Η μελέτη της Grand Thornton που παρουσίασε ο ΣΕΒ στη Διυπουργική της περασμένης εβδομάδας και αφορά την εφαρμογή και στην Ελλάδα του ιταλικού μοντέλου τιμολόγησης του βιομηχανικού ρεύματος άνοιξε τον κύκλο των συζητήσεων για το νέο σχήμα στήριξης της βιομηχανίας.
Η συζήτηση θα συνεχιστεί μεθαύριο Τετάρτη σε τεχνικό επίπεδο πριν από το επόμενο κυβερνητικό ραντεβού, όπου θα κριθεί το τελικό πλαίσιο. Η κυβέρνηση καλείται, παρά τις διαφορετικές προσεγγίσεις ακόμη και μεταξύ υπουργών και Μαξίμου, να δώσει μια λύση για το δυσβάσταχτο ενεργειακό κόστος που πλήττει τις ενεργοβόρες επιχειρήσεις με το χρόνο να μετρά αντίστροφα καθώς η ώρα των αποφάσεων έχει φτάσει.
Ενόψει της ανοιχτής Γενικής Συνέλευσης του ΣΕΒ, που θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Τρίτη 7 Οκτωβρίου με κεντρική ομιλία του Πρωθυπουργού, όλες οι πλευρές αναμένουν τις τελευταίες συναντήσεις, οι οποίες εκτιμάται ότι θα σηματοδοτήσουν τη λήξη μιας μακράς περιόδου αβεβαιότητας για τη βαριά βιομηχανία της χώρας.
Η πίεση από τους ισχυρούς
Σε αντίθεση με τη δυτική Ευρώπη, όπου οι κυβερνήσεις έχουν στηρίξει την βιομηχανία μειώνοντας το ενεργειακό κόστος ακόμη και τρεις φορές, οι ελληνικές επιχειρήσεις παραμένουν εκτεθειμένες. Τους τόνους για το βιομηχανικό κόστος ανέβασε την περασμένη Τετάρτη ο πρόεδρος του ΣΕΒ, Σπύρος Θεοδωρόπουλος, λέγοντας ότι το ενεργειακό κόστος φτάνει ως και το 60% του λειτουργικού κόστους για κάποιες επιχειρήσεις, προειδοποιώντας ότι δύο μεγάλες μονάδες εξετάζουν ήδη το ενδεχόμενο να κατεβάσουν ρολά αν δεν υπάρξει άμεση λύση.
Το δίλημμα του κόστους και της χρηματοδότησης
Η πρώτη φάση του «Energy Industrial Reset»-όπως αποκαλείται το προτεινόμενο σχήμα στήριξης της ελληνικής ενεργοβόρας βιομηχανίας και των επιχειρήσεων προβλέπει την παραχώρηση 10 TWh ενέργειας τον χρόνο σε σταθερή τιμή-στόχο τα 60 ευρώ/MWh, όταν η αγορά κινείται κοντά στα 95 ευρώ. Το κόστος της διαφοράς υπολογίζεται σε 285 εκατομμύρια ετησίως, ή περίπου 860 εκατομμύρια σε τριετία.
Το προτεινόμενο σχήμα κινείται στη βάση εκείνου που έχει ήδη εγκριθεί από την Γενική διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Ιταλία και σύμφωνα με το ΣΕΒ μπορεί να εφαρμοστεί άμεσα από την 1 Οκτωβρίου 2025 ή και αναδρομικά από τον Ιούλιο του 2025 εφόσον αποφασιστεί.
Η ανάλυση της μελέτης του ΣΕΒ προβλέπει ως επιλέξιμες 11 βιομηχανίες της υψηλής τάσης με ποσοστό κάλυψης 100% και κόστος μέτρων που ανέρχονται σε 256,4 εκατομμύρια. Επιπλέον 67 επιχειρήσεις της μέσης τάσης με μειωμένο ΕΤΜΕΑΡ (δηλαδή ενεργοβόρες βιομηχανίες βάσει ΚΑΔ) αλλά και παροχές μέσης τάσης με πάνω από 1 GWh/έτος κατανάλωση ακόμη και αν δεν έχουν μειωμένο ΕΤΜΕΑΡ που αυξάνουν το εύρος των ωφελούμενων σε περισσότερες από 400 επιχειρήσεις εντάσσοντας στα μέτρα στήριξης και 7 σούπερ μάρκετ.
Το μοντέλο στήριξης
Το σχήμα βασίζεται σε ένα μηχανισμό κατά τον οποίο προσφέρεται ενέργεια στους καταναλωτές, με την μορφή ενεργειακού δανείου ανά έτος για τρία χρόνια από τον ΔΑΠΕΕΠ.
Το δάνειο αυτό προβλέπεται ότι θα επιστρέφεται στο βάθος της επόμενης εικοσαετίας, στηρίζοντας νέες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας της τάξεως των 1,75 GW φωτοβολταϊκών και αιολικών πάρκων.
Ο ΔΑΠΕΕΠ διαθέτει 22,5–25,5 TWh/έτος ΑΠΕ με μεγάλη διασπορά (αιολικά, φωτοβολταϊκά, ΣΗΘΥΑ, μικρά υδροηλεκτρικά).
Η ανάλυση δείχνει ότι ακόμη και στον δυσμενέστερο μήνα (χαμηλή παραγωγή ΑΠΕ) υπάρχει επάρκεια για την παράδοση των ~10 TWh χωρίς «κόψιμο» ή pro-rata (αναλογική κατανομή ενέργειας).
Το ζήτημα της χρηματοδότησης βρίσκεται επίσης στο επίκεντρο. Η μελέτη του ΣΕΒ προτείνει η χρηματοδότηση εφαρμογής του Ιταλικού μοντέλου κατά την πρώτη περίοδο (1.10.2025 – 30.9.2028), να λάβει χώρα κατά κύριο λόγο μέσω του ΤΕΜ (Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης), εισροές του οποίου αποτελούν μεταξύ άλλων, τα έσοδα από τη δημοπράτηση δικαιωμάτων αερίων ρύπων, ο ΕΛΥΚΩ, ο Κρατικός προϋπολογισμός κλπ.
Εναλλακτικά προτείνεται η συνδρομή του RRF από τους αδιάθετους πόρους στο πρόγραμμα «Απόλλων» συνολικού ύψους 100 εκ.
Τμήμα του μέτρου θα μπορούσε να καλυφθεί επίσης κατά την μελέτη του ΣΕΒ μέσω κρατικού Δανεισμού ή του ΔΑΠΕΕΠ σε ποσοστό έως και 1/3 του συνολικού κόστους του μέτρου.
Οι συγκρούσεις για την επιλεξιμότητα
Το ενεργειακό κόστος έχει διχάσει ακόμη και τον ίδιο τον βιομηχανικό κόσμο. Η ΕΒΙΚΕΝ (Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών), με μέλη 27 βιομηχανίες με μεγάλη κατανάλωση ενέργειας όπως το τσιμέντο, ο χάλυβας, τα μη σιδηρούχα μέταλλα, το χαρτί, τα λιπάσματα, προειδοποιεί ότι αν η ελληνική πρόταση αποκλίνει από τα σημεία της ιταλικής ρύθμισης τότε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που έχει ανάψει το πράσινο φως στο Ιταλικό μοντέλο από τον περασμένο Ιούνιο, θα αναγκαστεί να ξεκινήσει έλεγχο, προκειμένου να εξετάσει αν το μέτρο συνιστά κρατική ενίσχυση, με τον κίνδυνο να μπλοκαριστεί.
Παράλληλα, η Ένωση παίρνει σαφείς αποστάσεις από την πρόταση του ΣΕΒ, ο οποίος φέρεται να εισηγείται επιδότηση στο 100% της κατανάλωσης.
Όπως τονίζει η ΕΒΙΚΕΝ, η DG COMP έδωσε το «πράσινο φως» για το ιταλικό μοντέλο με βάση επιδότηση που κάλυπτε το 25% της κατανάλωσης. Επομένως, μια πρόταση που προβλέπει κάλυψη στο 100% δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα, γιατί θα θεωρηθεί ότι παρέχει υπερβολικό και αδικαιολόγητο πλεονέκτημα στις ωφελούμενες επιχειρήσεις για τρία χρόνια, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να χαρακτηριστεί κρατική ενίσχυση.
Υπενθυμίζει μάλιστα ότι το πλαίσιο που λειτουργεί ως μπούσουλας για την Κομισιόν είναι το νέο CISAF (το νέο πλαίσιο στήριξης για την ενεργοβόρα βιομηχανία). Το πλαίσιο αυτό επιτρέπει επιδότηση για το 50% της κατανάλωσης και μέχρι να επιτυγχάνεται τελική τιμή 50 €/MWh.
Αυτό σημαίνει ότι κάθε εθνικό μέτρο που ξεφεύγει από αυτά τα όρια είναι σχεδόν βέβαιο πως θα περάσει από αυστηρό έλεγχο των Βρυξελλών και υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να απορριφθεί ως μη συμβατό με το ευρωπαϊκό δίκαιο περί κρατικών ενισχύσεων.
Ο ΣΕΒ και σημαντικό τμήμα της κυβέρνησης υποστηρίζουν διεύρυνση σε περισσότερους δικαιούχους, ώστε να μην αποκλειστούν μεγάλες μονάδες της Μέσης Τάσης που ξεπερνούν το όριο του 1 GWh ετησίως. Η αντιπαράθεση είναι έντονη και αναμένεται να κορυφωθεί τις επόμενες ημέρες.
Το πολιτικό στοίχημα του Μαξίμου
Το ενεργειακό κόστος αποτελεί διαχρονικό αγκάθι για τη βιομηχανία, που αναζωπυρώθηκε με την ενεργειακή κρίση. Μέχρι σήμερα η κυβέρνηση απέφυγε να προχωρήσει σε μόνιμες λύσεις για τη βιομηχανία, δίνοντας προτεραιότητα στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις της χαμηλής τάσης. Τώρα, με την πίεση να έχει κορυφωθεί, η πολιτική ηγεσία καλείται να καταλήξει σε ρύθμιση που θα ανακουφίσει τον παραγωγικό ιστό και θα αποτρέψει λουκέτα.
Η βιομηχανία τονίζει ότι χωρίς έναν άμεσο μηχανισμό για τον έλεγχο του ενεργειακού κόστους, η ανταγωνιστικότητά της κινδυνεύει σοβαρά. Οι εξαγωγές βρίσκονται υπό απειλή, οι θέσεις εργασίας σε κίνδυνο, ενώ το ενδεχόμενο παύσης παραγωγικών δραστηριοτήτων δεν αποτελεί πια υποθετική πιθανότητα αλλά μια απτή προοπτική. Οι επιχειρήσεις ζητούν άμεσες λύσεις και όχι θεωρητικές προσεγγίσεις που θα μείνουν ανεφάρμοστες.
Διαβάστε ακόμη
Mondelez Ελλάς: Σταθερή κερδοφορία και γενναία μερίσματα παρά την πρόκληση του κακάο
Πλειστηριασμοί: Με ξενοδοχεία και ακίνητα Λιβάνη και Βάρδα αυτή η εβδομάδα (pics)
Ενοίκια: «Eξτρα» σπίτια σε τρίτεκνους, πολύτεκνους και λειτουργούς του δημοσίου
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα