Σε μια στιγμή όπου κυβερνήσεις, αγορές και νοικοκυριά ελπίζουν ότι ο κύκλος της ακριβής στέγης πλησιάζει στο τέλος του, η Fitch Ratings δίνει μια ψυχρή και ξεκάθαρη απάντηση. Η διεθνής αγορά κατοικιών δεν πρόκειται να «ξεφουσκώσει» το 2026 λόγω παγκόσμιας έλλειψης προσφοράς. Αντίθετα, ο οίκος προβλέπει ότι οι τιμές θα συνεχίσουν να αυξάνονται στις περισσότερες χώρες του κόσμου, κυρίως λόγω ενός παράγοντα που δεν αλλάζει.
Η νέα έκθεση Global Housing and Mortgage Outlook 2026 παρουσιάζει έναν κόσμο όπου η στέγαση παραμένει ακριβή όχι εξαιτίας υπερβάλλουσας ζήτησης ή φθηνής χρηματοδότησης, αλλά επειδή τα σπίτια που χρειάζονται τα νοικοκυριά απλά δεν χτίζονται αρκετά γρήγορα. Οι αγορές από την Ευρώπη μέχρι τη Βόρεια Αμερική και την Ασία αντιμετωπίζουν κοινά εμπόδια: υψηλό κόστος κατασκευής, καθυστερήσεις στις αδειοδοτήσεις, ελλείψεις εργατικού δυναμικού και αυστηρό χωροταξικό πλαίσιο. Αυτοί οι παράγοντες διατηρούν σφιχτή την προσφορά, ανεξάρτητα από το πού κινούνται τα επιτόκια.
Οι τιμές ανεβαίνουν εκεί όπου θα περίμενε κανείς να πέφτουν
Ακόμη και σε χώρες όπου η προσιτότητα έχει επιδεινωθεί δραματικά, η Fitch δεν βλέπει ουσιαστική επιβράδυνση. Το 2026:
Ισπανία: αναμένεται να καταγράψει τη μεγαλύτερη αύξηση τιμών στον κόσμο, μεταξύ 8% και 10%, χάρη σε δυναμική ζήτηση και εξαιρετικά αδύναμη οικοδομική παραγωγή.
Ολλανδία και Αυστραλία: διατηρούν υψηλούς ρυθμούς, καθώς η οικοδομή δεν συμβαδίζει με τον αριθμό νέων νοικοκυριών.
Γερμανία και Ηνωμένο Βασίλειο: οι τιμές συνεχίζουν να κινούνται ανοδικά, όχι λόγω ευφορίας, αλλά επειδή η περιορισμένη προσφορά εμποδίζει οποιαδήποτε ουσιαστική διόρθωση.
Στην άλλη πλευρά, ΗΠΑ και Κίνα αποτυπώνουν ότι ακόμη και οι δύο μεγαλύτερες στεγαστικές αγορές του κόσμου δεν μπορούν να ξεφύγουν από τη δομική πίεση της προσφοράς—απλώς με διαφορετικό τρόπο.
Στις ΗΠΑ, οι τιμές «κολλάνε» σε ένα στενό εύρος μεταξύ -2% και +2%. Παρότι η ζήτηση έχει εξασθενήσει λόγω υψηλών επιτοκίων και χαμηλής προσιτότητας, η έλλειψη ακινήτων προς πώληση συγκρατεί οποιαδήποτε πτωτική δυναμική.
Στην Κίνα, όπου η αγορά βρίσκεται σε πολυετή ύφεση, η προσφορά είναι υπερβολική, αλλά πάλι δεν οδηγεί σε εξυγίανση. Η Fitch προβλέπει νέα πτώση 4%-6%, επισημαίνοντας ότι η αδύναμη ζήτηση και η διαρκής αποδυνάμωση του κλάδου δεν επιτρέπουν σταθεροποίηση.
Τα επιτόκια δεν αρκούν για να αλλάξουν τη μεγάλη εικόνα
Η έκθεση καταγράφει ότι τα στεγαστικά επιτόκια σταθεροποιούνται ή υποχωρούν ελαφρά το 2026, αλλά παραμένουν πολύ υψηλότερα σε σχέση με την προ-Covid δεκαετία. Παρ’ όλα αυτά, η Fitch δεν θεωρεί ότι η μείωση επιτοκίων αρκεί για να καταστεί η στέγαση πιο προσιτή.
Η προσιτότητα έχει ήδη διαβρωθεί από πολυετή άνοδο τιμών, υψηλότερα ασφάλιστρα, φόρους ακινήτων και δαπάνες συντήρησης. Ακόμη και αν τα επιτόκια υποχωρήσουν λίγο, οι τιμές κινδυνεύουν να απορροφήσουν αυτό το όφελος, καθώς περισσότεροι αγοραστές επιστρέφουν στην αγορά αλλά τα διαθέσιμα ακίνητα παραμένουν λίγα.
Παρά το ακριβό περιβάλλον, οι καθυστερήσεις στα στεγαστικά δάνεια παραμένουν γενικά χαμηλές σε ΗΠΑ, Καναδά, Ευρώπη και Αυστραλία. Ο συνδυασμός ισχυρών αγορών εργασίας και αυστηρής πιστοληπτικής πολιτικής κρατάει τους δανειολήπτες όρθιους. Εξαιρέσεις, όπως ΗΠΑ, Καναδάς, Ιαπωνία και Μεξικό, δείχνουν μια μικρή άνοδο στις καθυστερήσεις, ενώ η Κίνα παραμένει η πιο ευάλωτη αγορά, με επιδείνωση των ποσοστών αθέτησης.
Το βασικό μήνυμα του οίκου είναι μάλλον ανησυχητικό γιατί η παγκόσμια αγορά κατοικιών δεν πρόκειται να γίνει πιο προσιτή το 2026. Όπου η ζήτηση είναι ισχυρή, οι τιμές ανεβαίνουν γιατί δεν χτίζονται αρκετά σπίτια. Όπου η ζήτηση εξασθενεί, οι τιμές πάλι δεν πέφτουν, γιατί η προσφορά είναι πολύ περιορισμένη. Η στεγαστική κρίση, με άλλα λόγια, παγιώνεται ως διαρθρωτικό χαρακτηριστικό των περισσότερων ανεπτυγμένων οικονομιών.
Διαβάστε ακόμη
Οι τρεις Χιώτισσες εφοπλίστριες που ταράζουν τα νερά της ναυτιλίας
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα