Σφοδρή κριτική στο ΝΑΤΟ ασκεί δημοσίευμα του Politico με αφορμή τα γεγονότα στην Πολωνία, όπου 19 ρωσικά drones παραβίασαν τον εναέριο χώρο και καταρρίφθηκαν μόλις τρία, αποκαλύπτοντας σοβαρά κενά προετοιμασίας της Συμμαχίας.
Η απειλή ήταν πραγματική, καθώς πέντε από τα drones κατευθύνονταν σε βάση του ΝΑΤΟ, πριν αναχαιτιστούν από ολλανδικά μαχητικά F-35 της Lockheed Martin. Στην επιχείρηση συμμετείχαν επίσης αεροσκάφος ανεφοδιασμού, ιταλικό αεροσκάφος επιτήρησης και γερμανικό σύστημα Patriot. Όπως σημειώνεται, «δισεκατομμύρια δολάρια εξοπλισμού κινητοποιήθηκαν απέναντι σε φθηνά drones Gerbera», αντίγραφα των ιρανικών Shahed, που κοστίζουν μόλις 10.000 δολάρια το καθένα.
Η ενεργοποίηση του Άρθρου 4
Η εισβολή, αν και χαμηλού κόστους, προκάλεσε πολιτική κινητοποίηση υψηλού επιπέδου. Η Πολωνία επικαλέστηκε το Άρθρο 4 του ΝΑΤΟ, ζητώντας επείγουσες διαβουλεύσεις. Πολωνία και Λετονία έκλεισαν τον εναέριο χώρο τους στα ανατολικά, ενώ η Συμμαχία εξετάζει νέα «αμυντικά μέτρα». Ο Βρετανός υπουργός Άμυνας Τζον Χίλι ζήτησε ενίσχυση της αεράμυνας πάνω από την Πολωνία, με την Ουκρανία να προσφέρεται να συμβάλει.
Σύμφωνα με αξιωματούχο του ΝΑΤΟ, η Πολωνία ζητά υποστήριξη που περιλαμβάνει συνεχή επιτήρηση, συλλογή πληροφοριών και ενίσχυση της αεράμυνας.
H αεράμυνα πρόβλημα του ΝΑΤΟ
Η αεράμυνα έχει από καιρό εντοπιστεί ως ένα από τα κύρια προβλήματα για τις χώρες του ΝΑΤΟ. Η ΕΕ ενθαρρύνει επίσης τα κράτη-μέλη να δαπανήσουν μέρος από τα 150 δισ. ευρώ των δανείων SAFE στην αεράμυνα. Αλλά μεγάλο μέρος αυτών των χρημάτων κατευθύνεται σε πολύ ακριβά όπλα.
Ακόμα και ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, τόνισε ότι τα αμερικανικής κατασκευής MIM-104 Patriot και τα γαλλο-ιταλικά SAMP/T συστήματα αεράμυνας, που κοστίζουν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια το καθένα, δεν αποτελούν λογική επιλογή για χρήση εναντίον φθηνών ρωσικών drones-καμικάζι.
Η Ουκρανία δεν χρησιμοποιεί τέτοιο εξοπλισμό για να αντιμετωπίζει τα κύματα ρωσικών UAV, τα οποία μπορεί να φτάνουν τις εκατοντάδες μέσα σε ένα βράδυ. Αντίθετα, έχει αναπτύξει δικά της πολύ φθηνά αντι-drones για να εξουδετερώνει τις ρωσικές απειλές.
Το ζήτημα τέθηκε την Πέμπτη κατά τη διάρκεια ενημέρωσης ανάμεσα στον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, και τους πρέσβεις της ΕΕ στις Βρυξέλλες. Μάλιστα, είναι η πρώτη φορά που επικεφαλής της Συμμαχίας συμμετείχε σε μια τέτοια συνάντηση.
Πολλοί συμμετέχοντες ανησύχησαν ότι η αντίδραση της Τετάρτης αποκάλυψε την έλλειψη ετοιμότητας της Δύσης. Οι στρατοί του ΝΑΤΟ δεν θα μπορούσαν τακτικά να χρησιμοποιούν F-35 για την αναχαίτιση τέτοιων εισβολέων. «Ο ίδιος ο Ρούτε κατέληξε σε αυτό το συμπέρασμα, και κανείς δεν διαφώνησε», είπε ένας από τους διπλωμάτες.
Σύμφωνα με τον Τσάρλι Σαλόνιους Παστέρνακ, διευθύνοντα σύμβουλο του think tank, Nordic West Office, με έδρα το Ελσίνκι, η προσαρμογή της απάντησης του ΝΑΤΟ στον μαζικά παραγόμενο, χαμηλού κόστους εξοπλισμό της Ρωσίας είναι εδώ και καιρό αναγκαία.
«Υπάρχουν μαθήματα για το πώς να εντοπίζουμε και να καταρρίπτουμε πολλά φθηνά drones χωρίς να χρειάζεται ένας πύραυλος πολλών εκατομμυρίων ευρώ; Φυσικά, αλλά αυτό δεν είναι νέο μάθημα», είπε. «Τι έχει κάνει το ευρωπαϊκό πολιτικό κατεστημένο γι’ αυτό;».
«Κάποιες χώρες προσαρμόζουν τα οπλοστάσιά τους -όσες νιώθουν πιο έντονα τις απειλές- αλλά χρειάζεται χρόνος για να υλοποιηθούν οι δημοσιονομικές αποφάσεις», πρόσθεσε.
Ο αγώνας δρόμου της τεχνολογίας
Αμυντικές βιομηχανίες της Ευρώπης αναπτύσσουν νέες λύσεις. Η σουηδική Saab παρουσίασε τον πύραυλο Nimbrix, ενώ ο γαλλικός οργανισμός DGA παρήγγειλε σύστημα λέιζερ από κοινοπραξία των MBDA, Safran, Thales και Cilas. Ωστόσο, οι startups δυσκολεύονται να εισέλθουν στην αγορά, παρά την καινοτομία τους.
Η Ulrike Franke του ECFR προειδοποίησε ότι «ένα μόνο σύστημα δεν αρκεί». Απαιτείται πολυεπίπεδη άμυνα, με ηλεκτρονικά και κινητικά αντίμετρα, σε ένα περιβάλλον όπου Ρωσία και Ουκρανία προσαρμόζουν διαρκώς την τεχνολογία τους. Η Ουκρανία παράγει ήδη χιλιάδες αναχαιτιστικά drones τον μήνα, καταρρίπτοντας τη συντριπτική πλειονότητα των ρωσικών UAV.
Ο πρώην αρχηγός ΓΕΕΘΑ της Γαλλίας, στρατηγός Τιερί Μπουρχάρ, δήλωσε ότι οι ευρωπαϊκοί στρατοί πρέπει να εγκαταλείψουν το παραδοσιακό μοντέλο αγοράς μικρών παρτίδων πανάκριβου εξοπλισμού. «Σε έναν χρόνο, τα περισσότερα από αυτά τα όπλα είτε θα έχουν καταστραφεί είτε θα είναι ξεπερασμένα», είπε χαρακτηριστικά, καλώντας για μεγαλύτερη ευελιξία στις αγορές.
Οι προκλήσεις των drones
Μερικοί από τους αμυντικούς κολοσσούς της Ευρώπης προσπαθούν να προσαρμοστούν στον ταχύτατα μεταβαλλόμενο «αγώνα δρόμου»… των drones.
Στα τέλη Αυγούστου, η σουηδική Saab παρουσίασε έναν νέο, χαμηλού κόστους πύραυλο με το όνομα Nimbrix, σχεδιασμένο για να εξουδετερώνει μικρά UAV χαμηλού ύψους. Ο γαλλικός οργανισμός προμηθειών όπλων DGA παρήγγειλε επίσης πρόσφατα ένα πειραματικό αντι-drone σύστημα λέιζερ από ομάδα εταιρειών, στις οποίες περιλαμβάνονται οι MBDA, Safran, Thales και Cilas.
Ωστόσο, οι μικρότερες καινοτόμες εταιρείες δυσκολεύονται να βρουν πρόσβαση στην αγορά. «Οι startups έχουν σημειώσει μεγάλη πρόοδο στο τι είναι δυνατόν. Δεν έχουμε απαραίτητα αγοράσει [αυτό που προσφέρουν] ακόμη στην Ευρώπη», δήλωσε η Franke από το ECFR. Δύο είναι οι βασικές προκλήσεις μπροστά μας όσον αφορά την άμυνα απέναντι στα drones, πρόσθεσε.
Η πρώτη είναι ότι ένα μόνο σύστημα δεν θα μπορέσει να αντιμετωπίσει όλες τις απειλές. «Εκ των πραγμάτων, θα χρειαστούμε μια πολυεπίπεδη άμυνα, με ηλεκτρονικά και κινητικά αντίμετρα». Η δεύτερη είναι η ταχύτητα με την οποία εξελίσσεται η τεχνολογία: Τόσο η Ουκρανία όσο και η Ρωσία προσαρμόζουν συνεχώς τα επιθετικά και αμυντικά τους drones σε μια τεχνολογική κούρσα. Αυτή είναι η προσέγγιση της Ουκρανίας. Χρησιμοποιεί ηλεκτρονικά αντίμετρα, ενώ παράγει χιλιάδες drones αναχαίτισης τον μήνα. Η Ουκρανία μπορεί να αντιμετωπίζει εκατοντάδες drones κάθε βράδυ, και οι αμυνόμενοι καταρρίπτουν τη συντριπτική πλειονότητα.
Για τους ευρωπαϊκούς στρατούς, αυτό θα απαιτήσει αλλαγή από τα παραδοσιακά μοντέλα προμηθειών μικρών παρτίδων ακριβών όπλων, εξήγησε τον περασμένο μήνα στο Politico ο πρώην αρχηγός Γενικού Επιτελείου Άμυνας της Γαλλίας, στρατηγός Thierry Burkhard. «Για ορισμένα είδη εξοπλισμού, πιθανότατα είναι καλύτερο να αγοράζεις σε παρτίδες των 10, 15, 20 ή ίσως 50», είπε. «Δεν έχει σημασία αν η εταιρεία που το αναπτύσσει δεν μπορεί να παρέχει συντήρηση για 20 χρόνια, γιατί σε έναν χρόνο, εκείνο το πράγμα είτε θα έχει καταστραφεί στο πεδίο της μάχης είτε θα είναι ξεπερασμένο».
Διαβάστε ακόμη
Στις συμφωνίες για αμυντικό εξοπλισμό «σκοντάφτει» η πολιτική πίεση της Ε.Ε. προς το Ισραήλ
ΑΠΕ: Η Ε.Ε. βάζει πλώρη για διπλασιασμό της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας
Προσφέρουν σεξ και συντροφιά: Η βιομηχανία των «συντρόφων ΑΙ» εκτοξεύεται
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα