Σε σημαντικές αλλαγές στον αναπτυξιακό νόμο αναμένεται να προχωρήσει ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος. Οι παρεμβάσεις του, όπως παρουσιάστηκαν στο Υπουργικό Συμβούλιο της περασμένης Παρασκευής, εστιάζουν στην αναθεώρηση των καθεστώτων, αλλά και των διαδικασιών αίτησης και υπαγωγής ενός επενδυτικού σχεδίου προκειμένου, αφενός, οι ενισχύσεις να στοχεύσουν στην αλλαγή του παραγωγικού υποδείγματος, βοηθώντας παράλληλα και τις παραμεθόριες περιοχές, και, αφετέρου, στη μείωση του γραφειοκρατικού βάρους, τη δέσμευση -με ρήτρες- υλοποίησης των επενδύσεων, αλλά και την εφαρμογή δικλίδων ασφαλείας που θα εμποδίζουν το παράδοξο σύμβουλοι που υπέγραφαν τις αιτήσεις να υπογράφουν αργότερα και ως ελεγκτές!
Τομή επίσης αναμένεται στις λιμνάζουσες υποθέσεις των επενδυτικών σχεδίων σε εκκρεμότητα που είχαν υπαχθεί σε καθεστώτα των παλαιότερων αναπτυξιακών νόμων με μαζικές απεντάξεις μη ενεργών έργων, εξοικονομώντας 5,7 δισ. ευρώ από τις υποχρεώσεις που έχει σήμερα το υπουργείο Ανάπτυξης, τη διεκδίκηση μέσω της ΑΑΔΕ περίπου 450 εκατ. ευρώ από τους μετόχους εταιρειών που ενώ έλαβαν την πρώτη δόση ενίσχυσης, δεν υλοποίησαν πλήρως την επένδυση!
Μόνο από τον αναπτυξιακό νόμο του 2004 (!) υπάρχουν 4.034 μη ολοκληρωμένα έργα ενισχύσεων περίπου 3,85 δισ. ευρώ! Τα 2.991 μη ενεργά προς απένταξη και διαγραφή της υποχρέωσης ενίσχυσης και 1.310 μη ολοκληρωμένα έργα με εκταμιεύσεις που θα ζητηθούν τώρα από τους μετόχους των εταιρειών μέσω της ΑΑΔΕ! Για τον αναπτυξιακό νόμο του 2011 τα μη ολοκληρωμένα έργα είναι 978, με ενισχύσεις σχεδόν 1,39 δισ. ευρώ και για τον νόμο του 2016 είναι 4.461, συνολικών ενισχύσεων 3,82 δισ. ευρώ. Για τα τελευταία, μάλιστα, συζητείται η πρόταση να απενταχθούν όσα δεν έχουν ολοκληρώσει έως το τέλος της χρονιάς τουλάχιστον το 25% των εργασιών τους.
Κίνηση που, εκτός του ότι θα ξεκαθαρίσει μια και καλή το τοπίο, θα απελευθερώσει πολύτιμο χώρο ώστε το υπουργείο Ανάπτυξης, από φέτος κιόλας, να μπορεί να ενεργοποιεί νέα καθεστώτα ενισχύσεων, αλλά και να ανταποκριθεί πλήρως στις υποχρεώσεις του σε βάθος πενταετίας για ολοκληρωμένα έργα που δεν έχουν πληρωθεί και τα οποία σωρευτικά φτάνουν το 1 δισ. ευρώ.
Τι προβλέπεται
Σύμφωνα με το σχέδιο που παρουσιάστηκε στο Υπουργικό Συμβούλιο, έως τις 15 Μαρτίου αναμένεται να γίνει η τροποποίηση του αναπτυξιακού νόμου. Οι νέες αλλαγές προβλέπουν τα εξής:
- Δημιουργία νέου καθεστώτος ενίσχυσης των παραμεθόριων νομών της χώρας, με ΑΕΠ χαμηλότερο από τον μέσο όρο και της Θεσσαλίας για επενδυτικά σχέδια άνω των 2 εκατ. ευρώ. Τα επενδυτικά σχέδια στις περιοχές αυτές θα θεωρούνται στρατηγικά και θα αξιολογούνται ως στρατηγικές επενδύσεις. Τα δε παρεχόμενα κίνητρα θα είναι: επιχορήγηση, επιχορήγηση χρηματοδοτικής μίσθωσης ή φορολογική απαλλαγή. Επίσης στα κίνητρα περιλαμβάνεται η ταχεία αδειοδότηση και χωροθέτηση της επένδυσης.
- Τροποποίηση του καθεστώτος ενίσχυσης μεγάλων επενδύσεων με ένταξη επενδυτικών σχεδίων ύψους άνω των 15 εκατ. ευρώ. Κι εδώ τα επενδυτικά σχέδια θα θεωρούνται στρατηγικά. Τα παρεχόμενα κίνητρα θα είναι, κυρίως, φοροαπαλλαγή και μερική επιχορήγηση ή επιχορήγηση χρηματοδοτικής μίσθωσης. Επίσης περιλαμβάνεται η ταχεία αδειοδότηση και χωροθέτηση της επένδυσης.
Και στα δύο παραπάνω καθεστώτα, τα οποία θα είναι από 150 εκατ. ευρώ, το ύψος της ενίσχυσης που θα χορηγηθεί θα είναι, σύμφωνα με χάρτη των περιφερειακών ενισχύσεων, το ανώτερο οριζόμενο.
Η προκήρυξη των δύο νέων καθεστώτων αναμένεται να έχει γίνει έως τις 31 Μαρτίου 2025. Εως τότε θα γίνει και η προκήρυξη του καθεστώτος μεταποίησης, επίσης 150 εκατ. ευρώ. Με βάση το χρονοδιάγραμμα που θέτει το υπουργείο Ανάπτυξης, έως τις 30 Ιουνίου θα πρέπει να έχει γίνει η υποβολή των αιτήσεων υπαγωγών των επενδυτικών σχεδίων, έως τις 15 Νοεμβρίου να έχουν εξεταστεί πιθανές ενστάσεις και η αξιολόγησή τους ώστε έως τις 20 Νοεμβρίου να έχει εκδοθεί ο οριστικός πίνακας κατανομής και τελικά έως το τέλος της χρονιάς να εκδοθούν και οι αποφάσεις υπαγωγής!
Μια διαδικασία ταχεία, η οποία θα θεσμοθετηθεί μέσω των αλλαγών που θα γίνουν στον νόμο και θα ορίζει την τήρηση αυστηρών χρονοδιαγραμμάτων ώστε ο χρόνος από την έκδοση προκήρυξης ενός καθεστώτος έως την απόφαση υπαγωγής να μην ξεπερνά το 12μηνο!
Σημειώνεται επίσης πως έως τις 28 Φεβρουαρίου αναμένεται η ολοκλήρωση της αξιολόγησης και η έκδοση των προσωρινών πινάκων των καθεστώτων ενίσχυσης «Επιχειρηματικότητα 360ο» και «Αγροδιατροφή – Πρωτογενής Παραγωγή και Μεταποίηση Γεωργικών Προϊόντων – Αλιεία» που τρέχουν ήδη. Στο μεν πρώτο υποβλήθηκαν 121 αιτήσεις, με προϋπολογισμό επενδυτικών σχεδίων 275.75 εκατ. ευρώ, στο δεύτερο 330 αιτήσεις, με προϋπολογισμό έργων 481 εκατ. ευρώ.
- Συγχώνευση των υφιστάμενων καθεστώτων «Ψηφιακός Μετασχηματισμός» και «Ερευνα και Εφαρμοσμένη Τεχνολογία» και την αντικατάστασή του με το νέο καθεστώς «Σύγχρονες Τεχνολογίες», με σκοπό τη χρηματοδότηση όλων των επενδύσεων στους τομείς ΙΤ, ΑΙ, τεχνολογία, βιοτεχνολογία. Κάτι που κρίθηκε σκόπιμο μετά την επιτυχή λειτουργία των funds Μεταφοράς Τεχνολογίας, των Θερμοκοιτίδων και των Επιταχυντών Επιχειρήσεων που δημιούργησαν σημαντική ροή επενδυτικών σχεδίων για περαιτέρω ανάπτυξη.
Συνολικά το υπουργείο Ανάπτυξης προσανατολίζεται στη δημιουργία στοχευμένων καθεστώτων που θα έχουν μικρότερο προϋπολογισμό, αλλά επειδή θα είναι στοχευμένα θα μπορούν να βοηθήσουν καταλυτικά στην ανάπτυξη συγκεκριμένων τομέων. Η προκήρυξη των συγκεκριμένων καθεστώτων αναμένεται να συνδεθεί με την πορεία της εξοικονόμησης οικονομικών πόρων και τη δημοσιονομική δυνατότητα. Προς το τέλος της χρονιάς φέτος, π.χ., προγραμματίζεται να προκηρυχθούν τα νέα καθεστώτα που θα αφορούν τις Σύγχρονες Τεχνολογίες και την Εξωστρέφεια.
Απλοποίηση διαδικασιών
- Απλοποίηση των διαδικασιών υποβολής αίτησης (φακέλου) με κατάργηση της υποχρέωσης υποβολής έκθεσης πιστοποίησης από μέλος του οικονομικού επιμελητηρίου και αυτοματοποίηση της διαδικασίας ελέγχου πληρότητας φακέλου.
- Απλούστευση των διαδικασιών τροποποίησης των επενδυτικών σχεδίων (εντός των ορίων της απόφασης υπαγωγής), ήτοι μείωση του αντικειμένου εξέτασης των τροποποιήσεων επένδυσης. Θα εξετάζονται και θα εγκρίνονται οι ουσιαστικές αλλαγές του αντικειμένου της επένδυσης. Οι γνωστοποιήσεις για αλλαγή έδρας, μετοχικής σύνθεσης, επωνυμίας θα γίνονται άπαξ πριν την πιστοποίηση της επένδυσης. Απλή ενημέρωση στην αλλαγή στοιχείων επικοινωνίας.
- Εισαγωγή ESG κριτηρίων για όλα τα επενδυτικά σχέδια, υποχρεωτικά για τις μεγάλες επενδύσεις από το 2025 και για το σύνολο των επενδυτικών σχεδίων από το 2026.
- Δημιουργία Μητρώου Ορκωτών Ελεγκτών από την ΕΛΤΕ. Κι αυτό καθώς όλες οι εκθέσεις ελέγχου για την πιστοποίηση της ολοκλήρωσης των επενδυτικών σχεδίων θα υλοποιούνται από ορκωτούς ελεγκτές, θα θεσπιστεί πλαφόν του ύψους της αμοιβής για μικρά επενδυτικά σχέδια σε συνεργασία με την ΕΛΤΕ και θα θεσπιστούν κανόνες διαφάνειας και μη σύγκρουσης συμφερόντων με τους ορκωτούς και τις ελεγχόμενες από αυτούς επιχειρήσεις. Το τελευταίο κρίθηκε αναγκαίο καθώς διαπιστώθηκαν περιπτώσεις όπου ο ίδιος ορκωτός που υπογράφει ως σύμβουλος την αίτηση, ο ίδιος υπέγραφε και ως ελεγκτής της εξέλιξης ή ολοκλήρωσης του έργου!
- Κατάργηση του δικαιώματος της αυτοδίκαιης παράτασης 2 ετών στα επενδυτικά σχέδια που ολοκλήρωσαν το 50% του έργου. Η παράταση θα παρέχεται για σαφώς ορισμένους λόγους ή ανωτέρα βία. Κι αυτό προκειμένου να «δεσμεύονται» εξαρχής οι επιχειρήσεις με την υποχρέωση υλοποίησης του έργου και να μην παρατηρείται το φαινόμενο έργων που λιμνάζουν, αφαιρώντας έτσι τη δυνατότητα από άλλους αποφασισμένους επενδυτές να υπαχθούν στα κίνητρα του αναπτυξιακού νόμου. Μάλιστα η συγκεκριμένη τροποποίηση αναμένεται να επηρεάσει και τα ημιτελή έργα των προηγούμενων αναπτυξιακών νόμων που έως τώρα λαμβάνουν παρατάσεις. Με άλλα λόγια, το υπουργείο Ανάπτυξης θέλει εντός της επόμενης διετίας να έχει ξεκαθαρίσει πλήρως το τοπίο.
- Τροποποίηση των κυρώσεων που αφορούν τις θέσεις εργασίας κυρίως στις επενδύσεις της βιομηχανίας-μεταποίησης, με επιβολή κύρωσης και όχι απένταξη του έργου.
- Οι αιτήσεις υπαγωγής θα υποβάλονται στους φορείς υποδοχής που θα ορίζονται από την υπουργική απόφαση της προκήρυξης του εκάστοτε καθεστώτος. Πληροφορίες, ωστόσο, αναφέρουν πως τα νέα καθεστώτα που θα προκηρυχθούν θα υπαχθούν κεντρικά στη Γενική Διεύθυνση του υπουργείου Ανάπτυξης και όχι στις περιφέρειες. Κι αυτό καθώς παρατηρούνται μεγάλες καθυστερήσεις στις περιφέρειες με εκκρεμείς υποθέσεις παλαιών αναπτυξιακών. Στόχος εδώ θα είναι να εκκαθαρίσουν πρώτα οι περιφέρειες τις παλιές υποθέσεις και ύστερα να ξαναμπούν στη διαδικασία των νέων καθεστώτων.
- Μια επιχείρηση δύναται να υποβάλλει ένα μόνο επενδυτικό σχέδιο σε κάθε κύκλο του καθεστώτος ενίσχυσης.
- Κατάργηση του κινήτρου παροχής του μισθολογικού κόστους. Η συγκεκριμένη παρέμβαση θα γίνει διότι παρατηρήθηκαν περιστατικά όπου επιχειρήσεις εντάσεως δυναμικού, αφού έλαβαν τις σχετικές ενισχύσεις, διέκοψαν αργότερα τις επενδύσεις τους.
- Τροποποίηση των κριτηρίων αξιολόγησης. Πλέον μεγαλύτερη βαρύτητα θα έχει το ύψος των ιδίων κεφαλαίων που θα χρησιμοποιεί μια επιχείρηση στο επενδυτικό της σχέδιο, καθώς αυτό δείχνει την αποφασιστικότητά της για την επένδυση. Επίσης βαρύτητα θα έχουν οι θέσεις εργασίας σε ειδικά καθεστώτα ενίσχυσης (παραμεθόριων περιοχών μεταποίησης).
Πρόσβαση σε χρηματοδότηση
- Διευκόλυνση στην πρόσβαση της δανειακής χρηματοδότησης των επενδυτικών σχεδίων που εντάσσονται στον αναπτυξιακό νόμο 4887/2022 μέσω συνεργασιών με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα. Με την πρώτη προβλέπεται η δημιουργία Ταμείου Εγγυοδοσίας, ύψους 300 εκατ. ευρώ, για την παροχή μακροπρόθεσμων επενδυτικών δανείων με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου σε μεγάλες επενδύσεις που θα λάβουν απόφαση υπαγωγής στον αναπτυξιακό νόμο. Εκτιμάται ότι μπορεί να δημιουργηθεί με αυτό τον τρόπο χαρτοφυλάκιο δανείων ύψους 1 δισ. ευρώ και ως εκ τούτου συνολικά η μόχλευση για επενδύσεις που θα υπαχθούν στο καθεστώς των μεγάλων επενδύσεων να φτάσει το 1,3 δισ. ευρώ. Στην περίπτωση της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, που θα ισχύσει στα καθεστώτα της μεταποίησης και των παραμεθόριων περιοχών, προβλέπεται η λήψη βραχυπρόθεσμου και μακροπρόθεσμου δανεισμού με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου μέσω του Development Law Financial Instrument Guarantee Fund, όταν πρόκειται για μικρομεσαία επιχείρηση. Η συγκεκριμένη πρόταση συζητήθηκε με την Ελληνική Ενωση Τραπεζών και είναι αποδεκτή από το τραπεζικό σύστημα, με την προϋπόθεση της ολοκλήρωσης της αξιολόγησης των επενδυτικών σχεδίων σε διάστημα ενός έτους.
- Τέλος, ολοκλήρωση έως τον επόμενο μήνα της υλοποίησης του πληροφοριακού συστήματος για τη διαχείριση-υποδοχή-αξιολόγηση-τροποποίηση-ολοκλήρωση των επενδυτικών σχεδίων του αναπτυξιακού νόμου. Πρόκειται για μια ψηφιακή πλατφόρμα που θα βοηθήσει στην επιτάχυνση όλων των διαδικασιών και στην τήρηση των αυστηρών χρονοδιαγραμμάτων που πλέον θα θεσμοθετηθούν. Σημειωτέον πως η πλατφόρμα ήταν δωρεά της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών.
Συνολικά, πάντως, ο υπουργός Ανάπτυξης μέσω της Γενικής Γραμματείας Ιδιωτικών Επενδύσεων θέλει να τρέξει γρήγορα τις αλλαγές και να ξεκαθαρίσει το τοπίο ώστε να γίνονται άμεσα και οι καταβολές από το υπουργείο. Οπως συνέβη τους προηγούμενους μήνες όταν και η Γ.Γ. πέτυχε ρεκόρ δεκαετίας στην πιστοποίηση και καταβολή ενισχύσεων ύψους 219 εκατ. ευρώ σε 510 επενδύσεις για το σύνολο των ενεργών αναπτυξιακών νόμων. Μάλιστα, με βάση το πλάνο που έχει καταρτιστεί, για φέτος προβλέπονται καταβολές άλλων 219,3 εκατ. ευρώ σε 510 επενδυτικά σχέδια των παλαιότερων αναπτυξιακών νόμων.
Διαβάστε ακόμη
Γιατί η Τράπεζα Πειραιώς θέλει την Εθνική Ασφαλιστική – Πόσο κοντά είναι το deal
Σε ποιες περιοχές βρίσκονται τα πιο οικονομικά σπίτια στην Αθήνα έως 120 τ.μ. (πίνακας)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα