Η ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας τα τελευταία χρόνια έχει προχωρήσει σε αξιοσημείωτες αλλαγές. Οι καταναλωτές διαθέτουν πλέον περισσότερες επιλογές, ενώ η εξυπηρέτηση αναβαθμίζεται μέσω σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων. Ωστόσο, παραμένει άλυτο ένα κρίσιμο ζήτημα: η έλλειψη θεσμικής θωράκισης για την αποτελεσματική διαχείριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών, ιδίως όταν καταναλωτές μετακινούνται σε νέο πάροχο αφήνοντας απλήρωτους λογαριασμούς πίσω τους.
Η ετήσια αναφορά της ΡΑΑΕΥ δείχνει ότι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές ανήλθαν το 2024 σε 3,4 δισ. ευρώ, σημειώνοντας άνοδο 40% σε σχέση με το 2023 – την υψηλότερη δεκαετίας. Από αυτά, τα 1,6 δισ. ευρώ προέρχονταν από πελάτες που είχαν αλλάξει πάροχο χωρίς να εξοφλήσουν τα προηγούμενα χρέη. Το φαινόμενο δεν αποτελεί απλή λογιστική δυσλειτουργία· δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο, όπου οι ασυνεπείς μένουν ουσιαστικά ατιμώρητοι και το κόστος μεταφέρεται στους προμηθευτές και, κατ’ επέκταση, στους συνεπείς καταναλωτές.
Στρεβλώσεις και ανισότητες
Η αδυναμία αντιμετώπισης υπονομεύει την ισορροπία της αγοράς και δημιουργεί συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού. Οι πάροχοι έχουν σήμερα ελάχιστα μέσα άμυνας: η δικαστική οδός είναι δαπανηρή, αργή και δυσανάλογη με το ύψος των οφειλών. Χωρίς ένα σταθερό πλαίσιο, η ασυνέπεια «μετακυλίεται» σε όσους πληρώνουν κανονικά τους λογαριασμούς τους.
Η ίδια η ΡΑΑΕΥ επισήμανε το 2024 τη ραγδαία αύξηση των χρεών. Μετά την απόφαση του ΣτΕ (1888/2020), δεν υφίσταται πλέον διάταξη που να επιτρέπει στους προμηθευτές να αιτηθούν την απενεργοποίηση μετρητών για καταναλωτές που αλλάζουν πάροχο αφήνοντας οφειλές. Το κενό επιβαρύνεται από την αδράνεια του ΔΕΔΔΗΕ, καθώς εντολές διακοπής παραμένουν ανεκτέλεστες έως και δύο χρόνια, με αποτέλεσμα να συνεχίζεται η κατανάλωση εις βάρος των εταιρειών.
Ανάγκη θεσμικής λύσης
Η ελευθερία αλλαγής προμηθευτή είναι βασικό δικαίωμα που κατοχυρώνεται από το εθνικό και ενωσιακό δίκαιο. Όμως, απαιτούνται συνοδευτικοί κανόνες ώστε να αποτρέπεται η κατάχρηση. Γι’ αυτό, είναι αναγκαία η άμεση τροποποίηση των άρθρων 39 και 42 του Κώδικα Προμήθειας, ώστε να επιτραπεί ξανά η διακοπή παροχής σε περιπτώσεις σοβαρών χρεών, με σεβασμό στην αναλογικότητα και τη νομιμότητα.
Οι αλλαγές πρέπει να προβλέπουν:
– Τυποποιημένες διαδικασίες διακανονισμών.
– Ελάχιστα όρια οφειλών και σαφές χρονικό πλαίσιο πριν από απενεργοποίηση μετρητή.
– Στοχευμένη αντιμετώπιση στρατηγικής ασυνέπειας χωρίς να περιορίζεται συνολικά η ελευθερία επιλογής.
– Τήρηση από τον Διαχειριστή των προθεσμιών που ορίζει το πλαίσιο.
Η ατιμωρησία των ασυνεπών δεν μπορεί να συνεχιστεί. Δεν είναι μόνο θέμα εμπορικής πολιτικής, αλλά δικαιοσύνης, ισότητας και δημοσίου συμφέροντος. Η θεσμική παρέμβαση είναι απαραίτητη για να εξασφαλιστεί διαφάνεια, σταθερότητα και προβλεψιμότητα.
Η Πολιτεία πρέπει να δράσει άμεσα, γιατί όσο δεν υπάρχουν συνέπειες για τους ασυνεπείς, οι συνεπείς καταναλωτές θα συνεχίσουν να επωμίζονται το κόστος.
Διαβάστε ακόμη
Ακίνητα: Οι δημοφιλείς περιοχές των υποψηφίων ιδιοκτητών (pics + πίνακας)
Sell off στα crypto έφερε η νέα ένταση ΗΠΑ-Κίνας – Εκτιμήσεις για ρευστοποιήσεις άνω των $30 δισ.
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα