Της Χριστίνας Ρωμηού
Ζωγράφος και γλύπτρια, η Edwina Sandys διέφερε από τη μέρα που γεννήθηκε από τον μέσο «κοινό θνητό». Μεγαλώνοντας ως εγγονή του Ουίνστον Τσώρτσιλ έμαθε να περιστοιχίζεται από ισχυρούς, πλούσιους, διάσημους και εξαιρετικά οξυδερκείς ανθρώπους. Η ίδια δεν πήγε ποτέ στο πανεπιστήμιο. Αντίθετα, παντρεύτηκε μικρή, έφερε στον κόσμο δύο γιους και τα πρώτα 35 χρόνια της ζωής της ήταν αυτό που θα ‘λεγε κανείς μια τυπική Βρετανίδα κυρία. Σίγουρα όχι επαρκής τίτλος για τη δυναμική και δημιουργική φύση της. Μια μέρα άρχισε να ζωγραφίζει – κληρονομία που μάλλον πήρε από τον εξαιρετικό ζωγράφο παππού της και πρώην πρωθυπουργό της Αγγλίας. Αυτό ήταν… Με το που έπιασε πινέλο στα χέρια της, τα δάχτυλά της πήραν φωτιά και τελικά μετακόμισε στη σύγχρονη μητρόπολη της τέχνης: τη Νέα Υόρκη.
Από εκείνη την εποχή, η Νεοϋορκέζοι έγιναν μάρτυρες μιας νέας αισθητικής στην πόλη. Τεράστια αγάλματά της άρχισαν να στολίζουν του δρόμους και τις πλατείες, σαν αυτά κατά μήκος της Park Avenue. Περισσότερο Αμερικανίδα πλέον, μένει σε ένα λοφτ στο Σόχο με τον αρχιτέκτονα σύζυγό της, κυριολεκτικά περιστοιχισμένη από έργα τέχνης.
Τα έργα της συχνά προκλητικά, αλλά το προκλητικότερο όλον ένα: ο Εσταυρωμένος. Ενα μεγάλων διαστάσεων γλυπτό από μπρούντζο που δημιούργησε το 1984 που, όμως, αντί για τη γνώριμη μορφή του Χριστού, έχει τη μορφή γυμνής γυναίκας.Το περίπου ενός μέτρου και 113 κιλών αγαλματίδιο κρεμόταν στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στη Νέα Υόρκη, αλλά χάρη στο σχόλιο του επισκόπου Walter Dennis που το χαρακτήρισε «θεολογικά και ιστορικά αστήρικτο», καθώς και ενός μπαράζ επιστολών μίσους, κατέβηκε σύντομα. Εξαιτίας των έντονων αντιδράσεων που ξεσήκωσε, το άγαλμα πακεταρίστηκε και στάλθηκε πίσω από εκεί που είχε έρθει, λίγο καιρό μετά την άφιξή του στη Νέα Υόρκη.
Τώρα όμως, 30 χρόνια μετά την καθαίρεσή του, το άγαλμα που ονομάζεται… «Christa» κάνει τη μεγάλη της επιστροφή, καθώς μέχρι τον Μάρτιο του 2017 θα εκτίθεται μαζί με έργα από άλλους 21 σύγχρονους καλλιτέχνες, ως μέρος μιας έκθεσης με τον τίτλο «The Christa Project: Manifesting Divine Bodies».
«Ήθελα να απεικονίσω τα βάσανα των γυναικών», είπε σε μια συνέντευξη όταν ρωτήθηκε πως σκέφτηκε να απεικονίσει τον Χριστό με τη μορφή γυναίκας – μια μορφή μάλιστα που λόγω των γυμνών καμπύλων, χαρακτηρίστηκε από πολλούς ως «πορνογραφική».
Στη συνέχεια σχολίασε πως, παρότι η δουλειά της είναι αδιαμφισβήτητα φεμινιστική, ελπίζει να έχει αντίκτυπο τόσο σε γυναίκες όσο και σε άντρες.
«Στο παρελθόν υπήρχαν μητριαρχίες σε πολλές κοινωνίες και θρησκείες και το φύλο δεν ήταν πάντα υπολογίσιμος παράγοντας. Σήμερα οι γυναίκες βρίσκουν μόνες τους το δρόμο για τη θέση τους στη χριστιανική εκκλησία και στη κοινωνία γενικότερα. Στις περισσότερες γυναίκες της γενιάς μου έχει εντυπωθεί η ιδέα της ανωτερότητας του Άντρα πάνω στη Γυναίκα, μια ιδέα που δύσκολα μπορούν να αποτινάξουν. Ελπίζω πως η “Christa” θα συνεχίσει να αποκαλύπτει το ταξίδι των βασάνων που μοιραζόμαστε όλες μας», είχε αναφέρει.
Γεγονός είναι ότι η Sandys δεν είναι ούτε η πρώτη και – μάλλον ούτε η τελευταία φορά που προκαλεί. Σάλος είχε ξεσπάσει όταν άρπαξε ταξί από μια άλλη διάσημη κυρία στο κέντρο του Μανχάταν και όταν η άλλη της ζήτησε το λόγο, εισέπραξε από τη γλύπτρια ένα μεγαλοπρεπές… κωλοδάχτυλο. Καθόλου παράξενο, αν εκτός από τη δεινότητα στη ζωγραφική κληρονόμησε κι άλλα χαρίσματα από τον παππού της.
Εξάλλου, ο δις Βρετανός πρωθυπουργός, εκτός από την πολιτική του, έχει μείνει στην ιστορία και για διάφορες φαρμακερές ή αλαζονικές ατάκες που είχε πει κατά καιρούς, όπως:
«Το τακτ είναι η ικανότητα να λες σε κάποιον να πάει στον διάολο, με τέτοιο τρόπο που να τον κάνει να ανυπομονεί για το ταξίδι»,
«Ίσως είναι καλύτερο να είσαι ανεύθυνος και σωστός, παρά υπεύθυνος και λάθος»,
«Είμαι έτοιμος να συναντήσω τον Δημιουργό μου. Το εάν ο Δημιουργός μου είναι έτοιμος, για τη δοκιμασία της συνάντησης του με εμένα είναι άλλο θέμα»,
«η Ιστορία θα είναι καλή μαζί μου, επειδή σκοπεύω να την γράψω».