Μια σειρά από νάρκες που έχει τοποθετήσει ο κορωνοϊός στα θεμέλια του κρατικού προϋπολογισμού απειλούν να εκτινάξουν το εφετινό πρωτογενές έλλειμμα σε επίπεδα άνω του 4% ήτοι, στα 8 δισ. ευρώ!
Ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός που ξεκίνησε το πρώτο εξάμηνο του έτους θα συνεχιστεί όσο διαρκεί η οικονομική κρίση του κορωνοϊού και θα ενταθεί εάν το φθινόπωρο η χώρα βρεθεί αντιμέτωπη με ένα νέο κύμα πανδημίας. Ο προϋπολογισμός βαδίζει σε «αχαρτογράφητα νερά», με τις τρύπες στα έσοδα να μεγαλώνουν και τις δαπάνες για τη στήριξη εργαζομένων και επιχειρήσεων να αυξάνονται ραγδαία.
Η εικόνα του πρώτου εξάμηνου του 2020 είναι ιδιαίτερα ανησυχητική καθώς τα συνολικά έσοδα καταγράφουν υστέρηση 4 δισ. ευρώ, οι δαπάνες έχουν ξεφύγει κατά 3 δισ. ευρώ, ενώ το πρωτογενές έλλειμμα έχει πάρει πορεία για πάνω από 6 δισ. ευρώ!
Το οικονομικό επιτελείο έχει ήδη αναθεωρήσει προς το χειρότερο την πρόβλεψή του για την πορεία εκτέλεσης του φετινού προϋπολογισμού. Συντάσσοντας τον Απρίλιο την έκθεση για το Σύμφωνο Σταθερότητας, είχε εκτιμήσει ότι ο φετινός προϋπολογισμός θα κλείσει με πρωτογενές έλλειμμα της τάξεως του 1,9% (βασικό σενάριο) – 2,8% (δυσμενές σενάριο) . Από τότε το εκτιμώμενο έλλειμμα έχει υπολογισθεί -ανεπισήμως- εκ νέου σε τουλάχιστον 4%, καθώς μέχρι και τον περασμένο Ιούνιο είχαν προστεθεί:
- Οι αυξημένες δαπάνες 1,928 δις ευρώ για την αποζημίωση ειδικού σκοπού επιχειρήσεων και αυτοαπασχολούμενων, για την επιδότηση τόκων δανείων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, για το μέτρο της επιστρεπτέας προκαταβολής επιχειρήσεων και για την σύσταση ταμείου εγγυοδοσίας επιχειρήσεων λόγω της πανδημίας του COVID-19 και
- Η δαπάνη αποζημίωσης ειδικού σκοπού λόγω της πανδημίας ύψους περίπου 998 εκατ. ευρώ (μισθωτών και επιστημόνων), η οποία πληρώθηκε από το Υπουργείο Εργασίας
- Τα χρέη 3 δισ. ευρώ (προς εφορίες και ασφαλιστικά ταμεία) που έχουν ανασταλεί και πρόκειται να ενταχθούν στην νέα ρύθμιση με 12 άτοκες ή 24 έντοκες δόσεις. Η νέα ρύθμιση όμως θα ξεκινήσει την επόμενη χρονιά, άρα μόνο οι πρώτοι 2 μήνες είναι λογιστικά “ωφέλιμοι” για το εφετινό προϋπολογισμό.
Στην παραπάνω λίστα αναμένεται να προστεθούν:
-Η δαπάνη 4 δισ. ευρώ για τα τα αναδρομικά των συνταξιούχων όπως αυτά προσδιορίζονται από την απόφαση του ΣτΕ και από την αναμενόμενη απόφαση του ελεγκτικού συνεδρίου (που θα αφορά στους συνταξιούχους του δημοσίου)
-Περισσότερα από 1,5 εκατ. ευρώ για την επικείμενη μείωση των συντελεστών υπολογισμού της προκαταβολής φόρου.
-Επιπλέον 400 εκατ. ευρώ για το πρόγραμμα επιδότησης των δόσεων στεγαστικών δανείων από εθνικούς πόρους (διότι στο οικονομικό επιτελείο θέλουν να δώσουν ακόμη περισσότερα χρήματα, εκμεταλλευόμενοι και πόρους από το ΕΣΠΑ).
-Η αύξηση του προϋπολογισμού του προγράμματος «Συν-Εργασία»
Ο κρατικός προϋπολογισμός θα κληθεί να σηκώσει μόνος τους το παραπάνω βαρύ φορτίο το επόμενο διάστημα καθώς η ευρωπαϊκή αρωγή θα ξεκινήσει να έρχεται από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο και αυτό στην καλύτερη περίπτωση! Σύμφωνα με πληροφορίες, τα πρώτα ευρώ από το SURE θα φτάσουν στην Ελλάδα το Φθινόπωρο κάτι που σημαίνει οτι τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα ενίσχυσης της απασχόλησης θα συνεχίσουν να χρηματοδοτούνται – αποκλειστικά- με κονδύλια του προϋπολογισμού. Υπομονή θα χρειαστεί επίσης και για τα 3,5 δισ ευρώ που περιμένει η Ελλάδα από την ΕΤΕπ για την ενίσχυσης των μικρομεσαίων, καθώς δεν αναμένονται νωρίτερα από τον Οκτώβριο.
Μέχρι τότε, λοιπόν, ο κρατικός προϋπολογισμός θα συνεχίσει να καλύπτει τη χρηματοδότηση της επιστρεπτέας προκαταβολής, την παροχής κρατικών εγγυήσεων για τη χορήγηση δανείων αλλά και την θεσμοθέτησης της νέας ρύθμισης 12-24 δόσεων για τα «παγωμένα» χρέη της πανδημίας.