Το κρασί προσφέρει το πλουσιότερο εύρος αρωμάτων από όλα τα αγαθά στον πλανήτη.
Η αλκοολική ζύμωση, η ωρίμανση, η παλαίωση, η ποικιλία του σταφυλιού και οι μοναδικές συνθήκες του κάθε αμπελοτοπιού βάζουν την δική τους σφραγίδα σε μια ανεξάντλητη γκάμα αρωμάτων που μπορούμε να ανιχνεύσουμε στο ποτήρι.
Η γκάμα αυτή μπορεί να περιλαμβάνει συνηθισμένα αρώματα φρούτων, λουλουδιών, μπαχαρικών ή βοτάνων αλλά και κάποια που κανείς δεν θα συνέδεε με το μπουκέτο ενός κρασιού, όπως το πετρέλαιο, την πίσσα ή το πιπί της γάτας. Μάλιστα αυτά τα τελευταία όχι μόνο δεν θεωρούνται ανεπιθύμητα αλλά αντίθετα χαρακτηρίζουν -προφανώς ως μέρος ενός μπουκέτου που περιλαμβάνει και τα πρώτα- κάποια από τα σπουδαιότερα κρασιά του κόσμου όπως το Riesling, το Barolo και το λευκό Μπορντό αντίστοιχα!
Ωστόσο κάποιες οσμές είναι συνυφασμένες με διάφορα οινολογικά προβλήματα και θεωρούνται αρνητικά στοιχεία ενός κρασιού. Έτσι η κατανόησή τους είναι σημαντική ώστε κάθε οινόφιλος να μπορεί να εκτιμήσει το κρασί που θα βρεθεί στο ποτήρι του, να ξέρει πότε πρέπει να αξιώσει μια αντικατάσταση της φιάλης αλλά και να καταλάβει επίσης πότε θα γίνει ρεζίλι αν προβεί στην προηγούμενη ενέργεια μόνο και μόνο για να προκαλέσει εντύπωση στην παρέα του. Ιδού λοιπόν το Top – 7 των “έξω από δω” αρωμάτων.
Βρεγμένο χαρτόνι
Πολλοί νομίζουν ότι όταν λέμε ότι ένα κρασί “έχει φελλό” ή “είναι φελλωμένο” εννοούμε ότι κομματάκια έχουν πέσει μέσα στη φιάλη. Στην πραγματικότητα όμως αναφερόμαστε στον πωματισμό της με ένα φελλό από ένα άρρωστο δέντρο, κατάσταση η οποία πρακτικά οδηγεί σε σταδιακή “αντικατάσταση” των αρωμάτων του κρασιού με αυτά του βρεγμένου χαρτονιού. Το να γνωρίζετε ότι αυτό περιγράφεται ως TCA που με την σειρά του μεταφράζεται σε 2,4,6 Trichloroanisole είναι η άχρηστη πληροφορία της ημέρας, όμως το να ξέρετε ότι ανεξαρτήτως χρώματος και είδους του κρασιού το άρωμα του βρεγμένου χαρτονιού είναι αιτία για αλλαγή της φιάλης, όχι!
Καμένο λάστιχο
Φέρνετε το ποτήρι στη μύτη σας και νομίζετε ότι βρίσκεται σε επίδειξη drifting με Nissan 200SX στην πίστα των Μεγάρων; Τότε κατά πάσα πιθανότητα το κρασί να έχει στρεσαριστεί κατά την οινοποίηση με τις ζύμες να έχουν δημιουργήσει ενώσεις γνωστές ως μερσαπτάνες. Με δεδομένο ότι το εν λόγω πρόβλημα σχετίζεται με την απουσία οξυγόνου κατά την παραγωγή ενός κρασιού μια μετάγγιση σε καράφα ίσως λύσει το πρόβλημα, με έσχατη λύση τη ρίψη ενός μεταλλικού νομίσματος μέσα σε αυτή. Προσοχή μόνο μην το καταπιείτε!
Κλούβιο αυγό
Τα αρώματα που θυμίζουν κλούβιο αυγό, ή τα θεραπευτικά λουτρά της Κυλλήνης συναντώνται κυρίως σε πολύ φρέσκα λευκά κρασιά και σχετίζονται και αυτά με την απουσία οξυγόνου κατά την οινοποίηση. Η γλυκιά εκδίκηση όλων υμών που υποστηρίζουμε με φανατισμό ότι τα κρασιά δεν πρέπει να πίνονται όταν είναι πολύ νέα. Λίγη ώρα και πολλή ανακαίνιση στο ποτήρι ίσως σας απαλλάξει από αυτά, ενώ το άνοιγμα μιας δεύτερης φιάλης δεν θα λύσει κανένα πρόβλημα. Αν πάντως στο κελάρι σας έχετε πολλές, απλώς ξεχάστε τες για μερικούς μήνες και μπορεί να σταθείτε τυχεροί -αλλά και να πιείτε ένα καλύτερο κρασί!
Βαλσαμικό ξίδι
Ίσως το πλέον αμφιλεγόμενο “πρόβλημα” του κρασιού. Το γλυκόξινο αυτό άρωμα οφείλεται στην πτητική οξύτητα και πάνω από κάποιες συγκεντρώσεις θεωρείται ότι υποβαθμίζει ένα κρασί, σε μικρή όμως ποσότητα… ανεβάζει τα αρώματα ενώ παράλληλα προσδίδει και μια βαλσαμική πολυπλοκότητα. Κατά τους οινολόγους το όριο είναι τα 1,2-1,4gr/lt, κατά τους οινόφιλους το “όσο πάρει” μιας και το τελικό μπουκέτο εξαρτάται και από άλλους παράγοντες όπως για παράδειγμα τη συμπύκνωση.
Κομμένο κόκκινο μήλο
Το μήλο είναι ένα ιδιαίτερα ευοξείδωτο φρούτο, κάτι που αποδεικνύεται και από την καφέ απόχρωση που αποκτά η σάρκα του όταν αφεθεί κομμένο σε επαφή με τον αέρα. Έτσι αν ανιχνεύσουμε το βαρύ άρωμά του σε ένα κρασί τότε με βεβαιότητα μπορούμε να πούμε ότι έχει οξειδωθεί και άρα έχει περάσει το βέλτιστο σημείο για την κατανάλωσή του. Περιέργως, απαντάται κυρίως σε κόκκινα σχετικά νέα -πλην “τελειωμένα”- ερυθρά κρασιά.
Ξηροί καρποί
Τα αρώματα των ξηρών καρπών λίγο ως πολύ χαρακτηρίζουν όλα τα παλαιωμένα λευκά κρασιά ράτσας όπως τις μεγάλες Βουργουνδίες. Όμως σε αυτές τις περιπτώσεις συμπληρώνονται από αρώματα φρούτων, λουλουδιών, βοτάνων κ.λπ. αλλά και μια ζωντανή οξύτητα και νεύρο στο στόμα. Αν τίποτα από τα παραπάνω δεν δηλώνει παρόν, τότε ένα μονοδιάστατο άρωμα ξηρών καρπών είναι ένδειξη ότι το κρασί έχει αποδημήσει εις Κύριον. Σε περίπτωση μάλιστα που αυτό συνοδεύεται και από ένα άρωμα λευκού ξιδιού, ετοιμάστε τα κόλλυβα για τα…σαράντα.
Η φάρμα των ζώων
Κάθε ερυθρό κρασί όταν παλαιώσει φέρνει στο νου νότες δέρματος, αφού οι τανίνες (που υπάρχουν και στο ανθρώπινο δέρμα) πολυμερίζονται. Σε αντίθεση όμως με αυτή την “ευγενική” εξέλιξη, το βαρύ ζωικό άρωμα που θυμίζει το στάβλο στο χωριό ή την σέλα αλόγου μετά από ένα εξαντλητικό τουρνουά polo οφείλεται στην ύπαρξη βρεττανομύκητα και είναι ανάθεμα για πολλούς. Όχι όμως για όλους, αφού ο brett όπως είναι γνωστός προσδίδει ένα ενδιαφέρον και μια πολυπλοκότητα που συνήθως είναι αρεστή στις ακραίες ηλικιακές κατηγορίες: από την μια στους ανθρώπους μεγάλης ηλικίας (οι οποίοι προφανώς είναι εξοικειωμένοι με τα βουκολικά αρώματα) και από την άλλη στην νέα γενιά που έχει καβαλήσει το άρμα των φυσικών κρασιών, κατηγορία την οποία ο brett λυμαίνεται λόγω της απουσίας θειωδών. Αν πάντως γουστάρετε οινικό debate, ο brett αποτελεί (και θα αποτελεί για πολλά χρόνια) το απόλυτο θέμα.
Φωτογραφίες: Getty Images / Ideal Image