50 ημέρες… μέσα και 30… έξω. Αυτή είναι η συνταγή για την καταπολέμηση του COVID-19 χωρίς να διαλύεται ολοκληρωτικά η οικονομία.
Ερευνα με τη συμμετοχή επιστημόνων από 9 χώρες που διενεργήθηκε με την υποστήριξη της ΕΕ και δόθηκε στη δημοσιότητα την Τετάρτη εξέτασε σε συνθήκες προσομοίωσης πώς διάφορες στρατηγικές lockdown θα επηρέαζαν την εξάπλωση του κορωνοϊού. Πολλές κυβερνήσεις έχουν επιβάλει κάποια μορφή lockdown για τον περιορισμό της μετάδοσης του ιού. Όμως, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής σε όλο τον κόσμο αναζητούν τρόπους για να σταματήσουν σταδιακά αυτά τα μέτρα, καθώς η πανδημία επηρεάζει σημαντικά την οικονομική δραστηριότητα.
Οι επιστήμονες πρότειναν στη νέα έκθεση ότι μια εναλλακτική, πιο αποτελεσματική προσέγγιση για ένα ηπιότερο lockdown θα μπορούσε να είναι η εναλλαγή αυστηρότερων μέτρων με διαστήματα χαλαρών κανόνων στην κοινωνική απόσταση. Οι αποτελεσματικές στρατηγικές δοκιμών, ανίχνευσης επαφών και απομόνωσης, καθώς και οι προσπάθειες για την προστασία των πιο ευάλωτων ομάδων θα διατηρηθούν.
Τα σενάρια
Οι επιστήμονες έφτιαξαν υποδείγματα (μοντέλα) στη βάση διαφορετικών σεναρίων σε 16 χώρες, όπως η Αυστραλία, το Μεξικό, το Βέλγιο, η Νότια Αφρική και η Νιγηρία.
- Στο πρώτο σενάριο, δεν επιβλήθηκαν μέτρα lockdown ή κοινωνικής απόστασης. Σε κάθε χώρα, αυτό οδήγησε μεγάλο αριθμό ασθενών που χρειάζονταν θεραπεία σε μονάδες εντατικής θεραπείας εξαντλώντας την ικανότητα των νοσοκομείων να ανταποκριθούν στις ανάγκες. Το αποτέλεσμα; 7,8 εκατομμύρια θάνατοι σε όλες τις χώρες που περιλαμβάνονται στην μελέτη και διάρκεια της πανδημίας 200 ημέρες.
- Το δεύτερο σενάριο προέβλεπε 50 ημέρες αυστηρών μέτρων και κατόπιν μια περίοδο χαλάρωσης 30 ημερών. Οι αναλυτές καθόρισαν τα μέτρα ως στρατηγικές που σταδιακά μείωσαν τον αριθμό των νέων μολύνσεων, όπως η κοινωνική απόσταση, οι κανόνες υγιεινής, η απομόνωση ατόμων με τον ιό, το κλείσιμο του σχολείου και ο περιορισμός μεγάλων δημόσιων συναθροίσεων. Αυτά τα μέτρα δεν περιελάμβαναν συνολικό lockdown. Αυτό το σενάριο ήταν πιθανό να μειώσει τον αριθμό R – το ποσοστό αναπαραγωγής του ιού – σε 0,8 σε όλες τις χώρες. Ωστόσο, ενώ αποδείχθηκε αποτελεσματικό για τους πρώτους τρεις μήνες, μετά την πρώτη περίοδο χαλάρωσης, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι ο αριθμός των ασθενών που χρειάζονται εισαγωγή σε ΜΕΘ θα υπερβεί τις νοσοκομειακές δυνατότητες. Αυτό θα οδηγούσε σε 3,5 εκατομμύρια θανάτους στις 16 χώρες της προσομοίωσης, με την πανδημία να διαρκεί περίπου 12 μήνες σε χώρες με υψηλό εισόδημα και τουλάχιστον 18 μήνες σε άλλες χώρες.
- Οι ερευνητές διαμόρφωσαν επίσης ένα τρίτο σενάριο, το οποίο περιελάμβανε αυστηρότερα μέτρα και lockdown για 50 ημέρες ακολουθούμενο από μια περίοδο χαλάρωσης 30 ημερών. Ως μέτρα ορίστηκαν αυτά που οδήγησαν σε ταχύτερη μείωση του αριθμού των νέων λοιμώξεων με συνολικό lockdown. Στο τρίτο, πιο αυστηρό σενάριο, ο αριθμός R θα μειωθεί σε 0,5 κατέληξαν οι επιστήμονες. Η πανδημία όμως θα παραταθεί και θα διαρκέσει για περισσότερο από 18 μήνες σε όλες τις χώρες. Ωστόσο, ο αριθμός των θανάτων του Covid-19 κατά τη διάρκεια της πανδημίας θα μειωνόταν σημαντικά σε αυτό το σενάριο, με περισσότερους από 130.000 θανάτους και στις 16 χώρες.
Ο Ρατζίβ Τζοντχουρί, επιδημιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Cambridge και επικεφαλής συγγραφέας της έκθεσης, δήλωσε ότι το τρίτο σενάριο – εναλλαγή αυστηρών μέτρων με περιόδους χαλάρωσης – μπορεί να επιτρέψει στους πληθυσμούς να «αναπνέουν» ανά διαστήματα.«Αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει μια πιο βιώσιμη λύση ειδικά σε περιοχές με φτωχές πόρους», είπε.
Ο Όσκαρ Φράνκο, διευθυντής του Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Βέρνης στην Ελβετία, πρόσθεσε ότι η έρευνα παρείχε μια στρατηγική επιλογή στις χώρες για να ελέγχουν καλύτερα το Covid-19.«Δεν υπάρχει απλή απάντηση στο ερώτημα ποια στρατηγική να επιλέξουμε», είπε. «Ιδιαίτερα οι χώρες με χαμηλό εισόδημα – θα πρέπει να σταθμίσουν το δίλημμα της πρόληψης των θανάτων που σχετίζονται με το Covid-19 και της αποτυχίας του συστήματος δημόσιας υγείας με τη μακροπρόθεσμη οικονομική κατάρρευση και δυσκολία.