Η κεντρική βιομηχανική μονάδα του ομίλου στη Valvigna είναι ένα «εργοστάσιο-κήπος» που κτίστηκε για την ευζωία των εργαζόμενων.
Ο Ομιλος Prada έχει τουλάχιστον 23 εργοστάσια όπου παράγονται τα ρούχα, τα υποδήματα και τα δερμάτινα είδη των brands του ομίλου, εκ των οποίων τα 20 βρίσκονται στην Ιταλία. Καθένα από αυτά έχει μια ισχυρή ταυτότητα, από το εμβληματικό εργοστάσιο με την πρόσοψη από κόκκινο τούβλο της Church’s στο Νορθάμπτον -τον «καθεδρικό» της βρετανικής υποδηματοποιίας- και το ιστορικό βυρσοδεψείο Tannerie Limoges στη Γαλλία, μέχρι τα περίφημα «garden factories» που σχεδίασε ο Iταλός αρχιτέκτονας Guido Canali στο Μοntegranaro, στην περιφέρεια Μάρκε και στη Valvigna, στην Τοσκάνη. Oπως ισχυρίζεται και ο όμιλος, αυτές οι βιομηχανικές εγκαταστάσεις αντιπροσωπεύουν «ένα παράδειγμα εταιρικής φιλοσοφίας που αντιλαμβάνεται τον χώρο εργασίας ως χώρο όπου συνδυάζεται η ιστορία, ο πολιτισμός, η φύση και ο σεβασμός για τους ανθρώπους».
Η αρχιτεκτονική του βιομηχανικού κόμβου στη Valvigna ενσωματώνει την επιθυμία να συνδεθεί η παραγωγή με τη φύση. Στη στενή κοιλάδα του ποταμού Aρνου, μεταξύ Φλωρεντίας και Aρέτσο, σε μια πεδιάδα που πλαισιώνεται από λόφους, επιβαρυμένη περιβαλλοντικά από τη βιομηχανική επέκταση της δεκαετίας του 1960, η Prada σχεδίασε ένα «πράσινο εργοστάσιο» που παραπέμπει σε αγροικία. Εκεί φιλοξενούνται τα τμήματα παραγωγής και ανάπτυξης των δερμάτινων ειδών των brands Prada και Miu Miu, οι αποθήκες πρώτων υλών, τα ιστορικά αρχεία των κολεξιόν δερμάτινων ειδών και υποδημάτων, τα γραφεία διοικητικών υπηρεσιών και διοίκησης της βιομηχανικής παραγωγής, ένα αμφιθέατρο και το κέντρο διαχείρισης δεδομένων του ομίλου.
Πρόκειται για ένα εργοστάσιο σχεδιασμένο για εργαζόμενους που δεν κατοικούν σε μια αστικοποιημένη περιοχή, για ανθρώπους που βρίσκονται σε αδιάκοπη επαφή με τη φύση. Για τοn λόγο αυτό, η παρουσία κήπων και πρασίνου είναι επίμονη, με οπωροφόρα δέντρα και θάμνους, που είναι χαρακτηριστικά της ιταλικής υπαίθρου – αμπέλια, δεντρολίβανο, συκιές. Με υλικά κατασκευής το τσιμέντο, τα τούβλα, το ατσάλι και το γυαλί, η αρχιτεκτονική του συγκροτήματος, όπως αναφέρει ο αρχιτέκτονας Guido Canali, «αρνείται όλες τις άσκοπες χειρονομίες και την επιδειξιομανία».
Ο οριζόντιος όγκος του κτιρίου έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να προσφέρει θέα σε ένα καταπράσινο σκηνικό. Τα γυάλινα παράθυρα ανοίγουν προς την ύπαιθρο της Τοσκάνης και τις πισίνες ανάκλασης. Οι πέργκολες με τον μεταλλικό σκελετό ακολουθούν τις καμπύλες της ταράτσας, τα αμπέλια και οι θάμνοι με τα αρωματικά φυτά παρασύρουν το βλέμμα στο πράσινο. Παντού υπάρχουν ευρύχωρες φυτεμένες επιφάνειες, κρεμαστά φυτά, πολύτιμοι προστατευμένοι κήποι για τα διαλείμματα του προσωπικού. Από κάθε γωνιά των γραφείων, η θέα προς τους κήπους είναι σαν μια ζωντανή οθόνη πράσινου.
Είναι το πιο «σύνθετο» από όλα τα «πράσινα εργοστάσια» της Prada και σχεδιάστηκε με γνώμονα την ψυχική ευεξία των εργαζόμενων, αλλά και με στόχο να απαλύνει τις πληγές από τη μόλυνση του περιβάλλοντος που είχε υποστεί παλιότερα η περιοχή. Oλα εδώ προσφέρουν ανακούφιση, γαλήνη, ηρεμία. Τα διάκενα ανάμεσα στην τραπεζαρία με τους γυάλινους τοίχους και το κυρίως κτίριο είναι μικρές οάσεις γεμάτες φυτά και λαμπερές λιμνούλες. Υπερυψωμένοι διάδρομοι κάτω από τους οποίους αναπτύσσονται φυτά και θάμνοι, συνδέουν το πάρκινγκ που είναι διαμορφωμένο σαν κήπος με τους χώρους εργασίας. Το φουαγιέ της πτέρυγας των γραφείων δίνει την εντύπωση ότι είναι βυθισμένο στο πράσινο και οι τεράστιοι γυάλινοι τοίχοι χαρίζουν ανεμπόδιστη θέα στους κλιμακωτούς αμπελώνες και τα δέντρα στις όχθες του ποταμού. Στο βόρεια άκρο του συγκροτήματος μία μακρόστενη λίμνη οριοθετεί συμβολικά την ιδιοκτησία.
Οπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα του Ευρωπαϊκού Βραβείου Αρχιτεκτονικής “EUMies Award”, που διοργανώνεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ιδρυμα Mies Van der Rohe, πρόκειται για ένα εργοστάσιο που «αποδεικνύεται ιδιαίτερα ενάρετο από πλευράς περιβάλλοντος και αειφορίας». Μια βιομηχανική μονάδα που συμβάλλει στην αποκατάσταση ενός κατεστραμμένου περιβάλλοντος, αναδιαμορφώνει το τοπίο με τη δημιουργία κήπων κατά μήκος του αυτοκινητόδρομου και χρησιμοποιεί τις λίμνες του ως πηγές ενέργειας. Ενας διάλογος ανθρώπου και φύσης, μια αρμονική σύνθεση από πράσινα σκαλοπάτια, αιωρούμενους κήπους, τεχνητές λίμνες που φιλοξενούν κλήματα και μυστικές αυλές. Και για να διασφαλιστεί ότι το εργοστάσιο στη Valvigna θα συνεχίσει να απολαμβάνει το πλούσιο πράσινο και τους λόφους, ο όμιλος Prada αγόρασε την παρακείμενη γη ώστε να διαφυλάξει την ομορφιά του φυσικού τοπίου.
Φωτογραφίες: www.pradagroup.com / Gabriele Croppi / Alessandro Ciampi