Το να συναντήσεις τον Δάκη Ιωάννου μοιάζει μακρινό όνειρο, καθώς ο πολυδιάστατος αυτός άνθρωπος κάνει πρωταθλητισμό χωρίς να θέλει να προβάλλει τον εαυτό του.

Ίσως, γιατί αφήνει τα έργα του να μιλήσουν για εκείνον. Όπως τα ξενοδοχεία InterContinental και Semiramis, οι άλλες επιχειρηματικές του δραστηριότητες ή τα εκκεντρικά κομμάτια του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ, τον χώρο τέχνης του. 

Διασχίζω τους χώρους των γραφείων του στο Μαρούσι. Το παλιό ξύλο με το οποίο είναι επενδυμένοι οι τοίχοι έρχονται σε ένα πρωτοποριακό κοντράστ με τη σύγχρονη τέχνη που υπάρχει παντού.

Παρατηρώ ένα λευκό μπουκάλι Coca Cola ενωμένο με μια πίπα, σαν αυτές που κάπνιζαν οι παππούδες μας. Nα είναι του Jeff Koons ή του Maurizio Catellan; «Δικό μου!», μου λέει και με εκπλήσσει. «Συνδυασμός Warhol και Duchamp!» 

Λευκωσία, Αθήνα, Νέα Υόρκη … ένα έργο τέχνης  δρόμος

Γεννημένος στη Λευκωσία σε μια επιχειρηματική οικογένεια που  διαθέτει κουλτούρα και έχει έντονη φιλανθρωπική δράση (είναι γνωστό το Ίδρυμα Χρίστος – Στέλιος Ιωάννου, που ίδρυσαν οι γονείς του και ασχολείται με ενήλικα άτομα με νοητική στέρηση), αγαπά τις business αλλά και την καλλιτεχνική δημιουργία από μικρός. Πριν σπουδάσει πολιτικός μηχανικός, αρχικά στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ και αργότερα στο περίφημο  Κολούμπια, γοητεύεται από την τέχνη. Την εποχή που οι συμμαθητές του στο Κολλέγιο Αθηνών επιλέγουν αφίσες των σταρ της εποχής, εκείνος προτιμά να διακοσμεί το δωμάτιό του με πόστερ από έργα  Πικάσο. 

«Μια από τις ενδιαφέρουσες περιόδους της ζωής μου ήταν τα χρόνια που έζησα στη Νέα Υόρκη μεταξύ ’62 και ’64. Ήταν η εποχή της μεγάλης επανάστασης με τον Aντι Γουόρχολ κ.λπ.,  μια περίοδος συνταρακτική. Έπειτα ήρθε στη ζωή μου η Ρώμη και η αρχιτεκτονική. Νέα Υόρκη και Ρώμη – αυτές οι δύο αντικρουόμενες και τελείως διαφορετικές πόλεις έπαιξαν καθοριστικό ρόλο». 

Εμμένω στον Αντι Γουόρχολ… «Τον γνώρισα τη δεκαετία του ’80. Είχα την ευκαιρία να τον συναντήσω δύο φορές. Μια στο studio του, το Factory και μια σε ένα βραδινό dinner, στη Νέα Υόρκη. Hταν τύπος χαλαρός και cool. Δεν ήταν ένας άνθρωπος που μπορούσες να συζητήσεις μαζί του μόνο για τέχνη».

Το πρώτο του έργο με το οποίο ξεκίνησε τη Συλλογή του ο Δάκης Ιωάννου,  είναι το One Ball Total Equilibrium Tank  του Jeff Κoons. Το αγοράζει με έκπτωση στην τιμή των 2.700 δολαρίων αντί 3.000. Τον ρωτώ αν του έχει ξανά συμβεί, «Στους συλλέκτες οι γκαλερίστες κάνουν πάντα έκπτωση!» μου λέει. 

O Δάκης Ιωάννου τυγχάνει διεθνούς αναγνώρισης. Είναι μέλος του Board of Trustees του New Museum. Υπήρξε Πρόεδρος του διεθνούς διοικητικού συμβουλίου του Ιδρύματος Guggenheim και μέλος του Painting & Sculpture Committee του MoMa. Είναι μέλος των Διεθνών Συμβουλίων του MoMa και του Metropolitan Museum of Art στη Νέα Υόρκη καθώς και των Tate Galleries και Design Museum στο Λονδίνο.

Ανήσυχος και ευρηματικός, ακροβατεί επιτυχώς μεταξύ business και τέχνης.

Κάνει πρωταθλητισμό είτε ασχολείται με την κατασκευαστική του, είτε με τα ξενοδοχεία, είτε με το Ίδρυμά του – το πρωτοποριακό ΔΕΣΤΕ. 

Πού παραπέμπει η ονομασία; ”Έχει πολλά επίπεδα ανάγνωσης. Καταρχάς, τα αρχικά σημαίνουν Διεθνής Ελληνική Σύγχρονη Τέχνη. Η αφετηρία είναι αυτή. Από εκεί και πέρα το Δέστε σημαίνει «δένω» αλλά και «βλέπω». Είμαι βέβαιος ότι και τις δύο έννοιες τις βιώνει το κοινό”». 

Καλωσορίσατε στα ξενοδοχεία του Δάκη

Ο Δάκης Ιωάννου ήταν πάντα ένας επιχειρηματίας πολύ μπροστά από την εποχή του. Επένδυσε νωρίς σε επιχειρηματικούς τομείς όπως οι αερομεταφορές (ως ένας από τους μετόχους της αεροπορικής εταιρείας Aegean), τα αναψυκτικά (στον Όμιλος 3E), τη φιλοξενία κλ. Το πρώτο του ξενοδοχείο, το InterContinental, ήταν ένα από τα πρώτα φιλόδοξα project φιλοξενίας, της σύγχρονης Ελλάδας.

«Ήταν η πρώτη μεγάλη επένδυση που πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα τότε!» με πάνω από 600 – δωμάτια το μεγαλύτερο ξενοδοχείο της Αθήνας μέχρι σήμερα.

Aκολούθησαν και άλλα ξενοδοχεία, όπως το Semiramis στο Κεφαλάρι αλλά και το New Hotel στο Σύνταγμα. Στο Semiramis ο φιλότεχνος Δάκης Ιωάννου, εξάντλησε την αγάπη του για την τέχνη ,αναθέτοντας όλο το interior -και όχι μόνο- στον διακεκριμένο Αμερικανο-Αιγύπτιο designer Karim Rashid. «Όταν σχεδιάσαμε το Semiramis δεχτήκαμε πολύ κριτική. Η αλήθεια είναι ότι δεν μπορούσα να την καταλάβω.  Τι σημαίνει αρχιτεκτονική που να ταιριάζει με την περιοχή; Να ταιριάζει με τα Γοτθικά και Αυστριακά κτίρια που υπήρχαν κάποτε στην Κηφισιά; Mε τα νεοκλασικά της περιοχής  ή με τα σύγχρονα οικήματα που παραπέμπουν σε κουτιά; Mε τις πολυκατοικίες ή με τι άλλο; To χαρακτηριστικό της Κηφισιάς είναι αυτή ακριβώς η ποικιλία που υπήρχε πάντοτε». 

Ο Δάκης Ιωάννου είναι η χαρισματική αυτή προσωπικότητα που ξέρει τα ταράσσει τα λιμνάζοντα νερά  του αισθητικού και καλλιτεχνικού γίγνεσθαι.  Τα βήματά του δεν καθορίστηκαν ποτέ από την κριτική του κόσμου. Αν τον απασχολούσε η κριτική  άλλωστε δεν θα είχε κάνει, όπως λέει, όλα αυτά που έκανε.

Είναι ένας άνθρωπος που δεν ζει από την τέχνη. Ζει ανάμεσα σ΄ αυτήν. Για τον Δάκη η ζωή είναι μια απρόσμενη – ευχάριστη περιπέτεια , ένας ευφάνταστος διάλογος με χιούμορ. Το μυαλό του σκέφτεται διαρκώς και ας αρνείται ο ίδιος τον χαρακτηρισμό «Μαικήνας» ή καλλιτέχνης. Ο Δάκης Ιωάννου φιλοτεχνεί την ίδια την ζωή.

Κάπως έτσι προέκυψε και το εκκεντρικό του σκάφος Guilty, το πιο εκκεντρικό σκάφος που διασχίζει τις ελληνικές θάλασσες. «Το Guilty ξεκίνησε με μια διαδραστική ιδέα που είχαμε με την Ιβάνα Πορφίρη, την αρχιτέκτονα που το επιμελήθηκε. Της ζήτησα συγκεκριμένη διάταξη χώρων και στο τέλος προέκυψε κάτι που θύμιζε container –ship». 

Γελάμε… «Έπειτα άλλαξε κάποιες γραμμές και από container–Ship έγινε Battleship (θωρηκτό).  Έδειξα στον Jeff Koons το σχέδιο ρωτώντας τον αν έχει κάποια ιδέα για το χρώμα και έπεσε στο τραπέζι η ιδέα του καμουφλάζ, όπως το εφάρμοζαν στα πλοία τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Aργότερα ρώτησα τον Κoons αν ήθελε να το επιμεληθεί ο ίδιος, όπως και έγινε».

Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι το Guilty είναι μια πλωτή γκαλερί αφού εκτός από τον εξωτερικό του διάκοσμο, όλοι του οι εσωτερικοί χώροι είναι φιλοτεχνημένοι από διακεκριμένους καλλιτέχνες.

Όπως φιλοτεχνημένοι είναι όλοι οι χώροι στους οποίους ζει ο γνωστός επιχειρηματίας. Τον ρωτώ αν αλλάζει έργα στους χώρους του.  Αλλάζει αλλά υπάρχει πάντα μια φιλοσοφία στην καινούρια εγκατάσταση.

Από τότε που παρέδωσε τα επιχειρηματικά ηνία στον γιο του, έχει περισσότερο χρόνο να ασχοληθεί με την τέχνη.

«Η πανδημία μας έκανε να επαναπροσδιορίσουμε τις αξίες και προτεραιότητές μας. Είχαμε ξεφύγει κι όλο αυτό ήρθε για να μας μαζέψει» λέει και με εκπλήσσει όταν του ζητώ  να μου πει πως βίωσε τα lockdowns. “ Έφτιαχνα κοσμήματα! Σχεδίαζα κοσμήματα, έδωσα στον Καίσαρη να μου τα κατασκευάσει και τα δώρισα σε φίλους μου».

Επιχειρηματίας, συλλέκτης, άνθρωπος που πάει τα πράγματα ένα βήμα παρακάτω. Σύμφωνα με το Artreview, ένας από τους δέκα πιο επιδραστικούς ανθρώπους της τέχνης παγκοσμίως. Ένας εσωστρεφής σύγχρονος Κολόμβος που μας ταξιδεύει συνεχώς σε άγνωστα αχαρτογράφητα νερά.

Στην Ύδρα στήνει κάθε χρόνο μια από τις πλέον συζητημένες εκθέσεις. Στην Σαντορίνη εγκαινιάζει φέτος τον νέο του ξενοδοχείο, ένα πραγματικό παράδεισο υπό την ονομασία «Noūs».

Ταξιδεύει, μαζεύει τέχνη, αναδεικνύει νέους καλλιτέχνες και εκνευρίζεται όταν κάποιοι αντιμετωπίζουν την τέχνη ως επένδυση και όχι ως πάθος.

Τι να πρωτορωτήσεις τον Δάκη Ιωάννου, ένα ζωντανό μύθο της εποχή μας; Eναν άνθρωπο που αποφεύγει τις συνεντεύξεις καθώς του αρέσει να εκφράζεται μέσα από τις επιχειρηματικές ή καλλιτεχνικές του κινήσεις;

Καθώς φεύγω, γυρίζω προς το μέρος του για να τον ρωτήσω πώς προσδιορίζεται «επιχειρηματίας, συλλέκτης, Μαικήνας της τέχνης, ιδιοκτήτης ξενοδοχείων, πώς;”

“Ως Δάκης Ιωάννου”, μου λέει. Την ίδια απάντηση μου δίνει και όταν τον ρωτώ πώς θέλει o κόσμος να τον θυμάται…