Η Ελλάδα συμβάλλει ενεργά στην προώθηση της τραπεζικής και κεφαλαιακής ένωσης, επιδιώκοντας να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο σε μια προσπάθεια που μπορεί να της προσδώσει μέγεθος και ποιότητα.
Οι πρόσφατες γεωπολιτικές ανακατατάξεις ωθούν όλο και περισσότερες χώρες της Ευρώπης προς την κατεύθυνση της ενοποίησης, αν και οι αντιστάσεις από τον ευρωπαϊκό Βορρά παραμένουν ισχυρές.
Ιταλία, Γερμανία, Ουγγαρία και Αυστρία εμφανίζονται ως ο βασικός αντιδραστικός πυρήνας, την ώρα που χώρες όπως η Ελλάδα, η Γαλλία, η Ισπανία, η Ολλανδία, το Βέλγιο και η Φινλανδία μάχονται υπέρ της τραπεζικής και κεφαλαιακής ολοκλήρωσης.
Οι εποπτικές αρχές υπογραμμίζουν την ανάγκη για μεγαλύτερη δημοσιονομική ενσωμάτωση, ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης και δημιουργία μιας ενιαίας ευρωπαϊκής κεφαλαιαγοράς. Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι, παρά τη σύγκλιση των ευρωπαϊκών τραπεζών σε επίπεδο μεγεθών, κεφαλαιακών δεικτών, ρευστότητας και NPEs, χώρες όπως η Γερμανία συνεχίζουν να προβάλλουν σθεναρή αντίσταση στην τραπεζική ενοποίηση.
Ανάγκη για τραπεζική και κεφαλαιακή ένωση στην Ευρώπη
Η Ευρωπαϊκή Ενωση εξακολουθεί να εμφανίζει κατακερματισμό στα τραπεζικά και κεφαλαιακά της συστήματα.
Η τραπεζική ένωση έχει σε μεγάλο βαθμό επιτύχει την εναρμόνιση στους τομείς της εποπτείας και της διαχείρισης τραπεζικών κρίσεων, ενώ η κεφαλαιακή ένωση στοχεύει στην ενίσχυση των διασυνοριακών επενδύσεων που μπορούν να αξιοποιήσουν αποτελεσματικότερα τα ευρωπαϊκά κεφάλαια. Υπό αυτό το πρίσμα, μπορούν να ενοποιηθούν δραστηριότητες, υπηρεσίες, διακρατικά έργα και άλλες πρωτοβουλίες που απαιτούν εκτεταμένη χρηματοδότηση.
Η σύγκλιση τραπεζικών και κεφαλαιακών αγορών περιορίζει τον κατακερματισμό, ενισχύει τις οικονομίες κλίμακας και βελτιώνει τη ρευστότητα και την αποδοτικότητα του συστήματος. Τα κράτη-μέλη οφείλουν να πάψουν να αντιδρούν στη δημιουργία κοινού συστήματος εγγύησης καταθέσεων, θέτοντας τις προϋποθέσεις για την είσοδο νέων κεφαλαίων από τις διεθνείς αγορές στα ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Ολες αυτές οι εξελίξεις θα συμβάλουν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών τραπεζικών ομίλων και της ανθεκτικότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος συνολικά.
Κεφαλαιακή ένωση
Η ενοποίηση της αγοράς κεφαλαίων πιθανότατα θα κινηθεί νωρίτερα από την τραπεζική ενοποίηση.
Τι απαιτείται:
■ Εναρμόνιση κανονιστικού πλαισίου που έχει προχωρήσει αισθητά.
■ Κοινή νομοθεσία.
■ Εποπτική σύγκλιση μέσω των πανευρωπαϊκών εποπτικών αρχών όπως η ESMA (European Securities and Markets Authority), η οποία επίσης προχωράει, αν και βρίσκεται αρκετά πιο πίσω από την αντίστοιχη στον χώρο των τραπεζών.
■ Διαφάνεια και κοινά λογιστικά πρότυπα.
■ Ψηφιοποίηση και διασύνδεση πλατφορμών.
■ Φορολογική εναρμόνιση.
■ Εναρμόνιση φορολογικής μεταχείρισης για επενδύσεις, μερίσματα και κεφαλαιακά κέρδη, ώστε να μην υπάρχουν στρεβλώσεις.
Η κεφαλαιακή ενοποίηση θα αυξήσει την πρόσβαση σε κεφάλαια για επιχειρήσεις, ειδικά για τις μικρομεσαίες, θα ενισχύσει τις διασυνοριακές επενδύσεις, θα μειώσει το κόστος κεφαλαίου για επιχειρήσεις και θα τονώσει τη ρευστότητα και τον ανταγωνισμό.
Τραπεζική ένωση
Η τραπεζική ένωση έχει εξελιχθεί σημαντικά στους τομείς της εποπτείας. Βρίσκεται, όμως, πολλά βήματα πίσω σε ό,τι αφορά τους ενιαίους κανόνες λειτουργίας. Και όλα αυτά παρά το γεγονός ότι τα μεγέθη των ευρωπαϊκών τραπεζών έναντι των αντίστοιχων στην Αμερική ή στην Ασία φαντάζουν εξαιρετικά μικρά. Το ενιαίο σχήμα εγγύησης καταθέσεων EDIS αποτελεί ένα πολύ σημαντικό βήμα προς την τραπεζική ενοποίηση, για το οποίο οι αντιδράσεις ακόμη παραμένουν μεγάλες.
Ετσι, κάθε κράτος-μέλος διαθέτει το δικό του σχήμα εγγύησης καταθέσεων που καλύπτει τις καταθέσεις μέχρι 100.000 ευρώ, με αποτέλεσμα σε περιπτώσεις χρεοκοπίας οι καταθέτες να βρίσκονται αντιμέτωποι με κούρεμα.
Στην πρώτη γραμμή των εξελίξεων η Ελλάδα
Η χώρα μας βρισκόταν στην πρωτοπορία της τραπεζικής και κεφαλαιακής ενοποίησης ήδη πριν από την κρίση και συνεχίζει να διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο και σήμερα.
Παρότι, στο πλαίσιο των μνημονιακών υποχρεώσεων, οι ελληνικές τράπεζες αναγκάστηκαν να αποεπενδύσουν από σημαντικά περιουσιακά τους στοιχεία στο εξωτερικό, επιχειρούν εκ νέου να επεκταθούν δυναμικά πέρα από τα εθνικά σύνορα. Ενδεικτικά είναι τα παραδείγματα της Eurobank και της Alpha Bank, που διατηρούν ισχυρή παρουσία στην Κύπρο και τη Βουλγαρία και στην Κύπρο αντιστοίχως.
Παράλληλα, η είσοδος της UniCredit στο μετοχικό κεφάλαιο της Alpha Bank -και η μετέπειτα αύξηση της συμμετοχής της- έγινε δεκτή με θεσμική και πολιτική υποστήριξη, σηματοδοτώντας την πρόθεση της χώρας να προσελκύσει διασυνοριακές επενδύσεις.
Ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας έχει δηλώσει χαρακτηριστικά: «Η συναλλαγή δείχνει τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσει η Ε.Ε. στον τραπεζικό τομέα, μειώνει τον κατακερματισμό, δημιουργεί οικονομίες κλίμακας, βελτιώνει τη ρευστότητα και την αποτελεσματικότητα οδηγώντας σε μεγαλύτερη οικονομική ανάπτυξη».
Η κίνηση αυτή επιβεβαιώνει ότι η Ελλάδα δεν περιορίζεται στον ρόλο του αποδέκτη επενδύσεων, αλλά πρωταγωνιστεί στις ευρωπαϊκές εξελίξεις. Την ίδια στιγμή, η UniCredit προχώρησε στον διπλασιασμό της συμμετοχής της στην Commerzbank φτάνοντας στο 20%, με φόντο πιθανή εξαγορά, παρότι αντιμετωπίζει ισχυρές αντιδράσεις στη Γερμανία. Παρ’ όλα αυτά, συνεχίζει τη στρατηγική της αύξησης συμμετοχών και προώθησης διαλόγου με τις αρμόδιες γερμανικές αρχές.
Αξιοσημείωτο είναι ότι, παρά τις προσπάθειες εμβάθυνσης της τραπεζικής ενοποίησης, η Ιταλία, έδρα της UniCredit, συγκαταλέγεται στις χώρες που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει επιπλήξει. Συγκεκριμένα, η Κομισιόν αναμένεται να απορρίψει την ενεργοποίηση του «golden power» της ιταλικής κυβέρνησης για την παρεμπόδιση εξαγοράς της Banco BPM. Σε αυτό το δυναμικό αλλά ταυτόχρονα ασταθές περιβάλλον μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες σχεδιάζουν στρατηγικές εξαγορών και συγχωνεύσεων με στόχο τη δημιουργία ισχυρότερων σχημάτων.
Κεφαλαιαγορά
Στις αρχές του μήνα ο Euronext ανακοίνωσε ότι βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις για την εξαγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών, με αρχική αποτίμηση περίπου 399-400 εκατ. ευρώ (6,90 ευρώ/μετοχή).
Το υπουργείο Οικονομικών και η ελληνική κυβέρνηση χαρακτήρισαν την πρόταση ψήφο εμπιστοσύνης στην ελληνική κεφαλαιαγορά.
Διαβάστε ακόμη
Τι ανακάλυψαν οι επιστήμονες εξετάζοντας τα σώματα 100.000 Βρετανών
Εμπορική ανάσα ή φούσκα; Οι αγορές της Ιαπωνίας υπό πίεση μετά το ράλι (διαγράμματα)
Τράπεζες: Προσπάθειες για ενίσχυση της στεγαστικής πίστης (πίνακας)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα