Όπως είχε πει κάποτε η Κάρι Μπράντσο στη σειρά Sex and the City: «Μου αρέσει τα χρήματά μου να είναι εκεί που μπορώ να τα βλέπω. Κρεμασμένα στην ντουλάπα μου».
Φαίνεται πως το ίδιο ισχύει και για πολλούς συλλέκτες μόδας, καθώς οι δημοπρασίες μόδας καταγράφουν νέα ρεκόρ. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα, δεν είναι άλλο από την αγαπημένη Birkin της Τζέιν Μπέρκιν δημοπρατήθηκε για 9,2 εκατομμύρια δολάρια, παρά το φθαρμένο της σχήμα. Η δημοπρασία στο Παρίσι ολοκληρώθηκε τον προηγούμενο μήνα, ενώ τώρα ο οίκος Sotheby’s στο Λονδίνο τρέχει luxury pop‑up εκδήλωση έως τις 22 Αυγούστου, στην οποία δημοπρατούνται κομμάτια των Hermès, Rolex και Cartier.
Όμως, δεν ήταν πάντα έτσι. Για πολλά χρόνια, οι οίκοι δημοπρασιών θεωρούσαν τα fashion items δευτερεύουσα δραστηριότητα, με την αναγνωρισιμότητα ορισμένων αντικειμένων να προσελκύει αγοραστές σε πιο ακριβά αντικείμενα, όπως πίνακες ζωγραφικής ή γλυπτά. Ρούχα που ανήκαν σε διασημότητες όπως η Πριγκίπισσα Νταϊάνα ή η Μέριλιν Μονρόε τιμολόγησαν ακριβότερα, όμως κανένα δεν άγγιξε τα 7 εκατομμύρια στερλίνες της Birkin.
Σύμφωνα με το BBC, ο διαβόητο φόρεμα «Happy Birthday Mr. President» της Μονρόε, γνωστό ως το πιο ακριβό φόρεμα στον κόσμο, πωλήθηκε το 1999 για 1,3 εκ. δολάρια και ξανά το 2016 για 4,8 εκ. δολάρια στο Ripley’s Believe It or Not! Museum, όπου βρίσκεται μέχρι και σήμερα. Η ιστορικός μόδας Κόρα Χάρινγκτον αναφέρει πως η σύνδεση του «Happy Birthday dress» με την Κιμ Καρντάσιαν, η οποία το είχε φορέσει στο Met Gala το 2022, θα αυξήσει την αξία του σε μελλοντική δημοπρασία, παρά τον φθαρμένο χαρακτήρα.
«Νομίζω ότι αυτό θα ίσχυε ανεξάρτητα από το αν η Κιμ το φορούσε επειδή ήταν της Μέριλιν Μονρόε, καθώς υπάρχουν αρκετοί θαυμαστές της Κιμ Καρντάσιαν που πιθανότατα θα οδηγούσαν σε υψηλότερη τιμή», λέει στο BBC. «Συνήθως, όταν ένα αντικείμενο είναι κατεστραμμένο, υποτιμάται, αλλά σε αυτή την περίπτωση συμβαίνει το αντίθετο».
Οι συζητήσεις σχετικά με αντικείμενα που πωλούνται σε δημοπρασίες στο διαδίκτυο και στα μέσα ενημέρωσης, είτε θετικές είτε αρνητικές, επηρεάζουν την τιμή πώλησης. Έτσι, η αντιπαράθεση γύρω από τα ρούχα της Καρολάιν Μπεσέτ Κένεντι στη νέα σειρά του Ράιαν Μέρφι, American Love Story, αναμένεται να εκτοξεύσει την αξία της στην επόμενη δημοπρασία.
Η πραγματική συμφωνία
Οι σύγχρονοι influencers επηρεάζουν επίσης τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τη μόδα πολυτελείας, συμπεριλαμβανομένων των διαδικτυακών κοινοτήτων που είναι αφιερωμένες στην εύρεση των καλύτερων απομιμήσεων, κάτι που, σύμφωνα με την Χάρινγκτον, αυξάνει ακόμα περισσότερο την αξία των αυθεντικών προϊόντων.
Οι δημοφιλείς πλατφόρμες μεταπώλησης όπως Depop, Vinted, eBay, Vestiaire Collective και TheRealReal κάνουν τον χώρο της πολυτέλειας πιο προσβάσιμο. Για παράδειγμα, ο Μάικλ Μακ, της Max Pawn Luxury, με μία από τις μεγαλύτερες συλλογές Hermès στις ΗΠΑ, παρατηρεί ότι το ενδιαφέρον για φτηνότερα dupe σχέδια καταλήγει σε αγορές αυθεντικών.
Και δεν είναι μόνο ακριβά αντικείμενα, όπως οι Birkin 25 εκατοστών με διαμάντια από αλμπίνο κροκόδειλο Ιμαλαΐων αξίας 180.000 και 240.000 δολαρίων που έχει πουλήσει σε διάσημους πελάτες, προσθέτει ο Μακ. Η Ούσα Χέιλι από την Wichita State University εκτιμά πως αν επενδυτές αγοράζουν πολυτελή προϊόντα απλά για να τα μεταπωλήσουν για βραχυπρόθεσμο κέρδος.
Μόδα ή μουσείο;
Αυτό εγείρει το εξής ερώτημα, μήπως αυτά τα ευαίσθητα, ιστορικά αντικείμενα ανήκουν καλύτερα σε μουσεία, με αυστηρότερες πολιτικές διατήρησης και δανεισμού από ό,τι το Ripley’s; Είναι λογικό, αλλά η εισαγωγή ενός τεμαχίου σε μουσείο δεν εγγυάται ότι θα εκτίθεται, πολλά έργα παραμένουν σε αποθήκες.
Σύμφωνα με την Χάρινγκτον, υπάρχουν υπηρεσίες επιλογής και φροντίδας ιδιωτικών συλλογών που λειτουργούν στο ίδιο ή και ανώτερο επίπεδο από μουσεία, όπως η εταιρεία Uovo. Αλλά, καταλήγει: «Το ρούχο φτιάχτηκε για να φοριέται». Η Τζέιν Μπέρκιν δεν είχε δεύτερες σκέψεις, φορούσε την τσάντα της, και η φθορά της έγινε ίση είδηση με την τιμή της δημοπρασίας.
Είναι η μόδα τέχνη;
Η Χάρινγκτον και ο Μακ συμφωνούν ότι η μόδα είναι «τέχνη που φοριέται». Ο βασικός μύθος ότι η μόδα δεν είναι τέχνη, και άρα δεν αξίζει όσο ένας Πικάσο, εμπεριέχει δομικές προκαταλήψεις, όπως η αυτομάτως μικρότερη αξία όταν γυναίκες ενδιαφέρονται για κάτι. Η Χέιλι επισημαίνει ότι όταν η μόδα αντιμετωπίζεται ως επένδυση ή σύμβολο κύρους, χάνει την πολιτιστική της υπόσταση.
Δεκαετίες σχεδιαστικής πρακτικής, οι πολυετείς οίκοι όπως η Hermès από το 1837 και οι αμέτρητες ώρες craftsmanship είναι αυτά που πληρώνονται. Το ντένιμ φόρεμα με φτερά στρουθοκαμήλου του Ζαν-Πολ Γκοτιέ από τη συλλογή couture του 1999 που πωλήθηκε πρόσφατα για 71.500 ευρώ δείχνει ότι σε κάποιες περιπτώσεις το ύψος της τέχνης αντικατοπτρίζεται στην τιμή.
Όπως καταλήγει η Χάρινγκτον: «Η ίδια η φύση μιας δημοπρασίας είναι ότι ένα αντικείμενο αξίζει όσα κάποιος είναι διατεθειμένος να δώσει. Αν ένα φόρεμα πωληθεί για 300.000 δολάρια, τότε αυτό είναι που αξίζει».
Διαβάστε ακόμη
Δούλευε για 4,25 δολάρια την ώρα – Σήμερα έχει 270 καταστήματα Papa John’s
Λονδίνο: 5 ατελιέ για το τέλειο γυναικείο χειροποίητο κοστούμι
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα