Αμερικανοί και Ρώσοι αξιωματούχοι ολοκλήρωσαν τη Δευτέρα μαραθώνιες συνομιλίες στη Σαουδική Αραβία, με επίκεντρο μια στενά εστιασμένη πρόταση για θαλάσσια κατάπαυση πυρός στη Μαύρη Θάλασσα ανάμεσα σε Μόσχα και Κίεβο. Η Ουάσιγκτον βλέπει την προσπάθεια αυτή ως βήμα προς ευρύτερες ειρηνευτικές συνομιλίες, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του τριετούς πολέμου.
Ωστόσο, την ώρα που οι συνομιλίες βρίσκονταν σε εξέλιξη, ρωσικοί πύραυλοι έπλητταν τη Σούμι, στη βορειοανατολική Ουκρανία, προκαλώντας ζημιές σε πολυκατοικίες, σχολείο και νοσοκομείο, με τουλάχιστον 74 τραυματίες.
Αν και η Ουάσιγκτον παρουσίασε τις συνομιλίες ως «θετικό βήμα», δεν υπήρξε άμεσα καμία επίσημη δήλωση περί συμφωνίας. Ρωσική πηγή ανέφερε στο Reuters ότι ολοκληρώθηκαν αργά τη Δευτέρα και έχει σταλεί προσχέδιο κοινής δήλωσης σε Μόσχα και Ουάσιγκτον, με σκοπό να δοθεί στη δημοσιότητα την Τρίτη. Ωστόσο, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι δεν πρόκειται να υπογραφούν επίσημα έγγραφα, σύμφωνα με το πρακτορείο TASS.
Ο ίδιος ο Τραμπ δήλωσε τη Δευτέρα ότι στις συνομιλίες εξετάστηκαν και «ζητήματα εδαφών, γραμμών οριοθέτησης και ιδιοκτησίας ενεργειακών εγκαταστάσεων».
Η πρόταση Τραμπ και το σκηνικό πολέμου
Την προηγούμενη εβδομάδα, η Ρωσία είχε απορρίψει την πρόταση Τραμπ για γενική κατάπαυση πυρός 30 ημερών, δεχόμενη μόνο ένα μορατόριουμ στις επιθέσεις κατά ενεργειακών υποδομών. Η Ουκρανία είχε συμφωνήσει αρχικά στην πρόταση Τραμπ, λέγοντας όμως ότι θα τηρήσει το μορατόριουμ μόνο αν υπογραφεί επίσημο έγγραφο.
Παρά τη διπλωματική προσπάθεια, τρεις διαδοχικές νύχτες ρωσικών αεροπορικών επιδρομών συγκλόνισαν το Κίεβο. Αντιαεροπορικά πυρά φώτισαν τον ουρανό, με έναν τραυματία και ζημιές σε κατοικίες. Παράλληλα, η Ρωσία ανακοίνωσε την κατάρριψη 227 ουκρανικών drones μέσα σε 24 ώρες, ενώ συνεχίζονται για πέμπτη ημέρα οι πυρκαγιές σε ρωσική πετρελαϊκή εγκατάσταση στο Κρασνοντάρ, έπειτα από επίθεση με drone.
Σκληρή απάντηση Κιέβου: «Ειρήνη με βόμβες δεν γίνεται»
Ο Ουκρανός ΥΠΕΞ Αντρίι Σύμπιχα κατήγγειλε τη Ρωσία, λέγοντας: «Η Μόσχα μιλά για ειρήνη την ώρα που βομβαρδίζει κατοικημένες περιοχές. Αντί για κούφιες δηλώσεις, ας σταματήσει τον πόλεμο κατά αμάχων».
Η πρωτοβουλία Τραμπ, η οποία συνοδεύτηκε από τηλεφωνικές επικοινωνίες με Ζελένσκι και Πούτιν, σηματοδοτεί μια μετατόπιση της αμερικανικής πολιτικής σε πιο ουδέτερη στάση, καθώς ο πρώην πρόεδρος έχει μειώσει τη δημόσια στήριξη προς το Κίεβο σε σχέση με τον προκάτοχό του, Τζο Μπάιντεν.
Η Ναυτική συμφωνία στο επίκεντρο
Ο Λευκός Οίκος δήλωσε ότι ο αρχικός στόχος των συνομιλιών που διεξήχθησαν στη Σαουδική Αραβία ήταν η εξασφάλιση μιας ναυτικής εκεχειρίας στη Μαύρη Θάλασσα, προκειμένου να διασφαλιστεί η ελεύθερη ροή της ναυσιπλοΐας και των εξαγωγών.
Ωστόσο, οι ναυτικές συγκρούσεις αποτελούν περιθωριακή πτυχή του πολέμου από το 2023, καθώς οι ουκρανικές επιθέσεις ανάγκασαν τη Μόσχα να απομακρύνει το πολεμικό της ναυτικό από τα επίμαχα ύδατα. Αυτό επέτρεψε στην Ουκρανία να ξανανοίξει τα λιμάνια της και να επαναλάβει τις εξαγωγές σχεδόν στα προπολεμικά επίπεδα.
«Πρόκειται κυρίως για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, προσθέτοντας ότι η προηγούμενη συμφωνία για τις θαλάσσιες μεταφορές στη Μαύρη Θάλασσα, η οποία είχε την υποστήριξη του ΟΗΕ, δεν ικανοποίησε αρκετές από τις απαιτήσεις της Μόσχας.
Σύμφωνα με πηγή με γνώση του σχεδιασμού των συνομιλιών, επικεφαλής της αμερικανικής αποστολής ήταν ο Άντριου Πικ, ανώτερος διευθυντής του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, καθώς και ο Μάικλ Άντον, υψηλόβαθμο στέλεχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Τη ρωσική πλευρά εκπροσώπησε ο Γκριγκόρι Καρασίν, πρώην διπλωμάτης και νυν πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της άνω Βουλής του ρωσικού κοινοβουλίου.
Ο Καρασίν δήλωσε στο πρακτορείο Interfax κατά τη διάρκεια διακοπής των συνομιλιών τη Δευτέρα ότι οι διαπραγματεύσεις προχωρούσαν «δημιουργικά», με τις δύο πλευρές να συζητούν «ενοχλητικά ζητήματα» που επιβαρύνουν τις διμερείς σχέσεις.
Ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ εξέφρασε γενική ικανοποίηση για την πορεία των συνομιλιών και μίλησε με θετικά λόγια για τη συμμετοχή του Πούτιν.
Ωστόσο, οι μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις διατηρούν σοβαρές επιφυλάξεις, θεωρώντας ότι ο Πούτιν δεν είναι διατεθειμένος να κάνει ουσιαστικές υποχωρήσεις και παραμένει προσκολλημένος σε μαξιμαλιστικές απαιτήσεις, που δεν έχουν αλλάξει από την έναρξη της εισβολής το 2022.
Ο Πούτιν έχει δηλώσει ότι είναι πρόθυμος να συζητήσει για ειρήνη, αλλά υπό την προϋπόθεση ότι η Ουκρανία θα εγκαταλείψει επίσημα την προοπτική ένταξης στο ΝΑΤΟ και θα αποσύρει τα στρατεύματά της από τις τέσσερις περιοχές της Ουκρανίας που η Ρωσία έχει προσαρτήσει μονομερώς.
Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου, Μάικ Γουόλτς, δήλωσε στην εκπομπή Face the Nation του CBS την Κυριακή ότι οι αντιπροσωπείες ΗΠΑ, Ρωσίας και Ουκρανίας βρίσκονται στο ίδιο συγκρότημα στο Ριάντ.
Πέρα από την εκεχειρία στη Μαύρη Θάλασσα, ο Γουόλτς ανέφερε ότι στις συνομιλίες εξετάζεται και το ζήτημα της «γραμμής ελέγχου» ανάμεσα στους δύο στρατούς, περιγράφοντας την ως αντικείμενο συζήτησης για «μέτρα επαλήθευσης, ειρηνευτικό πλαίσιο και πάγωμα των γραμμών αντιπαράθεσης στα σημερινά τους όρια».
Τη Δευτέρα, η κρατική τηλεόραση της Σαουδικής Αραβίας μετέδωσε ότι ο Ουκρανός υπουργός Άμυνας, Ρουστέμ Ουμέροφ, έφτασε στο Ριάντ, στοιχείο που ερμηνεύεται ως ένδειξη πρόθεσης των ΗΠΑ να συνεχίσουν τις επαφές με το Κίεβο μετά την ολοκλήρωση των διαβουλεύσεων με τη Ρωσία.
Διαβάστε ακόμη
Πιθανές αλλαγές 10 δισ. ευρώ στα μετοχολόγια των τραπεζών
Ρεύμα: Σήμα γενναίας αποκλιμάκωσης των τιμών Απριλίου στέλνει η τιμή χονδρεμπορικής
Πλειστηριασμοί: Εβδομάδα με κυρίαρχο το… στοίχημα του Ιπποδρόμου (pics)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα