Είναι σαν το… γαλατικό χωριό σε μια αγορά που κυριαρχείται από κινεζικά προϊόντα. Το οποίο όμως όχι μόνο αντιστέκεται, αλλά θεωρείται πρωτοπόρο και αξιόλογη δύναμη πανευρωπαϊκά καθώς έχει αναγάγει την τεχνολογία του ηλιακού θερμοσίφωνα σε επιστήμη.
Ο κλάδος των Θερμικών Ηλιακών Συστημάτων (ΘΗΣ) έχει να υπερηφανεύεται για την προ δεκαετιών πρωτοπορία του, την ανθεκτικότητά του και το ότι είναι ίσως ο μοναδικός κλάδος πέριξ των ΑΠΕ που ως Ελλάδα έχουμε να επιδείξουμε ισχυρή παραγωγική βάση, δίκτυα και εξαγωγικό αποτύπωμα. Δεν είναι τυχαίο: η Ελλάδα το 2023 βρέθηκε στη 2η θέση στην Ευρώπη σε εγκατεστημένη ισχύ ΘΗΣ, ενώ ανά κάτοικο υπολείπεται μόνο της Κύπρου.
Σύμφωνα με έρευνα του ΙΟΒΕ, σε χρήματα και πραγματική οικονομία, ο κλάδος έφτασε το 2023 σε αξία πωλήσεων τα 344 εκατ. ευρώ, με το 62% του τζίρου να προέρχεται από εξαγωγές. Η άμεση απασχόληση εκτιμάται σε περίπου 4.950 θέσεις (συνολικά 8.945 μαζί με τις πολλαπλασιαστικές), ενώ η συνολική συνεισφορά στο ΑΕΠ υπολογίζεται στα 351 εκατ. ευρώ και τα δημόσια έσοδα στα 114 εκατ. ευρώ. Επίσης, τα στοιχεία δείχνουν ιστορικό ρεκόρ εγχώριων πωλήσεων το 2023 (461.000 τ.μ. συλλεκτών) και συνολικό απόθεμα 5,7 εκατομμύρια τ.μ. στη χώρα (περίπου 4.018 MWth εγκατεστημένης θερμικής ισχύος). Σε μια Ευρώπη που κυνηγά φιλόδοξους στόχους για τα κτίρια, η Ελλάδα μπαίνει στη συζήτηση όχι μόνο ως αγορά, αλλά και ως παραγωγός τεχνογνωσίας και προϊόντος.
Παρ’ όλα αυτά, από πέρυσι ο κλάδος υφίσταται αρκετές αναταράξεις κυρίως λόγω της σημαντικής υποχώρησης της εγχώριας αγοράς. Οι καθυστερήσεις του νέου προγράμματος «Αλλάζω σύστημα θέρμανσης & θερμοσίφωνα» δημιούργησαν μια νεκρή περίοδο στο retail: για τα 20 από τα 28 τακτικά μέλη της Ενωσης Βιομηχανιών Ηλιακής Ενέργειας (ΕΒΗΕ) οι πωλήσεις εντός Ελλάδας υποχώρησαν ενδεικτικά 15,7% στις δεξαμενές και 25,5% στους συλλέκτες (συνολικά -5,7% και -10,3% αντίστοιχα), με τις εξαγωγές να λειτουργούν ως ανάχωμα.
Στο περιβάλλον αυτό έχουν αρχίσει να δρομολογούνται αρκετές εξελίξεις, όπως φάνηκε εξάλλου από το πρόσφατο deal για την εξαγορά μιας από τις παλαιότερες και μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου, της Μαλτέζος από τη Revoil, ενώ εξελίσσεται αναδιάταξη των δυνάμεων στην αγορά.
Dimas
Από το Αργος τροφοδοτεί έργα σε όλη την Ευρώπη
Στο Αργος, μια μικρή μονάδα που ξεκίνησε το 1979 από δύο αδέλφια, τον Ευάγγελο και τον Κωνσταντίνο Δήμα, κατάφερε να εξελιχθεί με τα χρόνια σε καθετοποιημένη βιομηχανία που τροφοδοτεί με συλλέκτες την Ευρώπη, συχνά ως παραγωγός για σήματα άλλων εταιρειών (OEM/White Label).
Η Dimas, στο τιμόνι της οποίας σήμερα βρίσκεται η δεύτερη γενιά της οικογένειας, με διευθύνοντα σύμβουλο τον κ. Τάσο Δήμα και πρόεδρο τον κ. Πέτρο Δήμα, διαθέτει σήμερα campus παραγωγής/logistics και οργανωμένη B2B πλατφόρμα για συνεργάτες.
Η Dimas κινείται εμπορικά πάνω σε δύο άξονες. Από τη μία τα προϊόντα οικιακής αγοράς 120-200 λίτρων με λύσεις plug & play. Από την άλλη σε project-based λύσεις για πολυκατοικίες, ξενοδοχεία, αθλητικές εγκαταστάσεις και βιομηχανία, όπου το θερμικό φορτίο είναι μεγάλο και η απόσβεση γρήγορη. Το μείγμα αυτό κρατά την εταιρεία εξωστρεφή και μειώνει τον κύκλο της εγχώριας εποχικότητας και των κρατικών κινήτρων. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις, η εταιρεία το 2024 είχε σταθερό κύκλο εργασιών 26,37 εκατ. ευρώ και καθαρά κέρδη 1,71 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία στο τέλος της χρήσης απασχολούσε 134 άτομα.
Calpak
Η συνεχής εξωστρέφεια και το «έξυπνο» εργοστάσιο
Στα μέσα των 70s η Calpak γεννήθηκε ως θυγατρική της BP. Από τις αρχές του ’90 πέρασε σε ελληνικά χέρια και υπό την οικογένεια Κωνσταντινίδη χάραξε δική της πορεία: από ένα κλασικό εργοστάσιο εξελίχθηκε σε ένα «έξυπνο» data-driven σύστημα παραγωγής.
Τα τελευταία χρόνια μάλιστα επένδυσε συστηματικά ακολουθώντας τις επιταγές του Industry 4.0 με πάνω από 20 ρομποτικούς βραχίονες, αισθητήρες σε όλη τη γραμμή, ιδιωτικό 5G (Cosmote/Ericsson) για real time δεδομένα, ψηφιακό δίδυμο της παραγωγής και υπεραυτόματη γραμμή του συλλέκτη Prisma που ξεπερνά το κομμάτι της αυτοματοποίησης και πηγαίνει πλέον στη μάθηση μέσω της Gen AI: αλγόριθμοι που βελτιστοποιούν μόνοι τους κρίσιμες διεργασίες (όπως οι ραφές συγκόλλησης) σταθεροποιούν την ποιότητα και ανεβάζουν τον ρυθμό.
Από άποψη μεγέθους, σαφώς η Calpak, την οποία διοικούν σήμερα οι κύριοι Κωνσταντίνος και Παναγιώτης Κωνσταντινίδης, είναι από τις μεγαλύτερες του κλάδου. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις, η εταιρεία το 2024 είχε κύκλο εργασιών 19,10 εκατ. ευρώ και καθαρά κέρδη 1,5 εκατ. ευρώ, παρά τη ρηχή εγχώρια ζήτηση. Και αυτό καθώς η Calpak χρησιμοποιεί αρκετά κανάλια εξαγωγών που συμπεριλαμβάνουν και συμφωνίες με μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες για παραγωγή εκ μέρους τους.
Cosmosolar
Από τη Skyland του ’85 στο campus των 13.000 τ.μ.
Η ιστορία της Cosmosolar ξεκινά οικογενειακά στα μέσα των 80s με τη Skyland του Ευθύμιου Σπανού και ωριμάζει το 2005 σε οργανωμένη κατασκευάστρια ηλιοθερμικών. Σήμερα, με ιδιόκτητες εγκαταστάσεις 13.000 τ.μ. στην Πύλη Δερβενοχωρίων (Βοιωτία), διοίκηση στην Κηφισιά και υποκατάστημα στο Φροζινόνε Ιταλίας για να πιάνει απευθείας στην εκεί αγορά, το brand μιλά τη γλώσσα της βιομηχανίας: παράγει στην Ελλάδα, πιστοποιεί στην Ευρώπη και εξάγει από τη Μεσόγειο μέχρι την Ωκεανία.
Στο τιμόνι της εταιρείας βρίσκεται ο κ. Ευθύμιος Σπανός κατέχοντας τις θέσεις του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου.
Η εταιρεία δηλώνει ένα από τα ευρύτερα δίκτυα πωλήσεων στην Ελλάδα και κάνει εξαγωγές σε δεκάδες χώρες (Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Γαλλία, Μάλτα, Κύπρος, Γερμανία, Αυστρία, Πολωνία, Ρουμανία, Βόρεια Αφρική, Μέση Ανατολή, Κεντρική Αμερική, Ωκεανία κ.α.).
Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις, η Cosmosolar το 2024 είχε κάμψη 8,7% στον κύκλο εργασιών, ο οποίος υποχώρησε στα 11,63 εκατ. ευρώ. Τα καθαρά κέρδη ήταν περίπου στα 735.000 ευρώ από 1,1 εκατ. ευρώ το 2023. Στο τέλος της χρήσης απασχολούσε 69 άτομα.
Μαλτέζος
Το νέο κεφάλαιο στην ιστορία της ετοιμάζεται να ανοίξει η Μαλτέζος, που θα ενταχθεί στην οικογένεια της Revoil μετά την πρόταση εξαγοράς για το 96,88%, την οποία και απεδέχθη. Το τίμημα, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις, θα οριστικοποιηθεί στο closing, με κατώφλι τα 2,85-2,9 εκατ. ευρώ και εκτίμηση να μην υπερβεί τα 3,3 εκατ. ευρώ, ενώ η ολοκλήρωση τοποθετείται έως τις 31 Δεκεμβρίου.
Οι στόχοι που θέτει η διοίκηση δείχνουν επιθετική αλλά ρεαλιστική τροχιά: πάνω από 7.000 συστήματα στη νέα χρονιά, άνοιγμα εξαγωγών και πιο πλούσιος κατάλογος προϊόντων, με αιχμή τη νέα αντλία θερμότητας Vesta-Maltezos, ώστε το καλάθι να μην εξαρτάται μόνο από τον κλασικό θερμοσίφωνα, αλλά να καλύπτει και πολυκατοικίες, ξενοδοχεία και μικρές επαγγελματικές εγκαταστάσεις.
Πίσω από τους αριθμούς υπάρχει και η ιστορία: ένα ελληνικό όνομα που ξεκίνησε στα τέλη των 70s και έχτισε τη φήμη του πάνω στον ανοξείδωτο ηλιακό θερμοσίφωνα (δεξαμενές inox 316L HiMo, αλλά και λύσεις σμάλτου), με δικούς του επίπεδους συλλέκτες, κάθετα μπόιλερ λεβητοστασίου και ηλιακά συστήματα βεβιασμένης κυκλοφορίας.
Η παραγωγική παρουσία είναι στον Ασπρόπυργο, ενώ τα εμπορικά/εταιρικά πρόσωπα είναι στο Παλαιό Φάληρο (showroom) και στον Χολαργό – ένα setup που εξυπηρετεί και το after-sales μέσω δικτύου εξουσιοδοτημένων συνεργατών.
Sole / Eurostar
Η Sole ανήκει στα ονόματα που διαμόρφωσαν την ελληνική βιομηχανία ηλιοθερμικών. Ιδρύθηκε το 1974 και έναν χρόνο αργότερα παρουσίασε στην αγορά το κλειστό κύκλωμα, τεχνολογία που έκανε τους ηλιακούς θερμοσίφωνες ανθεκτικούς στις χαμηλές θερμοκρασίες και στα άλατα, ενώ υλοποίησε και την πρώτη κεντρική ξενοδοχειακή εγκατάσταση στην Ελλάδα. Από τα μοντέλα Ηλιόθερμο, Junior, Alpha έως τη σημερινή γκάμα, η εταιρεία χτίζει σταθερά πάνω σε αυτό το DNA.
Η παραγωγική της βάση βρίσκεται στις Αχαρνές: ένα εργοστάσιο 4.000 τ.μ. που στεγάζει γραμμές συλλεκτών, θερμοδοχείων, βάσεων και εξαρτημάτων, με logistics δίπλα στην Αττική οδό/εθνική οδό και άμεση πρόσβαση στον Πειραιά για τις καθημερινές αποστολές. Η εταιρεία δηλώνει ότι εξάγει περίπου το 75% της παραγωγής της σε 48 χώρες, αναλαμβάνοντας από έργα σε κατοικίες και πολυκατοικίες μέχρι τουριστικά συγκροτήματα και βιομηχανικές εγκαταστάσεις.
Επικεφαλής σήμερα είναι ο κ. Βαγγέλης Λαμάρης. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις, ο κύκλος εργασιών της υποχώρησε στα 5,38 εκατ. ευρώ το 2024 κυρίως λόγω της ρηχής εγχώριας ζήτησης από 7,33 εκατ. ευρώ το 2023, με τα κέρδη μετά φόρων να περιορίζονται περίπου στις 46.000 ευρώ από 200.000 ευρώ. Η εταιρεία στο τέλος της χρήσης απασχολούσε 46 άτομα προσωπικό.
Χρίστος Παπαδόπουλος / Helioakmi
Πέντε δεκαετίες ελληνική υπογραφή στα ηλιοθερμικά
Η Ηλιοακμή είναι από τα ονόματα που έχτισαν την ελληνική βιομηχανία των ηλιακών. Ιδρύθηκε το 1976, παράγει συστήματα φυσικής και βεβιασμένης κυκλοφορίας και κινείται με διπλό brand: την Helioakmi στην Ελλάδα και το MegaSun 2 στις διεθνείς αγορές. Ο όμιλος δηλώνει δύο εργοστάσια παραγωγής (Helioakmi & Assos Boilers μέσω της εξαγορασμένης Solarnet A.E.), με προϊόντα γκάμας από θερμοσίφωνες και συλλέκτες έως δοχεία αδράνειας και λύσεις για μεγαλύτερα projects. Οι εξαγωγές απλώνονται σε δεκάδες χώρες της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής, της Ωκεανίας και της Λατινικής Αμερικής.
Η έδρα της βιομηχανίας μοιράζεται ανάμεσα σε Ασπρόπυργο και Σταμάτα (εργοστάσιο και διοίκηση), με υποκαταστήματα σε Εκάλη και Εύοσμο Θεσσαλονίκης, μια διάταξη που εξυπηρετεί τόσο την παραγωγή όσο και το δίκτυο after-sales. Επικεφαλής είναι ο κ. Χρίστος Παπαδόπουλος κατέχοντας τις θέσεις του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου. Παράλληλα, η εταιρεία κατέχει το 93,33% της Solarnet (Assos Boilers), που ενισχύει την καθετοποίηση στο κομμάτι των δοχείων (μπόιλερ).
Το 2024 ήταν αντικειμενικά δύσκολο για την εγχώρια ζήτηση, όμως η Ηλιοακμή συγκράτησε την κερδοφορία της.
Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις, ο κύκλος εργασιών της υποχώρησε στα 3,70 εκατ. ευρώ από 6,85 εκατ. ευρώ το 2023 και αντίστοιχα τα κέρδη μετά φόρων στις 185.000 ευρώ από σχεδόν 1 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία απασχολούσε στο τέλος της χρήσης 10 άτομα.
Διαβάστε ακόμη
Οι Ελβετοί της INOKS Capital που επενδύουν στα ελληνικά τρόφιμα
Σε σύγκρουση κυβέρνηση και δήμοι για τις πολεοδομίες
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα