Του Δημήτρη Μαρκόπουλου
Στο κτίριο όπου στεγάζεται η Diesel Hellas ο επισκέπτης μπορεί να απολαύσει ενδεχομένως την ωραιότερη θέα σε ολόκληρη την Αθήνα: από τη μια πλευρά βρίσκονται οι στύλοι του Ολυμπίου Διός και από την άλλη η Ακρόπολη. Σε έναν χώρο όπου κάλλιστα θα μπορούσε να γίνει το καλύτερο ίσως καφέ της πρωτεύουσας ή ένα άριστο ξενοδοχείο, ζει, αναπνέει και εργάζεται η ομάδα της γνωστής ιταλικής πολυεθνικής ένδυσης και αξεσουάρ. Μιας εταιρείας νεανικής, με σεβασμό όμως στο χθες. Πώς θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά εξάλλου όταν ιδιοκτήτης της είναι ένας Ιταλός και μάλιστα «καλλιτέχνης» της μόδας και του επιχειρείν, ο «πολύς» κ. Ρέντσο Ρόσο; Ο ίδιος αγόρασε το συγκεκριμένο κτίριο καθώς θεωρεί την Ελλάδα μεγάλο «must» και φυσικά δεν παραλείπει να την επισκέπτεται συχνότατα. Ακόμα κι όταν υπήρξαν δυσκολίες στη χώρα μας, ο επιχειρηματίας στιγμή δεν σκέφτηκε να εγκαταλείψει τη χώρα μας και να πουλήσει, παραμένοντας πιστός στη θέα της αγαπημένης του Ακρόπολης.
«Ποτέ αγάς»
Στο υπέροχο αυτό κτίριο συναντήσαμε τον κ. Λάμπρο Πόταγα, τον διευθύνοντα σύμβουλο της ελληνικής θυγατρικής της Diesel, έναν άνθρωπο του οποίου η μοίρα αλλά και οι ικανότητες το έχουν φέρει έτσι ώστε να αναλαμβάνει εταιρείες που είτε ξεκινούν την πορεία τους στην Ελλάδα και τις στήνει, είτε βρίσκονται σε προβληματική φάση και τις «μαζεύει».
Με οικογενειακές ρίζες από τη γνωστή βιομηχανική οικογένεια Στράτου, το επώνυμο του διευθύνοντος τη γνωστή πολυεθνική στη χώρα μας είναι σύνθετο. Για την ακρίβεια, σημαίνει την αντίσταση σε κάθε μορφής τυραννία, καθώς το Πόταγας συντίθεται από τα «ποτέ αγάς». Αυτό έκανε η οικογένειά του που προέρχεται από την ηρωική Βυτίνα της Αρκαδίας, αυτό έκανε και ο συγγενής του Μαθιός Πόταγας όταν ως έφηβος προέβη σε μία από τις πρώτες χρονικά συμβολικές πράξεις αυτοθυσίας και αντίστασης του ελληνικού λαού κατά τη γερμανική κατοχή, σταματώντας μόνος με ένα περίστροφο μια συστοιχία γερμανικών αρμάτων μάχης με αποτέλεσμα τον θάνατό του.
Θα φανταζόταν κανείς, λοιπόν, ύστερα από όλα αυτά τα ιστορικά ότι θα συναντούσαμε έναν άνθρωπο «βαρύ» και ανάλογα προσκολλημένο στο παρελθόν. Ο κ. Πόταγας, όμως, είναι διαφορετικός. Είναι ένας άνθρωπος μοντέρνος, που ζει στον 21ο αιώνα και που λόγω της μακράς παραμονής του στις ΗΠΑ βλέπει τα πράγματα πολύ διαφορετικά σε σχέση με ό,τι συμβαίνει εδώ.
Γεννημένος στη Φλόριντα και έχοντας ζήσει στη Νέα Υόρκη (για την ακρίβεια στο Πότσνταμ, το βόρειο τμήμα της όπου κάνει μάλιστα και πολύ κρύο), ο κ. Πόταγας υπήρξε από αυτούς που είχαν ζήσει για τα καλά το αμερικανικό όνειρο. Με σπουδές στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, παρέα με έναν συμφοιτητή και συγκάτοικό του και με κεφάλαιο μόλις 25.000 ευρώ, δημιούργησαν το 1982, όταν δηλαδή η λέξη «κομπιούτερ» όχι απλώς ήταν άγνωστη αλλά ακουγόταν ως περίπου διαστημική, την πρώτη παγκοσμίως εταιρεία με ηλεκτρονικά εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά. Η επωνυμία της ήταν Think Educational Software Inc. Ο ίδιος και ο φίλος του ακόμη και σήμερα Γκρεγκ έβγαλαν πολύ καλά χρήματα – μάλιστα ο τελευταίος βραβεύτηκε με το Προεδρικό Μετάλλιο Καινοτομίας από τον πρόεδρο των ΗΠΑ τότε Ρόναλντ Ρέιγκαν, ενώ σήμερα είναι το Νο 2 της Intel.
Αφού η εταιρεία πουλήθηκε και οι μέτοχοι καρπώθηκαν την υπεραξία της, έχοντας παράλληλα σχέση μέχρι και με τον Στιβ Τζομπς (ο ιδρυτής της Apple τους είχε στείλει επιστολή και υπήρξε συνεργασία), ο κ. Πόταγας αποφάσισε να έρθει να ξεκουραστεί για το καλοκαίρι στη χώρα καταγωγής του. «Ξέρεις, ήταν αυτές οι διακοπές που ύστερα από πολλή ξεκούραση και ωραίες στιγμές όλοι οι συγγενείς στην πέφτουνε και σε αρχίζουνε :“Μα γιατί δεν μένεις;”, “μη φεύγεις”, “δοκίμασε τις δυνάμεις σου και στην Ελλάδα” κ.λπ.», λέει γελώντας ο μάνατζερ της Diesel. Κάπως έτσι, το 1989 αποφασίζει να παραμείνει στη χώρα μας, που ακόμα και σήμερα παλεύει να μάθει τι είναι επιχειρηματικότητα.
Μια πορεία, πολλοί διαφορετικοί κλάδοι
Σύντομα θα εργαστεί στην Eνωση Ελληνικών Διαφημιστικών Εταιρειών, θα φτιάξει μια δική του δουλειά, για να πάρει μεταγραφή στον όμιλο Γερμανού. Ηταν ουσιαστικά ο άνθρωπος που μαζί με τον δαιμόνιο Ελληνα businessman στήσανε τα Multirama, ένα σήμα πρωτοποριακό για την εποχή του, σε μια Ελλάδα που με τα «τσαρούχια» εισερχόταν στις τεχνολογίες. Ο κ. Πόταγας μόνο καλά πράγματα έχει να θυμάται από τον κ. Πάνο Γερμανό, έναν άνθρωπο, όπως λέει, διορατικό και πολύ πιο μπροστά από την εποχή του. Στην πορεία θα πάρει μεταγραφή στη νέα τότε εταιρεία Zachs, κατόπιν στην One Way και την P Systems. Κaι ενώ θα περίμενε κανείς πως θα παραμείνει στον χώρο της τεχνολογίας, κάνει τη μεγάλη στροφή εντασσόμενος στον όμιλο Carrefour και στην Dia και μετά στον όμιλο Carouzos και τη Levi’s.
«Σε όλη μου τη διαδρομή εφάρμοσα αυτό που έμαθα στις ΗΠΑ: να έχω δηλαδή πολυμορφία δραστηριοτήτων και ευελιξία κλάδων. Αυτό συστήνω σήμερα και στους νεότερους. Το να λες πως εγώ γνωρίζω λιανεμπόριο τροφίμων και πάει τελείωσε είναι καταστροφικό και επικίνδυνο σε μια αγορά που βρίσκεται σε κρίση», αναφέρει. Σταθμούς στην πορεία του θεωρεί ο ίδιος την Dia, καθώς «οι Ισπανοί αποτελούν μεγάλη σχολή στη λιανική», αλλά και την Carouzos, «που υπήρξε η επιτομή της παραδοσιακής ελληνικής οικογενειακής επιχείρησης».
Στην Diesel για τα δύσκολα
Στην Diesel Hellas ο κ. Πόταγας ανέλαβε καθήκοντα πριν από τρία περίπου χρόνια φεύγοντας από τη Levi’s: όταν η τελευταία θέλησε να κεντρικοποιήσει όλες τις λειτουργίες της στο χωριό Γιουτζίν του Ορεγκον δίχως να επιθυμεί να λάβει υπόψη τις ιδιαιτερότητες κάθε χώρας, εκείνος αρνήθηκε να συνεχίσει σε ένα τέτοιο μοντέλο και άλλαξε στρατόπεδο. Ομως και στην Diesel τότε τα πράγματα δεν ήταν εύκολα. Μια απίστευτη δικαστική διαμάχη είχε προκύψει μεταξύ των Ελλήνων μελών της πρώην διοίκησης της εταιρείας με τον Ιταλό ιδιοκτήτη. Η δεύτερη πλευρά υποστήριζε πως υπήρξε «κατάχρηση εμπιστοσύνης» και πως στην «πλάτη του σήματος χτίστηκαν αυτοκρατορίες». Υστερα από μια επίπονη ελεγκτική διαδικασία της Ernst and Young, οι δύο πλευρές χώρισαν τους δρόμους τους με τρόπο άσχημο και η συνέχεια δόθηκε στις δικαστικές αίθουσες.
Ομως ο Ιταλός Ρέντσο Ρόσο ούτε που το συζητούσε να φύγει από τη χώρα μας.
Η όλη κατάσταση ωστόσο και οι διαρκείς αντεγκλήσεις είχαν τραυματίσει σοβαρά τον όμιλο, ο οποίος το 2010, προτού αναλάβει ο κ. Πόταγας, μετρούσε ζημίες 22 εκατ. ευρώ. Αυτό που έκανε πρώτα απ’ όλα η νέα διοίκηση -υπό τις οδηγίες της Ιταλών- ήταν να ξεκαθαρίσει την κατάσταση. Επρόκειτο για μια δύσκολη πορεία, καθώς η Diesel διέθετε παρουσία σε καταστήματα που φαίνονταν να μην έχουν λόγο ύπαρξης όμως μάτωναν οικονομικά το γκρουπ. «Για να καταλάβετε, το σήμα έφτασε να έχει καταστήματα μέχρι και στην Κύπρο και η μητρική να μην το γνωρίζει», αναφέρουν πηγές της επιχείρησης. Με ένα πλέγμα σχέσεων της ελληνικής εταιρείας με 63 διαφορετικές εταιρείες και εμπορικές σχέσεις σε κίνδυνο, η Diesel έκανε άμεσες κινήσεις αναδιάρθρωσης και ανάκτησης αξιοπιστίας. Αφού ο κ. Πόταγας και η ομάδα του με πολύ τρέξιμο έπεισε την αγορά για την πρόθεση του ομίλου να συνεχίσει αδιάλειπτα την παρουσία του στη χώρα μας, επαναπροσδιόρισε τις σχέσεις με όλους τους συνεργάτες σε νέα και ρεαλιστική βάση. Παράλληλα δημιουργήθηκαν εμπορικές γωνιές στο «Attica», με καλύτερη απόδοση τζίρου ανά τετραγωνικό μέτρο, δημιουργήθηκαν corners Diesel σε «Mall», «Golden Hall», «Mediterranean Cosmos» στην Τσιμισκή, στα «Νότος Galleries», ενώ οι Ιταλοί μέτοχοι έκαναν σε ένδειξη πίστης στην Ελλάδα δύο αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου.
Η εταιρεία τώρα, τρία χρόνια μετά, πατάει πολύ καλά στα πόδια της και ετοιμάζεται για σημαντικές νέες συνεργασίες: στην Κύπρο με τον όμιλο Σιακόλα, για νέα παρουσία στη Θεσσαλονίκη και τόνωση της παρουσίας της στα εμπορικά κέντρα. Πώς θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά όταν ο δημιουργός της εταιρείας, ο κ. Ρόσο, φέρει παγκοσμίως την ευθύνη για το περίπου 10% του fashion industry και ο οποίος πρώτος είχε δει την τάση για το λεγόμενο «χρησιμοποιημένο παντελόνι τζιν»; «Εκεί έχτισε ο κ. Ρόσο. “Χάλασε” το τζιν και το έκανε πιο ελκυστικό εμπορικά. Είδε πρώτος την τάση ο κόσμος να θέλει το παντελόνι του πιο… ελεύθερο και άνετο. Oχι σιδερωμένο και ατσαλάκωτο», μας λέει ο κ. Πόταγας.
Σήμερα ο ίδιος είναι διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, ενώ ως αναγνώριση της επιτυχημένης τριετούς πορείας του στη διεύθυνση της εταιρείας, με σημαντική βελτίωση των μεριδίων και ανάπτυξη των πωλήσεων και του δικτύου σε ένα ιδιαίτερα αρνητικό περιβάλλον, αναλαμβάνει επιπλέον καθήκοντα ως Μulti Brand Channel Director για την περιοχή της Νότιας Ευρώπης: Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία και Πορτογαλία, Ελλάδα και Κύπρο. Αυτό σημαίνει για τον κ. Πόταγα πως κάθε εβδομάδα πρέπει να βρίσκεται στην Ιταλία, ενώ επιβλέπει στη χώρα μας και τα νέα projects, όπως το άνοιγμα καταστήματος στο νέο εμπορικό κέντρο των Φουρλή – Κούστα στη Σόφια, το νέο σημείο στο Sani Resort στη Χαλκιδική κ.ά.
Eνας διεθνής κολοσσός μόδας
Η Diesel είναι μια ιταλική εταιρεία μόδας που έχει ως έδρα την πόλη Μολβένα στη Βόρεια Ιταλία. Ειδικεύεται στην ένδυση και υπόδυση και απευθύνεται ως επί το πλείστον σε νεανικό ανδρικό και γυναικείο κοινό. Ιδρύθηκε το 1978 από τον (23χρονο τότε) Ρέντσο Ρόσο, ο οποίος προΐσταται μέχρι σήμερα της επιχείρησης. Πρόκειται για μια διεθνή περσόνα της μόδας, ενώ συχνά θα τον δει κανείς τα καλοκαίρια στη Μύκονο παρέα με τους Ντιν και Νταν των Dsquared να διασκεδάζει. Η κουλτούρα του ίδιου είναι το «διασκέδαση μέχρι τελικής πτώσης και μετά φουλ δουλειά»! Βέβαια, αυτή είναι μόνο η μια του όψη, καθώς η δεύτερη είναι η φιλανθρωπική – ιδιαίτερα σε θέματα παιδιών με ειδικές ανάγκες για τα οποία ξοδεύει σημαντικά ποσά. Μάλιστα κάθε χρόνο η Diesel αποδίδει συγκεκριμένο μέρος των εσόδων της προς αναξιοπαθούντες.
Υστερα από χρόνια παρουσίας στην ιταλική αγορά, η εταιρεία έκανε τα πρώτα διεθνή ανοίγματα το 1991, ενώ το 1996 απέκτησε το πρώτο της κατάστημα στη Νέα Υόρκη. Σήμερα δραστηριοποιείται σε περισσότερες από 80 χώρες, με περίπου 5.000 σημεία πώλησης, εκ των οποίων τα 400 δικής της ιδιοκτησίας, ενώ απασχολεί περί τους 3.500 εργαζομένους. Τα σχέδια της Diesel θεωρούνται αρκετά καινοτόμα και κατατάσσονται στη σπορ ένδυση, δεν λείπουν ωστόσο και casual σχέδια. Τα τελευταία χρόνια η εταιρεία έχει προχωρήσει και στην παραγωγή εσωρούχων, μαγιό, γυαλιών ηλίου, ζωνών και άλλων αξεσουάρ, αλλά και σε ειδική σειρά παιδικού ρουχισμού. Η Diesel ανήκει στο Only The Brave Foundation, την εταιρεία holding φιρμών όπως οι Maison Martin Margiela, Marni, Viktor & Rolf, και των Staff International και Brave Kids.