Η Coca-Cola HBC ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία της. Με το mega-deal των 2,6 δισ. δολαρίων για την εξαγορά της Coca-Cola Beverages Africa (CCBA), ο όμιλος που ιδρύθηκε από την οικογένεια Λεβέντη-Δαυίδ γίνεται πλέον ο Νο 2 εμφιαλωτής της Coca-Cola Co παγκοσμίως, αποκτώντας παρουσία σε 43 χώρες, περισσότερους από 50.000 εργαζόμενους και ετήσια έσοδα που θα ξεπεράσουν τα 13 δισ. ευρώ.
Πρόκειται για το πιο σημαντικό βήμα στη διαδρομή μιας εταιρείας που, ξεκινώντας πριν από επτά δεκαετίες από τη Δυτική Αφρική και αργότερα από την Αθήνα, κατάφερε να εξελιχθεί σε έναν από τους μεγαλύτερους παίκτες της παγκόσμιας βιομηχανίας ποτών.
Η συμφωνία, που αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το 2026, συνδυάζει δύο συμπληρωματικά δίκτυα: τη γεωγραφική κάλυψη της HBC σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή και την τεράστια δυναμική της CCBA στην Υποσαχάρια Αφρική, όπου η κατανάλωση αναψυκτικών αυξάνεται με ρυθμούς 6%-8% ετησίως.
«Αυτή είναι μια ιδιαίτερα σημαντική περίοδος για την Coca-Cola HBC. Η εξαγορά της Coca-Cola Beverages Africa αποτελεί ευκαιρία για περαιτέρω ενίσχυση της παρουσίας μας σε αγορές με σημαντικές ευκαιρίες ανάπτυξης, αξιοποιώντας παράλληλα την τεχνογνωσία που έχουμε αποκτήσει από τη Νιγηρία, την Αίγυπτο, καθώς και την ευρύτερη επιχειρηματική μας δραστηριότητα», λέει ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου, Ζόραν Μπογκντάνοβιτς.
Με την κίνηση αυτή, η HBC ενισχύει το χαρτοφυλάκιό της με 14 νέες αγορές -μεταξύ τους η Νότια Αφρική, η Κένυα, η Ζάμπια και η Ναμίμπια- και προχωρά σε δευτερογενή εισαγωγή στο Χρηματιστήριο του Γιοχάνεσμπουργκ, αποκτώντας ισχυρότερο αποτύπωμα και στις διεθνείς κεφαλαιαγορές.
Με κεφαλαιοποίηση άνω των 17 δισ. ευρώ, η Coca-Cola HBC αποτελεί σήμερα τον μεγαλύτερο ελληνικής καταγωγής όμιλο παγκοσμίως και ίσως το πιο εντυπωσιακό παράδειγμα ελληνικής εξωστρέφειας που παραμένει ζωντανό και εξελισσόμενο. Από μία εταιρεία που ξεκίνησε ως εμφιαλώτρια της Coca-Cola, έχει μεταμορφωθεί σε έναν πολυκλαδικό όμιλο καταναλωτικών προϊόντων με χαρτοφυλάκιο που καλύπτει όλο το φάσμα της κατανάλωσης: από καφέ και νερό μέχρι ενεργειακά ποτά, craft μπίρες και αλκοολούχα.
«Παραμένουμε προσηλωμένοι στις στρατηγικές μας προτεραιότητες, συνεχίζοντας να ενισχύουμε τη δυναμική του 24/7 χαρτοφυλακίου προϊόντων μας, την εξειδίκευσή μας, τις ομάδες μας και τη διευρυμένη γεωγραφική μας κάλυψη», σχολιάζει στο «b.s.» ο κ. Μπογκντάνοβιτς.
Το μεγάλο στοίχημα της Αφρικής
Για την Coca-Cola HBC η Αφρική δεν είναι μια νέα αγορά. Είναι το σημείο απ’ όπου ξεκίνησαν όλα. Εκεί, στη Δυτική Αφρική, τη δεκαετία του ’50, ο Αναστάσιος Λεβέντης ίδρυσε τη Nigerian Bottling Company, την πρώτη εμφιαλωτική μονάδα της Coca-Cola στην υποσαχάρια ζώνη – και από εκεί θεμελιώθηκε μια επιχειρηματική ιστορία που σήμερα κάνει έναν πλήρη κύκλο.
Περισσότερο από επτά δεκαετίες μετά, η HBC επιστρέφει στις ρίζες της με την εξαγορά της Coca-Cola Beverages Africa (CCBA), της μεγαλύτερης εμφιαλωτικής εταιρείας της Coca-Cola στην ήπειρο. Η CCBA δραστηριοποιείται σε 14 χώρες, μεταξύ των οποίων Νότια Αφρική, Κένυα, Ναμίμπια, Ζάμπια, Μοζαμβίκη, Αιθιοπία και Ουγκάντα, απασχολεί πάνω από 17.000 εργαζόμενους και εξυπηρετεί περισσότερους από 600 εκατομμύρια καταναλωτές.
«Η συμφωνία αυτή αποτελεί ένα ιστορικό ορόσημο για την Coca-Cola HBC και συνεχίζει την κληρονομιά μας ανάπτυξης και συνεργασίας σε όλη την Αφρική», σημείωσε από την πλευρά του ο Αναστάσης Δαυίδ, πρόεδρος του Δ.Σ. της εταιρείας, κατά την ανακοίνωση της συμφωνίας. «Εδώ και δεκαετίες επενδύουμε για να αξιοποιήσουμε το εξαιρετικό δυναμικό της ηπείρου και ανυπομονούμε να επιταχύνουμε αυτή τη θετική πορεία μαζί με την CCBA, δημιουργώντας μακροπρόθεσμη αξία για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και θετικό αποτύπωμα στις κοινωνίες όπου δραστηριοποιούμαστε».
Η νέα αυτή επέκταση δεν είναι τυχαία. Μόλις λίγα χρόνια πριν, ο όμιλος αναγκάστηκε να αναπροσαρμόσει τη στρατηγική του μετά την αποχώρηση από τη Ρωσία, μια αγορά που αντιπροσώπευε έως και το 20% των εσόδων του.
Η αιφνίδια απώλεια εκείνης της δραστηριότητας οδήγησε σε μια μεθοδική στροφή προς την Αφρική και τη Μέση Ανατολή, ξεκινώντας από την είσοδο στην Αίγυπτο το 2022 μέσω της εξαγοράς της Coca-Cola Bottling Company of Egypt. Η αγορά της Αιγύπτου, με πληθυσμό άνω των 110.000.000 κατοίκων και ταχύτατα αναπτυσσόμενη μεσαία τάξη, απέδειξε ότι η ήπειρος διαθέτει αναξιοποίητο δυναμικό ανάπτυξης.
Η εξαγορά της CCBA αποτελεί τη φυσική συνέχεια αυτής της στρατηγικής. Με την ολοκλήρωσή της, η HBC διπλασιάζει τη γεωγραφική της κάλυψη, ενισχύει τη συμμετοχή των αναδυόμενων αγορών στα έσοδά της και τοποθετείται στο επίκεντρο μιας περιοχής που αναμένεται να ξεπεράσει τα 2,5 δισ. καταναλωτές έως το 2050. Στην Υποσαχάρια Αφρική η κατανάλωση αναψυκτικών και εμφιαλωμένου νερού αυξάνεται σταθερά με ρυθμό 6–8% ετησίως, ενώ ο εκσυγχρονισμός του λιανεμπορίου δημιουργεί νέα κανάλια διανομής για προϊόντα υψηλής αξίας.
Η HBC σχεδιάζει νέες επενδύσεις σε μονάδες παραγωγής και logistics hubs σε Νότια Αφρική, Κένυα και Νιγηρία, ενώ το σχέδιο ανάπτυξης συνοδεύεται από πρωτοβουλίες βιωσιμότητας και προγράμματα κυκλικής οικονομίας για τη διαχείριση συσκευασιών και τη μείωση εκπομπών.
Ο κ. Μπογκντάνοβιτς αναγνωρίζει ότι οι αγορές της Αφρικής φέρνουν πάντα προκλήσεις, αλλά θεωρεί ότι τα οφέλη υπερτερούν. «Οι αναδυόμενες αγορές ενέχουν ορισμένους κινδύνους. Ομως οι ευκαιρίες που προσφέρουν είναι πολύ μεγαλύτερες», είχε πει στην τηλεδιάσκεψη με τους αναλυτές την περασμένη εβδομάδα. «Με την εμπειρία που έχουμε αποκτήσει από τη Νιγηρία και την Αίγυπτο και με ισχυρές ομάδες ανθρώπων στο πεδίο, μπορούμε να ανταποκριθούμε σε κάθε συνθήκη και να οικοδομήσουμε μια ισχυρή επιχείρηση για το μέλλον».
Η συμμετοχή της οικογένειας Gutsche, βασικού μετόχου της CCBA, με ποσοστό 5,5% στη νέα μετοχική δομή, διασφαλίζει συνέχεια και τοπική τεχνογνωσία, ενώ η δευτερογενής εισαγωγή στο Χρηματιστήριο του Γιοχάνεσμπουργκ ενισχύει τη διασύνδεση με τους επενδυτές της ηπείρου.
Η Αφρική γίνεται έτσι το νέο κέντρο βάρους ενός ομίλου που, διατηρώντας την ελληνική του ταυτότητα και ενισχύοντας το παγκόσμιο αποτύπωμά του, αναδεικνύεται πιο παγκόσμιος από ποτέ.
Από την Γκάνα και το Λάγος έως την Αθήνα και τη Ζυρίχη
Η ιστορία της Coca-Cola HBC είναι στενά δεμένη με την ιστορία της ελληνικής επιχειρηματικής διασποράς. Στις αρχές της δεκαετίας του ’50, ο Αναστάσιος Γ. Λεβέντης εγκαθίσταται στη Δυτική Αφρική και συνάπτει τις πρώτες συμφωνίες franchise με τη The Coca-Cola Company στην Γκάνα. Η επιτυχία εκεί οδηγεί το 1951 στη δημιουργία της Nigerian Bottling Company στο Λάγος, της πρώτης εμφιαλωτικής μονάδας της Coca-Cola στην Υποσαχάρια Αφρική.
Από τη Νιγηρία ξεκινά μια επιχειρηματική δυναστεία που θα αλλάξει τη γεωγραφία της Coca-Cola στον κόσμο. Η εταιρεία αναπτύσσεται ραγδαία και μέσα στις επόμενες δεκαετίες οι δραστηριότητες της οικογένειας επεκτείνονται σε πολλές χώρες της Αφρικής, δημιουργώντας ένα δίκτυο που συνδέει Ελληνες επιχειρηματίες, αμερικανικό brand και αφρικανικές αγορές.
Στα τέλη της δεκαετίας του ’60, η Coca-Cola αναζητούσε αξιόπιστο συνεργάτη για να επεκτείνει την παρουσία της και στην Ελλάδα. Κάτι που κατάφερε το 1969, όταν το καθεστώς της χούντας θα ανοίξει την αγορά στην αμερικανική πολυεθνική. Η Hellenic Bottling Company S.A. θα γίνει πραγματικότητα και η οικογένεια Λεβέντη θα εμπλακεί πλέον ενεργά και στην Ελλάδα.
Παρά το δύσκολο πολιτικό περιβάλλον της εποχής, η εταιρεία κατόρθωσε μέσα σε λίγα χρόνια να κυριαρχήσει σε μια κατακερματισμένη αγορά.
Με τη δεύτερη γενιά, υπό τον Γιώργο Δαυίδ, ξεκινά η φάση της εξωστρέφειας και της παγκοσμιοποίησης. Το 1977 ήδη θα κάνει το βήμα στις αγορές της Ιρλανδίας και της Βόρειας Ιρλανδίας παίρνοντας το franchise από την Coca Cola Co.
Το 1981 η οικογένεια αποκτά τον πλήρη έλεγχο μέσω της Kar-Tess Holding. Η εταιρεία θα επεκταθεί στους χυμούς στην ελληνική αγορά και το 1991 θα εισέλθει στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Είναι η περίοδος που ξεκινά ένας κύκλος εξαγορών στα Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη. Η πτώση των καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού ανοίγει τον δρόμο για τη ραγδαία επέκταση της HBC στην περιοχή. Για ακόμα μία φορά η ελληνική εταιρεία θα λειτουργήσει ως το «μακρύ χέρι» της αμερικανικής πολυεθνικής στις νέες αγορές που υπόσχονται πολλά.
Ωστόσο, το μεγάλο άλμα έρχεται το 2000 με τη συγχώνευση της ελληνικής Hellenic Bottling Company και της βρετανικής Coca-Cola Beverages plc, δημιουργώντας την Coca-Cola Hellenic Bottling Company S.A. με έδρα την Αθήνα και παρουσία σε 28 χώρες. Ηταν η πρώτη φορά που ένα ελληνικής καταγωγής επιχειρηματικό σχήμα τοποθετούνταν στον πυρήνα της παγκόσμιας στρατηγικής της Coca-Cola Co.
Η μετεγκατάσταση της έδρας στην Ελβετία το 2013 σηματοδότησε μια νέα εποχή – περισσότερο διεθνή, πιο θεσμική. Η μετεξέλιξη μιας ελληνικής προσπάθειας εξωστρέφειας, για την οποία βέβαια έπρεπε να υπάρξει και μια βαθιά και επίπονη αναδιάρθρωση επί ελληνικού εδάφους.
Η The Coca-Cola Company διατηρεί σήμερα περίπου 21% του μετοχικού κεφαλαίου της HBC, ενώ η Kar-Tess Holding της οικογένειας Δαυίδ-Λεβέντη κατέχει γύρω στο 23%, διασφαλίζοντας ισορροπία και σταθερότητα στη διακυβέρνηση.
«Η σχέση μας με την Coca-Cola Company είναι μακροχρόνια και στρατηγική· βασίζεται στην κοινή μας δέσμευση για ανάπτυξη με διάρκεια και υπευθυνότητα», είπε ο κ. Μπογκντάνοβιτς στην τελευταία τηλεδιάσκεψη αναλυτών.
Από εμφιαλωτής… lifestyle brand company
Πάντως, εάν το deal της CCBA σηματοδοτεί το γεωγραφικό άνοιγμα της Coca-Cola HBC, η στρατηγική «24/7» είναι η φιλοσοφία που καθορίζει την ταυτότητά της. Ο όμιλος στοχεύει πλέον να συνοδεύει τον καταναλωτή σε κάθε στιγμή της ημέρας, με προϊόντα που καλύπτουν όλο το φάσμα των αναγκών: από τον καφέ του πρωινού έως το ποτό της βραδινής εξόδου. Η στρατηγική αυτή ξεκίνησε να υλοποιείται πριν από πέντε χρόνια και έχει ήδη μεταμορφώσει τον χαρακτήρα της HBC από «εμφιαλωτή αναψυκτικών» σε ολοκληρωμένο όμιλο ποτών, με παρουσία σε όλες σχεδόν τις κατηγορίες της αγοράς: από νερό, καφέ, χυμούς και ενεργειακά ποτά μέχρι αλκοολούχα.
Οι δε οικονομικές επιδόσεις της τα τελευταία χρόνια σημειώνουν το ένα ρεκόρ μετά το άλλο παρά τις μεγάλες προκλήσεις που είχε να αντιμετωπίσει, όπως την εκτίναξη του κόστους πρώτων υλών και του πληθωρισμού. Την περασμένη εβδομάδα ο όμιλος ανακοίνωσε αύξηση καθαρών εσόδων στο εννεάμηνο φέτος κατά 10,2%, φτάνοντας τα 7,4 δισ. ευρώ, με την οργανική ανάπτυξη των όγκων να διαμορφώνεται στο +5,6%. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της εταιρείας, το 2025 θα κλείσει με διψήφια αύξηση κερδοφορίας, ενώ η συνεισφορά της CCBA στα οικονομικά μεγέθη αναμένεται να αρχίσει να αποτυπώνεται από τα μέσα του 2026.
Η Ελλάδα σήμερα
Παρότι ο όμιλος έχει εξελιχθεί σε μια πολυεθνική με παρουσία σε 43 χώρες και έδρα τη Ζυρίχη, η Ελλάδα εξακολουθεί να αποτελεί κομμάτι της ταυτότητάς του. Από τις εγκαταστάσεις της Coca-Cola 3E στο Σχηματάρι, που λειτουργεί ως ένα από τα πλέον σύγχρονα εργοστάσια του ομίλου στην Ευρώπη, μέχρι τα επενδυτικά προγράμματα σε ψηφιοποίηση και βιωσιμότητα, η ελληνική θυγατρική παραμένει σημείο αναφοράς για το σύνολο της HBC.
«Το ευρύ αποτύπωμα της δραστηριότητάς μας, που εκτείνεται τόσο σε αναπτυγμένες όσο και σε αναπτυσσόμενες αγορές, αποτελεί σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, επιτρέποντάς μας να παραμένουμε ευέλικτοι και καινοτόμοι σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο επιχειρηματικό περιβάλλον», λέει στο «b.s.» ο κ. Μπογκντάνοβιτς. Και καταλήγει: «Η Ελλάδα ανέκαθεν αποτελούσε και συνεχίζει να αποτελεί στρατηγικής σημασίας αγορά για εμάς.
Παραμένουμε σταθερά δεσμευμένοι στη μακρόχρονη παρουσία μας στη χώρα, καθώς και στο Χρηματιστήριο Αθηνών».
Σημειωτέον ότι η ελληνική Coca-Cola 3E εξυπηρετεί σήμερα περισσότερα από 11.000 σημεία πώλησης, απασχολεί περίπου 1.500 εργαζόμενους και στηρίζει άμεσα και έμμεσα ένα ευρύτερο δίκτυο χιλιάδων συνεργατών.
Διαβάστε ακόμη
Διπλό κέρδος για όσους ανοίξουν τα κλειστά σπίτια από το 2026
Μαρία Αγγελικούση: Γιατί στηρίζει τη στρατηγική των ΗΠΑ για ενεργειακή ανεξαρτησία της Ευρώπης
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα