Ο Ντόναλντ Τραμπ δηλώνει ότι θέλει να αναμορφώσει την πολιτική στην Ευρώπη. Για πολλούς ψηφοφόρους, στις μεγάλες ευρωπαϊκές δημοκρατίες, η αίσθηση είναι ότι το έχει ήδη κάνει. Η επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο θεωρείται από Γερμανούς, Γάλλους και Βρετανούς ψηφοφόρους, ως γεγονός πολύ πιο καθοριστικό από την εκλογή των δικών τους εθνικών ηγετών, σύμφωνα με τους συμμετέχοντες στο πρώτο διεθνές POLITICO Poll.
Το εύρημα αυτό αποτυπώνει με εντυπωσιακό τρόπο τον αντίκτυπο του πρώτου χρόνου της νέας θητείας του Τραμπ στη διεθνή πολιτική σκηνή, με την επιρροή του να γίνεται ιδιαίτερα αισθητή στην Ευρώπη.
Η διαδικτυακή έρευνα, που πραγματοποιήθηκε από την ανεξάρτητη εταιρεία δημοσκοπήσεων Public First, δείχνει επίσης ότι πολλοί Ευρωπαίοι συμμερίζονται την κριτική αξιολόγηση του Ντόναλντ Τραμπ —όπως αυτή διατυπώθηκε σε συνέντευξή του στο POLITICO νωρίτερα αυτή την εβδομάδα— σχετικά με τη σχετική αδυναμία των δικών τους εθνικών ηγετών. Η δημοσκόπηση περιλάμβανε περισσότερους από 10.000 συμμετέχοντες από τις ΗΠΑ, τον Καναδά και τις τρεις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρώπης: τη Γερμανία, τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Για ηγέτες όπως ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, τα ευρήματα είναι ιδιαιτέρως ζοφερά: οι ίδιοι οι ψηφοφόροι τους θεωρούν ότι, μέχρι στιγμής, έχουν αποτύχει σε μεγάλο βαθμό να διαχειριστούν αποτελεσματικά τον απρόβλεπτο Αμερικανό πρόεδρο.
Οι ηγέτες της ΕΕ είχαν τις χειρότερες επιδόσεις. Στη Γαλλία, μόλις το 11% θεωρεί ότι οι Βρυξέλλες έκαναν καλή δουλειά στη διαχείριση του Τραμπ, ενώ το 47% πιστεύει ότι η ηγεσία της ΕΕ χειρίστηκε τη σχέση άσχημα.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ, λαμβάνει ελαφρώς καλύτερη αξιολόγηση — η επίδοσή του στη διαχείριση του Τραμπ θεωρείται ούτε καλή ούτε κακή.
«Τα αποτελέσματα αυτά δείχνουν πόσο ο Τραμπ έχει διαμορφώσει την πολιτική συζήτηση τον τελευταίο χρόνο όχι μόνο στις ΗΠΑ, αλλά παγκοσμίως», δήλωσε ο Σεμπ Ράιντ, επικεφαλής δημοσκοπήσεων της Public First. «Αυτό ισχύει για το κοινό όσο και για τους φορείς χάραξης πολιτικής — το γεγονός ότι τόσοι πολλοί πιστεύουν πως η εκλογή του Τραμπ, στην άλλη πλευρά του κόσμου, ήταν πιο σημαντική για τη χώρα τους από την εκλογή των ίδιων των ηγετών τους, το αποδεικνύει ξεκάθαρα».
Η δημοσκόπηση έρχεται σε μια εξαιρετικά ευαίσθητη στιγμή για τις διατλαντικές σχέσεις. Η νέα Στρατηγική Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου, που παρουσιάστηκε την περασμένη εβδομάδα, κατέστρεψε κάθε ιδέα περί αμερικανικής ουδετερότητας απέναντι στους συμμάχους της στην Ευρώπη, εγκαινιάζοντας αντίθετα μια «σταυροφορία», για να μετατραπούν οι ευρωπαϊκές δημοκρατίες στη δική του ιδεολογία MAGA.
Το POLITICO την Τρίτη τοποθέτησε τον Τραμπ στην πρώτη θέση της ετήσιας λίστας P28 με τα πρόσωπα που διαμορφώνουν περισσότερο την ευρωπαϊκή πολιτική. Η λίστα δεν αποτελεί επιβράβευση ούτε διάκριση· αντικατοπτρίζει, αντίθετα, την ισχύ που έχει κάθε πρόσωπο να επηρεάσει την ευρωπαϊκή πολιτική και χάραξη στρατηγικής μέσα στον επόμενο χρόνο, όπως αξιολογείται από τη συντακτική ομάδα του POLITICO και τους ισχυρούς παράγοντες με τους οποίους μιλούν οι δημοσιογράφοι του.
Σε συνέντευξή του στον Λευκό Οίκο, τη Δευτέρα, στην Ντάσα Μπερνς του POLITICO για μια ειδική εκπομπή του «The Conversation», ο Τραμπ ανέπτυξε περαιτέρω το μήνυμά του, λέγοντας ότι θα στηρίξει υποψηφίους κομμάτων στην Ευρώπη που συμμερίζονται τις απόψεις του — ειδικά όσες αφορούν τον τερματισμό της μετανάστευσης.
Οι εκλογές έχουν σημασία — αλλά κάποιες περισσότερο από άλλες
Για να αποσαφηνιστεί η αποσταθεροποιητική επιρροή του Τραμπ στις διεθνείς υποθέσεις από τότε που ξεκίνησε τη δεύτερη θητεία του τον Ιανουάριο, η Public First πραγματοποίησε διαδικτυακή δημοσκόπηση 10.510 ενηλίκων, ηλικίας 18 ετών και άνω, το διάστημα 5–9 Δεκεμβρίου.
Η έρευνα διαπίστωσε ότι στη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες θεωρούν την εκλογή του Τραμπ ακόμη πιο σημαντική από τις εκλογές των δικών τους ηγετών — παρότι τόσο ο Μερτς όσο και ο Στάρμερ έχουν ανέλθει σχετικά πρόσφατα στην εξουσία.
Στη Γερμανία, το 53% πίστευε ότι η εκλογή του Τραμπ ήταν πιο σημαντική για τη χώρα από την εκλογή του Μερτς, σε σύγκριση με το 25% που θεωρούσε πιο σημαντικές τις γερμανικές εκλογές.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το 54% δήλωσε ότι η επιστροφή του Τραμπ ήταν πιο σημαντική από την άνοδο των Εργατικών του Στάρμερ και το τέλος 14 ετών Συντηρητικής διακυβέρνησης, έναντι 28% που πίστευε ότι η αλλαγή κυβέρνησης ήταν πιο κρίσιμη για τη Βρετανία.
Οι Γάλλοι ψηφοφόροι ήταν λίγο πιο συγκρατημένοι, αλλά και πάλι το 43% θεώρησε ότι η νίκη του Τραμπ είχε μεγαλύτερη σημασία, έναντι 25% που πίστευε ότι η εκλογή του Μακρόν είχε μεγαλύτερο αντίκτυπο στη Γαλλία.
Στον Καναδά, ωστόσο, οι συμμετέχοντες ήταν μοιρασμένοι: η νίκη του Μαρκ Κάρνεϊ τον Απρίλιο —καρπός μιας προεκλογικής εκστρατείας με υπόσχεση να αντιμετωπίσει τον Τραμπ— θεωρήθηκε από το 40% ως πιο σημαντική από την επιστροφή του Τραμπ. Μόνο λίγο περισσότεροι, 45%, είπαν ότι η νίκη του Τραμπ ήταν πιο καθοριστική για τον Καναδά από εκείνη του Κάρνεϊ.
Η διαφάνεια υπερέχει της ισχύος
Στη συνέντευξή του στο POLITICO, ο Τραμπ χαρακτήρισε τους Ευρωπαίους ηγέτες «αδύναμους», προκαλώντας αντιδράσεις από πολιτικούς σε όλη την ΕΕ και ακόμη και προτρέποντας τον Πάπα να του ζητήσει να μην «διαλύσει» τη διατλαντική συμμαχία.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι Ευρωπαίοι γενικώς συμμερίζονται την άποψη του Τραμπ ότι οι ηγέτες τους είναι αδύναμοι, τουλάχιστον σε σύγκριση με τον ίδιο. Τον αξιολόγησαν ως πιο «ισχυρό και αποφασιστικό» από τους δικούς τους ηγέτες, με ποσοστά 74% έναντι 26% στη Γερμανία· 73% έναντι 27% στη Γαλλία· και 69% έναντι 31% στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο Καναδάς ήταν και πάλι η εξαίρεση: το 60% θεωρεί τον Κάρνεϊ ισχυρότερο και πιο αποφασιστικό από τον Τραμπ, και μόλις 40% το αντίστροφο.
Ωστόσο, συνολικά, η ιδιότητα του «ισχυρού και αποφασιστικού» ηγέτη δεν θεωρείται η πιο επιθυμητή μεταξύ των ψηφοφόρων της έρευνας. Πολύ πιο σημαντική, σε όλες τις πέντε χώρες —περιλαμβανομένων και των ΗΠΑ— είναι η ειλικρίνεια και η διαφάνεια. «Η ισχύς δεν είναι το σημαντικότερο χαρακτηριστικό για έναν ηγέτη. Όμως είναι σαφές ότι σε αυτόν τον τομέα οι Ευρωπαίοι ηγέτες υστερούν· συνεπώς, τα λόγια του στη συνέντευξη του POLITICO θα ηχήσουν αληθινά», δήλωσε ο Ράιντ.
Οι δημοσκόποι ρώτησαν επίσης πώς οι πολίτες αισθάνονται για τον τρόπο με τον οποίο οι ίδιοι οι ηγέτες τους διαχειρίζονται τη δίνη των γεωπολιτικών ανατροπών στη δεύτερη θητεία του Τραμπ.
Σε Γαλλία και Γερμανία, περισσότεροι πιστεύουν ότι οι ηγέτες τους χειρίστηκαν άσχημα τον Τραμπ παρά καλά: μόνο το 24% θεώρησε ότι ο Μερτς έκανε καλή δουλειά, ενώ το 34% θεωρούσε ότι η διαχείρισή του ήταν κακή.
Στη Γαλλία, ο Μακρόν τα πήγε ακόμη χειρότερα: μόλις 16% των ερωτηθέντων είπε ότι απέδωσε καλά, έναντι 39% που θεωρούσε ότι διαχειρίστηκε τα πράγματα άσχημα στις σχέσεις με τον Λευκό Οίκο.
Για τον Στάρμερ, η ετυμηγορία ήταν μικτή: 29% πίστευε ότι τα πάει καλά με τον Τραμπ, το ίδιο ποσοστό όμως θεωρούσε ότι τα πάει άσχημα. Πρόκειται για απογοητευτικό αποτέλεσμα για έναν πρωθυπουργό που έχει θέσει ως προτεραιότητα τη διατήρηση μιας θερμής και αποτελεσματικής συμμαχίας με τον Αμερικανό πρόεδρο.
Αντίσταση ή προσαρμογή στον Τραμπ;
Η έρευνα διαπίστωσε ότι οι Ευρωπαίοι θα ήθελαν οι ηγέτες τους να αντισταθούν στον Τραμπ και να τον αμφισβητήσουν, παρά να δώσουν προτεραιότητα στη συνεννόηση μαζί του. Ωστόσο, όταν ρωτήθηκαν για τη συμπεριφορά που θα έπρεπε να υιοθετήσουν οι δικοί τους εθνικοί ηγέτες, οι Ευρωπαίοι εξέφρασαν την αντίθετη άποψη, λέγοντας ότι η συνεργασία είναι πιο σημαντική από την πρόκληση. Οι Καναδοί, πάντως, παρέμειναν μαχητικοί, δείχνοντας μια ελαφρά προτίμηση προς τον Κάρνεϊ να συγκρουστεί με τον Τραμπ.
«Ίσως η μοναδική ευκαιρία που προσφέρει ο Τραμπ στους εθνικούς ηγέτες είναι η δυνατότητα να ορθώσουν το ανάστημά τους απέναντί του — κάτι που διαπιστώνουμε ότι τείνει να βελτιώνει την εικόνα τους», δήλωσε ο Ράιντ από την Public First. «Μη έχοντας ανταποκριθεί σε αυτό, σύμφωνα με την κοινή γνώμη, οι ηγέτες φαίνεται πως έχουν ουσιαστικά αποτύχει να αντιδράσουν τον τελευταίο χρόνο».
Διαβάστε ακόμη
Κυρανάκης: Τέλος στα «μπαλώματα» στον σιδηρόδρομο, έρχονται μακροχρόνια συμβόλαια συντήρησης
Ο άνθρωπος πίσω από την εκτόξευση του YouTube: CEO της χρονιάς ο Ινδός Νιλ Μόχαν
Ακτή Βουλιαγμένης: Στην τελική ευθεία η «μάχη» των 4 ισχυρών
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα
