Ήταν η εβδομάδα που θα έκανε ακόμη και τον πιο έμπειρο διπλωμάτη να ζαλιστεί: συνομιλίες για το εμπόριο με την Κίνα, εκεχειρία μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν, συμφωνία με τους Χούθι, διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Και σαν να μην έφταναν αυτά, η απελευθέρωση ομήρων στη Γάζα, νέο εμπορικό πλαίσιο με το Ηνωμένο Βασίλειο και το δελεαστικό ενδεχόμενο λήξης του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Για τους υποστηρικτές του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ, αυτές οι εξελίξεις αποδεικνύουν ότι η επιθετική πολιτική του «Πρώτα η Αμερική» σε εξωτερικές σχέσεις και εμπόριο αποδίδει καρπούς πιο άμεσα και αποτελεσματικά από ό,τι θα μπορούσαν να φανταστούν οι προκάτοχοί του.
Αβεβαιότητα σε Ουκρανία και Ιράν, κριτική για την απουσία συναίνεσης
Ωστόσο, βασικά ζητήματα παραμένουν ανοιχτά τόσο για το Ιράν όσο και για την Ουκρανία, με τη Ρωσία να απορρίπτει μέχρι στιγμής μια κατάπαυση πυρός. Η Ινδία από την πλευρά της έχει αμφισβητήσει κάποιους από τους ισχυρισμούς των ΗΠΑ σχετικά με τον διαμεσολαβητικό ρόλο τους. Η κυβέρνηση Τραμπ έχει εγκαταλείψει την παραδοσιακή διπλωματική πρακτική της ήπιας οικοδόμησης συναίνεσης μεταξύ συμμάχων ή αντιπάλων, προτιμώντας διαπραγματεύσεις δημόσιες και σε πραγματικό χρόνο.
Συνολικά, οι πρόσφατες κινήσεις της Ουάσιγκτον δείχνουν έναν Λευκό Οίκο αποφασισμένο να αποδείξει ότι μπορεί να ξεφύγει από τις αναταραχές των πρώτων 100 ημερών —που σημαδεύτηκαν από χρηματοπιστωτική αναστάτωση λόγω των δασμών— και να επιτύχει λύσεις σε μακροχρόνιες συγκρούσεις που ο Τραμπ είχε υποσχεθεί πως θα «έλυνε εύκολα» αν εξασφάλιζε δεύτερη θητεία.
«Εντυπωσιακές» συμφωνίες χωρίς ουσία;
«Υπάρχει ένα κοινό νήμα: η επιθυμία για μια τηλεοπτικά ελκυστική συμφωνία, σχεδόν ανεξαρτήτως όρων», σημείωσε η Κόρι Σέικ, ερευνήτρια στο American Enterprise Institute και πρώην μέλος της κυβέρνησης Μπους. «Δεν ακολουθούν κάποιο πολυεπίπεδο σχέδιο για ειρήνη στη Γάζα. Πετάνε ένα καπέλο στον αέρα και πυροβολούν προς τα εκεί, περιμένοντας αντιδράσεις».
Τη Δευτέρα, ο Τραμπ χαρακτήρισε τις συνομιλίες του υπουργού Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ με την Κίνα στην Ελβετία ως «ολοκληρωτικό επαναπροσδιορισμό». Δεν ανέφερε όμως ότι η αποκλιμάκωση των δασμών ουσιαστικά ανταποκρίθηκε σχεδόν σε όλα τα βασικά αιτήματα του Πεκίνου, αφήνοντας άλυτα τα βαθύτερα σημεία σύγκρουσης.
Εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ υποστήριξε ότι ο Τραμπ έχει φέρει την παγκόσμια ειρήνη πιο κοντά από ποτέ σε συγκρούσεις που διαρκούν δεκαετίες. Ο Τζέιμς Χιούιτ από το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας ανέφερε ότι «οι ψηφοφόροι τού ανέθεσαν την ευθύνη να προωθήσει τα αμερικανικά συμφέροντα» και ότι ο Πρόεδρος είναι «άνθρωπος της δράσης, όχι της γραφειοκρατίας».
Οι υποστηρικτές του βλέπουν σε αυτή την προσέγγιση τη διάθεση να δοκιμάσει νέες μεθόδους για την επίλυση κρίσεων όπως η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ή η σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς.
Οι επιχειρηματίες στις διαπραγματεύσεις
Ο Τραμπ, ήδη πριν αναλάβει επίσημα τα καθήκοντά του, είχε στείλει τον βασικό του διαπραγματευτή, τον επενδυτή ακινήτων Στιβ Γουίτκοφ, να διαπραγματευτεί εκεχειρία στη Γάζα. Ο Γουίτκοφ έχει πλέον αναλάβει και τις συνομιλίες για τον πόλεμο στην Ουκρανία και το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν – αποστολές που συνήθως ανατίθενται στον υπουργό Εξωτερικών και τον σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας.
Σύμφωνα με τον πρώην απεσταλμένο της Ουάσιγκτον στη Μέση Ανατολή, Ντένις Ρος, «προς το παρόν υπάρχει περισσότερη δυναμική παρά αποτέλεσμα» στις πρωτοβουλίες για Ουκρανία και Γάζα. Ο Τραμπ, λέει, βάζει «πάνω απ’ όλα τις συναλλαγές και τα συμφέροντα των ΗΠΑ όπως ο ίδιος τα ορίζει».
Η Μέση Ανατολή, οι Χούθι και η στρατηγική περιοδεία του Τραμπ
Ορισμένες εξελίξεις συνδέονται μεταξύ τους, με την περιοδεία του Τραμπ σε Σαουδική Αραβία, ΗΑΕ και Κατάρ να επισπεύδει συμφωνίες, σύμφωνα με τον πρώην σύμβουλο του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Βάλι Νάσρ. Η εκεχειρία με τους Χούθι, που διαμεσολάβησε το Ριάντ, θεωρήθηκε σημαντική για να προχωρήσουν οι πυρηνικές συνομιλίες με το Ιράν αλλά και οι διαπραγματεύσεις για τη Γάζα.
Ακόμη και το Ισραήλ αιφνιδιάστηκε. Η συμφωνία για τον τερματισμό των επιθέσεων των Χούθι σε πλοία περιορίστηκε σε αμερικανικά σκάφη, αν και ο κύριος στόχος είναι το Ισραήλ. Η απελευθέρωση του Αμερικανού ομήρου Ένταν Αλεξάντερ από τη Χαμάς έγινε δεκτή με ανακούφιση αλλά και δυσαρέσκεια στο Ισραήλ, καθώς φάνηκε να υπερισχύει η αμερικανική υπηκοότητα του θύματος έναντι της ισραηλινής.
Ο Τραμπ δείχνει άνεση στο να συνδυάζει γεωπολιτική και επιχειρηματικότητα, προβάλλοντας εμπορικές απειλές ή επενδυτικές συμφωνίες δίπλα σε εκεχειρίες για Ουκρανία και Ρωσία. «Χρησιμοποιούμε τη συνολική ισχύ των ΗΠΑ για να πετυχαίνουμε καλύτερες συμφωνίες», δήλωσε ο Μπρεντ Σάντλερ από το Heritage Foundation.
Αυτό ήταν και το πλαίσιο της παρέμβασης των ΗΠΑ στη διαμάχη Ινδίας-Πακιστάν. Ο Τραμπ απείλησε και τις δύο πλευρές με εμπορικά αντίποινα. «Εάν δεν το σταματήσετε, δεν θα κάνουμε καμία εμπορική συμφωνία», θυμήθηκε να λέει τη Δευτέρα. «Και ξαφνικά είπαν “νομίζω θα το σταματήσουμε”. Και το έκαναν. Το εμπόριο έπαιξε τεράστιο ρόλο».
«Κανείς δεν έχει χρησιμοποιήσει το εμπόριο με τον τρόπο που το χρησιμοποίησα εγώ», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Πρόεδρος.
Διαβάστε ακόμη
Επιστροφές φόρου σε χρόνο ρεκόρ για τους συνεπείς φορολογούμενους
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα