Όταν το 1962 ο Χριστόφορος Στράτος της Πειραϊκής Πατραϊκής και τα υπόλοιπα επιχειρηματικά τζάκια της περιόδου, όπως η οικογένεια Κανελλόπουλου της Τιτάν, σε μια περίοδο ακμής της ελληνικής βιομηχανίας, προχωρούσαν στη σύσταση της Ελληνικής Εταιρίας Διοικήσεως Επιχειρήσεων (ΕΕΔΕ) ο στόχος ήταν ένας: η εκπαίδευση των στελεχών των αναπτυσσόμενων τότε ελληνικών επιχειρήσεων με βάση τα πρότυπα του εξωτερικού.
Πενήντα οκτώ χρόνια μετά και αφού η ΕΕΔΕ, ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός, εξελίχθηκε σε έναν θεσμικό φορέα υπολογίσιμο και σημαντικό που διαχειριζόταν πολλά εκατομμύρια ευρώ από τα κοινοτικά κονδύλια για εκπαιδευτικά προγράμματα, έχει φτάσει σε αδιέξοδο. Οι άνθρωποι που υποτίθεται ότι επιφορτίστηκαν να μεταλαμπαδεύουν το καλό μάνατζμεντ στο ελληνικό επιχειρείν απέτυχαν στη διαχείριση και διοίκηση του ίδιου του μη κερδοσκοπικού οργανισμού αφήνοντάς τον να αιμορραγεί ταμειακά ήδη από τα χρόνια της ευμάρειας της περασμένης δεκαετίας με υπέρογκα έξοδα, αλλά και βαριές σκιές για τη χρηστή διαχείριση εκατομμυρίων ευρώ.
Προς εκκαθάριση
Οι προσπάθειες του τελευταίου έτους για συμμάζεμα και αναδιάρθρωση δεν ήταν αρκετές, η τρύπα των υποχρεώσεων παραμένει μεγάλη και πλέον τα μέλη την ερχόμενη εβδομάδα στην επαναληπτική Γενική Συνέλευση που είναι προγραμματισμένο να πραγματοποιηθεί σήμερα, 8 Σεπτεμβρίου, στο αμφιθέατρο του ΕΒΕΑ, καλούνται να αποφασίσουν για τη λύση και εκκαθάριση ενός ιστορικού μη κερδοσκοπικού οργανισμού, για τη δημιουργία του οποίου είχε βάλει την υπογραφή της η αφρόκρεμα της ελληνικής βιομηχανίας των αρχών του ’60: Χριστόφορος Στράτος – κάτω φωτό- (που αποτέλεσε και τον πρώτο πρόεδρο), Γιώργος Ανδρεάκος, Γιώργος Αποστολάκος, Αθανάσιος Γκέρτσος, Διονύσιος Γυφτόπουλος, Γεώργιος Δράκος, Μηνάς Ευφραίμογλου, Δημήτριος Καλαμπόκης, Αλέξανδρος Καλίνσκης, Αγγελος Καλογεράς, Αγγελος Κανελλόπουλος, Λεωνίδας Κανελλόπουλος, Χριστοφ. Κατσάμπας, Ομηρος Κολοκοτρώνης, Αρίστος Κοροπούλης, Δημήτρης Κυριαζής, Αθανάσιος Κωνσταντινίδης, Κων. Κωτσιόπουλος, Σωκράτης Μαλκότσης, Δημήτρης Μαρινόπουλος, Γιάννης Μητσός, Εμμανουήλ Νειάδας, Νίκος Παγώνης, Δημήτριος Παπαδημητρίου, Γιάννης Α. Σοφιανόπουλος, Νίκος Η. Στασινόπουλος, Γιώργος Συρεγγέλας, Γιώργος Τερμεντζής και Δημήτρης Κ. Ψαρός.
Η λύση και εκκαθάριση στην πραγματικότητα φαντάζει ως η μόνη επιλογή. Οι τελευταίες δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις, που συνοδεύουν την έκθεση πεπραγμένων του 2019, που περιήλθε στην κατοχή του «business stories», σκιαγραφούν την εικόνα κατάρρευσης.
Ο κύκλος εργασιών διαμορφώθηκε στο 1,34 εκατ. ευρώ από 1,19 εκατ. ευρώ το 2018 και οι ζημίες μετά από φόρους ήταν 972.000 ευρώ περίπου από 1,66 εκατ. ευρώ το 2018 και 1,074 εκατ. το 2017. Τα ίδια κεφάλαια ήταν αρνητικά κατά 4,73 εκατ. ευρώ στο τέλος του 2019.
Με τον ορκωτό ελεγκτή (Mazars) να εφιστά την προσοχή στη σημείωση επί των οικονομικών καταστάσεων, η οποία περιγράφει ότι κατά την 31η Δεκεμβρίου του 2019 οι τρέχουσες υποχρεώσεις της εταιρείας υπερέβαιναν το σύνολο του κυκλοφορούντος ενεργητικού κατά 4,95 εκατ. ευρώ. Επιπρόσθετα, η Mazars τονίζει ότι «….μεταγενέστερα της 31/12/2019 και έως την 20/7/2020 υπάρχουν ενδείξεις ότι η ΕΕΔΕ απώλεσε τη χρηματοοικονομική στήριξη των πιστωτών, καθώς υπάρχουν αιτήσεις συντηρητικής κατάσχεσης επί της κινητής και ακίνητης περιουσίας του Σωματείου, καθώς και επί πάσης παρούσης ή μελλοντικής απαίτησής του εις χείρας οιουδήποτε τρίτου και ως εκ τούτου το Σωματείο μπορεί να μη δύναται να ρευστοποιήσει τα περιουσιακά στοιχεία του και να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του κατά τη συνήθη πορεία των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων του». Τα θέματα αυτά, σύμφωνα με τη Mazars, υποδηλώνουν την ύπαρξη ουσιώδους αβεβαιότητας, η οποία ενδεχομένως θα εγείρει σημαντική αμφιβολία σχετικά με τη δυνατότητα της εταιρείας να συνεχίσει τη δραστηριότητά της.
Η πώληση του κτιρίου
Από την τελευταία διοίκηση, που ορίστηκε πέρυσι το καλοκαίρι, με την ανάληψη καθηκόντων προέδρου του Δ.Σ. από τον προερχόμενο από τον χώρο της ναυτιλίας κ. Γιώργο Σκριμιζέα επιχειρήθηκε η κατάρτιση ενός μεγάλου σχεδίου αναδιάρθρωσης το οποίο περιλάμβανε και το μεγάλο χαρτί της πώλησης του μοναδικού περιουσιακού στοιχείου της ΕΔΕΕ, του κτιρίου έκτασης 11.500 τ.μ. στα Κάτω Πατήσια όπου στεγαζόταν.
Αυτή τελικώς πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο λίγο πριν ξεσπάσει η πανδημία του κορωνοϊού στη χώρα, το αντίτιμο όμως των 7,3 εκατ. ευρώ περιόρισε σημαντικά αλλά δεν κατάφερε να κλείσει την τρύπα των οφειλών. «Εξοφλήσαμε το Δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία, τις τράπεζες, υπόλοιπα μισθών και δώρων προς τους εργαζόμενους και σε αποζημιώσεις απολύσεων», λέει στο «b.s.» ο κ. Σκριμιζέας. Aλλες πηγές ανέφεραν ότι καλύφθηκαν επίσης κοινοτικά προγράμματα τα οποία είχαν χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν για άλλους σκοπούς από αυτούς που χορηγήθηκαν και υπήρχε κίνδυνος κατηγορίας για υπεξαίρεση! Σίγουρα πάντως, με βάση διασταυρωμένες πληροφορίες του «b.s.», η ΕΕΔΕ σήμερα ελέγχεται από την Κομισιόν τουλάχιστον για μία τέτοια υπόθεση, για την οποία ξένοι εταίροι Κοινοτικού Προγράμματος στο οποίο ήταν συντονιστής η ΕΕΔΕ δεν έλαβαν τα χρήματα που είχαν εκταμιευτεί από τις Βρυξέλλες.
Σύμφωνα με τον κ. Σκριμιζέα, οι εκκρεμείς υποχρεώσεις της ΕΔΕΕ ως τον Ιούλιο, όταν και αποχώρησε από τη διοίκηση, ήταν περίπου στο 1,5 εκατ. ευρώ, ένα ποσό διόλου ευκαταφρόνητο, το οποίο διεκδικούν δικαστικώς κυρίως συνεργάτες-εισηγητές και ΚΕΚ που θεωρούν ότι αδικήθηκαν και αγνοήθηκαν με τα λεφτά που δόθηκαν από την πώληση του κτιρίου, καταφέρνοντας πλέον με διαταγές πληρωμής ή με αποφάσεις για κατασχέσεις εις χείρας τρίτων να μπλοκάρουν τους τραπεζικούς λογαριασμούς και φυσικά την εύρυθμη λειτουργία του σωματείου, που σημειωτέον δεν μπορεί να προσφύγει στον Πτωχευτικό Κώδικα.
Ο κ. Σκριμιζέας λέει στο «b.s.» ότι αυτοί είναι 4-5 και απαιτούν ένα ποσό γύρω στις 200.000 ευρώ. Αλλες πηγές, όμως, αναφέρουν ότι είναι περισσότεροι. Οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι ένας αριθμός πιστωτών, που εξαιρέθηκαν όχι μόνο από τη διαδικασία μερικής καταβολής των μακροχρόνιων οφειλών της ΕΕΔΕ, αλλά δεν είχαν επίσης καμία ενημέρωση για τον προγραμματισμό και την υλοποίηση της πώλησης του κτιρίου και εν συνεχεία την άμεση προσφυγή σε λύση και εκκαθάριση του σωματείου, ήδη κινούνται κατά του Δ.Σ. της ΕΕΔΕ με αγωγές καταδολίευσης δανειστών (πιστωτών).
Παράλληλα, αξιόπιστες πληροφορίες του «b.s.» αναφέρουν ότι οι τελευταίοι 20 εργαζόμενοι στην εταιρεία αναμένεται -στην πλειοψηφία τους- να καταγγείλουν τις προσεχείς ημέρες τις συμβάσεις εργασίας, καθώς μετά την εξόφληση δεδουλευμένων εννέα μηνών, τον περασμένο Ιούνιο, δεν ξανάδαν το χρώμα του χρήματος. Υπό αυτές τις συνθήκες δεν διαφαίνεται κάποιος πρόθυμος να πάρει στα χέρια του την καυτή πατάτα, με δεδομένο ότι το Δ.Σ. της εταιρείας, το οποίο απαρτίζεται από «επώνυμους» και γνωστούς επιχειρηματίες, και ο κ. Σκριμιζέας, που ανέλαβε πριν από περίπου ένα χρόνο τη μεγάλη πρόκληση του συμμαζέματος, υπέβαλαν τις παραιτήσεις τους. Σε αυτούς περιλαμβάνεται και ο επί διετία γενικός διευθυντής του οργανισμού Αναστάσιος Ροδόπουλος. Κοινώς, εδώ και περίπου έναν μήνα η ΕΕΔΕ είναι ακέφαλη.
Ο παραιτηθείς πρόεδρος του Δ.Σ. κ. Γιώργος Σκριμιζέας
«Εάν υπήρχαν πρόθυμοι να αναλάβουν και η Πολιτεία βοηθούσε η ΕΕΔΕ θα μπορούσε να συνεχίσει τη λειτουργίακαι το έργο της», σημειώνει ο κ. Σκριμιζέας. Ακόμα και ο ίδιος, όμως, ομολογεί ότι έχει μετανιώσει για την ανάληψη της διοίκησης πριν από έναν χρόνο με στόχο την εξυγίανση. «Είναι κάτι εθελοντικό και το προσωπικό ρίσκο τεράστιο. Δεδομένων των συνθηκών, ένας εκκαθαριστής ίσως τελικά καταφέρει να δώσει λύσεις για μία εναλλακτική», λέει.
Την περασμένη Τρίτη, όπου ήταν προγραμματισμένη, η Γενική Συνέλευση τελικώς δεν πραγματοποιήθηκε ελλείψει απαρτίας. Ωστόσο, εστάλη στα μέλη η έκθεση πεπραγμένων για το 2019 που η ΕΕΔΕ όφειλε να κοινοποιήσει σε αυτή.
Εργαζόμενοι και μέλη μάλιστα καταγγέλλουν ότι η αναβολή της Γενικής Συνέλευσης μεθοδεύτηκε καθώς δεν είχε ετοιμαστεί ούτε κλειστεί τελικά η αίθουσα του ΕΒΕΑ που υποτίθεται ότι θα γινόταν, ενώ η ενημέρωση που γινόταν όλο το προηγούμενο διάστημα από τα κεντρικά ήταν για «διαφαινόμενη αναβολή».
Απαντήσεις για τα 120 εκατ. ευρώ
Σήμερα είναι προγραμματισμένη η επαναληπτική Γενική Συνέλευση όπου δεν υπάρχει ελάχιστο όριο απαρτίας για να πραγματοποιηθεί. Εκεί θα τεθούν τα ζήτηματα της έγκρισης της τελευταίας έκθεσης πεπραγμένων, της απαλλαγής από τυχόν ευθύνες του – παραιτηθέντος πλέον – Δ.Σ. και η ανάδειξη νέου, η απόφαση για λύση και εκκαθάριση της ΕΕΔΕ και αν θα υπάρξει διάδοχο σχήμα που θα διαχειριστεί προγράμματα εκατομμυρίων ευρώ του επόμενου ΕΣΠΑ (2021-2027), αλλά και μεταπτυχιακά προγράμματα διόλου ευκαταφρόνητου ύψους. Αυτό όμως που θα έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι οι πειστικές απαντήσεις που θα αναζητηθούν από τους συνεργάτες με απαιτήσεις, αλλά και τα ίδια τα μέλη για το πώς οι διοικήσεις της ΕΕΔΕ τουλάχιστον εδώ και 14-15 χρόνια δεν κατάφεραν να διαχειριστούν, χωρίς ζημιές, projects ύψους 120 εκατ. ευρώ που «έτρεξε» η Ενωση από το 2007 μέχρι σήμερα και τα οποία, μεταξύ άλλων, αφορούσαν διαχείριση και υλοποίηση έργων ΕΣΠΑ, μεταπτυχιακά προγράμματα κ.λπ.
«Αυτή η κατάσταση δεν δημιουργήθηκε τον τελευταίο χρόνο. Είναι αποτέλεσμα πολυετούς λειτουργίας στο κόκκινο, όπου τα έξοδα πάντα υπερέβαιναν τα έσοδα», λέει ο κ. Σκριμιζέας. Μια κατάσταση που φαίνεται πως είχε ξεκινήσει ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 2000, όταν και οι διοικήσεις του μη κερδοσκοπικού οργανισμού ακολουθούσαν πολιτική διαρκούς επέκτασης κάθε είδους, ανοίγοντας δουλειές προς κάθε κατεύθυνση που απαιτούσαν και περισσότερα κονδύλια… Τα δε έσοδα, ειδικά με το ξέσπασμα της κρίσης, περιορίστηκαν δραστικά. Και μπορεί προ δεκαετίας περίπου η τότε διοίκηση υπό τον κ. Κωνσταντίνο Λαμπρινόπουλο -φωτό κάτω- (2008-2018) δημοσίως να μιλούσε για την πρόκληση της προσαρμογής, αυτή όμως τελικά δεν επήλθε…
«Πριν από την κρίση υπήρχαν 3.000 ταμειακά εντάξει προς τις υποχρεώσεις τους μέλη. Σήμερα μετά βίας φτάνουν τα 300», λέει ο κ. Σκριμιζέας, προσθέτοντας: «Επειτα, λόγω κορωνοϊού υπήρξε πρόβλημα και με τη ροή των εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Παρ’ όλα αυτά καταφέραμε, με βάση το σχέδιο που είχαμε θέσει, να προχωρήσουμε σε δραστικές περικοπές. Μόνο το κτίριο που πουλήσαμε είχε κάθε μήνα έξοδα λειτουργίας 20.000 ευρώ! Οι εργαζόμενοι, που προ τριετίας ήταν 100, περιορίστηκαν σε 25, με στόχο αργότερα να φτάσουμε τους 18, ενώ για τα εκπαιδευτικά προγράμματα είχαμε δρομολογήσει πλέον να γίνονται σε συνεργασία με το ΟΤΕ Academy», σημειώνει.
Πέρα όμως από το διαχρονικό κακό μάνατζμεντ και τη δύσκολη συγκυρία, πάνω από την ΕΕΔΕ πλανάται και μια βαριά σκιά από καταγγελίες που υπάρχουν για υλοποίηση προγραμμάτων κατάρτισης από εταιρείες που στήθηκαν από πρόσωπα που έχουν σχέση με μέλη που είχαν περάσει από το Δ.Σ. της ΕΕΔΕ.
Κατά το παρελθόν μάλιστα, και συγκεκριμένα το 2013, πόρισμα που είχε συντάξει το ΣΔΟΕ Στερεάς Ελλάδας, και το οποίο είχε αποσταλεί στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Λαμίας και στα κεντρικά του ΣΔΟΕ στην Αθήνα, είχε αποκαλύψει ότι σημαντικό μέρος από τα 12 εκατ. ευρώ που εγκρίθηκαν έως το 2008 και εκταμιεύτηκαν το 2009 από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο για την υλοποίηση του προγράμματος επαγγελματικής κατάρτισης εργαζομένων το είχαν καρπωθεί ιδιωτικά κέντρα επαγγελματικής κατάρτισης, στα οποία φέρονταν ως ιδιοκτήτες ανώτατα στελέχη της αναδόχου του έργου (ΕΕΔΕ)!
Για την ιστορία, το τελευταίο Δ.Σ. της ΕΕΔΕ, το οποίο παραιτήθηκε τον περασμένο Ιούλιο, αποτελούνταν από τους: Γιώργο Σκριμιζέα, Nortus Investments Inc. (Πρόεδρος), Χαράλαμπο Ντόλκα, ΚΑΝΤΩΡ Σύμβουλοι Επιχειρήσεων (Α’ Αντιπρόεδρος), Σωτήρη Σεϊμανίδη, Tesco Group Α.Ε. (Β’ Αντιπρόεδρος), Αγγελίνα Μιχαηλίδου-Βασιλακοπούλου, Response International – Σύμβουλοι Επιχειρήσεων (Γενική Γραμματέας), Χρήστο Δάλλη, Ελληνικό Ινστιτούτο Οικονομικής Διοικήσεως & Εθνική Τράπεζα (Ταμίας). Επίσης, μέλη ήταν οι: Απόστολος Αιγυπτιάδης, Πρόεδρος Διοικούσας Επιτροπής ΕΕΔΕ Μακεδονίας & Σύμβουλος Επιχειρήσεων, Κωνσταντίνος Γιαζιτζόγλου, Πρόεδρος Δ.Ε. Ελληνικού Ινστιτούτου Διοικήσεως Παραγωγής Προϊόντων & Υπηρεσιών – ΕΙΔΙΠ & Διευθύνων Σύμβουλος ΓΕΩΕΛΛΑΣ, Θεόδωρος Γιαρμενίτης, Πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Βιομηχανίας Καλλυντικών (ΠΣΒΑΚ), Νικόλας Κανελλόπουλος, Δικηγόρος & Γενικός Γραμματέας ΟΠΕΜΕΔ, Μαρίνα Καραστεργίου, Πρόεδρος Δ.Ε. Ελληνικού Ινστιτούτου Μάρκετινγκ – ΕΙΜ & Γενική Διευθύντρια Sprint Integrated, Γιώργος Κατσουράνης, Βοηθός Γενικός Διευθυντής, Ομιλος Τράπεζας Πειραιώς, Βασίλης Λώλας, Πρόεδρος Τομέα Εταιρικών Υποθέσεων – ΤΕΥΠ & Διευθύνων Σύμβουλος, InTouch Communications, Τζένη Μιχαλοπούλου, Πρόεδρος Τομέα Ανάπτυξης Γυναικών Μάνατζερ & Επιχειρηματιών – ΤΟΓΜΕ & Αρχιτέκτων – Μηχανικός Peri – Ergon Architects Construction, Μιχάλης Μωραΐτης, Πρόεδρος Δ.Ε. Ελληνικού Ινστιτούτου Πληροφορικής & Επικοινωνιών & Γενικός Διευθυντής Digibridge GmbH, Athens Branch, Αλεξάνδρα Πάλλη, Διευθύνουσα Σύμβουλος ΠΑΛΛΗΣ ΑΒΕΕ, Αντώνης Παναγώτας, CEO & Founder ISOSTEVIA, Αριστοτέλης Παντελιάδης, Διευθύνων Σύμβουλος ΜΕΤΡΟ Α.Ε., Ιωάννα Παπαδάκη, Πρόεδρος Δ.Ε. Τομέα Μάνατζμεντ Δημόσιας Διοίκησης & Αυτοδιοίκησης & Προϊσταμένη Υπηρεσίας Προγραμματισμού, ΓΓ Συντονισμού του Κυβερνητικού Εργου, Αθανάσιος Ρούλιας, Σύμβουλος Διοίκησης & Υπεύθυνος Συγχρηματοδοτούμενων Προγραμμάτων ΕΣΠΑ.