Οι Βρετανοί συγγραφείς θεωρούνται από τους κορυφαίους παγκοσμίως, όμως ένας στους δύο εκτιμά ότι κινδυνεύει σύντομα να αντικατασταθεί από την τεχνητή νοημοσύνη. Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα έρευνας του Πανεπιστημίου Κέιμπριτζ, η οποία βασίστηκε σε απαντήσεις 258 μυθιστοριογράφων και 74 επαγγελματιών του εκδοτικού κλάδου, με στόχο να καταγραφεί πώς αντιλαμβάνονται και χρησιμοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη στη σύγχρονη λογοτεχνία.
Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι τις επόμενες δεκαετίες η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να παράγει μαζικά μυθιστορήματα, αφήνοντας τους ανθρώπινους συγγραφείς σε μειονεκτική θέση. Ένας νέος Τσαρλς Ντίκενς, μια Άγκαθα Κρίστι ή ένας Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν ενδέχεται να μη βρουν ποτέ δρόμο προς το αναγνωστικό κοινό, την ώρα που τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης θα «εξορύσσουν» υλικά και ύφος από έργα παλαιότερων συγγραφέων.
Τα λογοτεχνικά είδη που κινδυνεύουν περισσότερο –όπως το ρομαντικό μυθιστόρημα, το αστυνομικό και το θρίλερ– αποτελούν ήδη επίκεντρο ανησυχίας. Πάνω από τους μισούς συμμετέχοντες (51%) θεωρούν ότι η τεχνητή νοημοσύνη τελικά θα τους αντικαταστήσει πλήρως, ενώ περισσότερο από το ένα τρίτο αναφέρει ότι τα εισοδήματά του έχουν ήδη μειωθεί.
Μερικοί συγγραφείς περιγράφουν μια δυστοπική αγορά «δύο ταχυτήτων»: από τη μία, το ανθρώπινο μυθιστόρημα ως είδος πολυτελείας, και από την άλλη, η φθηνή –ακόμη και δωρεάν– μαζική παραγωγή βιβλίων από την τεχνητή νοημοσύνη. «Υπάρχει εκτεταμένη ανησυχία ότι τα μεγάλα γλωσσικά μοντέλα θα υπονομεύσουν την αξία της γραφής και θα ανταγωνιστούν τους δημιουργούς», τόνισε η επικεφαλής της έρευνας, Δρ Κλεμεντίν Κολέτ.
Παράλληλα, η έρευνα αναδεικνύει ότι το 59% των συγγραφέων γνωρίζει πως το έργο του έχει χρησιμοποιηθεί στην εκπαίδευση μοντέλων όπως το ChatGPT χωρίς άδεια ή οικονομική αποζημίωση. Η Δρ Κολέτ υπογράμμισε ότι η λογοτεχνία αποτελεί θεμέλιο πολιτισμού και τροφοδοτεί αμέτρητες τηλεοπτικές σειρές, ταινίες και βιντεοπαιχνίδια – επομένως αξίζει να προστατευτεί.
Στην έκθεση σημειώνεται επίσης ότι εταιρείες τεχνολογίας ήδη εισχωρούν δυναμικά στην αγορά μυθοπλασίας, αξιοποιώντας εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για ιδέες, επιμέλεια, συγγραφή ακόμη και ολόκληρων βιβλίων. «Η σκληρή ειρωνεία», όπως είπε η Κολέτ, «είναι ότι πολλά από αυτά τα εργαλεία έχουν εκπαιδευτεί σε εκατομμύρια παράνομα αντιγραμμένα βιβλία από σκιώδεις βιβλιοθήκες».
Ο ιστορικός μυθιστοριογράφος Στίβεν Μέι εξέφρασε φόβους ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα αφαιρέσει τη «μαγεία» της δημιουργικής διαδικασίας, τη συναισθηματική τριβή και την προσπάθεια του πρώτου χειρογράφου. Άλλοι συγγραφείς προειδοποιούν για απώλεια πρωτοτυπίας, μεγαλύτερη ομοιομορφία στη γραφή και ενίσχυση λογοτεχνικών στερεοτύπων.
Κάποιοι βλέπουν, ωστόσο, μια πιθανή άνθηση της πειραματικής γραφής, καθώς οι δημιουργοί θα επιχειρούν να αποδείξουν την ανθρώπινη ταυτότητά τους μέσα από πιο τολμηρές μορφές αφήγησης. «Ο σκοπός του μυθιστορήματος είναι να διερευνά την ανθρώπινη πολυπλοκότητα», σημείωσε η Κολέτ, επισημαίνοντας ότι η τεχνητή νοημοσύνη δεν διαθέτει αυθεντική κατανόηση του ανθρώπινου βιώματος.
Ανησυχίες εκφράζει και η Τρέισι Σεβαλιέ, συγγραφέας του Κορίτσι με το Μαργαριταρένιο Σκουλαρίκι, τονίζοντας ότι οι εκδότες μπορεί να προτιμήσουν μυθιστορήματα παραγόμενα από τεχνητή νοημοσύνη λόγω χαμηλότερου κόστους, ταχύτερης παραγωγής και απουσίας πνευματικών δικαιωμάτων. «Αν κοστίζουν λιγότερο, οι αναγνώστες μπορεί να τα αγοράσουν όπως αγοράζουν φθηνά μηχανοποίητα ρούχα αντί για χειροποίητα», είπε χαρακτηριστικά.
Παρά τις ανησυχίες, το 80% των συμμετεχόντων αναγνωρίζει ότι η τεχνητή νοημοσύνη προσφέρει σημαντικά οφέλη στην κοινωνία, ενώ περίπου το ένα τρίτο των συγγραφέων τη χρησιμοποιεί ήδη σε «μη δημιουργικές» εργασίες, όπως αναζήτηση πληροφοριών.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με τη στήριξη του προγράμματος BRAID UK. Οι διευθύντριες του προγράμματος, καθηγήτριες Εύα Λούγκερ και Σάνον Βάλλορ, επισημαίνουν ότι «δύσκολα θα βρεθεί άλλη μορφή τέχνης που καλλιεργεί τόσο έντονα την ενσυναίσθηση και την κατανόηση όσο το μυθιστόρημα». Τονίζουν επίσης ότι η Βρετανία έχει μακρά παράδοση σπουδαίων συγγραφέων και πως η υποτίμηση αυτής της πολιτιστικής κληρονομιάς θα αποτελούσε πραγματική απώλεια.
Διαβάστε ακόμη
Φον ντερ Λάιεν: «Αποφασιστική» η ερχόμενη εβδομάδα για την Ουκρανία
Η υψηλότερη φορολογία για τους πλούσιους είναι πλέον στη Βρετανία
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα