Πριν από περίπου έναν μήνα και συγκεκριμένα στις 29 Ιανουαρίου, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν παρουσίαζε τη λεγόμενη “πυξίδα ανταγωνιστικότητας” για την ευρωπαϊκή οικονομία, η οποία θα αποτελέσει το βασικό εργαλείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να γεφυρώσει το χάσμα με τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα, και ένας από τους βασικούς της πυλώνες ήταν η απλοποίηση των κανόνων σχετικά με τον τρόπο που οι μεγάλες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην ΕΕ συμμορφώνονται με τους περιβαλλοντικούς στόχους, ώστε να επικεντρωθούν στην ανάπτυξη και την καινοτομία.
Σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε ένα τολμηρό σχέδιο για να απλοποιήσει τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς της ενέργειας, να μετριάσει τους κινδύνους που συνδέονται με τις συμφωνίες αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και να αμβλύνει τους κανόνες που διέπουν την αποθήκευση φυσικού αερίου, για να μειώσει το κόστος για τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες και τα νοικοκυριά.
Στο πλαίσιο της λεγόμενης «Καθαρής Βιομηχανικής Συμφωνίας», η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει τον εξορθολογισμό των κανονισμών για την αποθήκευση φυσικού αερίου και ζητεί παράλληλα από τα κράτη – μέλη να μειώσουν τη χρήση του φυσικού αερίου όσο το δυνατόν περισσότερο, αντικαθιστώντας το με ηλεκτρική ενέργεια. Για να βοηθήσει στη χρηματοδότηση των προσπαθειών, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων πρόκειται να αναλάβει ενεργό ρόλο ώστε να βοηθήσει τα κράτη – μέλη της ΕΕ να ανανεώσουν και να επεκτείνουν τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας προκειμένου να επιτύχουν τους στόχους της ΕΕ για την κλιματική αλλαγή. Παράλληλα οι κυβερνήσεις των κρατών – μελών ΕΕ ενθαρρύνονται να προσφέρουν φορολογικές ελαφρύνσεις και οικονομικά κίνητρα σε επιχειρήσεις που επενδύουν σε καθαρές τεχνολογίες, ενώ η Επιτροπή διερευνά τρόπους για να βοηθήσει τις εθνικές κυβερνήσεις να προστατεύσουν τους καταναλωτές από την αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου, πιθανώς μέσω επιδοτήσεων.
Σπάνιες γαίες και κυκλική οικονομία
Την ίδια στιγμή η Κομισιόν προσπαθεί να αντιμετωπίσει ένα ακόμα βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ΕΕ στην προσπάθειά της να απεξαρτηθεί από τα ορυκτά καύσιμα και αυτό είναι η πρόσβαση σε σπάνιες γαίες και κυρίως λίθιο, το οποίο είναι απαραίτητο για την κατασκευή ηλεκτρικών οχημάτων και μπαταριών για την αποθήκευση αιολικής και ηλιακής ενέργειας. Η Σερβία έχει ανακοινώσει ένα τιτάνιο έργο εξόρυξης λιθίου, ωστόσο βρίσκεται εκτό;ς της ΕΕ, ενώ η κυβέρνηση της Πορτογαλίας η οποία ελπίζει να ανοίξει τη μεγαλύτερη εγκατάσταση εξόρυξης και επεξεργασίας λιθίου της ΕΕ, βρίσκεται αντιμέτωπη με περιβαλλοντικές οργανώσεις που αντιτίθενται στους σχεδιασμούς. Με στόχο να αποφευχθούν νέες εξορύξεις και να μειωθεί η υπερβολική εξάρτηση της ΕΕ από εισαγωγές, η Κομισιόν θέτει στόχους για την ανακύκλωση περισσότερων τέτοιων ορυκτών σε ποσοστό 24 % μέχρι το 2030, από το περίπου 12% που είναι σήμερα.
Η σημερινή ανακοίνωση προσδιορίζει τους βασικούς μοχλούς για την επιτυχία της βιομηχανίας στην ΕΕ:
Χαμηλότερο κόστος ενέργειας
Η προσιτή ενέργεια είναι το θεμέλιο της ανταγωνιστικότητας. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή ενέκρινε σήμερα ένα σχέδιο δράσης για την προσιτή ενέργεια για τη μείωση των λογαριασμών ενέργειας για βιομηχανίες, επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Ο νόμος θα επιταχύνει την ανάπτυξη καθαρής ενέργειας, θα επιταχύνει την ηλεκτροδότηση, θα ολοκληρώσει την εσωτερική μας αγορά ενέργειας με φυσικές διασυνδέσεις και θα χρησιμοποιήσει την ενέργεια πιο αποτελεσματικά και θα μειώσει την εξάρτηση από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα.
Αύξηση της ζήτησης για καθαρά προϊόντα made in Europe
Ο νόμος Industrial Decarbonisation Accelerator Act θα αυξήσει τη ζήτηση για καθαρά προϊόντα που κατασκευάζονται στην ΕΕ, εισάγοντας κριτήρια βιωσιμότητας , ανθεκτικότητας και “made in Europe” στις δημόσιες και ιδιωτικές προμήθειες . Με την αναθεώρηση του πλαισίου για τις δημόσιες συμβάσεις το 2026, η Επιτροπή θα εισαγάγει κριτήρια βιωσιμότητας, ανθεκτικότητας και ευρωπαϊκών προτιμήσεων στις δημόσιες συμβάσεις για στρατηγικούς τομείς.
Χρηματοδότηση της Καθαρής Μετάβασης
Βραχυπρόθεσμα, η «Καθαρή Βιομηχανική Συμφωνία» θα κινητοποιήσει πάνω από 100 δισεκατομμύρια ευρώ για να στηρίξει την καθαρή παραγωγή στην ΕΕ. Το ποσό αυτό περιλαμβάνει επιπλέον εγγυήσεις 1 δισ. ευρώ βάσει του ισχύοντος Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου. Παράλληλα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υπογραμμίζει ότι η δημόσια χρηματοδότηση θα προέλθει επίσης από εθνικά φορολογικά κίνητρα για τα οποία η Επιτροπή θα εκδώσει συστάσεις για κοινές κατευθυντήριες γραμμές. Ωστόσο, τα δημόσια κονδύλια δεν επαρκούν. Η Επιτροπή θα προτείνει σύντομα μια Ευρωπαϊκή Ένωση Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων , συμπεριλαμβανομένων των τραπεζών και των κεφαλαιαγορών. Αυτό θα βοηθήσει στην αξιοποίηση του τεράστιου πλούτου των ιδιωτικών αποταμιεύσεων στην Ευρώπη για επενδύσεις στην καινοτομία και στις καθαρές και ψηφιακές μεταβάσεις.
Οι προτάσεις της Κομισιόν αφορούν κυρίως σε δύο αλληλένδετους τομείς
Α. Ενεργοβόρες βιομηχανίες οι απαιτούν επείγουσα υποστήριξη για να αντιμετωπίσουν το υψηλό ενεργειακό κόστος, τον αθέμιτο παγκόσμιο ανταγωνισμό και τους περίπλοκους κανονισμούς.
Β. Η καθαρή τεχνολογία καθώς αυτός ο τομέας θα οδηγήσει τον βιομηχανικό μετασχηματισμό, την ανταγωνιστικότητα και την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές. Η συμφωνία στοχεύει στην τόνωση της ζήτησης και της απορρόφησης καθαρών προϊόντων και λύσεων στην ΕΕ.
Όπως εξήγησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τα δημόσια κεφάλαια που θα χρησιμοποιηθούν για αυτό το σκοπό θα προέρχονται από τις εξής πηγές:
20 δισ. από το Ταμείο Καινοτομίας, 30 δισ. από εισφορές των κρατών – μελών στην ΕΤΕπ, το 10% των δικαιωμάτων από το σύστημα εμπορίας εκπομπών της ΕΕ, κάτι που σημαίνει περίπου 37 δισ. και 2,5 δισ. επιπλέον από το InvestEU τα οποία θα συμβάλλουν καθοριστικά στη μόχλευση τουλάχιστον 100 δισ. ευρώ.
Διαβάστε ακόμη
Κτηματολόγιο: Γιατί η κυβέρνηση βάζει «φρένο» στις αγωγές του Δημοσίου κατά ιδιωτών
Πού θα πάνε οι Ελληνες το 3ήμερο – Τι γίνεται με τις πτήσεις λόγω της απεργίας στις 28/2
Αφοί Χαΐτογλου: Πώς θα ξεπεράσει τον πήχη των 100 εκατ. ευρώ φέτος
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα