Η επιθυμία, η σαγήνη και η φαντασίωση καθορίζουν τη δουλειά της Γερμανίδας φωτογράφου Εllen von Unwerth, που επηρέασε τη φωτογραφία μόδας των δεκαετιών του ’90 και του 2000 όσο λίγοι.
Μία από τις πιο αγαπημένες φωτογραφίσεις της Εllen von Unwerth είναι εκείνη του David Bowie και της Κate Moss για το περίφημο βρετανικό μουσικό περιοδικό Q, το 2003. Η έμπνευση για το concept ήταν του Βοwie -ήθελε οι λήψεις να θυμίζουν το Blow Up του Αntonioni. “O David ήταν, λοιπόν, ο φωτογράφος και χρησιμοποίησε την κάμερά μου σαν prop, κάτι που ήταν υπέροχο” θυμάται η Unwerth. “Hταν πολύ γοητευτικός και λίγο εκκεντρικός. Και πολύ ανοιχτός, σαν μικρό παιδί. Ηθελε να παίζει και να κάνει ανοησίες, αλλά ταυτόχρονα ήταν σούπερ σέξι -ένας φοβερός συνδυασμός. Ηταν η πρώτη φορά που φωτογραφίζονταν μαζί. Και οι δύο ήταν τόσο υπέροχοι, γενναιόδωροι, διασκεδαστικοί και εξωστρεφείς».
Με μια καριέρα που εκτείνεται σε τρεις δεκαετίες, η Ellen von Unwerth έχει να θυμάται πολλές όμορφες στιγμές από τη δουλειά της. Οπως τις φωτογραφήσεις με την Claudia Schiffer. Συνεργάστηκε μαζί της πρώτη φορά για το Elle, για ένα θέμα που αφορούσε την καθημερινότητα των μοντέλων. «Ηταν ψηλή και όμορφη, όπως πολλά άλλα κορίτσια. Ομως, όταν πήγα σπίτι και κοίταξα τις φωτογραφίες, διαπίστωσα την απίστευτη ομοιότητά της με την Brigitte Bardot και ενθουσιάστηκα. Είμαι μεγάλη θαυμάστρια του Billy Wilder και λατρεύω τις ταινίες της δεκαετίας του ’50 και του ’60. Αγαπώ τη Μarilyn Monroe και τη Sophia Loren και η Brigitte Bardot, για μένα, είναι η πιο όμορφη γυναίκα όλων των εποχών». Την επόμενη μέρα τη φωτογράφισε ξανά με μακιγιάζ και χτένισμα σε στιλ Bardot. Aκολούθησε μια καμπάνια για την Katherine Hamnett και αργότερα για την Guess, η οποία είχε τεράστια επιτυχία. «Ηταν το ξεκίνημα της σταδιοδρομίας μας, για εμένα και για εκείνη».
Μια έκθεση – πρόκληση
Σε λίγες μέρες, θα ανοίξει τις πόρτες της η έκθεση “Bombshell” που διοργανώνει η γκαλερί Fahey/Klein στο Λος Αντζελες. Τα φωτογραφικά έργα που περιλαμβάνει είναι αυθόρμητα, παιχνιδιάρικα και ζωντανά και αμφισβητούν αρχέτυπα και στερεότυπα. Oι φανταχτερές, kinky, χιουμοριστικές φωτογραφίες της είναι μια πρόσκληση για απόδραση. «Δίνοντας σε καθένα από τα υποκείμενά της μια νέα προσωπικότητα για να κατοικήσει, επιτρέπει στις αναστολές τους να λιώσουν» αναφέρει η γκαλερί Fahey/Klein.
H σεξουαλικότητα που κυριαρχεί στις εικόνες της, υπόσχεται πάντα την διασκέδαση. Οι femmes fatales της Ellen von Unwerth είναι όλο νάζι, σκέρτσο, χαμόγελα, παράλληλα, είναι ισχυρές και έχουν τον έλεγχο της σεξουαλικής τους απήχησης. «Μια όμορφη γυναίκα που έχει πάρει τη ζωή στα χέρια της: αυτό θέλω να δείξω με τις φωτογραφίες μου. Γυναίκες που χρησιμοποιούν την ομορφιά, την προσωπικότητα, τη γοητεία, το χιούμορ και την εξυπνάδα τους για να πάρουν αυτό που θέλουν» είχε πει σε συνέντευξή της.
Γεννημένη στη Φρανκφούρτη, η Ellen von Unwerth μεγάλωσε σε ένα ορφανοτροφείο και σε σπίτια ανάδοχων γονέων. Την πρώτη μέρα των σπουδών της στο Μόναχο, κάποιος την σταμάτησε στο δρόμο να της προτείνει να εργαστεί σαν μοντέλο. «Μισούσα κάπως το μόντελινγκ, αλλά τελικά έκανα αυτή τη δουλειά για δέκα χρόνια. Με ενοχλούσε όταν μου έλεγαν να μην κουνηθώ κατά τη διάρκεια της φωτογράφισης. Το μόνο που ήθελα ήταν να γίνω σαν τα κορίτσια στις φωτογραφίες μου».
Ηταν το 1986 όταν τράβηξε τις πρώτες φωτογραφίες της, βρισκόταν για δουλειά στην Κένυα, ένας συνάδελφος τής δάνεισε μια κάμερα κι εκείνη φωτογράφισε παιδιά σε ένα κοντινό χωριό. Η σειρά αυτή δημοσιεύτηκε στο γαλλικό περιοδικό Jill, σηματοδοτώντας την έναρξη μιας καριέρας στη φωτογραφία. Ακολούθησαν συνεργασίες με τα περιοδικά i-D, Τhe Face, Interview, και Vanity Fair και η καμπάνια με την Guess που έδωσε ώθηση στη φήμη της.
«Από παιδί ονειρευόμουν να γίνω πριγκίπισσα. Tυλιγόμουν με τα πιο ελαφριά υφάσματα και χόρευα. Οταν τελείωσα το σχολείο ήρθε στην πόλη το τσίρκο Roncalli. Οταν τελείωσε η παράσταση βρήκα τον σκηνοθέτη και τον ρώτησα αν μπορούσα να δουλέψω εκεί. Εκείνος συμφώνησε! Αυτή η εμπειρία, όπως και η περίοδος που ζούσα ως χίπισσα στα βουνά της Bαυαρίας, είχε επιδραστικό ρόλο στις φωτογραφίες μου» θυμάται.
Ηταν εκείνη που ανακάλυψε την Eva Herzigova και τη Νadja Auermann, ενώ μπροστά στον φακό της στάθηκε όλο το πάνθεον του μόντελινγκ – Christy Turlington, Linda Evangelista, Tatjana Patitz, Naomi Campbell. Oι φωτογραφίες της συνδύαζαν την old world γοητεία με τον προκλητικό ερωτισμό, την αθωότητα με την πονηρή ανατροπή. Εχει φωτογράφισει σταρ της μουσικής και του κινηματογράφου -τη Rihanna, τη Μadonna, την Εlizabeth Hurley, καμπάνιες για κορυφαίους οίκους μόδας όπως Chanel και Αzedine Alaia, εξώφυλλα δίσκων για τους Bananarama και την Christina Aguilera και έχει σκηνοθετήσει πολλές διαφημίσεις και βίντεο κλιπ.
«Οι γυναίκες στις φωτογραφίες μου είναι πάντα δυνατές, δείχνουν σίγουρες για τον εαυτό τους. Και προσπαθώ να τις κάνω να φαίνονται όσο πιο όμορφες γίνεται. Αλλωστε, κάθε γυναίκα θέλει να νιώθει όμορφη και σέξι» δηλώνει. Το έργο της αντιπροσωπεύει την πιο λαμπερή δεκαετία της μόδας. Ηταν η δεκαετία του ’90, τότε που γεννήθηκε ο όρος τοπ μόντελ, οι φωτογράφοι έγιναν σταρ και μέντορες των μοντέλων και τα περιοδικά ήταν πινακοθήκες κάλλους. Tότε που το MTV και το grunge συνυπήρχαν με τη φαντασμαγορία του Versace και του Μugler…
Η έκθεση “Bombshell” παρουσιάζεται στην γκαλερί Fahey/Klein στο Λος Αντζελες από τις 23 Μαρτίου έως τις 29 Απριλίου 2023.
Εισαγωγική Φωτογραφία: Ice Cold, Los Angeles, 2012
Credits: © Ellen von Unwerth; courtesy of Fahey/Klein Gallery, Los Angeles