Η είσοδος της τεχνητής νοημοσύνης (AI) στα σχολεία των Ηνωμένων Πολιτειών σηματοδοτεί μια από τις πιο ριζικές αλλαγές στην εκπαιδευτική διαδικασία των τελευταίων δεκαετιών. Η νέα πραγματικότητα προκαλεί ενθουσιασμό, αλλά και έντονες ανησυχίες για τις επιπτώσεις της στη μάθηση, την κριτική σκέψη και την ιδιωτικότητα, σύμφωνα με το Bloomberg.
Σε μια αίθουσα δημοτικού στο Έβανς του Κολοράντο, ο καθηγητής Νέιτ Φέρτσαϊλντ πειραματίζεται με το MagicSchool, εργαλείο που βασίζεται σε μοντέλα AI από κολοσσούς όπως η OpenAI και η Google. Σε μια πρωτότυπη άσκηση ζητά από τους μαθητές του να συνοψίσουν τα απομνημονεύματα του Ελί Βίζελ και να συνομιλήσουν με ένα chatbot που τον «υποδύεται». Παρά το ενδιαφέρον, οι περισσότεροι μαθητές επιλέγουν να δουλέψουν μόνοι τους, αν και ένας χρησιμοποίησε την AI για προτάσεις εισαγωγής, με τον καθηγητή να τον προειδοποιεί για τους κινδύνους της αντιγραφής. Η σκηνή αποτυπώνει τη σύγκρουση ανάμεσα στην παραδοσιακή μάθηση και την ψηφιακή καινοτομία.
Από την απαγόρευση στην υιοθέτηση
Όταν η OpenAI παρουσίασε το ChatGPT το 2022, αρκετές σχολικές περιφέρειες – όπως η Νέα Υόρκη – έσπευσαν να το απαγορεύσουν, φοβούμενες παραπληροφόρηση και υπονόμευση της μάθησης. Τρία χρόνια μετά, το 2025, η εικόνα έχει αλλάξει. Οι μεγαλύτερες περιφέρειες (Νέα Υόρκη, Λος Άντζελες, Μαϊάμι) όχι μόνο επιτρέπουν, αλλά ενθαρρύνουν τη χρήση AI. Σύμφωνα με το Consortium for School Networking, μόλις το 1% των σχολικών περιφερειών απαγορεύει την τεχνολογία, ενώ το 30% την έχει εντάξει επίσημα. Πάνω από τους μισούς εκπαιδευτικούς εκπαιδεύονται στη χρήση της, αναγνωρίζοντας ότι οι μαθητές θα αποφοιτήσουν σε μια αγορά εργασίας κυριαρχούμενη από την AI.
Η Φραν Νιούμπεργκ, αναπληρώτρια επικεφαλής τεχνολογίας στη Φιλαδέλφεια, τονίζει ότι «οι μαθητές μας θα ζήσουν σε έναν κόσμο που κινείται από την τεχνητή νοημοσύνη», γι’ αυτό και τα σχολεία δεν μπορούν να μείνουν πίσω.
Ευκαιρίες και ανησυχίες
Η AI υπόσχεται να ελαφρύνει το βάρος των καθηγητών – από τη σύνταξη μαθημάτων έως την επικοινωνία με γονείς – και να εξατομικεύσει το μάθημα στις ανάγκες κάθε μαθητή. Ωστόσο, η ερευνήτρια Ιζαμπέλ Χο από το Stanford Accelerator for Learning προειδοποιεί: η υπερβολική εξάρτηση μπορεί να περιορίσει την κριτική σκέψη και την αυτοέκφραση. Προβληματισμοί παραμένουν για την αξιοποίηση των δεδομένων μαθητών από εταιρείες τεχνολογίας και για την αναπαραγωγή προκαταλήψεων.
Παρά τις ενστάσεις, η οικονομική διάσταση είναι δελεαστική: το κόστος υιοθέτησης AI στα σχολεία είναι πολύ χαμηλότερο από τις δομικές μεταρρυθμίσεις, όπως οι μαζικές προσλήψεις εκπαιδευτικών. Η αγορά εκπαιδευτικής AI, σύμφωνα με την Grand View Research, θα εκτιναχθεί από τα 6 δισ. δολάρια το 2024 στα 32 δισ. το 2030.
Οι εταιρείες στο προσκήνιο
Κολοσσοί όπως η Google, η Microsoft και η OpenAI προσφέρουν εξειδικευμένες εκπαιδευτικές εκδόσεις των Gemini, Copilot και ChatGPT, συνεργαζόμενοι με οργανισμούς όπως το TeachAI. Η Google έχει δωρίσει 25 εκατ. δολάρια για κατάρτιση καθηγητών, ενώ η Microsoft δουλεύει με εκπαιδευτικά συνδικάτα. Παρ’ όλα αυτά, η ερευνήτρια Ινιόλουα Ντέμπορα Ράτζι επισημαίνει την έλλειψη κριτικής ματιάς: «Είναι σαν να βγάζεις ένα αυτοκίνητο στο δρόμο χωρίς να ξέρεις πώς φρενάρει».
Πειράματα και αντιδράσεις
Στο Όστιν του Τέξας, το ιδιωτικό Alpha School με δίδακτρα 40.000 δολαρίων βασίζεται πλήρως στην AI, χρησιμοποιώντας πλατφόρμες της 2HR Learning και παρακολουθώντας τη συγκέντρωση των μαθητών μέσω webcam. Η σύνδεση του σχολείου με την εταιρεία λογισμικού Trilogy, του επιχειρηματία Τζο Λίμαντ, γεννά ανησυχίες για εμπορικά κίνητρα.
Η κυβέρνηση Ντόναλντ Τραμπ έχει δώσει ώθηση στην AI μέσω εκτελεστικού διατάγματος του Απριλίου 2025, αλλά οργανώσεις όπως το Civics of Technology Project ζητούν κριτική εξέταση των επιπτώσεων. Ο ερευνητής Άλεξ Μόλναρ προειδοποιεί ότι η δημόσια εκπαίδευση κινδυνεύει να γίνει πύλη για ιδιωτικά συμφέροντα.
Ο ίδιος ο Φέρτσαϊλντ, αν και αναγνωρίζει τα οφέλη, παραμένει προσεκτικός: αποφεύγει να χρησιμοποιεί AI για τη δημιουργία μαθημάτων, πιστεύοντας ότι η ουσία της διδασκαλίας παραμένει στη διάδραση μεταξύ δασκάλου και μαθητή.
Διαβάστε ακόμη
Πετρέλαιο θέρμανσης: Πού θα κινηθούν οι τιμές – Μείωση σε 19 νησιά από 1-1-2026 λόγω ΦΠΑ
Πρόστιμα έως 5.000 ευρώ ή 12 συντάξεις για λίγες ελιές και… τρία ξεχασμένα «κλικ»
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα