Από τη Ρώμη μέχρι την Αθήνα και τη Λισαβόνα, η εξάπλωση φαρμάκων όπως το Ozempic και το Mounjaro, που ανήκουν στην κατηγορία GLP-1, έχει δημιουργήσει μια ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά απώλειας βάρους, αλλά και μια αμφιλεγόμενη δυναμική στον χώρο της υγείας. Μέσα σε λίγα μόλις χρόνια, η Ευρώπη είδε ριζική αλλαγή στη χρήση αυτών των φαρμάκων, που αρχικά προορίζονταν αποκλειστικά για τον διαβήτη τύπου 2.
Οι ενέσιμες αγωγές μετατράπηκαν σε σύμβολα μιας βιομηχανίας δισεκατομμυρίων, τροφοδοτούμενης από τη μαζική ζήτηση, τα social media και τα νομοθετικά κενά. Η τάση ξεκίνησε από τις ΗΠΑ, όπου η τιμή αγγίζει τα 1.300 δολάρια μηνιαίως, και πλέον κυριαρχεί και στην Ευρώπη, συχνά πέρα από τα αυστηρά ιατρικά όρια της παχυσαρκίας, σύμφωνα με το Euronews.
Ραγδαία αύξηση και κενά ρύθμισης στην Ελλάδα
Η ελληνική αγορά κατέγραψε άλμα 82,5% στη χρήση το 2024, με δαπάνες που άγγιξαν τα 93 εκατομμύρια ευρώ. Το Ozempic κυριάρχησε, ενώ η είσοδος του Mounjaro τον Νοέμβριο επιτάχυνε την εξάπλωση. Παρότι η συνταγογράφηση επιτρέπεται μόνο σε περιπτώσεις με διαγνωσμένο διαβήτη ή απειλή ζωής, η χρήση συχνά ξεπερνά το νομικό πλαίσιο, με το κοινό να πληρώνει ιδιωτικά ή μέσω άτυπων καναλιών.
Ιταλία: Έξαρση κατανάλωσης με πλήρη ιδιωτική επιβάρυνση
Το 2024, η Ιταλία είδε τον τζίρο της κατηγορίας να εκτοξεύεται στα 26 δισ. ευρώ, με 115 εκατ. να ξοδεύονται σε φάρμακα GLP-1 – υπερδιπλάσια σε σχέση με το 2023. Παρά τη δημοφιλία, η συνταγογράφηση απαιτεί επιβεβαίωση διαβήτη και δεν καλύπτεται για λόγους απώλειας βάρους. Υπάρχουν σκέψεις για αλλαγή πολιτικής, αλλά προς το παρόν η επιβάρυνση παραμένει ατομική.
Πορτογαλία: Πωλήσεις-ρεκόρ χωρίς ασφαλιστική κάλυψη
Κατά τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2025, οι Πορτογάλοι ξόδεψαν περίπου 20 εκατ. ευρώ για Mounjaro και Wegovy, ενώ το Ozempic, χωρίς ένδειξη για απώλεια βάρους, παραμένει εξαιρετικά δημοφιλές. Με το κόστος ανά δόση να αγγίζει τα 245 ευρώ και καμία δημόσια αποζημίωση, η αγορά λειτουργεί σχεδόν αποκλειστικά ιδιωτικά.
Ισπανία: Τεράστια ζήτηση, αυστηρή συνταγογράφηση
Η Ισπανία κατέγραψε αύξηση 65% στον τζίρο απώλειας βάρους, φτάνοντας τα 484 εκατ. ευρώ το 2024. Οι αγορές έφτασαν τα 4,8 εκατ. μονάδες. Τα φάρμακα διατίθενται μόνο με ιατρική συνταγή και παρακολούθηση, με στόχο να περιοριστεί η ανεξέλεγκτη χρήση και να προστατευθούν τα συστήματα υγείας από το κύμα ζήτησης.
Γερμανία: Εκρηκτική ζήτηση, αλλά διστακτική δημόσια κάλυψη
Στη Γερμανία, όπου τα φάρμακα μπορούν να κοστίζουν 300 ευρώ μηνιαίως, η δημόσια ασφάλιση απορρίπτει αγωγές που δεν σχετίζονται με παθολογικά αίτια. Εξαιρέσεις αρχίζουν να ισχύουν – για παράδειγμα, το Wegovy καλύπτεται όταν η παχυσαρκία συνοδεύεται από καρδιακά προβλήματα. Οι πωλήσεις GLP-1 αναμένεται να ξεπεράσουν τα 700 εκατ. ευρώ μέχρι το 2030.
Πολωνία: Εύκολη πρόσβαση και τηλεϊατρική διάθεση
Στην Πολωνία, το Ozempic αποζημιώνεται για διαβητικούς και διατίθεται εύκολα μέσω τηλεϊατρικών πλατφορμών, χωρίς αυστηρό έλεγχο παχυσαρκίας. Με κόστος 94 ευρώ, η ευρεία διαθεσιμότητα έχει ενισχύσει σημαντικά τη χρήση, ακόμα και σε μη τυπικές περιπτώσεις.
Γαλλία και Ηνωμένο Βασίλειο: Δοκιμές, αποκλίσεις και έλεγχος πρόσβασης
Η Γαλλία ερευνά πιθανή αποζημίωση του Mounjaro για σοβαρές περιπτώσεις παχυσαρκίας, ενώ ακόμα δεν καλύπτει κανένα από τα δύο φάρμακα. Αντίθετα, το NHS στο Ηνωμένο Βασίλειο καλύπτει Wegovy και Mounjaro μόνο για ασθενείς που συμμετέχουν σε ειδικό πρόγραμμα διαχείρισης βάρους.
Το μεγάλο δίλημμα των ευρωπαϊκών συστημάτων υγείας
Τα ευρωπαϊκά συστήματα υγείας καλούνται να αντιμετωπίσουν ένα κρίσιμο σταυροδρόμι: να διαχειριστούν το κόστος και την πρόσβαση για μία νέα γενιά φαρμάκων, που υπόσχεται απώλεια βάρους αλλά δημιουργεί και σοβαρούς κινδύνους κατάχρησης. Καθώς η παχυσαρκία αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο ως χρόνια ασθένεια, οι πολιτικές δεν επαρκούν να καλύψουν τη νέα πραγματικότητα. Το αποτέλεσμα: μαύρη αγορά, παράνομες χρήσεις και αυξανόμενη ανισότητα στην πρόσβαση.
Διαβάστε ακόμη
4 αναρριχώμενα φυτά που δροσίζουν
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα