Κάθε εβδομάδα παρουσιάζουμε ένα εμβληματικό έργο Τέχνης και αποκωδικοποιούμε τους λόγους που το έκαναν σημαντικό ώστε να αποκτήσει τεράστια αξία μέσα στο χρόνο.
Τον Φεβρουάριο του 2022 η κυβέρνηση της Ολλανδίας, το Rijksmuseum και η Rembrandt Association, ένωσαν τις δυνάμεις τους για να αγοράσουν από τον Élie Robert de Rothschild τον πίνακα ζωγραφικής “De Vaandeldrager” (ο Σημαιοφόρος) του 1638, έναντι του ποσού των 175.000.000 €. Ο συγκεκριμένος πίνακας αποτελεί μία από τις τέσσερις αυτοπροσωπογραφίες που ζωγράφισε ο Rembrandt Harmenszoon van Rijn ή απλά Ρέμπραντ και είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ιστορία της Ολλανδίας. Οι σημαιοφόροι είχαν ένα επικίνδυνο έργο στην πολιτοφυλακή του 17ου αιώνα. Στο πεδίο μάχης προπορεύονταν τα στρατεύματα με γυαλιστερά ρούχα και κραδαίνοντας σημαίες. Η πολιτοφυλακή είχε ουσιαστικό ρόλο στον 80ετή Πόλεμο, την εξέγερση κατά της ισπανικής κυριαρχίας, που είχε ως αποτέλεσμα τη γέννηση μιας ανεξάρτητης Ολλανδίας το 1648. Ο τίτλος του έργου, συμβολίζει την περίοδο της χρυσής εποχή της Ολλανδίας, στην οποία ανήκει χρονικά.
Ο διάσημος καλλιτέχνης φιλοτέχνησε συνολικά περίπου 890 πίνακες. Μέρος των έργων του αποδίδονται περισσότερο στο πρώιμο και λιγότερο στο ύστερο έργο του όπου κυριάρχησαν οι προσωπογραφίες, ωστόσο διακρίθηκε και σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων αναπαριστώντας: τοπιογραφίες, ιστορικές και βιβλικές, μυθολογικές ή αλληγορικές σκηνές. Το σύνολο του έργου του Ρέμπραντ, χαρακτηρίζεται στην πορεία του χρόνου από εκτεταμένες και βαθιές αλλαγές στο ύφος του, στοιχείο της διαρκούς αναζήτησης και έρευνας.
Eίναι ο πρώτος που χρησιμοποίησε την τεχνική φωτισμού των πορτρέτων, σχολή που είναι γνωστή ως ο φωτισμός Ρέμπραντ, που αναγνωρίζεται από το φωτεινό τρίγωνο στο μάγουλο του μοντέλου. Σε αντίθεση με τη «θηλιά» όπου η σκιά της μύτης και η σκιά των μάγουλων δεν ακουμπούν η μία την άλλη, σε αυτό το σχήμα φωτισμού συγχωνεύονται, με αποτέλεσμα ένα μικρό φωτισμένο «τρίγωνο» στο μάγουλο. Προκειμένου το πορτρέτο να φωτίζεται σωστά, η πηγή φωτός πρέπει να είναι ορατή και στα δύο μάτια του θέματος.
Το συγκεκριμένο έργο δημιουργήθηκε μετά την μετακόμιση του καλλιτέχνη από την γενέτειρα του, το Λέιντεν της Νότιας Ολλανδίας στο Άμστερνταμ και θεωρείται ένα σημαντικό έργο το οποίο σύμφωνα με τους ειδικούς του Rijksmuseum: “Δείχνει τη φιλοδοξία του, να του ανατεθεί να ζωγραφίσει ένα ομαδικό πορτρέτο για την πολιτοφυλακή του Άμστερνταμ, την εποχή που αυτό θεωρείτο η μεγαλύτερη τιμή για έναν ζωγράφο». Ο καλλιτέχνης τα κατάφερε και έξι χρόνια αργότερα, του ανέθεσαν να ζωγραφίσει το “De Nachtwacht” (Νυχτερινή Φρουρά).
Το έργο ανήκε στην συλλογή του Γεωργίου Δ’ του Ηνωμένου Βασιλείου (12/8/1762-26/6/1860) από το 1801, στις 8 Μαΐου 1840, ο βαρόνος James de Rothschild το αγόρασε σε δημοπρασία στο Λονδίνο για 840 λίρες, και από τότε έμεινε στην κατοχή της οικογένειας. Το 2018, η οικογένεια αποφάσισε να πουλήσει το έργο, αλλά η Γαλλική κυβέρνηση διατήρησε την άδεια εξαγωγής για να δώσει μια ευκαιρία στα Γαλλικά μουσεία να το αποκτήσουν. Στις αρχές Δεκεμβρίου 2021, η Γαλλική Κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι δεν ήθελε να το αποκτήσει και ήταν πρόθυμη να εκδώσει άδεια εξαγωγής, υπό την προϋπόθεση ότι το έργο καταλήξει στο δημόσιο τομέα. Ο υπουργός πολιτισμού Van Engelshoven είπε: ‘’Με αυτήν την κοινή αγορά, κάνουμε ένα από τα καλύτερα έργα του Ρέμπραντ προσβάσιμο σε όλους. Κι έτσι το έργο, μετά από εκατοντάδες χρόνια, βρίσκεται σε δημόσια χέρια και εκεί θα παραμείνει, για να μπορούν να απολαύσουν αυτόν τον πίνακα, όλο και περισσότεροι θεατές μια και έχει τεράστια πολιτιστική και ιστορική αξία. Μετά από ένα ταξίδι αιώνων, το έργο επιστρέφει τώρα στο σπίτι του”.
Εισαγωγική εικόνα: Getty Images / Ideal Image