–Χαίρετε, καλό μήνα, βαδίζουμε ολοταχώς προς τα Χριστούγεννα με καιρό που μόλις προχθές θύμισε λίγο χειμώνα -τουλάχιστον στην Αθήνα- με το κυκλοφοριακό να μας ταλαιπωρεί φρικτά πλέον στην καθημερινότητα και πού είστε ακόμη, όσο πλησιάζουμε προς τις γιορτές. Τα πολιτικά των ημερών δεν είναι συναρπαστικά, αλλά έχουν πολλά πολλά μικρά, εξόχως ενδιαφέροντα κομμάτια προς σχολιασμό – μην πω κουτσομπολιό. Για παράδειγμα, δεν μπορώ να μη σχολιάσω την κοινή παρουσία του Βενιζέλου με τον Καραμανλή (Ραφήνας) σε εκδήλωση της εφημερίδας «Δημοκρατία» – όχι βεβαίως γιατί ο πρώτος πάει σε μια εφημερίδα που τον έχει κατακρίνει σφοδρά, αυτό δεν το βρίσκω διόλου παράξενο. Αλλά να, βρε παιδί μου, αυτό το «ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου» τελευταία φοριέται πολύ στην πολιτική. Και εξηγούμαι: πώς ξαφνικά ο Καραμανλής, ο Βενιζέλος και ο Σαμαράς -που μισούν τον Μητσοτάκη για διαφορετικούς λόγους ο καθένας- γίνανε φιλαράκια και «συγχρωτίζονται» πλέον τόσο συχνά; Ο Καραμανλής και ο Σαμαράς μας τάραξαν στην κινδυνολογία για τα εθνικά, χρόνια τώρα. Δεν λέω, οι άνθρωποι φυσικά και έχουν γνώμη και δικαίωμα ελεύθερης διατύπωσής της -στο κάτω κάτω, πρωθυπουργοί ήταν- αλλά αν τους έπαιρνες τοις μετρητοίς από όλα όσα έχουν πει κατά καιρούς, έπρεπε η Ελλάδα να είχε χάσει 5-6 νησιά από τους Τούρκους. Για την ώρα βέβαια, οι Αμερικανοί πηγαινοέρχονται για μπίζνες στην Ελλάδα, το καλώδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας–Κύπρου–Ισραήλ προχωράει, οι εξορύξεις της Chevron επίσης και το αμερικανικό LNG με τον «Κάθετο Διάδρομο» υπογράφτηκε στην Αθήνα. Οπότε δεν νομίζω ότι οι προβλέψεις τους ήταν και τόσο ακριβείς για την καταστροφή και τις εθνικές απώλειες. Τώρα προστέθηκε στο «παρεάκι» και ο Βενιζέλος, ο οποίος βεβαίως έχει… ρεπερτόριο την καταστροφή της οικονομίας και λέει ότι μόλις τελειώσει το 2027 η χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης θα βουλιάξουμε. Τώρα βέβαια δεν ξέρω αν τον είχε κάνει ο Μητσοτάκης ΠτΔ, θα έλεγε τα ίδια (μπορεί και ναι – γι’ αυτό δεν τον έκανε), αλλά πάντως αυτό το κοσκινάκι του «καταστρεφόμαστε» δεν είναι καθόλου καινούριο. Ο πιο παλιός ήταν ο Αλέκος Παπαδόπουλος, μετά το συνέχισε ο Τάσος Γιαννίτσης και τώρα πήρε τη σκυτάλη ο Βενιζέλος. Τέλος πάντων, τα πάθη είναι ανθρώπινα και η διακίνηση ιδεών ελεύθερη – αλλά τον έρωτα Βενιζέλου–Καραμανλή (τον τίτλο τον έκλεψα από τη χθεσινή Καθημερινή) δεν τον περίμενα!
Πιερ campaigning…
-Πάμε στα κυβερνητικά, ο Πιερρακάκης βρίσκεται από χθες στο Δουβλίνο σε προγραμματισμένη επίσκεψη στον νέο υπουργό Οικονομικών και στον κεντρικό τραπεζίτη της χώρας, αλλά φυσικά είδε και τον Ντόναχιου, προκάτοχο της θέσης του προέδρου του Eurogroup και ένθερμο υποστηρικτή του στη μάχη για τη θέση. Ο υπουργός κάνει δυνατό campaigning και ελπίζει ότι θα κόψει πρώτος το νήμα, βοηθάει και το γεγονός ότι οι Βέλγοι έχουν μπλέξει με το θέμα της άρνησης να ξεπαγώσουν τα ρωσικά κεφάλαια (περίπου 140 δισ. ευρώ) που βρίσκονται στη χώρα τους υπέρ της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας. Κυρίως είναι έξαλλες μαζί τους οι χώρες της Βαλτικής. Ιδωμεν…
Τα βλέμματα στραμμένα στο Λονδίνο
-Ενώ ο αποκλεισμός του εναέριου χώρου της Βενεζουέλας από αμερικανικά αεροσκάφη δημιουργεί νέους πονοκεφάλους στις αγορές που είχαν καλομάθει στις χαμηλές τιμές πετρελαίου, η ελληνική επενδυτική κοινότητα έχει το βλέμμα της στραμμένο στο 4ο Morgan Stanley and Athens Stock Exchange Greek Investment Conference, που ξεκινά σήμερα στο Λονδίνο. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει μια «κλειστή» Στρογγυλή Τράπεζα με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη με λίγους προσκεκλημένους και κατόπιν μια «ανοικτή» συζήτηση μεταξύ του πρωθυπουργού και της Clare Woodman, CEO της Morgan Stanley International. Θα υπάρξει ένα πάνελ με τους Ν. Σταθόπουλο (BC Partners), Μ. Ρήγα (Energean) Ε. Μυτιληναίο (Metlen Energy and Metals) και ένα ακόμη με τους CEO των 4 συστημικών τραπεζών. Στο κομμάτι της Ενέργειας θα μιλήσουν οι Α. Σιάμισιης (HELLENiQ ENERGY), Μ. Μανουσάκης (ΑΔΜΗΕ) και Π. Τζανετάκης (Motor Oil). Ο Γιώργος Στάσης της ΔΕΗ θα έχει συζήτηση με τον Yawen Chen (Thomson Reuters). Για αύριο έχει προγραμματιστεί ένα «Investor Breakfast» με τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας Κυριάκο Πιερρακάκη και λίγους προσκεκλημένους, ενώ θα ακολουθήσει ένα fireside chat με τους δύο πρωταγωνιστές των ημερών: Τον Κ. Πιερρακάκη και τον Στεφάν Μπουζνά της Euronext. Καθ’ όλη τη διάρκεια της διήμερης εκδήλωσης θα πραγματοποιηθούν one-to-one και ομαδικές συναντήσεις μεταξύ των ανώτατων στελεχών των ελληνικών εταιρειών και διεθνών θεσμικών επενδυτών. Το συνέδριο πραγματοποιείται στο συνεδριακό κέντρο της Morgan Stanley και θα συγκεντρώσει 42 εισηγμένες εταιρείες του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Το συγκεκριμένο roadshow έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς το Xρηματιστήριο της Αθήνας είναι προ των θυρών της αναβάθμισης και θα έχουμε μερική αλλαγή στα funds που σήμερα παρακολουθούν την αγορά. Αρα όσα ειπωθούν σήμερα θα δώσουν ένα χρώμα για την πορεία του Χ.Α και τις επικείμενες αλλαγές χαρτοφυλακίων. Η Fidelity, η Morgan Stanley, η Fierra Capital, η Amundi, η Wellington είναι κάποιοι από τους επενδυτικούς οργανισμούς που θα ανακρίνουν τις ελληνικές εισηγμένες.
Το ραντεβού Μητσοτάκη-Μεϊμαράκη
-Μια πολύ ενδιαφέρουσα συνάντηση μαθαίνω ότι έγινε προ ημερών στο Μέγαρο Μαξίμου. Με τον Κ.Μ συναντήθηκε ο ευρωβουλευτής και πρώην πρόεδρος του κόμματος Βαγγέλης Μεϊμαράκης, ο οποίος κάνει δεύτερη θητεία στις Βρυξέλλες. Θεωρείται ψυχή της παράταξης και έχει τρέξει ουκ ολίγα κομματικά συνέδρια, αλλά αυτή τη φορά ο ρόλος που συζήτησαν και θα αναλάβει είναι διαφορετικός και πολύ πιο ευρωπαϊκός. Ενόψει της ελληνικής Προεδρίας της ΕΕ στο δεύτερο εξάμηνο του 2027, Κ.Μ και Μεϊμαράκης συμφώνησαν ο δεύτερος να αναλάβει ειδικό κοινοβουλευτικό ρόλο, κάτι που προβλέπεται στο πλαίσιο μιας εθνικής Προεδρίας. Πρακτικά σημαίνει ότι θα λειτουργεί ως συντονιστής για τις αφίξεις υπουργών και υφυπουργών από ξένες χώρες στην Ελλάδα για την περίοδο από τον Ιούλιο ως και το τέλος της Προεδρίας και γενικά θα συντονίζει όλο το κοινοβουλευτικό σκέλος της Προεδρίας. Είναι προφανές ότι ο Κ.Μ αυτή την περίοδο θέλει να «ζεστάνει» όσους μπορεί.
Οι πληρωμές από τον ΟΠΕΚΕΠΕ
-Στην κυβέρνηση είναι alert με τους αγρότες και ξέρουν ότι η πληρωμή της προκαταβολής της Βασικής Ενίσχυσης δεν αρκεί για να εκτονώσει την κατάσταση. Θα πρέπει λοιπόν να γίνουν, εντός Δεκεμβρίου, όλες οι πληρωμές που έχει ανακοινώσει η κυβέρνηση (άλλα 1,2 δισ. εκτός από τα 500 που δόθηκαν αυτές τις μέρες). Ο Χατζηδάκης είναι ανήσυχος και πιέζει συνεχώς ΟΠΕΚΕΠΕ και τον μηχανισμό του ΥΠΑΤΤ για να γίνουν όλες οι πληρωμές πριν από τις γιορτές. Βεβαίως η κυβέρνηση θα πρέπει να δώσει και μια μεγάλη επικοινωνιακή μάχη για να παλέψει, όπως λένε κυβερνητικά στελέχη, τον μηδενισμό της αντιπολίτευσης και κάποιων αγροτοσυνδικαλιστών…
Τσίπρας-βιβλίο
-Την Τετάρτη στο «Παλλάς» πρόκειται να παρουσιάσει το βιβλίο του ο Τσίπρας και φυσικά το ενδιαφέρον είναι όχι πόσοι αλλά ποιοι θα είναι από κάτω, στην -ελεύθερη εισόδου- εκδήλωση που θα κάνει. Η δημοσιότητα που πήρε η «Ιθάκη» ήταν πολύ μεγάλη όντως, τώρα πώς αυτό όλο θα εξελιχθεί νομίζω θα κριθεί από το τι θα κάνει τους επόμενους μήνες ο Τσίπρας. Πάντως ρώτησα αρμοδίως -γιατί είχα μεγάλη περιέργεια- τι τον είχαν συμβουλέψει για το βιβλίο οι Γάλλοι ειδικοί της Publicis Groupe που έχουν αναλάβει το rebranding του, αν έπρεπε να το βγάλει ή όχι. Η απάντησή τους ήταν θετική, αν και μου λένε ότι θα το έβγαζε ούτως ή άλλως.
Η ώρα της αλήθειας στον ΔΣΑ
-Μετά τις 23:00 σήμερα -και αφού ολοκληρωθεί και η δεύτερη μέρα ψηφοφορίας στον ΔΣΑ- θα γνωρίζουμε ποιο είναι το ντουέτο του δεύτερου γύρου. Με βάση κυλιόμενες δημοσκοπήσεις, προβάδισμα έχουν ο προερχόμενος από τον χώρο της ΝΔ Δημήτρης Αναστασόπουλος, ο οποίος και κάνει μεγάλη κινητοποίηση, αλλά και ο πασοκογενής Ανδρέας Κουτσόλαμπρος, ο οποίος εκλεγόταν πρώτος σε σταυρούς σύμβουλος επί Βερβεσού. Ο Βερβεσός λέγεται ότι παρασκηνιακά τον στηρίζει, ενώ στον δεύτερο γύρο φιλοδοξούν να περάσουν και ο Μιχάλης Καλαντζόπουλος από το περιβάλλον Ανδρουλάκη και ο αριστερός Θανάσης Καμπαγιάννης, ο οποίος έχει σημαντικό γκελ στους νέους δικηγόρους. Στα ενσταντανέ που μου μετέφεραν από τη χθεσινή ψηφοφορία ήταν η εμφάνιση της παρουσιάστριας του Alpha Σταματίνας Τσιμτσιλή έξω από τον Σύλλογο, καθώς ο σύζυγος της Θέμης Σοφός με την παράταξη του «Εργατικοί» διεκδικεί την προεδρία – και αυτός με λίγες πιθανότητες να περάσει στον δεύτερο γύρο.
ΟΛΥΜΠΟΣ και CVC διαπραγματεύονται για τη ΔΕΛΤΑ
-Και περνάω στα νέα της αγοράς, η οποία παρουσιάζει μεγάλη κινητικότητα. Οι αντένες της στήλης έχουν «συλλάβει» δύο deals που ετοιμάζονται αυτήν την περίοδο. Για το ένα η στήλη χρειάζεται μερικές ημέρες ακόμη, οπότε πάμε στον κλάδο των τροφίμων, όπου σύμφωνα με πληροφορίες γίνονται συζητήσεις μεταξύ των αδελφών Σαράντη της ΟΛΥΜΠΟΣ με το CVC για τη ΔΕΛΤΑ (μόνον ΔΕΛΤΑ, όχι για τη Vivartia). Το CVC είναι γνωστό ότι θέλει να αποεπενδύσει, ενώ ο όμιλος Ελληνικά Γαλακτοπωλεία των αδελφών Σαράντη είναι ο αδιαμφισβήτητος κυρίαρχος του κλάδου με πωλήσεις που φέτος υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσουν τα 900 εκατ., ενώ οι πωλήσεις της ΔΕΛΤΑ πέρυσι ήταν 291 εκατ. Επίσης, υπενθυμίζω ότι οι αδελφοί Τάκης και Μιχάλης Σαράντης -όπως και η νέα γενιά της οικογένειας που έχει μπει στο management- το 2022 είχαν αγοράσει ένα «ασημικό» της ΔΕΛΤΑ, τη United Milk στη Βουλγαρία, ενισχύοντας την παρουσία τους στην τοπική αγορά, ενώ οι διαθέσεις επέκτασης του ομίλου επιβεβαιώνονται και με την πρόσφατη εξαγορά της ΔΩΔΩΝΗ. Ρώτησα την πηγή μου αν, τελικά, κλείσει το deal, θα περάσει από την Επιτροπή Ανταγωνισμού και έλαβα την απάντηση: «Γιατί όχι; υπάρχει η ΜΕΒΓΑΛ, η Κολιός και τόσοι άλλοι».
Οι Ρώσοι και οι ζωοτροφές
-Με την ευκαιρία που πιάσαμε τη ΔΕΛΤΑ, αν θυμάστε στη ΔΩΔΩΝΗ είχαν απομείνει με ένα ποσοστό 25% οι Ρώσοι πρώην βασικοί μέτοχοι της εταιρείας. Τελικά αυτό το 25%, το 2023 το πούλησε η SI Foods (Lime Capital Partners) στο CVC κι έτσι ελέγχθηκε το 100% της ΔΩΔΩΝΗ, πέρασε στη VIVARTIA και τελικά κατέληξε και αυτή στον όμιλο των Ελληνικών Γαλακτοπωλείων των αδελφών Σαράντη. Μου λένε λοιπόν ότι οι Ρώσοι και πρώην βασικοί μέτοχοι της ΔΩΔΩΝΗ έχουν αγοράσει μια εταιρεία ζωοτροφών που κατείχε η ΔΕΛΤΑ. Τι νόημα βγάζει η συγκεκριμένη επένδυση δεν το κατάλαβα, αλλά υποθέτω πως θα έχουν κάποιο επιχειρηματικό σχέδιο που αγνοούμε.
Αιφνιδιαστική αναβολή για τα εγκαίνια του καλωδίου Κρήτης-Αττικής ενώ όλα ήταν έτοιμα
–Η είδηση έπεσε σαν κεραυνός. Οι επίσημες εξηγήσεις δεν έχουν δοθεί, όμως οι πληροφορίες συγκλίνουν πως η απόφαση αναβολής των εγκαινίων της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής που ήταν προγραμματισμένα για τις 10 Δεκεμβρίου παρουσία του Πρωθυπουργού «κλείδωσε» στο Μέγαρο Μαξίμου. Τι πραγματικά μεσολάβησε ουδείς μπορεί να πει με βεβαιότητα, καθώς το τελευταίο διάστημα όλα τα θέματα που αφορούν τον διαχειριστή καίνε και τσουρουφλάνε: από το καλώδιο της Κύπρου μέχρι το μέλλον των πετρελαϊκών μονάδων που θα μείνουν ανοικτές στην Κρήτη και μετά τη λειτουργία της μεγάλης ηλεκτρικής διασύνδεσης μέχρι την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου κατά 1 δισ. που επιδιώκει ο ΑΔΜΗΕ. Δεν πέρασε απαρατήρητο ότι στο ελληνοαραβικό φόρουμ της Παρασκευής ο διευθύνων σύμβουλος Μάνος Μανουσάκης φρόντισε να υπενθυμίσει δημοσίως την ανάγκη στήριξης και χρηματοδοτικής ενίσχυσης, επιβεβαιώνοντας το θερμό επενδυτικό ενδιαφέρον των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. Όπως μάλιστα υπενθύμισε, υπάρχουν συζητήσεις με τον οργανισμό TAQA (κρατική εταιρεία ενέργειας στο Αμπού Ντάμπι) για πιθανή συμμετοχή του ως μέτοχος στη διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, ενώ αναφέρθηκε και στην ωρίμαση του Saudi Greek Interconnection που συστάθηκε τον Φεβρουάριο 2024 ως θυγατρική εταιρεία ειδικού σκοπού του ΑΔΜΗΕ και της National Grid (Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας της Σαουδικής Αραβίας), στην οποία συμμετέχουν ισομερώς με ποσοστό 50% έκαστη. Όπως ειπώθηκε, όταν η μελέτη για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Σαουδικής Αραβίας ολοκληρωθεί, θα περάσει στο στάδιο της τελικής επενδυτικής απόφασης, και προφανώς θα προσελκύσει διεθνή κεφάλαια για να μπορέσει να υλοποιηθεί, γιατί πρόκειται για ένα έργο μεγάλου κόστους. Ιδιαίτερο πάντως ενδιαφέρον έχουν τα μηνύματα που πέρασε ο διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ κατά τη διάρκεια της τοποθέτησής του. Ο Μ. Μανουσάκης μίλησε για την ταχεία άνοδο των ΑΠΕ και την ανάγκη επέκτασης των διασυνδέσεων, αφήνοντας σαφώς να εννοηθεί ότι το τρέχον μοντέλο χρηματοδότησης δεν επαρκεί. Τα κράτη-μέτοχοι των διαχειριστών δεν μπορούν μόνα τους να σηκώσουν το βάρος των έργων που έρχονται και η λύση δείχνει προς την κατεύθυνση της σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού κεφαλαίου. Ο κλάδος της μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας –που μέχρι σήμερα θεωρούνταν κλειστός, με περιορισμένη πρόσβαση σε ιδιώτες– ανοίγει. Ο ΑΔΜΗΕ ζητά «ευελιξία», «κίνητρα», «προσαρμογή κανόνων». Με άλλα λόγια, ρυθμιστικές διευκολύνσεις ώστε funds και ξένοι επενδυτές να μπορέσουν να μπουν στο παιχνίδι. Και όχι απλώς ως δανειστές, αλλά και ως μέτοχοι. Ο Μ. Μανουσάκης και ο επικεφαλής της ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών Γιάννης Καράμπελας θα έχουν την ευκαιρία να επικοινωνήσουν όλες αυτές τις σκέψεις στη διεθνή επενδυτική κοινότητα αυτήν την εβδομάδα στο Λονδίνο, όπου θα παραστούν στο συνέδριο της Morgan Stanley που αναφέραμε και παραπάνω. Τα βλέμματα θα είναι στραμμένα πάνω τους. Όχι μόνο για τα καλώδια, αλλά κυρίως για τη στρατηγική της επόμενης μέρας.
Τέσσερα στελέχη της Τρ. Πειραιώς στο νέο Δ.Σ. της Εθνικής Ασφαλιστικής
-Την «υπόσχεση» πως η συνένωση δυνάμεων μπορεί να δώσει μεγάλα μεγέθη και πάντως να δημιουργήσει αξίες πολύ μεγαλύτερες από τα 600 εκατ. ευρώ που κατέβαλε η Τράπεζα Πειραιώς για να αγοράσει την Εθνική Ασφαλιστική, έδωσε ο CEO της τράπεζας Χρήστος Μεγάλου την Παρασκευή το βράδυ σε συνάντηση που είχε με το δυναμικό της Εθνικής Ασφαλιστικής. Ανέφερε πως βλέποντας όσα πετυχαίνει το δίκτυο της ασφαλιστικής εταιρείας, έχοντας μελετήσει τις αποδόσεις του Bancassurance υπό το προηγούμενο καθεστώς (στη συνεργασία με την ΕΤΕ δηλαδή) αλλά και τη δυναμική του Bancassurance που η Τρ. Πειραιώς παρουσίαζε με τους προηγούμενους παρόχους της, κατέληξε στη στρατηγική ιδέα της συνένωσης δυνάμεων, για μεγαλύτερη δυναμική και περισσότερα κέρδη. Ο στόχος που έχει θέσει η Τρ. Πειραιώς είναι τα κέρδη της ασφαλιστικής να ξεπεράσουν τα 100 εκατ. ευρώ το 2028. Στα διαδικαστικά τώρα, τέσσερα στελέχη της ανώτερης διοίκησης της τράπεζας εισέρχονται στο ΔΣ της Εθνικής Ασφαλιστικής. Πρόκειται για τον CFO της τράπεζας Θεόδωρο Γναρδέλη, τον Ανώτερο Γενικό Διευθυντή επικεφαλής της λιανικής τραπεζικής της τράπεζας Βασίλειο Κουτεντάκη, τον Ανώτερο Γενικό Διευθυντή επικεφαλής των ανθρωπίνων πόρων του Ομίλου Πειραιώς Γιώργο Γεωργόπουλο και τον Ανώτερο Γενικό Διευθυντή υπεύθυνο των λειτουργικών μονάδων του ομίλου Χαράλαμπο Μαργαρίτη.
Avramar: Οι Καναδοί και η πρόταση στους Άραβες
-Μέσα στις αμέσως επόμενες ημέρες οι τράπεζες θα πρέπει να λύσουν τον γόρδιο δεσμό της Avramar που πλέον βαρύνεται με βραχυπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις 340 εκατ. ευρώ, σε σύνολο 580,23 εκατ. ευρώ, στο τέλος του 2024. H σφήνα της καναδικής Cooke, παγκόσμιου παίκτη στις ιχθυοκαλλιέργειες, έχει φέρει ανατροπή στο σκηνικό καθώς περιέχει πολύ ελκυστικά χαρακτηριστικά. Αυτό που κυρίως μετράει για τις πιστώτριες τράπεζες είναι πως οι Καναδοί καταβάλλουν άμεσα χρήμα, αγοράζουν δάνεια και αποφεύγονται οι μακρόχρονες και βαθιά γραφειοκρατικές προπτωχευτικές διαδικασίες για την εξυγίανση της εταιρείας. Η συνολική ανάκτηση για τις τράπεζες μπορεί να ξεπεράσει τα 130-140 εκατ. ευρώ, ενώ πλεονέκτημα επίσης είναι πως πρόκειται για έναν επενδυτή που γνωρίζει άριστα το αντικείμενο. Από την άλλη πλευρά οι τράπεζες έχουν υπογράψει με την Αqua Bridge συμφωνία-πλαίσιο για την Avramar, έπειτα από τη διαγωνιστική διαδικασία που ανέδειξε τους Άραβες ως προτιμητέους επενδυτές, με πρόταση που προβλέπει κούρεμα δανείων της τάξης του 70% και 7ετή αποπληρωμή των υπόλοιπων υποχρεώσεων. Δεδομένου του MoU, τέτοιες συμφωνίες, όπως λένε πηγές κοντά στη διαδικασία, δεν σπάνε εύκολα και αν γίνει μονομερώς θα υπάρξουν επιπλοκές. Συνεπώς, πληροφορίες αναφέρουν πως θα προταθεί, θα δοθεί η ευκαιρία αν προτιμάτε, στην Aqua Bridge να προσαρμόσει την πρότασή της ώστε να αποκτήσει τα χαρακτηριστικά των Καναδών και να μεγιστοποιηθεί ο βαθμός ανάκτησης κεφαλαίων για τις τράπεζες. Μένει να φανεί ποια θα είναι η αντίδραση και πώς θα λυθεί ο γόρδιος δεσμός.
Φουλάρουν τις μηχανές οι τράπεζες – Στόχος πιστωτική επέκταση 13 δισ. ευρώ
-Μη σας ξεγελά, λένε οι τραπεζίτες, η μείωση της συνολικής χρηματοδότησης της εγχώριας οικονομίας κατά 5,4% τον Οκτώβριο. Πράγματι αυτό κατέγραψαν τα στατιστικά στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος αλλά το συγκεκριμένο στοιχείο δεν έχει να κάνει με τη συνολική επίδοση των χορηγήσεων που θα παρουσιάσουν οι τράπεζες το 2025. Η μείωση είναι εν μέρει πλασματική καθώς τον Οκτώβριο 2024 οι τράπεζες είχαν εκταμιεύσει το μεγάλο κοινοπρακτικό δάνειο 2,55 δισ. ευρώ για την Αττική Οδό και η σύγκριση με πέρυσι εμφανίζει πιο αδύναμο τον Οκτώβριο 2025. Ωστόσο, τράπεζες φουλάρουν τις μηχανές ιδιαίτερα στην επιχειρηματική πίστη και ο στόχος είναι η πιστωτική επέκταση να ξεπεράσει τα 13 δισ. ευρώ, κάτι που είναι εφικτό αν σκεφθεί κανείς την ολοκλήρωση της παραχώρησης της Εγνατίας οδού και το οικονομικό κλείσιμο της συναλλαγής στην εκπνοή του έτους ύψους 1,35 δισ. ευρώ.
Συνωστισμός και στην Πράγα για το συνέδριο της Wood
-Εκτός από το Investment Conference της Morgan Stanley για το ΧΑ, έχουμε και τo 14ο Wood’s Winter Wonderland EMEA Conference που ξεκινά αύριο στην Πράγα. Αποτελεί πολυ-περιφερειακή επενδυτική συνάντηση (EMEA – Ευρώπη, Μ. Ανατολή και Αφρική) ενώ της Morgan Stanley εστιάζει αποκλειστικά στην Ελλάδα. Έχει μεγαλύτερη διάρκεια (4 μέρες) και είναι σχεδιασμένο για να προάγει ουσιαστικές συνομιλίες μεταξύ ηγετών εταιρειών και βασικών επενδυτών, τόσο κατά τη διάρκεια της ημέρας όσο και σε χαλαρά βραδινά δείπνα. Έχουν δηλώσει ήδη συμμετοχή ο ΟΛΠ, η Metlen, η Alpha Bank, Eurobank, Εθνική, ΟΠΑΠ, Piraeus, HELLENiQ Energy, ΑΔΜΗΕ, Motor Oil, ΔΕΗ και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Τέλος, μεθαύριο Τετάρτη, το Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου οργανώνει το δικό του roadshow στην Αθήνα, στα κεντρικά γραφεία της ΕΧΑΕ. Θα παρουσιαστούν οι προοπτικές της κυπριακής χρηματιστηριακής αγοράς και θα γίνουν παρουσιάσεις από επτά εισηγμένες εταιρείες: Τράπεζα Κύπρου, Pandora Investments Public Ltd, Netinfo Plc, Petrolina (Holdings) Public Ltd, Εllinas Finance Public Company Ltd Top Kinisis Travel Public Ltd, Atlantic Insurance Company Plc Ltd. Της κυπριακής αποστολής ηγούνται ο Μαρίνος Χριστοδουλίδης (Πρόεδρος του ΧΑΚ) και ο Γιώργος Θεοχαρίδης (Πρόεδρος Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου).
Τα νέα πρόσωπα της Αίγλης που έγινε Zappa
-Η νέα εποχή της ιστορικής Αίγλης του Ζαππείου ξεκίνησε πριν από περίπου έναν χρόνο, αφού ολοκληρώθηκαν οι εργασίες ριζικής ανακαίνισης από την «1904 Α.Ε.» που ελέγχεται από τη Γρηγόρης ΑΒΕΕ του Βλάση Γεωργάτου και τη FoodCorp Investments, του ομίλου Κοπελούζου. Έκτοτε απέκτησε την… παλιά της αίγλη και αναδείχθηκε ξανά σε meeting point. Τα νεότερα για τη… νέα εποχή της Αίγλης είναι ότι αλλάζει όνομα και γίνεται Zappa, ένα all-day fine dining restaurant & bar, όπως περιγράφεται από τους πιο ειδικούς. Εκεί επιστρέφει ο σεφ Χρύσανθος Καραμολέγκος, που ενώνει ξανά τις δυνάμεις του με τον έμπειρο παίκτη στην αγορά εστίασης Βίκτωρα Κουρούπη και άλλους συνεργάτες του. Η στήλη πληροφορείται ότι την περασμένη Παρασκευή 28 Νοεμβρίου συστάθηκε και η εταιρεία “Zappa Athens Ι.Κ.Ε.”, με έδρα στην Αίγλη Ζαππείου και με σκοπό τις υπηρεσίες παροχής γευμάτων με πλήρη εξυπηρέτηση εστιατορίου, υπηρεσίες καφεζαχαροπλαστείου, catering, παροχής γευμάτων από εστιατόριο, ταβέρνα, ψαροταβέρνα, ψησταριά, με ζωντανή μουσική από ορχήστρα τριών τουλάχιστον οργάνων κ.ά. Το αρχικό μετοχικό κεφάλαιο έχει οριστεί σε 20.000 ευρώ που διαιρείται σε 2.000 εταιρικά μερίδια κεφαλαιακών εισφορών, ονομαστικής αξίας 10 ευρώ το καθένα και το οποίο κατέβαλαν ισομερώς (δηλαδή από 10.000 ευρώ και με ποσοστό 50%, καθεμιά) η εταιρεία «DKPV Ι.Κ.Ε.», που εδρεύει στην Παλλήνη και η εταιρεία «VG Holding Α.Ε.», που εδρεύει στον Άλιμο. Τώρα, τη διοίκηση και διαχείριση της νέας εταιρείας ανέλαβε ο Βίκτωρ Κουρούπης. Όσο για τις εταιρείες-μετόχους, η VG Holding Α.Ε. συστάθηκε τον Αύγουστο του 2022 με Πρόεδρο τον Βλάση Γεωργάτο της «Γρηγόρης» ενώ το μετοχικό της κεφάλαιο είναι σήμερα στα 32,35 εκατ. ευρώ. Η DKPV Ι.Κ.Ε συστάθηκε πριν από λίγες μέρες και συγκεκριμένα στις 20 Νοεμβρίου 2025, με αρχικό κεφάλαιο 30.000 ευρώ. Αυτό το κατέβαλαν η V.K. Holding (του Β. Κουρούπη), κατά ποσοστό 25%, η «Φοίβος-Ελευθέριος Τσάρας Συμβουλευτική» κατά ποσοστό 25% και η Everyday Posh, που εκπροσωπείται από την Ντενίσα Βαρχόλοβ, κατά 50%. Διαχειριστής και σε αυτή την εταιρεία έχει οριστεί ο Βίκτωρ Κουρούπης.
Η στοχευμένη διαφοροποίηση του Πόλυ στα δεξαμενόπλοια
-Η είσοδος του Πόλυ Χατζηιωάννου στα MR tankers καταγράφεται ως στοχευμένη, περιορισμένης κλίμακας διαφοροποίηση από έναν όμιλο που ιστορικά δραστηριοποιείται στο dry bulk. Η επιλογή να γίνει η επένδυση μέσω της ιδιωτικής Safety Management Overseas και όχι της εισηγμένης στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης Safe Bulkers, ερμηνεύεται από αναλυτές ως προτίμηση για διαχείριση ρίσκου εκτός του δημόσιου εταιρικού σχήματος και χωρίς άμεσο αντίκτυπο στους χρηματιστηριακούς δείκτες της εταιρείας. Η συγκεκριμένη παραγγελία δύο MR newbuildings ευθυγραμμίζεται με το τρέχον περιβάλλον: περιορισμένα διαθέσιμα slots στα ναυπηγεία της Άπω Ανατολής και σταθερή βελτίωση στα ναύλα των προϊόντων πετρελαίου. Παράλληλα, αναφέρονται δύο ακόμη ελληνικοί όμιλοι ξηρού φορτίου που εξετάζουν είσοδο στον ίδιο τομέα, χωρίς όμως ακόμη σαφείς αποφάσεις. Από πλευράς Wall Street, η κίνηση αντιμετωπίζεται ως πρακτική αντιστάθμιση κινδύνου απέναντι στον κυκλικό χαρακτήρα του dry bulk, περισσότερο παρά ως ένδειξη στρατηγικής μεταστροφής. Οι αναλυτές παραμένουν προσεκτικοί, καθώς ιστορικά η αγορά MR εμφανίζει υψηλή διακύμανση και οι αποτιμήσεις των μεταχειρισμένων πλοίων δεν έχουν ακόμη προσαρμοστεί ουσιαστικά.
Η Αλίκη στη χώρα της Wall Street
-Στη Wall Street, όπου οι αριθμοί μετρούν περισσότερο από τις δηλώσεις, η Performance Shipping της Αλίκης Παληού εμφανίζεται να περνά μια περίοδο «τεχνικής διόρθωσης» στα τριμηνιαία της αποτελέσματα, την ώρα που στρώνει έδαφος για μεγαλύτερο άλμα. Τα καθαρά κέρδη του τρίτου τριμήνου υποχωρούν στα 3,9 εκατ. δολάρια από τα 12,4 εκατ. της περσινής αντίστοιχης περιόδου, με έσοδα επίσης χαμηλότερα και TCE ναύλους σε πίεση. Η Wall Street το διαβάζει αυτό ως αναμενόμενο «χτύπημα» από το δεξαμενισμό του P. Aliki και το ακριβότερο χρηματοοικονομικό βάρος μετά το νορβηγικό ομόλογο και τα νέα lease-back. Οι ταμειακές ροές κρατούν αξιοπρεπώς, αλλά όχι εντυπωσιακά. Ωστόσο, για τους αναλυτές που κοιτούν το μακροπρόθεσμο παιχνίδι, το πραγματικό μήνυμα δεν βρίσκεται στα τριμηνιαία, αλλά στο πώς «στήνει» τον στόλο της η εταιρεία. Η αγορά δύο Suezmax eco-design του 2019, με ήδη εξασφαλισμένα τριετή συμβόλαια στα 36.500 δολ./ημέρα, παρουσιάζεται ως στρατηγικό «κλείδωμα» εσόδων σε μια περίοδο έντονης μεταβλητότητας. Μαζί με τη διετή ναύλωση του P. Long Beach, το secured backlog στα 330 εκατ. δολάρια δίνει μια προβλεψιμότητα που συνήθως εκτιμάται υψηλότερα από ένα «τυχαίο» δυνατό τρίμηνο. Η αύξηση της μεταφορικής ικανότητας του στόλου κατά 75% μέσα σε λιγότερο από έναν χρόνο και η μείωση της μέσης ηλικίας στα 9,2 χρόνια, δείχνουν εταιρεία που ετοιμάζει θέση σε «άνω ράφι» της αγοράς, αξιοποιώντας ρευστότητα 212 εκατ. δολαρίων και ευελιξία από τη νορβηγική έκδοση. Οι πιο κυνικοί αναλυτές βλέπουν εδώ μια προσπάθεια να περάσει η Performance σε «βαρύτερη» κατηγορία με μεγαλύτερη ανθεκτικότητα και καλύτερη διαπραγματευτική ισχύ απέναντι στους ναυλωτές.
Η απρόσμενη κίνηση του Γιώργου Οικονόμου
-Στον κόσμο της ναυτιλίας, όπου οι κινήσεις συνήθως διαμορφώνονται με ψυχρή στρατηγική, η παραγγελία νέων containerships από τον Γιώργο Οικονόμου δεν περνά απαρατήρητη. Ο Έλληνας εφοπλιστής παρήγγειλε έως και 10 πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων με τεχνολογία LNG για εναλλακτικό καύσιμο μια επιλογή που, πέρα από οικολογική, φέρει και οικονομικό στίγμα στρατηγικής. Η κίνηση αυτή δείχνει ότι ο Οικονόμου βλέπει μπροστά: διπλασιάζει το χαρτοφυλάκιο της TMS σε μια στιγμή που η ζήτηση για σύγχρονα, αποδοτικά πλοία αυξάνεται, ενώ τα παλαιότερα containerships και οι παραδοσιακές παραγγελίες μέσω ναυλώσεων δεν φαίνεται να καλύπτουν τις νέες προκλήσεις της αγοράς. Η επιλογή του LNG ως καυσίμου υποδηλώνει ότι προσβλέπει σε πλοία που θα έχουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα μακροπρόθεσμα, καθώς οι περιβαλλοντικές κανονιστικές απαιτήσεις γίνονται ολοένα και αυστηρότερες. Πιθανότατα, πίσω από αυτή την απόφαση κρύβεται η πεποίθηση ότι οι τιμές των containerships και η δυναμική της αγοράς στη ναυπηγική Ασίας προσφέρουν σήμερα μια “χρυσή ευκαιρία” για επένδυση, προτού το κόστος κατασκευής απογειωθεί ή η προσφορά περιοριστεί. Η ακύρωση της παλαιότερης συμφωνίας στην Κίνα δείχνει πως ο Οικονόμου προτιμά να περιμένει την κατάλληλη στιγμή για να εισέλθει στην αγορά με όρους που τον εξυπηρετούν απόλυτα.
Η νέα εποχή Τραμπ για τους αλλοδαπούς εργαζόμενους Υψηλής Τεχνολογίας
-Νέα δεδομένα στην αμερικανική αγορά εργασίας που επηρεάζουν τις ζωές όλων των ξένων φοιτητών και εργαζόμενων. Ο Πρόεδρος Τραμπ με διάταγμα επέβαλε πρόσφατα τέλος 100.000 δολαρίων -κάθε χρόνο- για τις περιβόητες βίζες H-1B. Οι βίζες Η-1Β είναι ένα πρόγραμμα που επιτρέπει στις αμερικανικές εταιρείες να προσλαμβάνουν εξειδικευμένους ξένους εργαζομένους. Το προηγούμενο κόστος μιας Η-1Β ήταν μόλις μερικές εκατοντάδες δολάρια έως 1.000$. Αρχικά, το μέτρο αφορούσε όλους τους κατόχους H-1B, αλλά μετά την κατακραυγή διευκρινίστηκε ότι ισχύει μόνο για νέους αιτούντες, όχι για υπάρχοντες κατόχους. Το διάταγμα Τραμπ επηρεάζει κυρίως τον τεχνολογικό κλάδο. Εταιρείες όπως η Amazon, που έχει περίπου 11.000 εργαζομένους με H-1B, θα αντιμετωπίσουν τεράστιο επιπλέον κόστος για νέες προσλήψεις. Η Amazon έχει ήδη εγκρίνει περισσότερες από 10.000 προσλήψεις με H-1B, μόνο για το πρώτο εξάμηνο του 2026. Εταιρείες όπως η Microsoft και η Meta είχαν πάνω από 5.000 εργαζόμενους με βίζα Η-1Β η καθεμία. Εκτός από τους τεχνολογικούς κολοσσούς υπάρχουν χιλιάδες μικρές και μεγάλες αμερικανικές εταιρείες που εισάγουν «έξυπνα μυαλά» από το εξωτερικό. Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι το πρόγραμμα H-1B παρέχει 85.000 βίζες ετησίως. Το 73% προέρχεται από την Ινδία και το 13% από την Κίνα. Ο Τραμπ πιστεύει ότι έτσι θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας για τους Αμερικανούς, ειδικά για νεαρούς αποφοίτους των οποίων η ανεργία έφτασε στο 8,1% τους τελευταίους μήνες. Το διάταγμα Τραμπ δημιουργεί τεράστιο φραγμό εισόδου για ξένους εργαζομένους, ενώ οι «τυχεροί» που σήμερα εργάζονται με βίζα Η-1Β προφανώς θα σπεύσουν να επωφεληθούν από τον μειωμένο ανταγωνισμό.