Σε φιάσκο είναι πιθανό να οδηγηθεί η εμπορική συμφωνία ΕΕ-Mercosur, που αφορά ελεύθερες συναλλαγές με τις χώρες της Νότιας Αμερικής, αφού οι ισορροπίες στην ψηφοφορία που είναι προγραμματισμένη για τη σημερινή σύνοδο των 27 στις Βρυξέλλες, είναι εξαιρετικά λεπτές. Την ίδια στιγμή, 10.000 Ευρωπαίοι αγρότες, θα πραγματοποιήσουν ”απόβαση” στο κέντρο των Βρυξελλών, ζητώντας ακύρωση της συμφωνίας, που θεωρούν ότι θα τσακίσει τον ευρωπαϊκό πρωτογενή τομέα, που δεν θα μπορέσει να αντέξει τον ανταγωνισμό, από τα φθηνά αγροδιατροφικά προϊόντα της Λατινικής Αμερικής, που θα πλημμυρίσουν τις ευρωπαϊκές αγορές.
Εντός της ΕΕ, υπάρχουν δύο διακριτά στρατόπεδα: Στο πρώτο, ηγούνται η Γαλλία, η Πολωνία, η Ουγγαρία και η Αυστρία, με την Ιταλία, να χαρακτηρίζει επίσης τη συμφωνία πρόωρη. Οι χώρες αυτές, ζητούν είτε την αναβολή της σημερινής ψηφοφορίας, είτε επιδιώκουν να μπλοκαριστεί.
Στον αντίποδα, η Γερμανία, η Ισπανία και οι σκανδιναβικές χώρες, βλέπουν μια χρυσή ευκαιρία, καθώς υπάρχει η πίεση των αμερικανικών δασμών και ο κινεζικός ανταγωνισμός ολοένα και ανεβαίνει.
H στάση της Ιταλίδας πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι, θεωρείται ιδιαίτερα κρίσιμη. Αν και αρχικά υποστήριζε ότι πάντοτε αντιμετώπιζε με ενδιαφέρον την εν λόγω συμφωνία, η ίδια πήγε πολλά βήματα παρακάτω. Συντάχθηκε με τον Γάλλο Πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν, με τις δύο ευρωπαϊκές δυνάμεις να υποστηρίζουν πως δεν είναι έτοιμες να υποστηρίξουν τη συμφωνία και τη Μελόνι να δηλώνει, πως θα χρειαστούν σαφείς εγγυήσεις για τον αγροτικό τομέα.
Ο Μακρόν, υπήρξε εξ αρχής ξεκάθαρος. Η συμφωνία δεν μπορεί να επιβληθεί βιαστικά και η προστασία των αγροτών αποτελεί απαράβατο όρο για την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων. Άλλωστε, έχει ήδη ζητήσει την αναβολή της συζήτησης για το 2026, με τη Γαλλική Γερουσία να εγκρίνει ψήφισμα, που καλεί την κυβέρνηση να υποβάλει αίτηση στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να μπλοκάρει τη συμφωνία, κατηγορώντας τις Βρυξέλλες ότι «παρακάμπτουν τα εθνικά κοινοβούλια».
Στο σκεπτικό του Παρισιού, κυριαρχούν οι φόβοι για μαζικές εισροές φθηνού βοδινού, πουλερικών, ζάχαρης -προϊόντων δηλαδή στα οποία κατά εξοχήν κυριαρχεί η Γαλλία. Σε ένα τέτοιο σενάριο, οι Γάλλοι αγρότες και κτηνοτρόφοι κρίνεται αδύνατο να συναγωνιστούν τα φθηνά προϊόντα της Λατινικής Αμερικής. Παράλληλα, εκτιμάται, ότι η εξάρτηση της ΕΕ από εισαγωγές αγροδιατροφικών προϊόντων, απειλεί και την διατροφική κυριαρχία της Ευρώπης.
Προκειμένου να εγκριθεί η συμφωνία, απαιτείται ειδική πλειοψηφία τουλάχιστον 15 κρατών-μελών, που αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 65% του πληθυσμού της ΕΕ. Έτσι, εάν η Πολωνία και η Ιταλία δεν αλλάξουν γνώμη την τελευταία στιγμή, η συμφωνία θα καταψηφιστεί. Ένα τέτοιο σενάριο, ανατρέπει πλήρως τα σχέδια της Κομισιόν και της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που υπολόγιζε, να ψηφιστεί η συμφωνία την Πέμπτη και να την επικυρώσει το Σάββατο, όπου θα ταξίδευε στη Βραζιλία, για να πέσουν οι ανάλογες υπογραφές.
Ωστόσο, το μπλόκο που επιχειρούν να βάλουν Γαλλία και Ιταλία, χαρακτηρίζοντας τη συμφωνία πρώιμη και επιχειρώντας να αναβληθεί η συζήτηση για το 2026, δεν αφήνει ανεπηρέαστο και το μπλοκ της Mercosur. O Βραζιλιάνος πρόεδρος, Ιγκνάσιο Λούλα ντα Σίλβα, κατέστησε χθες σαφές, ότι εάν η συμφωνία δεν οριστικοποιηθεί έως το τέλος του έτους, δεν πρόκειται να την υπογράψει. «Αν δεν το κάνουμε τώρα, η Βραζιλία δεν θα υπογράψει αυτήν τη συμφωνία όσο είμαι πρόεδρος», είπε ο Λούλα σε χθεσινή συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου. Υποστηρίζοντας πως έγιναν μεγάλες παραχωρήσεις, ο Bραζιλιάνος πρόεδρος τόνισε: «Αν πουν όχι, θα είμαστε σκληροί μαζί τους στο εξής».
Ακόμα πάντως και στο σενάριο που η συμφωνία ψηφιστεί, η εφαρμογή της θα προσκρούσει σε πολλά εμπόδια. Πάνω από 140 ευρωβουλευτές έχουν γνωστοποιήσει την πρόθεσή τους να ζητήσουν γνωμοδότηση από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, αναφορικά με τη συμβατότητα της συμφωνίας με τις Συνθήκες της ΕΕ. Κάτι τέτοιο, θα μπορούσε να παγώσει την έναρξη ισχύος της συμφωνίας ΕΕ-Mercosur για ένα ή δύο χρόνια, όπως ανέδειξε και σε χθεσινό ρεπορτάζ του το Politico.
Άγνωστο το τι θα ψηφίσει η Ελλάδα
Υπενθυμίζεται, ότι η ακύρωση της συμφωνίας ΕΕ-Mercosur, βρίσκεται μέσα στη λίστα με τα αιτήματα αγροτών και κτηνοτρόφων, που εστάλησαν στην κυβέρνηση, στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για διάλογο εν μέσω μπλόκων.
Ωστόσο μέχρι στιγμής, δεν έχει ξεκαθαριστεί από κυβερνητικής πλευράς, το εάν η χώρα θα υπερψηφίσει, θα καταψηφίσει ή θα θέσει όρους, κάτι που έχει πυροδοτήσει και τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης. Το σίγουρο είναι, πως η χώρα δεν έχει πάρει διακριτά θέση υπέρ κάποιου εκ των δύο αντίπαλων μπλοκ.
Eνδεικτικά, ερωτηθείς χθες σχετικά σε παρέμβασή του στα Παραπολιτικά 90,1FM, o υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Χρήστος Κέλλας, απάντησε πως ”Είμαστε σε συνεννόηση με τα υπόλοιπα κράτη για να δούμε πως ακριβώς θα το χειριστούμε. Είναι ένα θέμα το οποίο πρέπει να δει συνολικά η Ευρώπη, γιατί αφορά όλη την Ευρώπη”.
Συμφωνία για ρήτρες διασφάλισης πριν την ψηφοφορία
Το βράδυ της Τετάρτης ολοκληρώθηκαν οι διαπραγματεύσεις και υπήρξε προκαταρκτική συμφωνία, μεταξύ του Συμβουλίου και των ευρωβουλευτών σχετικά με τον μηχανισμό διασφάλισης που παρουσίασε η Κομισιόν τον Οκτώβριο. Στόχος ήταν να αντιμετωπιστούν οι ανησυχίες των κρατών-μελών για τις πιθανές επιπτώσεις στους Ευρωπαίους αγρότες από τις εμπορικές παραχωρήσεις της συμφωνίας. Ωστόσο, η προκαταρκτική συμφωνία δεν προδικάζει τις συνεχιζόμενες συζητήσεις στο πλαίσιο του Συμβουλίου σχετικά με την υπογραφή και τη σύναψη της συμφωνίας.
Ο μηχανισμός καλύπτει προϊόντα που θεωρούνται «ευαίσθητα», μεταξύ των οποίων τα πουλερικά, το βοδινό κρέας, το ρύζι, το μέλι, τα αυγά, το σκόρδο, η αιθανόλη και η ζάχαρη, και καθορίζει τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες μπορεί να ενεργοποιηθεί ρήτρα διασφάλισης που επιτρέπει την αναστολή των αδασμολόγητων εισαγωγών.
Οι διαπραγματευτές συμφώνησαν επίσης να προστεθούν τα εσπεριδοειδή στον κατάλογο των ευαίσθητων προϊόντων. Για τα εν λόγω προϊόντα, θα υπάρχει η δυνατότητα λήψης προσωρινών μέτρων εντός 21 ημερών από την κοινοποίηση, ενώ η σχετική έρευνα θα βρίσκεται σε εξέλιξη.
Το τελικό κείμενο μειώνει το κατώφλι για την έναρξη έρευνας, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε μέτρα διασφάλισης από το 10% που είχε προτείνει η Κομισιόν, σε αύξηση 8% των όγκων εισαγωγών σε σύγκριση με τον μέσο όρο της προηγούμενης τριετίας. Αιτία για την έναρξη έρευνας θα αποτελεί επίσης και η μείωση των τιμών άνω του 8% σε σχέση με τον ίδιο τριετή μέσο όρο. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε πιέσει ώστε τα όρια ενεργοποίησης να τεθούν στο 5%.
Μπλόκα σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και απόβαση στις Βρυξέλλες
Οι εικόνες με μπλόκα, μπορεί να προέρχονται τις τελευταίες τρεις εβδομάδες, κατά βάση από τη χώρα μας, όμως δεν περιορίζονται μόνο σε αυτήν. Χιλιάδες παραγωγοί σε όλη την ΕΕ, ιδίως στη Γαλλία, βρίσκονται τις τελευταίες μέρες στους δρόμους, διαμαρτυρόμενοι για το κόστος παραγωγής, τις περικοπές στον προϋπολογισμό της ΚΑΠ, αλλά και για τη συμφωνία ΕΕ-Mercosur. Οι Γάλλοι που βρέθηκαν στα μπλόκα διαμαρτύρονται επίσης και για τις αθρόες σφαγές κοπαδιών, που η κυβέρνηση παρουσιάζει ως αντίδοτο σε ζωονόσους.
Για σήμερα, η Copa Cogeca, το μεγαλύτερο αγροτικό λόμπι της ΕΕ, που εκπροσωπεί εκατομμύρια αγρότες και συνεταιρισμούς, καλεί σε συγκέντρωση στις Βρυξέλλες καλώντας τα κράτη μέλη να απορρίψουν τη συμφωνία. Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, ”την Πέμπτη, 10.000 αγρότες από περισσότερες από 40 εθνικές οργανώσεις από 27 κράτη-μέλη θα διαδηλώσουν, για να αναδείξουν το βάθος της κρίσης που αντιμετωπίζει ο κλάδος, διατυπώνοντας βασικά αιτήματα προς τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και το αίτημα για δίκαιο και διαφανές εμπόριο.
Η υπογραφή και η κύρωση της Συμφωνίας ΕΕ–Mercosur θα έστελνε ένα αναμφισβήτητα λανθασμένο πολιτικό μήνυμα. Θα ενείχε τον κίνδυνο περαιτέρω αποσταθεροποίησης ενός ήδη εύθραυστου αγροτικού τομέα και θα υπονόμευε την εμπιστοσύνη στην ευρωπαϊκή χάραξη πολιτικής.
Καλούμε, ως εκ τούτου, τα κράτη-μέλη να αναλάβουν τις ευθύνες τους στις επικείμενες συζητήσεις στο Συμβούλιο και να απορρίψουν τη Συμφωνία ΕΕ–Mercosur στην παρούσα της μορφή. Η στήριξη της ευρωπαϊκής γεωργίας σημαίνει διασφάλιση δικαιοσύνης, ανταγωνιστικότητας και μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας. Εκείνοι που τρέφουν την Ευρώπη δεν πρέπει να κληθούν να επωμιστούν το κόστος μιας άνισης εμπορικής συμφωνίας”, καταλήγει η Copa Cogeca. Ήδη μπροστά στη σημερινή κινητοποίηση, δεκάδες τρακτέρ ξεκίνησαν από χθες τη διαμαρτυρία τους από το Στρασβούργο.
Διαβάστε ακόμη
ΡΑΑΕΥ: Ρευματοκλοπές, καταγγελίες και πρόστιμο στον ΔΕΔΔΗΕ ύψους 120.000 ευρώ
«Τοξότης»: Σε τρίτο σφυρί και με «σκόντο» η έκταση 15 στρεμμάτων στην Πάτμο (pics)
Οι νέοι κανόνες άνθρακα της ΕΕ αλλάζουν το εμπόριο προς την Ευρώπη
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα