Δέκα χρόνια μετά την ένταξη της Πολωνίας στην Ε.Ε, ο πρωθυπουργός της χώρας Ντόναλντ Τουσκ αναδεικνύεται στον ιδανικό διαμεσολαβητή μεταξύ της Ανγκελα Μέρκελ, του Φρανσουά Ολάντ, του Ματέο Ρέντζι, του Ντέιβιντ Κάμερον και των υπόλοιπων Ευρωπαίων ηγετών. Ο συνδυασμός γοητείας και πραγματισμού, που τον οδήγησε στην κορυφή της πολιτικής σκηνής της Πολωνίας και μάλιστα με παραμονή- επτά χρόνια- μεγαλύτερη σε σχέση με οποιονδήποτε άλλον από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, θα δοκιμαστεί εκ νέου μετά την ανάληψή των νέων καθηκόντων του.
Ο συνιδρυτής και σημερινός πρόεδρος του κόμματος Πολιτικής Πλατφόρμας θα πρέπει να “διαιτητεύσει” σε μία Ενωση, κατακερματισμένη από τις διαφωνίες σε μία σειρά θεμάτων, από την κρίση στην Ουκρανία έως την ασθμαίνουσα οικονομία στο εσωτερικό.
Εδώ και δύο δεκαετίες κυριαρχεί στη μετα-κομμουνιστική πολιτική ζωή της Πολωνίας. Αδίστακτος ή συμφιλιωτικός, το μεγαλύτερο ταλέντο του είναι η γοητεία, σύμφωνα με τον Πάουελ Πισκόρσκι, συνιδρυτή του κόμματος Πολιτικής Πλατφόρμας, προτού εκδιωχθεί το 2006. Ο Τουσκ είναι αυθεντία στο να “αποπλανεί” συμμάχους, με ένα ποτήρι κόκκινο κρασί, πούρα και συζητήσεις για τα αγαπημένα του θέματα, όπως η αρχαία Ελλάδα και Ρώμη, όπως αναφέρει στην αυτοβιογραφία του ο Πισκόρσκι το 2014 με τίτλο “Μεταξύ μας οι φιλελεύθεροι”.
“Είναι πολύ καλός στα χαμόγελα και τις χαιρετούρες”, λέει ο Πισκόρσκι. “Εάν ο πρωθυπουργός έπρεπε μόνο να συναντά κόσμο, θα ήταν στο φυσικό του περιβάλλον. Οτιδήποτε έχει να κάνει με διοίκηση είναι αγγαρεία γι’ αυτόν”.
Γιος ξυλουργού, γεννημένος στο Γκντανσκ, πτυχιούχος Ιστορίας, ο 57χρονος Τουσκ ενηλικιώθηκε πολιτικά εντός του κινήματος της Αλληλεγγύης. Μπήκε στο πολωνικό Κοινοβούλιο αμέσως μετά την πτώση του κομμουνισμού, το 1989, και δεν το εγκατέλειψε έκτοτε. Εξελέγη πρωθυπουργός το 2007, ως επικεφαλής του κεντροδεξιού κόμματος Πλατφόρμα των Πολιτών και επανεξελέγη το 2011.
Αν και ο πρόεδρος της Ε. Ε έχει περιορισμένες αρμοδιότητες, μπορεί να παίξει αποφασιστικό ρόλο στη διαμόρφωση κοινής προσέγγισης στις συνόδους κορυφής, όπου οι ηγέτες των κρατών-μελών διατηρούν την πραγματική εξουσία.
Ο Τουσκ έχει αναδειχθεί σε δυναμικό υποστηρικτή της ουκρανικής κρίσης σε μία συμμαχία, όπου εκλείπει “το πολιτικό κουράγιο και η προθυμία για τη λήψη αποφάσεων, όπως αναφέρει στο Bloomberg ο Μπαρτλομιέι Μπίσκαπ, πολιτικός αναλυτής στο Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας.
Η Πολωνία έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο μαζί με τη Γαλλία και τη Γερμανία στην επίτευξη συμφωνίας μεταξύ διαδηλωτών και του πρώην προέδρου της Ουκρανίας, Βίκτορ Γιανούκοβιτς.
Εχοντας κερδίσει ήδη το Βραβείο Καρλομάγνος, όπως και ο Χέρμαν Βαν Ρομπάι, ο ήρεμος, απλός και σταθερός, οκεντροδεξιός πολιτικός από το Γκντανσκ, το προπύργιο του αντι-κομμουνισμού της Πολωνίας, έχει εξελιχθεί σε έναν από τους πιο πετυχημένους και πιο φιλοευρωπαίους πρωθυπουργούς των τελευταίων χρόνων.
Ο μοναδικός Πολωνός πρωθυπουργός που κέρδισε δεύτερη θητεία μετά την κατάρρευση του κομμουνισμού, το 1989, κατάφερε να κρατήσει τη χώρα μακριά από την ύφεση στη διάρκεια της κρίσης χρέους το 2008. Οπως αναφέρει ο Guardian, ακόμη πιο σημαντικό είναι ότι υπό την επταετή διακυβέρνηση του Τουσκ- και με τη βοήθεια του αγγλόφιλου υπουργού Εξωτερικών Ράντεκ Σικόρσκι, η χώρα πραγματοποίησε στρατηγική στροφή, επαναπροσδιορίζοντας το εθνικό συμφέρον της.
Απευθυνόμενος στους δημοσιογράφους μετά τον διορισμό του, ο Ντόναλντ Τουσκ απολογήθηκε που απαντούσε στα πολωνικά. «Είναι η τελευταία φορά», υποσχέθηκε. Αντίθετα με τον πολύγλωσσο προκάτοχό του, τον Ρομπάι, ο Τουσκ μιλά καλά μόνο τα γερμανικά και τα ρωσικά. Επέμεινε στην αναγκαιότητα του συμβιβασμού στους κόλπους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Υποσχέθηκε να βρει κοινές θέσεις όσον αφορά την Ουκρανία, έτεινε κλάδο ελαίας στον Ντέιβιντ Κάμερον για τις μεταρρυθμίσεις που αξιώνει ώστε να παραμείνει η Βρετανία στην ΕΕ και διαμήνυσε σε Βορρά και Νότο πως «δεν υπάρχει αντίθεση ανάμεσα στη δημοσιονομική πειθαρχία και την ανάπτυξη».