Το 2025, η Ινδονησία –ο μεγαλύτερος παγκοσμίως προμηθευτής φορτίων άνθρακα με φορτηγά πλοία τύπου Supramax και Panamax βρίσκεται αντιμέτωπη με σοβαρές προκλήσεις, καθώς η Κίνα και η Ινδία μειώνουν σταδιακά την εξάρτησή τους από τις εισαγωγές θερμικού άνθρακα. Οι δύο γίγαντες της Ασίας αυξάνουν την εγχώρια παραγωγή, επενδύουν δυναμικά στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και περιορίζουν τον ρόλο του άνθρακα στην ηλεκτροπαραγωγή τους.
Σύμφωνα με την έκθεση της Μαρίας Μπερτζελέτου, αναλύτριας της Signal Ocean, οι αλλαγές αυτές διαταράσσουν τις παραδοσιακές ροές του θαλάσσιου εμπορίου άνθρακα και φέρνουν την Ινδονησία μπροστά σε μια κρίσιμη καμπή. Στο επίκεντρο βρίσκονται η πτώση της βιομηχανικής δραστηριότητας στην Ασία, η ενίσχυση του προστατευτισμού, η αυξανόμενη σημασία της Νοτιοανατολικής Ασίας στον καθορισμό της περιφερειακής ζήτησης, αλλά και οι προκλήσεις στη ναυτιλιακή αγορά λόγω συμφόρησης στα λιμάνια και γεωπολιτικών εντάσεων. Η Ινδονησία απαντά αναζητώντας νέες αγορές και επενδύοντας σε τεχνολογίες «καθαρού άνθρακα», ωστόσο η εξάρτησή της από την Κίνα και την Ινδία παραμένει ο μεγαλύτερος κίνδυνος για το μέλλον της.
Πιο συγκεκριμένα:
Η Κίνα και η Ινδία –οι δύο μεγαλύτεροι πελάτες της ινδονησιακής αγοράς άνθρακα– αλλάζουν ριζικά την ενεργειακή τους στρατηγική.
- Κίνα: Η εγχώρια παραγωγή συνεχίζει να αυξάνεται, ενώ η στροφή προς ανανεώσιμες και πυρηνική ενέργεια περιορίζει την ανάγκη για εισαγόμενο θερμικό άνθρακα. Η βιομηχανική δραστηριότητα παρουσιάζει πτώση, με τον δείκτη PMI να πέφτει για τέταρτο συνεχόμενο μήνα (49,3 τον Ιούλιο). Παράλληλα, η χώρα κατασκευάζει τεράστια έργα ΑΠΕ, όπως το μεγαλύτερο υδροηλεκτρικό έργο στον κόσμο στον ποταμό Γιαρλούνγκ Τσανγκπό.
- Ινδία: Ρεκόρ εγχώριας παραγωγής άνθρακα (πάνω από 1 δισ. τόνοι το 2024–25) και στόχος για 1,5 δισ. τόνους έως το 2030. Η εξάρτηση από εισαγωγές μειώνεται, καθώς η κυβέρνηση προωθεί την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, παρότι ο άνθρακας παραμένει κυρίαρχος στην ηλεκτροπαραγωγή.
Επιπτώσεις στη ναυτιλιακή αγορά Supramax και Panamax
Η Ινδονησία καλύπτει το 54% των φορτώσεων άνθρακα σε Supramax και Panamax παγκοσμίως, με το 87% να αφορά θερμικό άνθρακα.
- Κύρια λιμάνια: Muara Berau (11%), Taboneo (8%), Muara Banyuasin (6%).
- Κύριοι προορισμοί: Κεντρική Κίνα, Πακιστάν/Δυτική Ινδία, Ανατολική Ινδία, Νότια Κίνα.
Η μείωση της ζήτησης από Κίνα και Ινδία απειλεί τη βιωσιμότητα αυτών των ροών, με ορατή πτώση στα φορτία το 2025 σε σχέση με το 2023–24. Η αγορά πλοίων αντιμετωπίζει επίσης αυξημένα “tonne days” και συμφόρηση στα ινδονησιακά λιμάνια, ενώ οι γεωπολιτικές εντάσεις στην Ερυθρά Θάλασσα και οι αλλαγές δρομολογίων μέσω Ακρωτηρίου Καλής Ελπίδας και Σουέζ επιβαρύνουν τα κόστη.
Η γενικότερη οικονομική εικόνα στην Ασία επηρεάζει άμεσα την κατανάλωση άνθρακα:
- Ινδία: Ο δείκτης PMI στη βιομηχανία στο υψηλότερο επίπεδο 17ετίας (59,2), αλλά πτώση στον τομέα εξόρυξης και ηλεκτρισμού.
- Κίνα: Επιβράδυνση ανάπτυξης (ΑΕΠ +5,2% το β΄ τρίμηνο) και στροφή σε λιγότερο ενεργοβόρα βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας.
- Νότια Κορέα: Συνεχιζόμενη συρρίκνωση μεταποίησης (PMI 48,7).
- Ινδονησία: Σημαντική πτώση PMI (46,9) λόγω αδύναμης εσωτερικής ζήτησης και χαμηλών εξαγωγών.
- Βιετνάμ: Ισχυρή ανάπτυξη στην αρχή του έτους, αλλά τάσεις επιβράδυνσης στις εξαγωγές.
Αναζήτηση νέων αγορών
Η Ινδονησία επιχειρεί να μειώσει την εξάρτησή της από Κίνα και Ινδία, στοχεύοντας σε αγορές όπως:
- Βιετνάμ
- Φιλιππίνες
- Μπανγκλαντές
- Μέση Ανατολή και Αφρική
Ωστόσο, οι νέοι αυτοί αγοραστές είναι μικρότεροι, πιο ευαίσθητοι στις τιμές και με αστάθεια στη ζήτηση, γεγονός που περιορίζει τη δυνατότητά τους να υποκαταστήσουν πλήρως τους παραδοσιακούς πελάτες.
Η κυβέρνηση επενδύει σε τεχνολογίες “καθαρού άνθρακα”, όπως αεριοποίηση και μπρικέτες, ενώ ενσωματώνει ανανεώσιμες πηγές στο ενεργειακό μείγμα.
Το στοίχημα είναι διπλό:
- Να διατηρήσει έσοδα και θέσεις εργασίας από τον άνθρακα.
- Να προσαρμοστεί στη μακροπρόθεσμη παγκόσμια στροφή προς την απανθρακοποίηση.
Η πρόκληση για την Ινδονησία είναι να ισορροπήσει την οικονομική ασφάλεια με τη μετάβαση σε καθαρότερη ενέργεια.
Η Ινδονησία βρίσκεται σε μια κρίσιμη μεταβατική περίοδο για την αγορά άνθρακα. Η μείωση της ζήτησης από Κίνα και Ινδία δεν είναι μια πρόσκαιρη τάση αλλά μια διαρθρωτική αλλαγή. Το αν η χώρα θα μπορέσει να προσαρμοστεί εγκαίρως με νέα στρατηγική και διαφοροποίηση εξαγωγών θα καθορίσει τη θέση της στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη τα επόμενα χρόνια.
Διαβάστε ακόμη
Duarte Bello – CEO Ευρώπης της EDP: «Γιατί φεύγουμε από την Ελλάδα»
Helleniq Energy: Πλώρη για 1 δισ. EBITDA από ηλεκτρισμό και ανανεώσιμες πηγές έως το 2030
ESA Security: Σπάει το «φράγμα» των 100 εκατ. – Δικαστική διαμάχη με το υπ. Μετανάστευσης (pics)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα