Η προθεσμία της Ημέρας των Ευχαριστιών, που ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ είχε θέσει ως ορόσημο για μια ειρηνευτική λύση στην Ουκρανία, πλέον δεν ισχύει. Η απόφαση να μετριάσει το χρονοδιάγραμμα αποτελεί μια ηχηρή ένδειξη πως οι επαφές του απεσταλμένου του, Στιβ Γουίτκοφ, στη Μόσχα δύσκολα θα φέρουν μια αιφνίδια συμφωνία για τον τερματισμό της ρωσικής εισβολής.
Οι διαφορές ανάμεσα σε Κίεβο και Μόσχα παραμένουν χαώδεις — βαθιά ριζωμένες σε χρόνια θυσιών, φόβου και αίματος. Και όσο ο Βλαντιμίρ Πούτιν επιμένει ότι καμία λύση δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τον πλήρη έλεγχο της ανατολικής περιφέρειας του Ντονέτσκ, οποιαδήποτε προσέγγιση μοιάζει καταδικασμένη να σκοντάψει.
Το αμερικανικό σχέδιο αλλάζει – και γεννά νέα εμπόδια
Το τελευταίο αμερικανικό προσχέδιο που κατευθύνεται προς το Κρεμλίνο φαίνεται μάλιστα να έχει αφαιρέσει την κρίσιμη παραχώρηση που περιλαμβανόταν στη διαρρεύσασα εκδοχή της προηγούμενης εβδομάδας. Ούτε το Κίεβο ούτε οι ευρωπαϊκές χώρες θεωρούν σοφό – ούτε στρατιωτικά ούτε πολιτικά – να συζητηθεί εγκατάλειψη εδαφών.
Με δεδομένο το ιστορικό της δεκαετίας: τρεις ρωσικές εισβολές, συνεχείς παραβιάσεις συμφωνιών και κύκλους διαπραγματεύσεων που δεν οδήγησαν πουθενά, ο σκεπτικισμός απέναντι στη Μόσχα παραμένει έντονος, σύμφωνα με το CNN.
Ο διπλός δρόμος των διαπραγματεύσεων —ένα σχέδιο για την Ουκρανία και άλλο για τη Ρωσία, με την ελπίδα ότι οι δύο προσεγγίσεις θα συγκλίνουν— προσφέρει την ψευδαίσθηση προόδου, αλλά καταλήγει πάντα στο ίδιο σημείο: οι διαφορές μένουν αγεφύρωτες.
Θεωρητικές υποσχέσεις, αβέβαιες προοπτικές
Το προτεινόμενο πλαίσιο περιλαμβάνει ιδέες για μελλοντικές συμμαχίες, χρηματοδοτήσεις και όρια στις στρατιωτικές δυνάμεις. Όμως, όπως έχει δείξει η ιστορία, πολλά από αυτά τα σημεία μπορεί να αλλάξουν δραματικά ή να εξαφανιστούν όταν έρθουν αντιμέτωπα με την πραγματικότητα.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: το σχέδιο προβλέπει ουκρανικό στρατό 600.000 ανδρών — κάτι που σε συνθήκες πραγματικής ειρήνης δεν θα ήταν ούτε απαραίτητο ούτε βιώσιμο. Ακόμη και η συζήτηση περί ένταξης στο ΝΑΤΟ θα άλλαζε χαρακτήρα, καθώς το Κίεβο θα έπρεπε να αποστρατεύσει μεγάλο μέρος των δυνάμεών του και να αντιμετωπίσει μια κατεστραμμένη οικονομία.
Παράλληλα, το ενδεχόμενο η Ρωσία να επιστρέψει στο G8 ή να συμμετάσχει σε διεθνείς δομές μοιάζει απίθανο, όσο οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν τον Πούτιν ως απειλή.
Το πραγματικό δίλημμα: Μπορεί η ειρήνη να αντέξει;
Εδώ κρύβεται η πιο δύσκολη επιλογή για τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Το τίμημα της παραχώρησης του Ντονέτσκ —ακόμη και στο πλαίσιο διεθνών εγγυήσεων ασφαλείας— θα είναι πολιτικά δυσβάσταχτο και στρατιωτικά επώδυνο.
Και, όπως έχει αποδείξει το παρελθόν, μια συμφωνία δεν σημαίνει απαραίτητα ότι η Μόσχα θα τη σεβαστεί.
Κρίσεις στο μέτωπο, κρίσεις στο εσωτερικό
Την ίδια στιγμή, η ουκρανική κυβέρνηση αντιμετωπίζει πολλαπλές πιέσεις:
σκάνδαλο διαφθοράς που άγγιξε τον επικεφαλής της προεδρικής διοίκησης, Αντρίι Γερμάκ,
σοβαρές ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό στις Ένοπλες Δυνάμεις,
αβεβαιότητα χρηματοδότησης από ευρωπαϊκούς συμμάχους για τον επόμενο χρόνο,
τρεις ταυτόχρονες ρωσικές προελάσεις: στη Ζαπορίζια, στο Ποκρόβσκ και στο Κουπιάνσκ.
Η Ουκρανία δεν μπορεί να διαχειριστεί τόσα μέτωπα με τόσο λίγους στρατιώτες. Και τον φετινό χειμώνα, ακόμη και οι περιοχές του Ντονέτσκ που παραμένουν υπό ουκρανικό έλεγχο απειλούνται.
Το στρατηγικό στοίχημα: Ποιος θα αντέξει περισσότερο;
Το Κίεβο και οι σύμμαχοί του ελπίζουν ότι η Ρωσία θα λυγίσει πρώτη κάτω από το βάρος απωλειών, οικονομικής πίεσης και κοινωνικής δυσαρέσκειας. Αλλά σε μια κλειστή κοινωνία, η στιγμή της κατάρρευσης είναι αδύνατο να προβλεφθεί.
Το παράδειγμα της εξέγερσης Βάγκνερ το 2023 το απέδειξε.
Ένα σενάριο που επαναλαμβάνεται
Η ιδέα ότι η Ουκρανία μπορεί να παραχωρήσει εδάφη έναντι ειρήνης κάποτε θεωρούνταν αδιανόητη. Σήμερα, όμως, βρίσκεται στην πρώτη μορφή του 28-σημείου αμερικανικού σχεδίου. Δεν υπάρχει στην ευρωπαϊκή αντιπρόταση, αλλά παραμένει στον πυρήνα των απαιτήσεων του Πούτιν.
Και τώρα αναμένεται ο επόμενος κύκλος:
Ο απεσταλμένος Γουίτκοφ θα ακούσει ξανά από το Κρεμλίνο πως χωρίς Ντονέτσκ συμφωνία δεν υπάρχει. Θα μεταφέρει το μήνυμα στον Τραμπ. Ο Ζελένσκι θα πιεστεί. Και ένας νέος «τελευταίος» διάλογος θα τεθεί στο τραπέζι.
Διαβάστε ακόμη
Πετρέλαιο: Η εκρηκτική άνοδος της ζήτησης και οι νέες στρατηγικές των ενεργειακών κολοσσών
Πιερρακάκης: Από σήμερα η επιστροφή ενοικίου για 900.000 νοικοκυριά
Baidu: Οι ζημιές σήκωσαν κύμα απολύσεων – Γλιτώνει το τμήμα AI
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα