Η ευρωπαϊκή ναυτιλία, ένας από τους πιο στρατηγικούς κλάδους της ηπείρου, βρίσκεται αντιμέτωπη με πρωτόγνωρες προκλήσεις που απαιτούν συνδυασμό διεθνούς ανταγωνιστικότητας, στρατηγικού σχεδιασμού και έμφασης στους ανθρώπους που την απαρτίζουν.
Η εικόνα αυτή προκύπτει από τις τοποθετήσεις των πρώην προέδρων της Ένωσης Ευρωπαίων Πλοιοκτητών (ECSA) Γιάννη Λύρα, Thomas Rehder, Φίλιππου Φιλή και της απερχόμενης Karin Orsel, οι οποίοι συζήτησαν την πορεία του κλάδου και τις προτεραιότητές του για το μέλλον στη διαλέξεις του συνεδρίου για τα 60 χρόνια της European Shipowners/ECSA.
Ένα από τα πιο κρίσιμα ζητήματα που επισημάνθηκε είναι η διατήρηση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας. Η Ευρώπη κατέχει σήμερα περίπου το 35% του παγκόσμιου στόλου, ποσοστό που έχει υποχωρήσει από το 40% πριν από μια δεκαετία, και η διατήρησή του εξαρτάται από ευέλικτα φορολογικά καθεστώτα και ανταγωνιστικά ρυθμιστικά πλαίσια.
Το σύστημα των «time stacks» που εφαρμόζεται από τη μεταπολεμική περίοδο και αναγνωρίζεται σήμερα από την Ε.Ε., αποτελεί παράδειγμα πολιτικής που συνδέει την ανταγωνιστικότητα με τη διεθνή παρουσία των ευρωπαϊκών πλοίων. Οι πρώην πρόεδροι τόνισαν ότι η ναυτιλία δεν εξυπηρετεί μόνο τα ευρωπαϊκά φορτία, αλλά δραστηριοποιείται διεθνώς, παρέχοντας υπηρεσίες σε ολόκληρο τον κόσμο, γεγονός που υπογραμμίζει τον στρατηγικό της χαρακτήρα.
Η οργάνωση και η ενότητα της ευρωπαϊκής ναυτιλίας αποτελούν επίσης βασικό πεδίο προσοχής. Οι συμμετέχοντες επισήμαναν ότι η ECSA έχει καταφέρει να ενοποιήσει ένα πολυποίκιλο και διεσπασμένο περιβάλλον: από μεγάλους και μικρούς ιδιοκτήτες πλοίων, μέχρι εταιρείες liner και φορτωτές ειδικών εμπορευμάτων.
Η ανάγκη για μια κοινή φωνή είναι καθοριστική, ειδικά σε μια εποχή που οι ευρωπαϊκές πολιτικές και διεθνείς κανονισμοί, όπως το MRV και το EU-ETS, επιφέρουν νέες υποχρεώσεις και απαιτούν συντονισμό. Η διαφάνεια στα οικονομικά και η σταθερότητα των οργανισμών εκπροσώπησης, όπως η αναθεώρηση των εσωτερικών κανονισμών και η εφαρμογή διαφανούς συστήματος τελών, θεωρούνται απαραίτητα εργαλεία για τη διασφάλιση της μακροχρόνιας αποτελεσματικότητας της ECSA.
Παράλληλα, οι πρώην πρόεδροι τόνισαν την ανάγκη για επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό. Η ναυτιλία, αν και παραδοσιακά προσανατολισμένη στη διαχείριση πλοίων και εμπορευμάτων, έχει πλέον στραφεί προς την ενίσχυση του προσωπικού, των ναυτικών και των στελεχών που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του κλάδου. Η έμφαση στην προσέλκυση νέων επαγγελματιών, η εκπαίδευση και η υποστήριξη των ναυτικών, η διασφάλιση καλών συνθηκών εργασίας και η φροντίδα για τη διατήρηση ταλέντων, συνιστούν κρίσιμες προτεραιότητες για τη βιωσιμότητα της ευρωπαϊκής ναυτιλίας.
Οι γεωπολιτικές και τεχνολογικές εξελίξεις αποτελούν επιπλέον σημαντικές προκλήσεις. Η ευρωπαϊκή ναυτιλία πρέπει να ανταγωνιστεί χώρες όπως η Κίνα, η Ιαπωνία και η Κορέα, που ελέγχουν τόσο τα ναυπηγεία όσο και τεχνολογίες αιχμής, ενώ παράλληλα διαχειρίζεται την εξάρτηση από τα ναυπηγεία της Ασίας για την κατασκευή πλοίων. Η ενεργειακή μετάβαση και η ανάγκη για βιωσιμότητα προσθέτουν πολυπλοκότητα στις ήδη σύνθετες διεθνείς σχέσεις της βιομηχανίας, απαιτώντας στρατηγικές που συνδυάζουν οικονομική, τεχνολογική και περιβαλλοντική διαχείριση.
Μια ακόμη διάσταση που αναδείχθηκε είναι η αδυναμία πολιτικής προβολής. Η ναυτιλία δεν διαθέτει ισχυρή πολιτική εκπροσώπηση σε αντίθεση με άλλους τομείς, όπως η αεροπορία, γεγονός που καθιστά την ανάγκη για συντονισμένη διεθνή στρατηγική ακόμη πιο επιτακτική. Η ευρωπαϊκή ναυτιλία παραμένει διεθνής κατά βάση και δεν μπορεί να περιοριστεί σε περιφερειακές πολιτικές, καθώς κάτι τέτοιο θα μειώσει σημαντικά το μερίδιό της στην παγκόσμια αγορά.
Συνολικά, η εικόνα που προκύπτει είναι σαφής: η ευρωπαϊκή ναυτιλία πρέπει να συνεχίσει να λειτουργεί με διεθνή προσανατολισμό, ενοποιημένη φωνή, στρατηγική διαχείριση, διαφάνεια και έμφαση στους ανθρώπους. Η συνύπαρξη αυτών των παραμέτρων θα επιτρέψει στην Ευρώπη όχι μόνο να διατηρήσει τη θέση της ως παγκόσμιου ηγέτη στον ναυτιλιακό τομέα, αλλά και να αντιμετωπίσει με επιτυχία τις τεχνολογικές, ενεργειακές και γεωπολιτικές προκλήσεις του 21ου αιώνα.
Διαβάστε ακόμη:
Ψηφιακός ελεγκτής, το νέο όπλο της ΑΑΔΕ
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα