Μπορεί οι δείκτες της Wall Street να παραμένουν κοντά στα ιστορικά τους υψηλά, με την τεχνητή νοημοσύνη να οδηγεί την αγορά σε κύματα ενθουσιασμού που θυμίζουν την εποχή των dotcom στα τέλη της δεκαετίας του ’90 ωστόσο πίσω από τη λάμψη των ρεκόρ, ο κίνδυνος μιας νέας φούσκας αρχίζει να διαγράφεται.
Η Γκίτα Γκοπινάτ, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος και νυν αναπληρώτρια γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, προειδοποιεί σε άρθρο της στον Economist ότι το τρέχον ράλι, αν και στηρίζεται στην τεχνολογική πρόοδο, «ενδέχεται να σπέρνει τους σπόρους μιας επώδυνης διόρθωσης». Και αυτή τη φορά, όπως σημειώνει, οι συνέπειες θα είναι παγκόσμιες.
Η παγκόσμια έκθεση στο αμερικανικό ρίσκο
Τα τελευταία 15 χρόνια, τα αμερικανικά νοικοκυριά έχουν ενισχύσει θεαματικά τη συμμετοχή τους στο χρηματιστήριο, ενθαρρυμένα από τις επιτυχίες των τεχνολογικών κολοσσών. Παράλληλα, ευρωπαίοι και διεθνείς επενδυτές έχουν τοποθετήσει τεράστια κεφάλαια στις αμερικανικές αγορές, επωφελούμενοι από την ενίσχυση του δολαρίου.
Αυτή η παγκόσμια διασύνδεση, ωστόσο, σημαίνει ότι μια πτώση στη Wall Street θα μπορούσε να προκαλέσει ντόμινο σε όλες τις αγορές. «Ένα κραχ αντίστοιχο με του 2000 θα μπορούσε να διαγράψει πάνω από 20 τρισ. δολάρια από τον πλούτο των αμερικανικών νοικοκυριών – σχεδόν το 70% του ΑΕΠ των ΗΠΑ», προειδοποιεί η Γκοπινάτ.
Παγκόσμιες απώλειες 15 τρισ. δολαρίων
Οι επιπτώσεις εκτός ΗΠΑ θα ήταν εξίσου βαριές, καθώς οι ξένοι επενδυτές θα μπορούσαν να χάσουν 15 τρισ. δολάρια, δηλαδή το 20% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Το κραχ του 2000, σε σύγκριση, προκάλεσε απώλειες μόλις 4 τρισ. δολαρίων.
Η οικονομολόγος υπογραμμίζει ότι η εξάρτηση της παγκόσμιας ζήτησης από τις ΗΠΑ είναι σήμερα πολύ βαθύτερη, αυξάνοντας δραματικά τον κίνδυνο παγκόσμιας ύφεσης αν η αγορά διορθώσει απότομα.
Η αβεβαιότητα γύρω από το δολάριο και τη Fed
Παραδοσιακά, το δολάριο λειτουργεί ως ασφαλές καταφύγιο στις κρίσεις. Ωστόσο, η Γκοπινάτ εκτιμά ότι αυτή η δυναμική ίσως δεν ισχύσει στο επόμενο σοκ. Παρά την εμπορική πολιτική των ΗΠΑ και τις δημοσιονομικές παρεμβάσεις, το νόμισμα έχει αποδυναμωθεί, εν μέσω πολιτικών πιέσεων και αμφιβολιών για την ανεξαρτησία της Fed. «Η εμπιστοσύνη στο δολάριο και στους αμερικανικούς θεσμούς είναι το θεμέλιο του συστήματος. Αν αυτό ραγίσει, το κόστος θα είναι τεράστιο», σημειώνει.
Σε αντίθεση με το 2000, οι κυβερνήσεις δεν έχουν πλέον τα δημοσιονομικά περιθώρια να στηρίξουν την οικονομία. Με το χρέος στα ύψη και τον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ–Κίνας να κλιμακώνεται, οι προοπτικές ανάπτυξης στενεύουν, ενώ οι παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού απειλούνται από τις δασμολογικές συγκρούσεις.
Ανάπτυξη εκτός Αμερικής, η μόνη ισορροπία
Η Γκοπινάτ τονίζει ότι το πρόβλημα δεν είναι το εμπόριο, αλλά η ανισόρροπη ανάπτυξη. Αν η Ευρώπη επιταχύνει την ενοποίηση της ενιαίας αγοράς, θα μπορούσε να προσελκύσει επενδύσεις και να περιορίσει τη μονοκρατορία των ΗΠΑ στην παγκόσμια οικονομία.
Το τελικό μήνυμά της είναι σαφές: ένα νέο κραχ σήμερα θα ήταν πολύ πιο επώδυνο. «Ο πλούτος που διακυβεύεται είναι πολύ μεγαλύτερος και ο δημοσιονομικός χώρος πολύ μικρότερος», γράφει. «Οι διαρθρωτικές αδυναμίες είναι βαθύτερες και το διεθνές περιβάλλον πιο εύθραυστο από ποτέ».
Διαβάστε ακόμη
Αμερικανικές τράπεζες: Ερχεται νέα «κατρακύλα» για τις μετοχές – Η κρίση επηρεάζει Ευρώπη και Ασία
Η εκπληκτική αλλαγή που συμβαίνει στο σώμα μας όταν τεντωνόμαστε
Ιταλία: Συμφωνία κυβέρνησης – τραπεζών για εισφορά €4,4 δισ. στον κρατικό προϋπολογισμό
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα