Οι έρευνες για την αναγκαιότητα της κατανάλωσης πρωϊνού γεύματος γίνονται εδώ και χρόνια, αποφαίνονται ότι η κατανάλωση πρωινού συνδέεται με τη διατήρηση της καλής υγείας, ενώ κάποιες άλλες μελέτες αναζητούν τη σχέση ανάμεσα στο breakfast και την απώλεια βάρους.
Το πρωινό είναι το σημαντικότερο γεύμα, υποστηρίζουν οι περισσότεροι γιατροί και οι διατροφολόγοι σε όλο τον κόσμο και μας ενθαρρύνουν να μην φεύγουμε από το σπίτι με άδειο στομάχι. Οι έρευνες που γίνονται εδώ και χρόνια, αποφαίνονται ότι η κατανάλωση πρωινού συνδέεται με τη διατήρηση της καλής υγείας, ενώ κάποιες άλλες μελέτες αναζητούν τη σχέση ανάμεσα στο πρώτο γεύμα της ημέρας και την απώλεια βάρους.
Σε έρευνα που δημοσιεύτηκε στο ακαδημαϊκό περιοδικό “The BMJ”, αναλύθηκαν δεκατρείς μελέτες σχετικά με το πρωινό γεύμα και το αποτέλεσμα ήταν να καταρριφθούν πολλά από όσα γνωρίζουμε σχετικά με την κατανάλωση πρωινού. Η διερεύνηση, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η συστηματική κατανάλωση πρωινού γεύματος δεν σημαίνει απαραίτητα πως θα μας βοηθήσει να χάσουμε βάρος, ή αντίθετα ότι θα πάρουμε περιττά κιλά αν δεν τρώμε το πρωί.
Ο “μύθος” ότι το πρωινό γεύμα είναι σύμμαχός μας στην απώλεια βάρους, οφείλεται εν μέρει σε αναλύσεις, πολλές από τις οποίες έχουν χρηματοδοτηθεί από μεγάλες εταιρείες που έχουν άμεση εμπλοκή με το αντικείμενο, όπως η Quaker και η Kellogg’s. Αν όμως κοιτάξει κανείς τις έρευνες που δεν είναι χρηματοδοτημένες από τις μεγάλες εταιρείες, θα διαπιστώσει ότι τα συμπεράσματα δεν είναι τόσο ξεκάθαρα.
Κάποιες μελέτες αναφέρουν ότι όσοι τρώνε πρωινό τείνουν να έχουν χαμηλότερο σωματικό βάρος από αυτούς που προσπερνούν το συγκεκριμένο γεύμα. Oμως, η κατανάλωση πρωινού είναι αποτέλεσμα μιας σύνθετης διεργασίας, όπου σημαντικό ρόλο παίζουν τόσο ο τρόπος ζωής του ατόμου όσο και η κοινωνικοοικονομική του θέση. Σίγουρα, κάποιος που εργάζεται τις κλασικές ώρες γραφείου, δηλαδή 9.00 με 17.00, έχει περισσότερο χρόνο να παρασκευάσει και να καταναλώσει πρωινό, από κάποιον που η βάρδιά του ξεκινάει στις 5.00 το πρωί. Aλλες έρευνες, δεν εντοπίζουν κανέναν συσχετισμό ανάμεσα στην κατανάλωση πρωινού και στην απώλεια βάρους, εντείνοντας έτσι τον προβληματισμό.
Η Sharon Collison, διαιτολόγος διατροφολόγος και κλινική εκπαιδεύτρια διατροφής στο Πανεπιστήμιο του Delaware, υποστηρίζει ότι όσοι παλεύουν με το σωματικό τους βάρος, τείνουν να καταναλώνουν τις περισσότερες θερμίδες πιο αργά μέσα στην ημέρα, παρά νωρίς το πρωί. Ετσι, όσοι δεν τρώνε ένα καλό πρωινό, καταλήγουν να πεινούν περισσότερο και άρα να καταναλώνουν περισσότερες θερμίδες, παρ’ όλα αυτά το ζήτημα χρειάζεται περαιτέρω έρευνα.
Ωστόσο, η S. Collison ενθαρρύνει όσους την επισκέπτονται να τρώνε πρωινό για πάρα πολλούς λόγους, άσχετα με το εάν βοηθά ή όχι στην απώλεια βάρους: “Οι άνθρωποι που καταναλώνουν τακτικά πρωινό, έχουν αυξημένη σωματική δραστηριότητα. Εχουν ένα καλύτερο διατροφικό προφίλ και χαμηλότερα ποσοστά πρόληψης σνακ. Η παράλειψη πρωινού, σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο ασθενειών, όπως ο διαβήτης, καρδιακές παθήσεις κ.ά.”
Μια παλαιότερη μελέτη μικρής κλίμακας, έδειξε ότι η πρόσληψη πρωινού γεύματος ενδεχομένως βελτιώνει τον μεταβολισμό μας, ο οποίος μπορεί να κάψει ευκολότερα το λίπος, μειώνοντας τον κίνδυνο διαφόρων παθήσεων. Σε περίπτωση που δεν πεινάμε καθόλου το πρωί, η Sharon Collison υποστηρίζει ότι πρέπει να αναζητήσουμε το πρόβλημα στις διατροφικές μας συνήθειες, όπως η κατανάλωση διαφόρων σνακ αργά τη νύχτα, που μπλοκάρουν τον μεταβολισμό μας.
Τι να φάμε για πρωινό;
Το ερώτημα τι να φάμε για πρωινό, είναι ανάλογο του τι να μαγειρέψουμε σήμερα, ένα μεγάλο ζήτημα που μας επηρεάζει τόσο σε ατομικό επίπεδο, όσο και σε οικογενειακό. Σίγουρα, μια τυρόπιτα και ένας καφές είναι το πιο σύνηθες πρωινό γεύμα, αφού μπορούμε να το βρούμε παντού και να το καταναλώσουμε ενώ πάμε στη δουλειά. Oμως αυτού του είδους τα γεύματα δεν είναι ισορροπημένα. Eνα καλό και ισορροπημένο πρωινό, πρέπει να περιλαμβάνει πρωτεΐνες, δημητριακά ολικής άλεσης, και φρούτα ή λαχανικά, που αυξάνουν τον κορεσμό και μειώνουν την ανάγκη για “μασούλημα”, ενώ επισημαίνεται και η αξία του ελληνικού γιαουρτιού, συνδυασμένο με φρούτα και ξηρούς καρπούς.
Πότε να φάμε πρωινό;
Οι ώρες που θα γευματίσουμε το πρωί, είναι καθαρά ζήτημα προσωπικών αναγκών και δεν υπάρχει ένας γενικός κανόνας που να ισχύει για όλους. Σε περίπτωση που ασκούμαστε το πρωί, η S. Collison, προτείνει να καταναλώνουμε ένα ελαφρύ γεύμα πριν από την άσκηση, γιατί έτσι δίνουμε στον οργανισμό μας τα απαραίτητα καύσιμα για να ανταπεξέλθει.
Βούρτσισμα και πρωινό
Oμως, οι ερευνητές μελέτησαν πρόσφατα, άλλο ένα κρίσιμο ερώτημα σχετικά με το πρώτο γεύμα της ημέρας: Να βουρτσίζουμε τα δόντια μας πριν ή μετά το πρωινό, αναρωτήθηκαν πρόσφατα οι New York Times. Το ζήτημα δεν έχει ερευνηθεί εκτενώς και οι λιγοστές μελέτες δεν έχουν φτάσει σε ασφαλή συμπεράσματα, οπότε δεν υπάρχει σαφής απάντηση, σύμφωνα με τη Dr. Apoena De Aguiar Ribeiro, παιδοδοντίατρος και μικροβιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας, ωστόσο όλοι οι οδοντίατροι επισημαίνουν τα υπέρ και τα κατά κάθε περίπτωσης.
O Dr. Carlos Gonzalez-Cabezas, καθηγητής οδοντιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, αναφέρει ότι οι ζαχαρούχοι υδατάνθρακες, που περιέχονται στο πρωινό γεύμα των περισσότερων ανθρώπων, είναι αυτοί που “τρέφουν” τα βακτήρια, με αποτέλεσμα το πρωί να έχουμε στοματική κακοσμία. Ο καθηγητής, υποστηρίζει ότι το βούρτσισμα πριν από το φαγητό, απομακρύνει τα βακτήρια από τη στοματική κοιλότητα και έτσι δεν μπορούν να αναπτυχθούν περισσότερο. Επιπλέον, ο Dr. Cabezas επισημαίνει ότι του βούρτσισμα πριν από το πρωινό, επιταχύνει την παραγωγή σίελου, το οποίο παρέχει προστασία στα δόντια σε πολλά επίπεδα.
Ωστόσο, ο Dr. Cabezas αναγνωρίζει ότι πολλοί άνθρωποι δεν πλένουν σωστά τα δόντια τους πριν από το γεύμα και έτσι, τα βακτήρια είναι πολύ πιθανόν να εξακολουθούν να αναπτύσσονται. Για αυτό το λόγο, το πλύσιμο μετά την κατανάλωση του γεύματος, μπορεί να έχει καλύτερα αποτελέσματα. Ορισμένοι ειδικοί, αντιτείνουν ότι το βούρτσισμα αμέσως μετά την κατανάλωση ορισμένων όξινων τροφών, όπως καφές και χυμοί, μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα δόντια και γι’ αυτό η Dr. Aguiar Ribeiro προτείνει να περιμένουμε περίπου 30 λεπτά πριν πλύνουμε τα δόντια μας.
Εν τέλει, εφόσον δεν υπάρχουν ξεκάθαρα συμπεράσματα από τις μελέτες, το πότε ακριβώς θα πλύνουμε τα δόντια μας, πριν ή μετά το πρωινό, είναι καθαρά θέμα πρακτικότητας, δηλαδή, τι είναι πιο εύκολο για τον κάθε ένα από εμάς.