H σεμαγλουτίδη (Ozempic) και η τιρζεπατίδη (Mounjaro) πρωταγωνιστούν στα social media σε σχέση με την καταπολέμηση της παχυσαρκίας, παρότι αμφότερα είναι εγκεκριμένα για τη θεραπεία ενηλίκων με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
Τι είναι το Ozempic;
Το Ozempic είναι αντιδιαβητικό φάρμακο το οποίο χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με διατροφή και άσκηση για τη θεραπεία ενηλίκων των οποίων ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 δεν ελέγχεται ικανοποιητικά. Το Ozempic μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μονοθεραπεία σε ασθενείς οι οποίοι δεν μπορούν να λάβουν μετφορμίνη (άλλο αντιδιαβητικό φάρμακο). Μπορεί επίσης να χορηγείται ως συμπληρωματική αγωγή σε άλλα αντιδιαβητικά φάρμακα.
Ποια είναι η σημασία του;
Μελέτες κατέδειξαν ότι το Ozempic μειώνει αποτελεσματικά τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα περιορίζοντας με αυτόν τον τρόπο, τον υπαρκτό κίνδυνο επιπλοκών στην υγεία ασθενών με διαβήτη τύπου 2. Αξίζει να αναφέρουμε τα ερευνητικά αποτελέσματα πέντε μελετών που έγιναν σε περισσότερους από 4.000 ασθενείς οι οποίες κατέδειξαν ότι το Ozempic μείωσε τα επίπεδα της HbA1c -ο δείκτης μέτρησης της γλυκόζης στο αίμα- κατά 1,2 έως 1,8 εκατοστιαίες μονάδες σε ένα χρονικό διάστημα 10 έως 13 μηνών.
Το Ozempic σε αυτές τις μελέτες συγκρίθηκε με θετικά αποτελέσματα υπέρ του με τις άλλες θεραπείες με σιταγλιπτίνη, εξενατίδη και ινσουλίνη γλαργίνη (που οδήγησαν σε μειώσεις της τάξης των 0,55, 0,92, 0,83 εκατοστιαίων μονάδων αντίστοιχα) και το εικονικό φάρμακο (μειώσεις έως 0,09 εκατοστιαίες μονάδες).
Παράλληλα μια ακόμη μελέτη σε περισσότερους από 3.000 ασθενείς με διαβήτη που διέτρεχαν υψηλό κίνδυνο καρδιακών προβλημάτων κατέδειξε ότι, συνολικά, περιστατικά καρδιακής προσβολής, εγκεφαλικού επεισοδίου ή θανάτου προέκυψαν με χαμηλότερη συχνότητα στους ασθενείς που έλαβαν αγωγή με Ozempic (6,6%) από ό,τι στους ασθενείς που έλαβαν εικονικό φάρμακο (8,9%).
Την ίδια στιγμή άλλες μελέτες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η θεραπεία με Ozempic σχετίζεται με ευεργετική μείωση του σωματικού βάρους. Tον Μάρτιο του 2021 δημοσιεύθηκαν τα αποτελέσματα μιας κλινικής δοκιμής 68 εβδομάδων που ονομάστηκε STEP -η οποία περιέλαβε 1.961 υπέρβαρα ή παχύσαρκα άτομα από 16 χώρες, εκ των οποίων το 75% ήταν γυναίκες- και κατέδειξε ότι η λήψη σεμαγλουτίδης μια φορά την εβδομάδα, προκάλεσε απώλεια βάρους, κατά μέσο όρο 15,3 κιλά ή το 15% του βάρους, σε σύγκριση με μόνο 2,6 κιλά στα άτομα που έλαβαν ένεση εικονικού φαρμάκου. Εκτός των άλλων επέφερε επίσης μείωση στην περίμετρο μέσης κατά 13,5 εκατοστά έναντι 4,1 εκατοστών στην ομάδα ελέγχου.
Το Ozempic γίνεται Trend του TikTok
Mόλις δημοσιεύθηκαν οι μελέτες που συσχέτισαν το Ozempic με την γρήγορη απώλεια βάρους το φάρμακο έγινε viral στο TikTok καθώς πολλοί και πολλές influencers ασχολήθηκαν μαζί του. Οι φήμες ότι το χρησιμοποιεί η Κιμ Καρντάσιαν φούντωσαν ενώ η χάρη του Ozempic έφτασε μέχρι τον λόγο του Jimmy Kimmel -παρουσιαστή των φετινών Όσκαρ- στην πιο πρόσφατη οσκαρική τελετή απονομής εκτοξεύοντας κι άλλο τη διαδικτυακή δημοτικότητά του. Αυτή τη στιγμή το hashtag #Ozempicweightloss συγκεντρώνει περισσότερες από 269,9 εκατομμύρια προβολές στο TikTok κι αναδεικνύεται σε ένα από τα trends της πλατφόρμας.
Λίγους μήνες πριν, τον Οκτώβριο του 2022 ο εμφανώς αδυνατισμένος Elon Musk απέδωσε την απώλεια βάρους του σε δύο βασικούς λόγους. Την νηστεία και το Wegovy που περιέχει επίσης σεμαγλουτίδη όπως και το Ozempic. H φρενίτιδα στα social media, οδήγησε σε μια εξωπραγματική ζήτηση στο Ozempic οδηγώντας μάλιστα σε ελλείψεις του φαρμάκου στην Αμερική, στην Αυστραλία αλλά και στην Ευρώπη, δυσκολεύοντας κατά πολύ τη ζωή όσων ζουν με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
Tι είναι το Mounjaro;
Το Mounjaro είναι αντίστοιχα αντιδιαβητικό φάρμακο το οποίο χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με διατροφή και άσκηση για τη θεραπεία ενηλίκων των οποίων ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 δεν ελέγχεται ικανοποιητικά.
Ποια είναι τα οφέλη χρήσης του;
Σε δύο μελέτες, το Mounjaro μείωσε τα επίπεδα της HbA1c -της γλυκόζης στο αίμα- κατά έως 2,1 και 2,6 ποσοστιαίες μονάδες μετά από 40 εβδομάδες όταν προστέθηκε σε υφιστάμενη θεραπεία η οποία συνίστατο μόνο σε αλλαγές στον τρόπο ζωής ή μόνο στη λήψη ινσουλίνης γλαργίνης με ή χωρίς μετφορμίνη, αντίστοιχα. Με αυτό τον τρόπο έγινε ένας μεγάλος σύμμαχος στη μάχη που δίνουν εκατομμύρια άνθρωποι με τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
Παράλληλα σε μια μελέτη με 2.539 συμμετέχοντες, προέκυψαν τα εξής συμπεράσματα. Οι ενήλικες που τυχαία έλαβαν τιρζεπατίδη -η ουσία που υπάρχει στο Mounjaro- είχαν μέση απώλεια βάρους 16% με 5 mg, 21,4% με 10 mg και 22,5% με 15 mg σε σύγκριση με μέση απώλεια βάρους 2,4% για όσους έλαβαν το εικονικό φάρμακο. Aξίζει να σημειώσουμε ακόμη ότι ένα ποσοστό της τάξεως του 89% όσων έλαβαν τιρζεπατίδη πέτυχε απώλεια βάρους τουλάχιστον 5% σε σύγκριση με 28% στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου. H συγκεκριμένη μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα πως μέσω της χρήσης του Mounjaro μπορεί να επιτευχθεί πολύ σημαντική απώλεια βάρους, αντίστοιχη με εκείνη που προκύπτει μετά από εξαιρετικά κοστοβόρες χειρουργικές επεμβάσεις.
Όπως εύκολα μπορεί να καταλάβει κανείς οι παραπάνω μελέτες δώσανε τεράστια viral ώθηση στο Mounjaro, το hashtag του οποίου μετρά περισσότερες από 538 εκατομμύρια προβολές στο TikTok με πλήθος celebrities και influencers να ανεβάζουν σειρά από βίντεο στα οποία δοκιμάζουν live το ενέσιμο φάρμακο. Κάπως έτσι και το Mounjaro μετατράπηκε σε φαρμακευτικό είδος υπό εξαφάνιση λόγω της τεράστιας ζήτησης που υπάρχει παγκοσμίως.
Τι λέει η επιστημονική κοινότητα για την αλόγιστη χρήση του Ozempic και του Mounjaro;
Όσο η δερματολόγος Ava Shamban από το Λος Άντζελες των Η.Π.Α. αναφέρεται στην σεμαγλουτίδη (Ozempic) και τη τιρζεπατίδη (Mounjaro) ως «το πιο καυτό πράγμα μετά, την παστερίωση και την αποτρίχωση μπικίνι» η επιστημονική κοινότητα εγείρει έντονες ανησυχίες για την αλόγιστη χρήση που παρατηρείται χωρίς την απαιτούμενη συνταγογράφηση. Χαρακτηριστική είναι η ανακοίνωση του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου η οποία τόνισε πως «επιτέλους να λειτουργήσουν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί προς κάθε κατεύθυνση ώστε να εξασφαλιστεί η ορθολογική χρήση των φαρμάκων της συγκεκριμένης κατηγορίας, βάσει των εγκεκριμένων ενδείξεων και πρωτοκόλλων. Επίσης, ο ΕΟΦ θα πρέπει να ελέγξει τις εν λόγω εταιρείες για τη διαπίστωση της κάλυψης των εγχώριων αναγκών».
Σχετικά με την περίπτωση του Ozempic o αντιπρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου, Σεραφείμ Ζήκας δήλωσε ότι: «Θα πρέπει να συνταγογραφείται αποκλειστικά βάσει πρωτοκόλλου για να μην λείπει το φάρμακο από αυτόν που το έχει πραγματική ανάγκη. Να μπούν φίλτρα στην συνταγογράφηση και όταν παρακάμπτονται θα πρέπει να πέφτουν ποινές. Δεν μπορεί ο καθένας να κάνει ό,τι θέλει, αφήνοντας τους ασθενείς ακάλυπτους».
Μπορούν να πάρουν έγκριση ως φάρμακα κατά της παχυσαρκίας;
Αυτή τη στιγμή ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δεν έχει δώσει την έγκριση του ώστε τόσο το Ozempic όσο και το Μounjaro να συνταγογραφούνται κατά της παχυσαρκίας με σκοπό την γρήγορη κι ασφαλή απώλεια βάρους. Αμφότερα τα φάρμακα βοηθούν στην αύξηση της έκκρισης της ινσουλίνης και της απορρόφησης της γλυκόζης από τα κύτταρα του σώματος, με αποτέλεσμα τη μείωση των επιπέδων της γλυκόζης στο αίμα, γεγονός που αναγκάζει αρκετούς ανθρώπους με περισσότερα κιλά να στραφούν στην αγορά τους, προκειμένου να πετύχουν την πολυπόθητη για εκείνους γρήγορη απώλεια βάρους.
Τόσο το Mounjaro όσο και το Ozempic χορηγούνται για μια φορά την εβδομάδα με υποδόρια ένεση στην κοιλιά, το μηρό ή τον επάνω βραχίονα με την τιμή του πρώτου για τη θεραπεία ενός μήνα -4 δόσεις- να ανέρχεται στα 975 δολάρια, ενώ αντίστοιχα η μηνιαία θεραπεία του δεύτερου κοστίζει 892 δολάρια.
Ποιο από τα δύο τελικά;
Αν συμβουλευτούμε τα αποτελέσματα των μελετών που έχουν εκπονηθεί σχετικά με τα οφέλη και των δύο φαρμάκων θα δούμε ότι το Mounjaro νικά στις λεπτομέρειες. Το Mounjaro μείωσε τα επίπεδα της HbA1c -της γλυκόζης στο αίμα- των συμμετεχόντων μετά από 40 εβδομάδες κατά έως 2,1 και 2,6 ποσοστιαίες μονάδες συγκριτικά με το Ozempic που μείωσε την HbA1c κατά 1,9% ποσοστιαίες μονάδες. Επιπλέον σύμφωνα με τις ίδιες μελέτες η χρήση του Mounjaro μετά από 40 εβδομάδες στους συμμετέχοντες οδήγησε σε απώλεια βάρους 7,7 κιλών έως 11,4 κιλών κατά μέσο όρο, συγκριτικά με το ποσοστό των 5,9 κιλών που απώλεσαν όσοι χρησιμοποίησαν το Ozempic.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί επίσης το γεγονός πως αμφότερα τα φάρμακα είχαν με μικρή απόκλιση τις ίδιες παρενέργειες οι οποίες ως επί το πλείστον συμπεριλάμβαναν κατά σειρά πιθανής εμφάνισης: ναυτία, διάρροια, εμετούς, δυσκοιλιότητα, δυσπεψία και στομαχικούς πόνους.
Όσο η φρενίτιδα στα social media και στα φαρμακεία καλά κρατεί για το Mounjaro και το Ozempic, τόσο η επιστημονική κοινότητα προσπαθεί να αποσαφηνίσει και να ζυγίσει τα υπέρ και τα κατά της ευρείας χρήσης τους, συμβουλεύοντας ωστόσο άπαντες να συμβουλευτούν έναν γιατρό προτού «τρυπηθούν» με τα ενέσιμα διαλύματα.
Credit: Getty Images / Ideal Image