Η νέα απειλή από τον ουρανό: Πώς τα μπαλόνια γίνονται νέα εργαλεία υβριδικού πολέμου (pics)

Στις 24 Οκτωβρίου, τα δύο μεγαλύτερη αεροδρόμια της Λιθουανίας έκλεισαν αιφνιδιαστικά, προκαλώντας ακύρωση εκατοντάδων πτήσεων και τεράστια ταλαιπωρία σε χιλιάδες επιβάτες. Περίπου 25 αερόστατα ηλίου, του τύπου που συνήθως χρησιμοποιείται για μετεωρολογικούς σκοπούς- εισήλθαν στον εναέριο χώρο της χώρας από την πλευρά της Λευκορωσίας. Όπως αποδείχθηκε κάποια μετέφεραν παράνομα τσιγάρα. Από τις αρχές του έτους, οι αρχές της Λιθουανίας έχουν καταγράψει τουλάχιστον 500  περιστατικά που αφορούν σε «εισβολές από μπαλόνια». Αυτό οδήγησε στην απόφαση να κλείσουν τα σύνορα με τη Λευκορωσία και τα μπαλόνια να καταρρίπτονται.

Νέα εργαλεία υβριδικού πολέμου

«Αυτό στέλνει ένα σαφές μήνυμα στη Λευκορωσία: Καμία υβριδική επίθεση δεν θα γίνει ανεκτή εδώ και θα λάβουμε τα αυστηρότερα δυνατά μέτρα για να τερματίσουμε τέτοιες ενέργειες», δήλωσε η πρωθυπουργός Ίνγκα Ρουγκίνιε σε συνέντευξη Τύπου. Τα μπαλόνια, σύμβολο παιδικών πάρτι, χαράς και ελαφρότητας, φαίνεται πως αναβαθμίζονται σε απρόσμενους «παίκτες» του νέου υβριδικού πεδίου.

Τα πλεονεκτήματά τους είναι σαφή: έχουν χαμηλό κόστος κατασκευής, ελαφρύ βάρος, είναι εύκολο να οδηγηθούν από απόσταση και μπορούν να μεταφέρουν σημαντικές ποσότητες υλικών (έως 50 κιλά). Τα χαρακτηριστικά αυτά τα κάνουν ακόμα πιο εύχρηστα σε σχέση με τα ντρόουν.

Επίσης, η ιδιαίτερη φύση των μπαλονιών τα καθιστά δύσκολα να εντοπιστούν και να εξολοθρευτούν, και η παρακολούθησή τους απαιτεί μέσα που ξεφεύγουν από τα κλασικά αμυντικά συστήματα. Έχουν λειτουργήσει ως οχήματα λαθρεμπορίου, ωστόσο η κυβέρνηση της Λιθουανίας εκτιμά ότι τα τελευταία περιστατικά «τεστάρουν» τα αντανακλαστικά της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. «Γίνεται όλο και πιο σαφές ότι δεν πρόκειται απλώς για λαθραίο εμπόριο. Το λαθρεμπόριο χρησιμεύει ως κάλυψη για αυτό που στην πραγματικότητα είναι μια υβριδική ψυχολογική επιχείρηση» δήλωσε ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας της Λιθουανίας, Ντεϊβίντας Ματουλιόνις.

Από τα χέρια των μετεωρολόγων στα χέρια συμμοριών

Τα μπαλόνια μεγάλου υψομέτρου, γεμάτα με ήλιο ή υδρογόνο, πετούν στην κατεύθυνση του ανέμου, αλλά το ύψος τους μπορεί να ελεγχθεί εξ αποστάσεως από το έδαφος. Συνήθως χρησιμοποιούνται από μετεωρολόγους για να μετρήσουν τις καιρικές συνθήκες στη στρατόσφαιρα. Ωστόσο, τα μπαλόνια έχουν επιστρατευτεί από λαθρέμπορους για να μεταφέρουν φθηνότερα τσιγάρα από τη Λευκορωσία στη Λιθουανία από τότε που η μεταναστευτική κρίση του 2021 οδήγησε σε αυστηρότερους ελέγχους στα χερσαία σύνορα.

Μπαλόνια εντοπίστηκαν για πρώτη φορά το 2023 και έγιναν πανταχού παρόντα το 2024, όταν καταγράφηκαν αρκετές εκατοντάδες περιστατικά εντοπισμού τους.

Περνούν πάνω από τα σύνορα σε υψόμετρο περίπου 3-4 χιλιομέτρων. Οι λαθρέμποροι στη Λιθουανία μπορούν να εντοπίσουν την τοποθεσία τους και να τα κατευθύνουν στο μέρος που θέλουν να προσγειωθούν. Ένα τέτοιο μπαλόνι μεταφέρει συνήθως 500 έως 1.500 πακέτα τσιγάρων παραγωγής Λευκορωσίας, με το κόστος ενός πακέτου να είναι λιγότερο από ένα ευρώ, έναντι 4,5 ευρώ ανά παρόμοια μάρκα στη Λιθουανία.

Η Λιθουανική Συνοριοφυλακή κατάσχεσε 1,4 εκατομμύρια πακέτα παράνομων τσιγάρων το 2024, ποσότητα που θα απέφερε στους λαθρεμπόρους κέρδη 4,9 εκατομμυρίων ευρώ. Η κυβέρνηση της Λιθουανίας ανακοίνωσε ότι στο εξής θα καταρρίπτει όσα εντοπίζει. Μπορεί όμως να το κάνει; «Η κατάρριψή τους με πυροβόλα όπλα είναι μια αδύνατη αποστολή: πετούν πολύ χαμηλά», εξήγησε ο Ματουλιόνις, τονίζοντας τα τρωτά σημεία του εναέριου χώρου όχι μόνο της Λιθουανίας αλλά του συνόλου της ΕΕ.

Τα μπαλόνια έρχονται να προστεθούν στον νέας μορφής υβριδικό πόλεμο με ντρόουν που αντιμετωπίζουν οι χώρες της Ευρώπης τις τελευταίες εβδομάδες. Από τη Δανία έως τη Γερμανία και το Βέλγιο, υπερπτήσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών πάνω από στρατιωτικές βάσεις και αεροδρόμια καταγράφηκαν ως «συστηματική υβριδική επίθεση». Η πρόεδρος της Ε.Ε., Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τόνισε ότι «δεν πρόκειται για τυχαία περιστατικά, αλλά για δοκιμές των αμυντικών μας συστημάτων».

Μιλώντας στο newmoney.gr, ο επικεφαλής των πληροφοριακών συστημάτων (CIO) του ΝΑΤΟ, Μάνφρεντ Μπουντρό Ντέιμερ έκανε λόγο για «υβριδικό ανταρτοπόλεμο» που αντιμετωπίζουν τα μέλη της Συμμαχίας, τονίζοντας ότι τα μέσα που χρησιμοποιούν οι επιτιθέμενοι είναι φθηνά, εύκολο να τα προμηθευτούν και στόχος τους είναι όχι μία αποφασιστική νίκη, αλλά η συχνή παρενόχληση των Ευρωπαίων πολιτών, με απώτερο στόχο την κάμψη του ηθικού.

Διαβάστε ακόμη 

Παροχές 900 εκατ. ευρώ τον Νοέμβριο 2025 και άλλα 1,7 δισ. από τον Ιανουάριο 2026  

Η νέα εποχή στο ποτό: Πώς οι μάρκες χτίζουν κέρδη άνευ… αλκοόλ (γράφημα)

Κι όμως, το μυστικό για λιγότερους καβγάδες κρύβεται στη διατροφή 

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα