Το Λονδίνο χωρίζεται στα δύο, με τις τιμές των κατοικιών στο κέντρο να πέφτουν και να ανεβαίνουν στα προάστιά του.
Σημάδια έντονης κόπωσης εμφανίζει η αγορά κατοικίας του Λονδίνου, καθώς οι τιμές των ακινήτων υποχωρούν πλέον σε περίπου τις μισές διοικητικές περιφέρειες της βρετανικής πρωτεύουσας. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα επίσημα στοιχεία για τον Οκτώβριο, οι τιμές των κατοικιών μειώθηκαν σε 18 από τους 33 δήμους (boroughs) του Λονδίνου σε ετήσια βάση, την ώρα που στο σύνολο του Ηνωμένου Βασιλείου καταγράφηκε αύξηση 1,7%. Η εικόνα αυτή αποκαλύπτει μια αγορά με έντονες ανισορροπίες και υπογραμμίζει ότι το Λονδίνο ακολουθεί πλέον διαφορετική πορεία από την υπόλοιπη χώρα.
Η πιο εντυπωσιακή πτώση σημειώθηκε ωστόσο στους πιο ακριβούς δήμους. Πιο συγκεκριμένα, η πόλη του Λονδίνου κατέγραψε ετήσια μείωση τιμών της τάξης του 18%, ενώ το Kensington και το Chelsea -διαχρονικά από τις ακριβότερες περιοχές της Ευρώπης- είδε τις τιμές να υποχωρούν κατά 16,5%. Παρόμοιες πιέσεις καταγράφηκαν και σε άλλες «πρωταθλήτριες» του luxury real estate, όπως το Westminster και τμήματα του Camden.
Ο λόγος της αλλαγής;
Η εξέλιξη αυτή δεν αποτελεί κεραυνό εν αιθρία, καθώς τα τελευταία δύο χρόνια, η αγορά κατοικίας του Λονδίνου δοκιμάζεται από έναν συνδυασμό παραγόντων: τα υψηλά επιτόκια στεγαστικών δανείων, το αυξημένο κόστος ζωής, η μείωση της αγοραστικής δύναμης και η αβεβαιότητα γύρω από την οικονομική προοπτική της Βρετανίας. Ιδιαίτερα οι ακριβές περιοχές, όπου οι τιμές είχαν εκτοξευθεί την προηγούμενη δεκαετία, φαίνεται πως βρίσκονται τώρα αντιμέτωπες με μια αναγκαία -έστω και επώδυνη- διόρθωση. Παράλληλα, η ζήτηση από διεθνείς αγοραστές, που παραδοσιακά στήριζε το κορυφαίο τμήμα της αγοράς, έχει περιοριστεί. Οι γεωπολιτικές εντάσεις, η μεταβλητότητα των συναλλαγματικών ισοτιμιών και οι αυστηρότεροι φορολογικοί κανόνες για τους ξένους ιδιοκτήτες έχουν καταστήσει το Λονδίνο λιγότερο ελκυστικό ως ασφαλές καταφύγιο επενδύσεων σε ακίνητα.
Την ίδια στιγμή, όμως, η εικόνα δεν είναι ομοιόμορφη σε ολόκληρη την πρωτεύουσα. Σε πιο προσιτούς δήμους, όπως το Barking and Dagenham, το Bromley και το Lewisham, οι τιμές των κατοικιών συνέχισαν να αυξάνονται με σταθερό και υγιή ρυθμό. Πρόκειται για περιοχές που προσελκύουν κυρίως αγοραστές πρώτης κατοικίας και οικογένειες με μεσαία εισοδήματα, οι οποίες αναζητούν μεγαλύτερους χώρους και καλύτερη σχέση ποιότητας-τιμής, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει μεγαλύτερη απόσταση από το κέντρο.
Μια αγορά δυο ταχυτήτων
Η τάση αυτή αποτυπώνει ξεκάθαρα μια αγορά δύο ταχυτήτων. Από τη μία πλευρά, οι ακριβοί δήμοι του κεντρικού Λονδίνου, όπου η υπερσυγκέντρωση πλούτου και η εξάρτηση από διεθνή κεφάλαια καθιστούν την αγορά πιο ευάλωτη σε οικονομικές αναταράξεις. Από την άλλη, οι εξωτερικές και πιο οικονομικά προσιτές περιοχές, που επωφελούνται από δημογραφικές μετακινήσεις, έργα υποδομών και τη μόνιμη στροφή προς την τηλεργασία.
Για πολλούς αναλυτές, η παρούσα διόρθωση δεν συνιστά κατάρρευση, αλλά μάλλον επαναφορά σε πιο ρεαλιστικά επίπεδα τιμών, ιδίως σε περιοχές όπου η άνοδος των προηγούμενων ετών θεωρούνταν υπερβολική. Ωστόσο, η διάρκεια και το βάθος αυτής της πτώσης παραμένουν αβέβαια και θα εξαρτηθούν σε μεγάλο βαθμό από την πορεία των επιτοκίων και τη συνολική οικονομική σταθερότητα της χώρας.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι το Λονδίνο δεν αποτελεί πλέον μια ενιαία αγορά ακινήτων. Οι πρόσφατοι αριθμοί δείχνουν πως η γεωγραφία, το εισόδημα και το προφίλ των αγοραστών παίζουν καθοριστικό ρόλο, μετατρέποντας την αγορά κατοικίας της βρετανικής πρωτεύουσας σε έναν καθρέφτη των ευρύτερων κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων.
Eισαγωγική φωτογραφία: Getty Images / Ideal Image