Η Ευρωπαϊκή Ένωση ετοιμάζεται να «κλειδώσει» τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται στην Ευρώπη, ώστε η Ουγγαρία και η Σλοβακία να μην μπορούν να μπλοκάρουν τη χρήση τους για τη στήριξη της Ουκρανίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες του AP, η απόφαση αναμένεται να ληφθεί σήμερα (12/12) και προβλέπει ότι τα ρωσικά κεφάλαια θα παραμείνουν δεσμευμένα έως ότου η Μόσχα τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία και αποζημιώσει τη γειτονική χώρα για τις τεράστιες ζημιές που έχει υποστεί σχεδόν τέσσερα χρόνια μετά την εισβολή.
Η κίνηση αυτή θεωρείται κρίσιμη, καθώς ανοίγει τον δρόμο για να συζητήσουν οι ηγέτες της ΕΕ, στη σύνοδο κορυφής της επόμενης εβδομάδας, πώς θα αξιοποιηθούν δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ από τα περιουσιακά στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας, προκειμένου να στηριχθεί ένα μεγάλο δάνειο που θα καλύψει τις χρηματοδοτικές και στρατιωτικές ανάγκες της Ουκρανίας τα επόμενα δύο χρόνια.
Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν – ο στενότερος πολιτικός σύμμαχος του Βλαντίμιρ Πούτιν εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης – επιτέθηκε σφοδρά στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία επεξεργάστηκε την απόφαση, κατηγορώντας τη ότι «παραβιάζει συστηματικά το ευρωπαϊκό δίκαιο».
Συνολικά, στην Ευρώπη έχουν παγώσει 210 δισ. ευρώ ρωσικών περιουσιακών στοιχείων. Η συντριπτική πλειονότητα, περίπου 193 δισ. ευρώ στα τέλη Σεπτεμβρίου, φυλάσσεται στην Euroclear, τον βελγικό οργανισμό χρηματοοικονομικού διακανονισμού.
Τα κεφάλαια αυτά δεσμεύτηκαν στο πλαίσιο των κυρώσεων που επέβαλε η ΕΕ στη Ρωσία μετά την εισβολή της 24ης Φεβρουαρίου 2022. Ωστόσο, οι κυρώσεις πρέπει να ανανεώνονται κάθε έξι μήνες και απαιτείται ομοφωνία και των 27 κρατών-μελών, γεγονός που δίνει σε χώρες όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία τη δυνατότητα να τις μπλοκάρουν. Και οι δύο κυβερνήσεις αντιτίθενται στη συνέχιση ή την ενίσχυση της βοήθειας προς την Ουκρανία.
Η απόφαση της Παρασκευής, που βασίζεται σε διατάξεις των ευρωπαϊκών συνθηκών οι οποίες επιτρέπουν στην Ένωση να προστατεύει τα οικονομικά της συμφέροντα σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, θα αποτρέψει τέτοια βέτο και θα διευκολύνει τη μελλοντική χρήση των δεσμευμένων κεφαλαίων.
Σε ανάρτησή του στα κοινωνικά δίκτυα, ο Όρμπαν υποστήριξε ότι η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί «το τέλος του κράτους δικαίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση», κατηγορώντας τους Ευρωπαίους ηγέτες ότι «τοποθετούν τους εαυτούς τους πάνω από τους κανόνες». «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παραβιάζει συστηματικά το ευρωπαϊκό δίκαιο για να συνεχίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, έναν πόλεμο που είναι ξεκάθαρα αδύνατο να κερδηθεί», έγραψε, προσθέτοντας ότι η Ουγγαρία «θα κάνει ό,τι περνά από το χέρι της για να αποκατασταθεί η νομιμότητα».
Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας, Ρόμπερτ Φίτσο, σε επιστολή του προς τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, ο οποίος θα προεδρεύσει της συνόδου που ξεκινά στις 18 Δεκεμβρίου, ξεκαθάρισε ότι δεν θα στηρίξει καμία πρωτοβουλία που «θα περιλαμβάνει την κάλυψη των στρατιωτικών δαπανών της Ουκρανίας για τα επόμενα χρόνια». Προειδοποίησε μάλιστα ότι η χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων θα μπορούσε «να θέσει άμεσα σε κίνδυνο τις ειρηνευτικές προσπάθειες των ΗΠΑ», οι οποίες – όπως υποστήριξε – υπολογίζουν σε αυτά τα κεφάλαια για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ωστόσο, επισημαίνει ότι ο πόλεμος έχει επιβάλει βαρύ οικονομικό κόστος στην ίδια την Ένωση, εκτοξεύοντας τις τιμές της ενέργειας και περιορίζοντας την ανάπτυξη. Παράλληλα, υπενθυμίζει ότι η ΕΕ έχει ήδη προσφέρει σχεδόν 200 δισ. ευρώ σε οικονομική, ανθρωπιστική και στρατιωτική στήριξη προς την Ουκρανία.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, Ζαν-Νοέλ Μπαρό, χαρακτήρισε την επικείμενη απόφαση «μείζονα εξέλιξη, που θα επηρεάσει αναμφίβολα την πορεία του πολέμου και θα επιταχύνει την ειρήνη». «Επειδή οι Ευρωπαίοι δεν θέλουν να αφήσουν σε άλλους να αποφασίζουν γι’ αυτούς, αποφασίσαμε να δεσμεύσουμε αυτά τα ποσά για όσο χρειαστεί», δήλωσε στο France Info.
Η απόφαση θα αποτρέπει επίσης οποιαδήποτε χρήση των περιουσιακών στοιχείων χωρίς την έγκριση της Ευρώπης. Σημειώνεται ότι σε ένα σχέδιο ειρήνης 28 σημείων, που είχε καταρτιστεί από Αμερικανούς και Ρώσους απεσταλμένους, προβλεπόταν η αποδέσμευση των παγωμένων κεφαλαίων για χρήση από την Ουκρανία, τη Ρωσία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Το σχέδιο αυτό απορρίφθηκε τόσο από το Κίεβο όσο και από τους Ευρωπαίους συμμάχους του.
Το Βέλγιο, όπου εδρεύει η Euroclear, έχει εκφράσει επιφυλάξεις για το σχέδιο του λεγόμενου «δανείου αποζημιώσεων», υποστηρίζοντας ότι ενέχει σημαντικούς οικονομικούς, χρηματοπιστωτικούς και νομικούς κινδύνους, και ζητά από τα υπόλοιπα κράτη-μέλη να μοιραστούν το βάρος.
Την ίδια ώρα, η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας ανακοίνωσε ότι κατέθεσε αγωγή στη Μόσχα κατά της Euroclear, διεκδικώντας αποζημιώσεις για ζημιές που – όπως υποστηρίζει – προκλήθηκαν όταν η Ρωσία αποκλείστηκε από τη διαχείριση των περιουσιακών της στοιχείων. Η Euroclear αρνήθηκε να σχολιάσει.
Σε ξεχωριστή ανακοίνωση, η ρωσική Κεντρική Τράπεζα χαρακτήρισε τα ευρύτερα σχέδια της ΕΕ για αξιοποίηση των ρωσικών κεφαλαίων υπέρ της Ουκρανίας «παράνομα και αντίθετα προς το διεθνές δίκαιο», υποστηρίζοντας ότι παραβιάζουν «την αρχή της κρατικής ασυλίας των περιουσιακών στοιχείων».
Διαβάστε ακόμη
Ανατροπές στις άδειες: Το νέο καθεστώς και οι παγίδες για τις επιχειρήσεις
Reddit κατά Αυστραλίας: Δικαστική μάχη για την απαγόρευση social media στους ανηλίκους
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα