Η διεθνής ναυτιλία βρίσκεται στο επίκεντρο μιας ιστορικής διαπραγμάτευσης: η υιοθέτηση ή όχι του Πλαισίου Μηδενικών Εκπομπών (Net-Zero Framework – NZF) από τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (IMO). Οι συνομιλίες που διεξάγονται αυτή την εβδομάδα στο Λονδίνο έχουν προκαλέσει έντονες αντιπαραθέσεις και βαθιές γεωπολιτικές γραμμές ρήξης.
Αν το πλαίσιο εγκριθεί, θα αποτελέσει τον πρώτο παγκόσμιο δεσμευτικό μηχανισμό τιμολόγησης άνθρακα σε οποιονδήποτε βιομηχανικό κλάδο. Μέσω τροποποίησης της Σύμβασης MARPOL, θα θεσπιστεί ένας διπλός φόρος άνθρακα στα ναυτιλιακά καύσιμα, με στόχο τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τα πλοία.
Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης ηγούνται του μπλοκ που ζητά την άμεση υιοθέτηση του NZF, υποστηρίζοντας ότι, παρότι ατελές, αποτελεί τη μοναδική ρεαλιστική λύση αυτή τη στιγμή.
«Η καθυστέρηση δεν αποτελεί επιλογή σε αυτό το στάδιο», δήλωσε η Πορτογαλία, υπογραμμίζοντας ότι τυχόν αποτυχία θα ανατρέψει χρόνια τεχνικής και διπλωματικής εργασίας για τη ρύθμιση των εκπομπών στη ναυτιλία.
Στο πλευρό της Ευρώπης βρίσκονται και πολλές αφρικανικές χώρες, όπως η Ναμίμπια, η Νότια Αφρική, η Ουγκάντα και η Κένυα.
«Ο λαός μας βιώνει καθημερινά τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής», τόνισε εκπρόσωπος της Ναμίμπια, προσθέτοντας ότι «η αδράνεια σημαίνει παράταση της οδύνης μας».
Οι αντιρρησίες
Από την άλλη πλευρά, ισχυρό μέτωπο αντίδρασης σχηματίζουν η Σαουδική Αραβία, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ρωσία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Οι χώρες αυτές απορρίπτουν την πρόταση, υποστηρίζοντας ότι ο φόρος άνθρακα θα εκτοξεύσει το κόστος του εμπορίου, θα πλήξει τις αναπτυσσόμενες οικονομίες και θα προωθήσει μη δοκιμασμένες τεχνολογίες καυσίμων.
Η Σαουδική Αραβία κατήγγειλε ότι οι στόχοι μείωσης εκπομπών («Z-factors») καθορίστηκαν «πρόχειρα μέσα σε 48 ώρες», ενώ οι ΗΠΑ χαρακτήρισαν το NZF «παγκόσμιο περιβαλλοντικό ταμείο χωρίς διαφάνεια» και «επικίνδυνη διεύρυνση της αποστολής του Οργανισμού».
Την αντίθεσή τους εξέφρασαν επίσης η Νιγηρία, το Μαρόκο και η Σομαλία, οι οποίες ευθυγραμμίστηκαν με το σαουδαραβικό στρατόπεδο.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η στάση των νησιωτικών κρατών του Ειρηνικού, όπως το Τουβαλού, τα Φίτζι και το Βανουάτου. Αφού είχαν επιλέξει αποχή κατά την ψηφοφορία του Απριλίου, αυτή τη φορά δηλώνουν περιορισμένη στήριξη, επισημαίνοντας ότι το NZF μπορεί να βελτιωθεί σε μελλοντικές αναθεωρήσεις.
Για τα μικρά αυτά κράτη, που απειλούνται άμεσα από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, η προοπτική παγκόσμιας δράσης είναι ζωτικής σημασίας, ακόμη και αν η αρχική συμφωνία δεν θεωρείται ιδανική.
Η Επιτροπή Προστασίας Θαλάσσιου Περιβάλλοντος (MEPC) του IMO θα συνεχίσει τις διαβουλεύσεις μέχρι την Παρασκευή, οπότε και αναμένεται η τελική ψηφοφορία.
Αν εγκριθεί, το NZF θα αποτελέσει ορόσημο στην παγκόσμια κλιματική πολιτική και θα θέσει τη ναυτιλία στο επίκεντρο της μετάβασης προς τη μηδενική εκπομπή άνθρακα.
Αν απορριφθεί, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η παγκόσμια κοινότητα θα χάσει μια μοναδική ευκαιρία να επιβάλει κοινό κανόνα σε έναν από τους πιο ρυπογόνους και ταυτόχρονα πιο ζωτικούς για το εμπόριο τομείς του πλανήτη.
Διαβάστε ακόμη
ΟΠΕΚΕΠΕ τέλος: Η ΑΑΔΕ αναλαμβάνει τις αγροτικές επιδοτήσεις με έργο 8,8 εκατ. ευρώ
Κυβέρνηση: Αντίδοτο στον αγροτικό «πυρετό» με τις πρώτες πληρωμές
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα