Η πλαστική ρύπανση στους ωκεανούς αποτελεί μείζον ζήτημα, επιδρώντας αρνητικά στο θαλάσσιο οικοσύστημα, με τα μικροπλαστικά και νανοπλαστικά που προκύπτουν από τη διάσπαση μεγαλύτερων αντικειμένων να εισέρχονται στην τροφική αλυσίδα εκθέτοντας σε κίνδυνο, ακόμα και σε θάνατο εκατοντάδες ζωικά είδη. Από τα επιβλαβή σωματίδια δε μένει ανεπηρέαστος ούτε ο άνθρωπος, καθώς με την εισπνοή και την κατανάλωση νερού και τροφίμων, διεισδύουν στον οργανισμό και συνδέονται με προβλήματα υγείας.
Τουλάχιστον 11 εκατ. τόνοι πλαστικών καταλήγουν στον ωκεανό κάθε χρόνο σύμφωνα με το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNEP), με τον αριθμό τους να προβλέπεται ότι θα τριπλασιαστεί έως το 2040.
Σε τι βαθμό, όμως, είναι μολυσμένες οι θάλασσες από τα μικροσκοπικά σωματίδια; Σύμφωνα με διεθνή μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Nature, πολύ περισσότερο από όσο νομίζαμε στο παρελθόν.
Ερευνητική ομάδα από το Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας Helmholtz (UFZ) της Γερμανίας, το Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης στην Ολλανδία και το Βασιλικό Ολλανδικό Ινστιτούτο Θαλάσσιων Ερευνών (NIOZ) διενέργησε μελέτη για την παρουσία νανοπλαστικών στο Βόρειο Ατλαντικό.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι τα νανοπλαστικά υπήρχαν σε όλα τα βάθη του ωκεανού και η ποσότητά τους ήταν σχεδόν ίδια με αυτή των μικροπλαστικών. Κατέληξαν, μάλιστα, ότι διαδραματίζουν μεγαλύτερο ρόλο στη θαλάσσια πλαστική ρύπανση από ό,τι είχε εκτιμηθεί παλαιότερα.
Στο συμπέρασμα αυτά έφτασαν τώρα, καθώς μέχρι πρότινος οι μετρήσεις για τα μικροπλαστικά ήταν ευκολότερες χάρη στο μεγαλύτερο μέγεθός τους, επομένως δεν είχε σχηματιστεί μία πιο σαφής εικόνα για τα επίπεδα νανοπλαστικών.
Στο πλαίσιο αποστολής με το RV Pelagia, το μεγαλύτερο ολλανδικό ερευνητικό σκάφος και ναυαρχίδα του NIOZ, ερευνητές από το UFZ και το Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης κατέγραψαν νανοπλαστικά στο Βόρειο Ατλαντικό. Έλαβαν δείγματα σε 12 διαφορετικά σημεία: Στο ανώτερο στρώμα νερού περίπου στα 10 μέτρα, στο ενδιάμεσο στρώμα περίπου στα 1.000 μέτρα και 30 μέτρα πάνω από τον πυθμένα.
«Υπάρχουν παντού σε τόσο μεγάλες ποσότητες που δεν μπορούμε πλέον να τα αγνοούμε», δήλωσε η Σούζαν Μάτεριτς, χημικός στο UFZ και κύρια συντάκτρια της μελέτης.
Ανάμεσα σε αυτά, συχνότερα ήταν σωματίδια τερεφθαλικού πολυαιθυλενίου (PET), πολυστυρενίου (PS) και πολυβινυλοχλωριδίου (PVC), τα οποία χρησιμοποιούνται για την κατασκευή πλαστικών μπουκαλιών μίας χρήσης, μεμβρανών, ποτηριών και άλλων ειδών.
Σε σχεδόν όλα τα σημεία, οι ερευνητές ανίχνευσαν αυτούς τους τύπους πλαστικού στο ανώτερο στρώμα νερού.
Χαμηλότερες ήταν οι συγκεντρώσεις στο στρώμα κοντά στον πυθμένα της θάλασσας, αλλά εντόπισαν PET ακόμη και σε βάθη άνω των 4.500 μέτρων, το οποίο πιθανώς προήλθε από τη διάσπαση συνθετικών ρούχων.
Αυτό που εντυπωσίασε τους επιστήμονες ήταν ότι δεν υπήρχαν νανοσωματίδια από πολυαιθυλένιο (PE) ή πολυπροπυλένιο (PP) σε κανένα από τα σημεία μέτρησης, τα οποία χρησιμοποιούνται σε σακούλες και συσκευασίες και καταλήγουν συχνά στη θάλασσα.
«Υπάρχει μεγάλη ποσότητα μικροπλαστικού PE/PP στην επιφάνεια της θάλασσας, αλλά δεν βρήκαμε νανοσωματίδια PE/PP που θα μπορούσαν να έχουν σχηματιστεί ως αποτέλεσμα της ηλιακής ακτινοβολίας ή της τριβής από τα κύματα», πρόσθεσε η Μάτεριτς.
Ενδέχεται, λοιπόν, τα νανοπλαστικά αυτά να τροποποιήθηκαν μοριακά σε τέτοιο βαθμό που να μην ανιχνεύονται πλέον ως πλαστικά ή μπορεί να υπάρχουν κάποιες άλλες δυναμικές διεργασίες καθίζησης και απομάκρυνσης που δεν είναι ακόμα γνωστές.
Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με τους υπολογισμούς των ερευνητών, στο Βόρειο Ατλαντικό αποθηκεύονται στο ανώτερο στρώμα, σε βάθος έως 200 μέτρα, από την εύκρατη έως την υποτροπική ζώνη, περίπου 27 εκατομμύρια τόνοι νανοπλαστικών – 12,0 εκατομμύρια τόνοι PET, 6,5 εκατομμύρια τόνοι PS και 8,5 εκατομμύρια τόνοι PVC.
«Αυτό είναι της ίδιας τάξης μεγέθους με την εκτιμώμενη μάζα μακρο- και μικροπλαστικών για ολόκληρο τον Ατλαντικό», συμπλήρωσε η ειδικός, γεγονός που σημαίνει ότι τα νανοπλαστικά ευθύνονται για ένα μεγάλο ποσοστό της πλαστικής ρύπανσης στους ωκεανούς και δεν έχουν ακόμη ληφθεί υπόψη στις τρέχουσες αξιολογήσεις της ισορροπίας των θαλάσσιων πλαστικών.
Διαβάστε ακόμη
Επαλήθευση ηλικίας στο διαδίκτυο: Πρεμιέρα στην Ελλάδα για το ευρωπαϊκό πρόγραμμα
Μήνυμα Τραμπ σε Ρωσία: Συμφωνία για την Ουκρανία σε 50 ημέρες αλλιώς δασμοί 100%
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα