Της Μαριάννας Τζάννε
Xωρίς ενημερότητα πτυχίου, δηλαδή χωρίς να μπορούν να διεκδικήσουν δημόσια έργα κινδυνεύουν να βρεθούν περισσότερες από 150 κατασκευαστικές εταιρείες από 3ης έως 7ης τάξης μετά την αδικαιολόγητη καθυστέρηση δύο ετών στην επαναξιολόγηση των πτυχίων τους, βάσει των οποίων αναλαμβάνουν τα έργα. Στα τέλη Ιουνίου έληξε η παράταση που είχε δώσει από τον περασμένο Οκτώβριο το υπουργείο Υποδομών προκειμένου να κερδίσει χρόνο μέχρι να θεσπιστεί το νέο θεσμικό πλαίσιο που συνδέεται με την αλλαγή κριτηρίων για την διατήρηση της κατηγορίας που ανήκει κάθε κατασκευαστική εταιρεία. Εξαιτίας της ζοφερής πραγματικότητας που επικρατεί στις κατασκευές οι εκπρόσωποι των εργοληπτών έχουν ζητήσει από το υπουργείο να υπάρξει ελάφρυνση των όρων σε ζητήματα που συνδέονται με το τζίρο των κατασκευαστικών, τα πάγια, τα ίδια κεφάλαια, τη στελέχωση και τους δείκτες βιωσιμότητας για την επανάκριση των πτυχίων. Για παράδειγμα επειδή η μείωση στις κατασκευές υπερβαίνει το 40%, οι εταιρείες έχουν ζητήσει από το υπουργείο ο τζίρος ως κριτήριο να μειωθεί από 20% έως 25%. Ο λόγος είναι ότι μεγάλο τμήμα των τεχνικών εταιρειών βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης ή αντιμετωπίζουν σοβαρές οικονομικές δυσκολίες, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν να χάσουν το πτυχίο τους εάν τηρηθούν τα κριτήρια που ίσχυαν μέχρι σήμερα και που θεσπίστηκαν σε άλλες εποχές όταν οι κατασκευές ήταν η ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας. Το θέμα των πτυχίων μαζί με άλλες θεσμικές αλλαγές στον τεχνικό κλάδο χειριζόταν στο υπουργείο ο πρώην αναπληρωτής υπουργός κ. Σταύρος Καλογιάννης, ο οποίος στον τελευταίο ανασχηματισμό έφυγε από την κυβέρνηση, χωρίς να προλάβει να κλείσει το θέμα. Έτσι οι τεχνικές εταιρείες κινδυνεύουν να μείνουν εκτός διαγωνισμών, εάν το πρόβλημα δεν έχει επιλυθεί μέχρι τα τέλη Αυγούστου. Ο νόμος προβλέπει αυτοδίκαιη παράταση δύο μηνών από την εκπνοή της προθεσμίας (τα τέλη Ιουνίου), πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει να δρομολογηθεί το συντομότερο η λύση. Ήδη εργοληπτικά σωματεία όπως ο ΣΑΤΕ έχουν ζητήσει συνάντηση με το νέο υπουργό Υποδομών κ. Μιχάλη Χρυσοχοίδη για το θέμα και κρούουν το καμπανάκι εάν παραταθεί η αδράνεια του υπουργείου. Τι αλλαγές όμως σηματοδοτεί η επανάκριση των πτυχίων;
Πληροφορίες αναφέρουν ότι στην μεγάλη κατηγορία του κλάδου δεν θα υπάρξουν πολύ μεγάλες ανατροπές. Οι τρεις ισχυροί του κλάδου (Άκτωρ, J&P Αβαξ, ΓΕΚ-Τέρνα) έχουν εξασφαλίσει την παραμονή τους, όπως και η Ιντρακάτ και ενδεχομένως ο Μοχλός. Αβέβαιο είναι το μέλλον της ΑΕΓΕΚ η οποία λόγω σοβαρών οικονομικών προβλημάτων έχει μεταβιβάσει όλα της τα έργα στον Άκτωρα και την Ιόνιο συμφερόντων του κ. Γιάννη Μαρούλη ενώ αδιευκρίνιστη είναι επί του παρόντος και η τύχη της Μηχανικής, η οποία έχει απογυμνωθεί από έργα και αντιμετωπίζει σοβαρές οικονομικές δυσκολίες. Για την Αθηνά ΑΤΕ, η οποία έχει περάσει στην J&P ‘Αβαξ δρομολογείται αναδιάρθρωση της δομής της, καθώς θεωρείται ότι δεν χρειάζεται ένα δεύτερο πτυχίο 7ης τάξης στον όμιλο. Σύμφωνα με πληροφορίες στα σκαριά υπάρχει σχέδιο απορρόφησης των λιμενικών έργων της εταιρείας από την μητρική εταιρεία και εκχώρηση του περιβαλλοντικού βραχίονα με την δημιουργία νέας εταιρείας. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι για την εταιρεία αυτή υπάρχει πρόταση από μεγάλη καναδική εταιρεία για εξαγορά του 51% των μετοχών της.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΣΑΤΕ το 2011, 40,2% των εργοληπτικών εταιρειών 4ης – 7ης τάξης κατέγραψε ζημίες , έναντι 27,2% το 2010, με συνέπεια η σωρευτική απώλεια του κύκλου εργασιών να φτάσει στο 52,4% σε μία τριετία (2008-2011). Γι’ αυτό και ο ρυθμός διαγραφής εργοληπτικών εταιρειών από το μητρώο του υπουργείου Ανάπτυξης και Υποδομών (ΜΕΕΠ) επιταχύνεται. Πέρσι υπολογίζεται ότι διαγράφηκαν 37 εταιρείες, έναντι 15 το 2010 και 10 το 2011, φθάνοντας συνολικά τις 180 από το 2004. Το 25% των εταιρειών που λειτουργούσαν με την ολοκλήρωση των Ολυμπιακών Αγώνων σήμερα δεν υπάρχει. Επιπλέον, το 18,7% των εργοληπτικών εταιρειών οι οποίες εμφανίζονται ενεργές στο ΜΕΕΠ δεν διαθέτει ενημερότητα πτυχίου.