Οι φετινές γιορτές δεν θυμίζουν τίποτε από το παρελθόν. Στη θέση των ατελείωτων αναζητήσεων σε καταλόγους και e-shops, βρίσκονται πλέον ψηφιακοί βοηθοί που προτείνουν δώρα, συγκρίνουν τιμές και εντοπίζουν προσφορές μέσα σε δευτερόλεπτα. Εργαλεία όπως το Copilot, το ChatGPT της OpenAI και το Gemini της Google έχουν μπει οριστικά στην καθημερινότητα των καταναλωτών, μεταμορφώνοντας την εμπειρία των αγορών — ιδιαίτερα στην εορταστική περίοδο όπου η ζήτηση κορυφώνεται.
Για πρώτη φορά, όπως επισημαίνει ο αναλυτής John Harmon της Coresight Research, η τεχνητή νοημοσύνη διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο σε μια γιορτινή σεζόν. Παρότι τα άμεσα στοιχεία δαπανών που σχετίζονται με την AI παραμένουν περιορισμένα, οι προβλέψεις είναι εντυπωσιακές: η Salesforce εκτιμά ότι το 21% των παγκόσμιων παραγγελιών θα προκύψει μέσω τεχνητής νοημοσύνης, φθάνοντας τα 263 δισ. δολάρια.
Η αποδοχή των εργαλείων αυτών αυξάνεται ραγδαία. Πάνω από τους μισούς Αμερικανούς δηλώνουν ότι είναι πιθανό να χρησιμοποιήσουν AI για τις αγορές τους, ενώ σε Ηνωμένο Βασίλειο και Ιρλανδία το 61% έχει ήδη δοκιμάσει τέτοια εργαλεία για αναζήτηση προϊόντων και προσφορών. Ωστόσο, δύο στους τρεις καταναλωτές δυσκολεύονται ακόμη να ανακαλέσουν μια πραγματικά αξιομνημόνευτη εμπειρία αγορών με AI — ένδειξη ότι η τεχνολογία βρίσκεται ακόμη σε μεταβατικό στάδιο.
Λιανοπωλητές υπό πίεση: η μάχη των δεδομένων
Οι επιχειρήσεις συνειδητοποιούν ότι η υιοθέτηση τεχνητής νοημοσύνης δεν είναι πια υπόθεση επιλογής αλλά επιβίωσης. Η Melanie Nuce-Hilton της GS1 US τονίζει ότι οι λιανοπωλητές καλούνται να προσαρμοστούν σε ένα περιβάλλον όπου οι καταναλωτικές συνήθειες διαμορφώνονται σχεδόν σε πραγματικό χρόνο.
Το “καύσιμο” των συστάσεων AI είναι τα δεδομένα. Κι εδώ εμφανίζεται η μεγάλη πρόκληση: ελλιπείς ή λανθασμένες πληροφορίες προϊόντων οδηγούν σε λανθασμένες προτάσεις, με τις μικρές μάρκες να πλήττονται περισσότερο, χάνοντας ορατότητα και πωλήσεις μέσα στον αλγόριθμο.
Οι τεχνολογικοί κολοσσοί ανοίγουν την πόρτα των απευθείας αγορών
Η εμπειρία αγορών δεν περιορίζεται πλέον στον ιστότοπο ενός λιανοπωλητή. Η OpenAI παρουσίασε λειτουργία «άμεσης ολοκλήρωσης αγοράς» μέσα από το ChatGPT, σηματοδοτώντας την είσοδο σε ένα νέο εμπορικό μοντέλο όπου η αγορά ενός προϊόντος μπορεί να γίνει χωρίς ο χρήστης να φύγει από το chatbot.
Στο νέο οικοσύστημα πρωτοστατούν η Etsy και η Shopify, ενώ ακολούθησαν η Walmart, η Salesforce και η Target. Η Walmart, για παράδειγμα, επιτρέπει ήδη στους χρήστες να προγραμματίζουν γεύματα, να ανανεώνουν είδη πρώτης ανάγκης ή να ανακαλύπτουν προϊόντα μέσα από συνομιλία με το ChatGPT.
Ωστόσο, δεν είναι όλα ώριμα. Πολλοί λιανοπωλητές δεν έχουν ακόμη εγκριθεί από την OpenAI για ένταξη στο σύστημα. Όπως εξηγεί ο Harmon, «είναι το παιχνίδι της OpenAI — αυτοί καθορίζουν ποιος μπαίνει στη λίστα και πότε». Αυτό σημαίνει ότι οι μικρότερες επιχειρήσεις ίσως χρειαστεί να περιμένουν μέχρι να προσαρμόσουν τα δεδομένα τους και να περάσουν τον έλεγχο.
Όταν η AI γίνεται σύμμαχος της μικρής επιχείρησης
Παρά τις προκλήσεις, υπάρχουν εταιρείες που βλέπουν τεράστια ευκαιρία. Η αμερικανική Burlap & Barrel, που ειδικεύεται στα μπαχαρικά, έχει ήδη ωφεληθεί από την αύξηση των αναζητήσεων μέσω AI. Ο συνιδρυτής της, Ori Zohar, αναφέρει ότι η ισχυρή διαδικτυακή τους παρουσία δημιουργεί ιδανικό υλικό για τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης, οδηγώντας νέους πελάτες απευθείας στο ηλεκτρονικό τους κατάστημα.
Παρότι δεν επιδιώκουν ακόμη επίσημη συνεργασία με εταιρείες όπως η OpenAI, επικεντρώνονται στην ενίσχυση της δικής τους βάσης δεδομένων — μια στρατηγική που τους προσφέρει μεγαλύτερο έλεγχο και μακροχρόνια αξιοποίηση μέσα στο νέο ψηφιακό περιβάλλον.
Ένα νέο οικοσύστημα αγορών διαμορφώνεται
Η τεχνητή νοημοσύνη ανατρέπει τον τρόπο με τον οποίο αγοράζουμε, επιταχύνει τις διαδικασίες και δημιουργεί πιο στοχευμένες, πιο προσωπικές εμπειρίες. Όμως, το νέο τοπίο είναι και πιο σύνθετο.
Οι καλά ενημερωμένοι καταναλωτές θα επωφεληθούν από την ακρίβεια και την ταχύτητα της AI. Εκείνοι που αναζητούν απλές, γρήγορες λύσεις χωρίς περαιτέρω έλεγχο, ενδέχεται να καθοδηγηθούν σε επιλογές που δεν τους εξυπηρετούν πραγματικά.
Το μέλλον των αγορών υπόσχεται ευκολία αλλά απαιτεί και κριτική σκέψη. Μέσα σε αυτή τη νέα πραγματικότητα, η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι απλώς ένα εργαλείο — είναι ο καταλύτης μιας βαθιάς αλλαγής που μόλις ξεκινά.
Διαβάστε ακόμη
Οι αγορές ποντάρουν στο τέλος των μειώσεων επιτοκίων στην Ευρώπη (γράφημα)
Αυτό είναι το ακριβότερο κλαμπ ευεξίας με ετήσια συνδρομή 85.000 ευρώ
Ford: Ακύρωσε deal 6,5 δισ. δολαρίων με την LG Energy Solution για μπαταρίες EV
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα