμό εκτός θεσμοθετημένων πλαισίων. Όπως συνέβη και με τόσες άλλες viral υποσχέσεις, το αποτέλεσμα αποδείχθηκε λιγότερο εντυπωσιακό από τον τίτλο, αλλά αρκετό για να κρατήσει το ενδιαφέρον ζωντανό.
Εξωτερική φωτογραφία: Getty Images /Ideal Image