Μερικά δευτερόλεπτα μετά από έναν ισχυρό σεισμό, πριν ακόμη οι ειδικοί προλάβουν να συγκεντρώσουν τα πρώτα στοιχεία, ένας αλγόριθμος μπορεί ήδη να «διαβάζει» το τι έρχεται.
Αυτό το άλμα στην πρόγνωση μετασεισμών παρουσιάζει νέα μελέτη, που δείχνει ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να προειδοποιήσει πολύ πιο γρήγορα από τις κλασικές μεθόδους.
Η έρευνα προέρχεται από συνεργασία του Πανεπιστημίου Εδιμβούργου, της Βρετανικής Γεωλογικής Υπηρεσίας και του Πανεπιστημίου της Πάδοβας. Η ομάδα ανέπτυξε μοντέλα μηχανικής μάθησης που εκπαιδεύτηκαν σε τεράστιες σεισμολογικές βάσεις δεδομένων από «καυτά» σημεία σεισμικής δραστηριότητας: Καλιφόρνια, Νέα Ζηλανδία, Ιταλία, Ιαπωνία και Ελλάδα.
Μετασεισμοί: πρόγνωση σε δευτερόλεπτα
Το βασικό ερώτημα ήταν αν η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να προβλέψει πόσες δονήσεις θα ακολουθήσουν μέσα στο πρώτο 24ωρο μετά από έναν σεισμό άνω των 4 Ρίχτερ.
Τα αποτελέσματα συγκρίθηκαν με το καθιερωμένο μοντέλο ETAS, το οποίο χρησιμοποιείται ήδη σε Ιταλία, ΗΠΑ και Νέα Ζηλανδία.
Και τα δύο συστήματα είχαν αντίστοιχη ακρίβεια. Η διαφορά όμως ήταν εντυπωσιακή:
Το ETAS χρειάζεται ώρες – ακόμη και μία ή δύο ημέρες – για να παράγει μια πλήρη εκτίμηση, ενώ τα νέα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης δίνουν αποτελέσματα σχεδόν άμεσα.
«Ποιότητα ETAS, ταχύτητα μηχανικής μάθησης»
Η υποψήφια διδάκτορας Φωτεινή Δερβίση, επικεφαλής της έρευνας, τόνισε:
«Τα μοντέλα μηχανικής μάθησης προβλέπουν μετασεισμούς μέσα σε δευτερόλεπτα, με ακρίβεια αντίστοιχη του ETAS. Η ταχύτητα και το χαμηλό υπολογιστικό κόστος τα καθιστούν ιδανικά για άμεση επιχειρησιακή χρήση».
Όπως εξηγεί, η δυνατότητα αυτή μπορεί να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο με την παραγωγή καταλόγων σεισμών υψηλής ανάλυσης σε σχεδόν πραγματικό χρόνο — κάτι που ήδη εξελίσσεται χάρη στη μηχανική μάθηση.
Τι αλλάζει για την πολιτική προστασία
Η άμεση πρόβλεψη μετασεισμών δεν είναι απλώς επιστημονικό επίτευγμα. Μπορεί να επηρεάσει κρίσιμες αποφάσεις:
- την εκκένωση επικίνδυνων κτιρίων,
- την προστασία σωστικών συνεργείων,
- τη σωστή κατανομή πόρων στις πληγείσες περιοχές,
- τον σχεδιασμό προσωρινών καταφυγίων.
Ένα σύστημα που «βλέπει» τις δονήσεις πριν αυτές συμβούν, μπορεί κυριολεκτικά να σώσει ζωές.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Earth, Planets and Space, και χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα Horizon 2020 της ΕΕ, μέσω του δικτύου Marie Sklodowska-Curie SPIN ITN.
Η τεχνολογία βρίσκεται πλέον ένα βήμα πιο κοντά στην πραγματική, ευρείας κλίμακας εφαρμογή της, με τους ερευνητές να αναμένουν ότι στο μέλλον η ταχύτατη πρόγνωση θα αποτελεί βασικό εργαλείο σε σεισμογενείς χώρες όπως η Ελλάδα.
Διαβάστε ακόμη
Fitch: H Ελλάδα στον ισχυρό πυρήνα μιας Ευρώπης δύο ταχυτήτων το 2026 (διαγράμματα + πίνακας)
Εξωδικαστικός μηχανισμός: Νέο ιστορικό ρεκόρ με 2.450 ρυθμίσεις ύψους 600 εκατ. ευρώ
«Στεγνώνουν» Μόρνος και Υλίκη παρά τις βροχές – Σοκαριστικές οι νέες εικόνες από drones (vids)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα