Ενοικιαστές που αναζητούν κατοικία εκτός μεγάλων αστικών κέντρων λόγω διορισμού ή μετάθεσης, ιδιοκτήτες παλαιών και κλειστών ακινήτων που αποκτούν γενναία κίνητρα ανακαίνισης, καθώς και κατασκευαστικές και επενδυτικές εταιρείες που μπορούν πλέον να διαθέσουν αδιάθετα ακίνητα ή να επενδύσουν σε μετατροπές κτιρίων προς μακροχρόνια μίσθωση με ευνοϊκή φορολογική μεταχείριση είναι οι κερδισμένοι από το νέο πακέτο παρεμβάσεων για το στεγαστικό που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Στον αντίποδα, το νέο πλαίσιο φέρνει πιο αυστηρούς κανόνες για τη βραχυχρόνια μίσθωση, βάζοντας φρένο στην έκδοση νέων αδειών Airbnb στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Παράλληλα, στις ζώνες όπου απαγορεύεται η έκδοση νέων αδειών βραχυχρόνιας μίσθωσης Αθήνα και Θεσσαλονίκη , όταν ένα ακίνητο μεταβιβάζεται –είτε με αγοραπωλησία είτε με γονική παροχή είτε με κληρονομιά– διαγράφεται από το Μητρώο Βραχυχρόνιας Μίσθωσης και δεν μπορεί να συνεχίσει να λειτουργεί ως Airbnb, αλλά οδηγείται υποχρεωτικά στη μακροχρόνια μίσθωση ή στην ιδιοκατοίκηση. Με τον τρόπο αυτό, η άδεια βραχυχρόνιας μίσθωσης αποδεσμεύεται από το ακίνητο και παύει να το ακολουθεί σε περίπτωση μεταβίβασης.
Στην πρώτη γραμμή των ωφελημένων βρίσκονται οι ενοικιαστές που μετακινούνται στην περιφέρεια για λόγους υπηρεσίας. Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται εκπαιδευτικοί, γιατροί και νοσηλευτές που μισθώνουν κατοικία στην περιοχή όπου υπηρετούν. Οι συγκεκριμένοι δικαιούχοι θα λαμβάνουν πλέον επιστροφή ενοικίου που αντιστοιχεί σε δύο μήνες μίσθωσης, με ανώτατο ποσό τα 800 ευρώ για κάθε μήνα, χωρίς την εφαρμογή εισοδηματικών κριτηρίων. Υπενθυμίζεται ότι σήμερα η επιστροφή ενοικίου ισχύει οριζόντια για ενοικιαστές κύριας ή φοιτητικής κατοικίας που πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια και αντιστοιχεί στο 1/12 του συνολικού ετήσιου ενοικίου που καταβλήθηκε το προηγούμενο έτος, με ανώτατο ποσό τα 800 ευρώ ετησίως, προσαυξανόμενο κατά 50 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο παιδί, ενώ η ενίσχυση καταβάλλεται αυτόματα βάσει των στοιχείων της φορολογικής δήλωσης.
Στην καρδιά του πακέτου για το στεγαστικό βρίσκεται το νέο πρόγραμμα ανακαινίσεων, που φιλοδοξεί να φέρει πίσω στην αγορά χιλιάδες κλειστά ακίνητα. Για να αντιμετωπιστεί το «παγιδευμένο» απόθεμα παλαιών κατοικιών, η κυβέρνηση σχεδιάζει για το 2026 ένα νέο «Ανακαινίζω», το πρώτο στην Ευρώπη που θα επιτρέπει τη χρηματοδότηση πλήρων ανακαινίσεων ιδιωτικών κατοικιών με ευρωπαϊκούς πόρους. Ο προϋπολογισμός του αναμένεται να φτάσει τα 500 εκατ. ευρώ και, σε αντίθεση με το «Εξοικονομώ», δεν θα περιορίζεται σε ενεργειακές παρεμβάσεις, αλλά θα καλύπτει γενικές και λειτουργικές ανακαινίσεις.
Στόχος είναι να ανακαινιστούν 15.000 έως 20.000 κατοικίες, κυρίως κλειστά και παλαιά διαμερίσματα των δεκαετιών του ’80 και του ’90, αλλά και προγενέστερα ακίνητα, ώστε ένα σημαντικό μέρος του σημερινού ανενεργού αποθέματος να επανέλθει σε χρήση. Το νέο πρόγραμμα θα αφορά κυρίως ακίνητα με οικοδομική άδεια έως τις 31.12.1990 και επιφάνεια έως 120 τ.μ., δηλαδή τυπικές οικογενειακές κατοικίες που συγκεντρώνουν και τη μεγαλύτερη στεγαστική ανάγκη.
Η επιδότηση θα δίνεται ανά τετραγωνικό μέτρο, με πλαφόν έως 300 ευρώ/τ.μ., ενώ η συνολική ενίσχυση ανά κατοικία θα μπορεί να φτάσει περίπου τις 36.000 ευρώ. Το βασικό ποσοστό επιδότησης θα κυμαίνεται στο 80%–90% του επιλέξιμου κόστους, με προσαυξήσεις για τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες, νοικοκυριά ΑμεΑ, αλλά και για ακίνητα σε νησιωτικές ή ορεινές περιοχές.
Το στοίχημα της κυβέρνησης για την αύξηση της προσφοράς κατοικιών περνάει σε μεγάλο βαθμό μέσα από τον κατασκευαστικό κλάδο και τους επενδυτές. Όπως εξήγησε ο πρωθυπουργός, το νέο πλαίσιο δίνει τη δυνατότητα σε νομικά πρόσωπα να κατασκευάζουν ή να διαθέτουν ακίνητα αποκλειστικά προς μακροχρόνια μίσθωση για χρονικό διάστημα δέκα ετών, με τα έσοδα από τα μισθώματα να εκπίπτουν από τον φόρο εισοδήματος. Με τον τρόπο αυτό δημιουργείται ισχυρό κίνητρο ώστε αδιάθετα διαμερίσματα να περάσουν στη μακροχρόνια αγορά, αλλά και ώστε νέες επενδύσεις να σχεδιαστούν εξαρχής με προσανατολισμό στη μόνιμη κατοικία.
Το μέτρο αυτό συνδυάζεται με τη ρύθμιση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τις αλλαγές χρήσης. Σήμερα, ακόμη και στο κέντρο της Αθήνας, υπάρχουν παλιά ή ημιτελή βιομηχανικά κτίρια που, παρότι είχαν βαριά χρήση, δεν μπορούν να μετατραπούν σε κατοικίες επειδή το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο δεν το προβλέπει. Με τη νέα πολεοδομική πρόβλεψη θα επιτρέπεται η ταχεία μετατροπή υφιστάμενων ακινήτων άλλης χρήσης σε κατοικίες, δίνοντας διέξοδο σε παλιά εργοστάσια, αποθήκες και επαγγελματικούς χώρους.
Όσον αφορά τη βραχυχρόνια μίσθωση τύπου Airbnb, η αναφορά του πρωθυπουργού στο «κέντρο της Θεσσαλονίκης» φωτογραφίζει τον ιστορικό και εμπορικό πυρήνα της πόλης, όπου έχει καταγραφεί η μεγαλύτερη συγκέντρωση Airbnb και η πιο έντονη πίεση στα ενοίκια. Πρόκειται για περιοχές γύρω από την Αριστοτέλους, την Εγνατία, την Τσιμισκή, τα Λαδάδικα και την παραλιακή ζώνη, δηλαδή γειτονιές όπου η τουριστική χρήση έχει περιορίσει σημαντικά τη διαθεσιμότητα κατοικιών για μόνιμη μίσθωση. Εκεί επεκτείνεται πλέον το «πάγωμα» νέων βραχυχρόνιων μισθώσεων, κατά το πρότυπο που εφαρμόστηκε στα 3 μεγάλα διαμερίσματα της Αθηνάς.
Στο κέντρο της πρωτεύουσας ισχύει «πάγωμα» στην έκδοση νέων αδειών τουριστικών καταλυμάτων σε οκτώ προστατευόμενες ζώνες –Πλάκα, Μετς, Θησείο, Ψυρρή–Ομόνοια, Εξάρχεια–Μουσείο–Λόφος Στρέφη, Εμπορικό Τρίγωνο, Πειραιώς και Μεταξουργείο– ενώ έχει παραταθεί έως το 2026 η αναστολή έκδοσης νέων αδειών στις 1η, 2η και 3η Δημοτικές Κοινότητες.
Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε και στο ζήτημα της φοροδιαφυγής στα εισοδήματα από ενοίκια, σημειώνοντας ότι εφόσον υπάρξει μεγαλύτερος βαθμός συμμόρφωσης και αποτυπωθούν με μεγαλύτερη ακρίβεια τα πραγματικά μισθώματα που δηλώνονται στην εφορία, θα εξεταστεί και περαιτέρω μείωση της φορολόγησης στα εισοδήματα από μισθώσεις, με τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης να δημιουργεί τον αναγκαίο δημοσιονομικό χώρο.
Διαβάστε ακόμη
Ελβετικό φράγκο: Τι επιλογές έχουν 40.000 δανειολήπτες
Allwyn–ΟΠΑΠ: Τι σηματοδοτεί η αλλαγή στη δομή του deal χωρίς τις προνομιούχες μετοχές
Κυβέρνηση: Η αισιοδοξία Μητσοτάκη για το αγροτικό – Πρέσινγκ σε αντιπολίτευση και βουλευτές
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα